Seite
Sextus. De bonis que liberis. ⁊ maxime poſt nouellaꝫ nr̄i numi nis legemª: que oīa que extrinſec ad filioſfa. perueniunt: ⁊ nō ex pa­terna ſubſtantia ſunt: nō eſſe acqui renda patribus ſtatuit: niſi tm̄mo do ad vſufru. varie altercationes ſint exorte ⁊ varius euētus: variuſ qꝫ continet̉ tractatus: ⁊ ſemper in iudicijs verſantur: neceſſe eſt vtili ter apertiſſimeqꝫ omnia dirimere. Sancimus itaqꝫ in oībꝰ rebus que effugiunt quidē dominij acꝗ ſitionem: ſed vſufr. tm̄ patri offert̉ vel alijs parentibus a filiofa. cuiuſ cūqꝫ gradus vel ſexus: ſiue pr̄ adi re filiūfa. integre etatis compellit ⁊ ille reclamandū exiſtimat: ſiue fili­uſfami. adire cupit ⁊ pater in ꝯͣriuꝫ inclinat: liberam habere licentiam ⁊ patrē ipſuꝫ ſibi adire hereditatē recuſanteᵉ filio: ⁊ omne ſiue dānuꝫ ſiue lucrum in ſuā habere fortunā nullo ex hoc p̄iudicio filio generā do: ſiue ecōtrario patre recuſante filius adire hereditatem voluerit: nullā acquiſitioneꝫ nec vſufru. pa­tri offerri: ſed ipſuꝫ filiū ſibi impu­tare ſi quid ex hoc cōtigerit: nulla actione neqꝫ ꝯtra pr̄eꝫ dandaᵈ vbi aduerſus eius voluntatem filiꝰ ad huc hr̄ditatē vel legatū vl̓ fideicō miſſuꝫ vel quicqͣꝫ ex quocūqꝫ titu­lo ſiue donatiōis ſiue ꝯͣctusᵉ alter us ſibi acquirere maluerit: neqꝫ ad uerſus filium ſimili mō actione ex tedēda vbi recuſante eo ſua pr̄ au ctoritate hec ſibi vēdicet: huiuſmo di aditionis tramite ex preſenti le ge patri competēte: ſed habeat pa ter omnē licentiā ⁊ actiōes moue re ⁊ ab alijs pulſari vbi ad eū totū commoduꝫ aduenit: ⁊ filius ſimili timliter ⁊ ecōtra. cogitur tn̄ pater cōſentire filio in iudicio agē Inſqꝫ ad.§. ſinautē in ſcd̓a. ſal. egem. quam habes. sͣ. e. cum oportet. qdrehēditatē. puta vel dic adire gnaͣl̓r.i. lucrū inire vl̓ aꝗrere. pecuſante filio. in hoc couigit̉ ius vetus: nam non aliter poterat utalis hereditas qͥ jprecedente iuſſu s filius adeat: vt acq. here. ſi ꝗs mi mna.§. iuſſum. ⁊. ff reb. ſeruo inuito. in Iteꝫ an hēat ho um ſi filius habeat pſtitutū: arg. ꝙ ſic. jͣ. in fi. nam ⁊ pater ⁊ fili uetadem ꝑſona repu intur: vt. sͣ. de impu. ⁊ isſub. l. fi. Itē an̄ idē ſpocet̉ ab inteſtato fili us: videt̉ ꝙ nō: vt. jͣ. e. ſi ſꝫ adhuc puto idē opter predictā ratio ꝫ qꝛ eadem perſona in filio videt̉. Itē an idem in ſeruo vt eo nō volēte adire qd̓ poteſt tiā dn̄o volente: vt.ſ. admittatur dominus tn̄. nō puto: vt. sͣ. de he re. inſti. l. cuꝫ ꝓponas. Item anidem in quere la: ſi filius delatam ſibi querelaꝫ recuſat an de ferat̉ patri: rn̄. nō: vt. ff. de inoffi. teſta. papi. in inci. Danda. creditori hereditario vel ſimili. Contractus. nō er go eſt hec lex ſpālis in hereditate tm̄.ſ. in his que in vltima volunta tetm̄ relinquunt̉: ſed ēt in cōtractibus inter vi nos: vt ⁊. jͣ. e.§. fi. ⁊ ſic ē cōrra. ff de peculio. l. ſi qs ſeruuꝫ.§. etiā. vbi di ct pr̄em vel dn̄m tene rimuitū. ſed non tenei nſoliduꝫ: vt hic: ſed pe aliotenus: vt ibi. Filiꝰ ſimili modo. hoc eſt noum ius. nā lꝫ tm̄ quatuor vel ꝗn xꝫ immo ſex actiones mpetebant filioſa. vt fide act. ⁊ obli. l. filiuſ­ui. l. in factum. ſed hodie omnes ex aduenticia cā: vthic. ⁊ habes. ff deiudi. ſi longius.§. i. Ineceſſitate. īponēda capitis pignoribꝰ: vt inſti. de ſat. tu. ⁊ cu.§. ꝙ lis ꝯſtitutionibꝰ: vel indicendo mulctā: vel alijs remedijs p̄toris: vt ſde ventre inſpi. l. i.§. ꝗd ergo. arg. tn̄ ꝯtra. inſti. de acꝗſi. ꝑ arg.§. fi. iu ergo ſi pater interpellatus nō cōſentit ⁊ iudex ꝓcedit in cā an̄ vale nudiciū: vr̄ valere quaſi ſufficiat pr̄em ſuꝑ hoc interpellari. ar. ff. vi ſipoi le. l. i.§. nō exigit. ecōtra ꝙ nō: qꝛ cū effectu debet ꝯſentire. arg. ꝙꝫ quiſqꝫ iuris. l. i. in fi. qd̓ vr̄ verius. ſed ſi pr̄ compulſus conſentit ſuet iudicium nō valere: vt. ff. de iudi. l. ij. circa prin. ⁊. ff. de auc. tuto. n ni ſol. illud qn̄ quis compellit̉ agere vel defendere: hoc aūt agen niueutire. Itē ſi ꝓcuratorio noīe agat filius qd̓ poteſt: vt. ff. de ꝓcur. nula.j. ipſe quoqꝫ filius. an egeat pr̄is conſenſu: nō vr̄ cuꝫ nō agat̉ mia peculiū ſicut hic loquit̉. ecōtra ꝙ ſic.ſ. ꝙ egeat: qꝛ qui non admit nū pſe nec pro alio ſine conſenſu pr̄is: nam nemo admittit̉ pro alio nuletiam pro ſe admittat̉: ſed aliqui pro ſe admittunt̉ qui ꝓ alio nō: ſuſt de poſtu. l. i.§. ij. ⁊ eſt rō ẜm. P. qꝛ videt̉ filius nō eſſe īteger ho­iuid agēdū ſed medius: vnde nec preſcriptio ei currit: vt. jͣ. de an. ex. tamſt ſed per pr̄is conſenſum reintegrat̉ qd̓ in ſeruo nō pōt eſſe cuꝫ velec medius homo ſit: ⁊ ideo nō agit ēt dn̄o cōſentiente: vr. sͣ. de iu iuletuus. ꝗd in tutore: dic ꝙ pōt ſine cōſenſu pr̄is: vt. ff. de in ius vo. Ite ꝗd in precepto facto ei ꝯfitenti in iudicio? vr̄ ꝙ nec hoc va ſe pater cōſentiat cū ſnīa ſit: ⁊ ex eo actio in factum detur. ⁊ ſnīa dpieteptū: ⁊ tꝑa quadrimeſtria dant̉: vt. ff. de iudi. ſi debitori. ecōtra nieitūt et ſine patre: ⁊ nec ſit ſnīa cuꝫ nulle ſint partes iudicis ⁊c. vt modoᶠ in agēdo ⁊ pulſando ſoluſ habeat detrimentū ⁊ commodū: neceſſitateᵍ per offm̄ iudicis patri imponenda tm̄ modo filio conſen tire vel agenti vl̓ fugiēti: ne iudiciū ſine patria volūtate videat̉ ꝯſiſte­re: ⁊ hoc quidē ſi plene etatisᵇ fili eſt qui paternā voluntatē ſequi nō patit̉. Sinaūt in ſecunda etate adhuc filius eſt: ⁊ hereditate dela­ta pater ꝯſentire adeūdi heredita­teꝫ noluerit: vel patre volēte ip̄e re clamauerit. ſiquidē recuſauerit fili us ln̄tiam damus patri ſimili mō hereditatē adire: ⁊ eaꝫ pleno iure hr̄e: his oībꝰ que ſuꝑius diximꝰ lo­cū hn̄tibus. Sinaūt pr̄e recuſante filiꝰ adire maluerit: damꝰ quidem licentiā ei hoc facereᵏ: pr̄e aūt nolē te res filij gubernare: ꝑꝑ cauſe ne ceſſitatē habeat facultatē filiꝰ adire cōpetentē iudicē: ⁊ ab eo petere cu ratorē hr̄ditatiᶠ dari: per quem gu­bernatio reꝝ in eū d̓lataꝝ ꝓcedat. In vtroqꝫ caſuᵐ in integꝝ reſtōnis auxilio minime ei denegandoⁿ. Simili mō ⁊ in milite filiofa. ꝗ recuſauerit aditionē hereditatis q̄ ei ex caſtrenſibꝰ actionibꝰ perueni. at patri danda licentia adire here­ditatē: vt ad ipſuꝫ perueniat pleno iure taꝫ per vſufru. qͣꝫ per dn̄ium eandē hr̄ditatem poſſeſſuꝝ: quaſi ipſe pater ab initioº fuiſſet hr̄s inſti tutus: eo videlꝫ ſubiacēte oībꝰ one ribus hr̄ditarijs: ⁊ omnia ꝯmoda habituro: ⁊ ad filiū nullo periculo redūdante: ⁊ hec quidē in his caſi bus obſeruanda ſunt quibꝰ diſcor dia inter patrem ⁊ filium vertitur. Ubi aūtᵖ volūtas eoꝝ in vnuꝫ cōcurrerit ⁊ pr̄ vſuſ. ⁊ filiꝰ habeat ff. ad. l. aꝗl. ꝓinde.§. i. ſolu. pōt diſtingui an det̉ in confeſſum extra iudiciū ⁊ ſic nō dr̄ ſnīa: an poſt cōteſtationē litis ⁊ ꝓbatiōes vel cōfeſſiōes īductas ⁊ tūc ſit ſnīa: vt. d. l. ſi debitori. ⁊ alia. d. l. ꝓinde. Item an corā arbitrio filio agente debeat cōſentire pr̄: videt̉ ꝙ ſic: vt. ff. de arbi. l. i. ſꝫ puto ꝯtra: vt. ff. d̓ peculio. l. iij.§. ſꝫ ſi filius. Itē an̄ lite ꝯteſt. dꝫ cōpelli ſi forte tūc quoquo mo fuit omiſſum vel an valeat ſi poſtea cōſentiat? rn̄. nō cōpe­lit̓. nec ſpōte cōſentiēs ꝓficit qꝛ ſtetit in iudicio ſine volun tate: nec obſtat. ff. de ꝓcu. l. qꝛ ibi hꝫ ratuꝫ cuius noīe agit̉. hic filiꝰ ſuo nō pr̄is noīe age bat. Itē opponit̉ de eo qd̓ ē sͣ. d̓ col. auc̄. qd̓ loc. vbi admit tit̉ ēt ſine cōſenſu in ꝗbuſdaꝫ caſibus. ſed ibi ſpāle fauore dotis. Itē opponit̉. ff. de mi­no. deniqꝫ.§. ſed vtrū ibi. ⁊ ꝗ deꝫ īuito pr̄e ⁊c. Sꝫ dic illud in actiōe in factū q̄ dat̉ ꝓ exe cutione. hic aūt de cā pͥncipa li: qꝛ cōſenſerat in prima. Itē ſi agat filius in cā caſtrēſi vel quaſi an exigit̉ pr̄is ꝯſenſus: vr̄ ꝙ nō: vt ar. ff. ad macedo. l. ij. Ecōtra ꝙ ſic per. l. iſtam qd̓ puto veꝝ. Itē an in pubi ca ac. quā filius facit: rn̄. ideꝫ rōne p̄dicta: ⁊ ſic corrigit̉. ff. d̓ adul. īter liberas.§. pe. ⁊. l. fili uꝫ. vl̓ aliud in accuſatiōe. ar. ff. ad trebe. l. nam qd̓. in prin. Itē an̄ ꝯtra ipſū pr̄eꝫ agēdo ꝯſentiet pr̄: qd̓ pōt filiꝰ agere qn̄qꝫ? rn̄. nō puto: qꝛ oē bn̄fi­cium legis eſt ꝓrogādū: vt. jͣ. auc̄. ꝯſti. q̄ de dig.§. illud col. ij. ꝗdaꝫ tn̄ vt otto. dixerūt ꝙ nūqͣ exigit̉ ꝯſenſus pr̄is niſi qn̄ pr̄i nō q̄rit̉ vſufrū. qꝛ non vult. tunc.n. dꝫ ꝯſentire in ſi­gnū repudiatōis vſufr. ſi aūt vſufr. nō q̄rat̉ pr̄i qꝛ nō pōt agit filiꝰ ſine ꝯſenſu vt ꝑ. d. l. de mino. l. deniqꝫ. ⁊ ꝑ. d. aucͣ. sͣ. de col. ⁊ ꝑ aliā. l. ff. de noxa. l. noxali. ⁊. l. ſequēti. ⁊ inſti. d̓ nox.§. fi. ſed ibi pater cōſen­ſit ẜm nos vel corrigit̉ in hoc vt debeāt hodie ꝯſentire. h Etatis xxv. an. vt. sͣ. de his qui. ve. e. l. fi. Sinaūt in ſecūda eta te. Filio minore annis. xxv. recuſante adire adit pr̄ ⁊ ecō tra ⁊ vtroqꝫ caſu filiꝰ pōt re­ſtitui ⁊ pr̄e nolente bona filij adminiſtrare dꝫ curator eis dari. h. d. vſqꝫ ad.§. ſimiliqꝫ modo. ſal. i Etate.i. ante. xxv. an. ſed poſt. vij. nam de infantili etate dices. jͣ. e.§. vbi autē puerilis etas. k Hoc facere. ēt ſine auctoritate alicuius. nā curatorē nō hꝫ qꝛ nec poſſet hr̄e cū ſit in pr̄is ptāte vt ſtatim dices. nec pr̄ auctorizat: qꝛ nec eā volebat. l Hereditati. noͣ. nā filio nō dat̉ cū ſit in pr̄is ptāte tutor vel curator: vt. sͣ. de cu. fu. l. fi. i. rn̄. ⁊ inſti. de tutelis. in pͥn. ſꝫ dat̉ hereditati ſicut ⁊ al̓s dat̉ bo nis: vt. ff. de cur. bo. da. l. i. ⁊. ff. q. ex cau. ma. l. ab hoſtibꝰ. in pͥn. ⁊. jͣ. de capi. l. iij. ſꝫ ꝗd ſi eſt res ſingularis puta legata a ticio filioſa. ⁊ pr̄ nō vult eā intēde re: rn̄. ⁊ tūc datur curator illi rei ſingulari: vt ⁊. jͣ. auc̓. vt li. ma. ⁊ a.§. i. in pͥn. colla. viij. m Caſu. quādo repudiauit filius ⁊ pater accepit: vel econtra qn̄ accipit filius patre repudiante. n Denegādo. ſꝫ vr̄ nō dari: vt. sͣ. ꝗ ⁊ aduerſus quos. l. fi. ſol. ſpāle eſt hic. vel dic reſtituit̉ nō aduerſus parētē ſꝫ aduerſus res ipſas.i. aduerſus ip̄am repudiationē quā fecit. vl̓ dic reſtituit̉ ſi pr̄ adhuc nō adiuetat: al̓s nō vt ibi. Similiqꝫ modo. Si filius miles recuſet adire hereditatem caſtrēſeꝫ pater ad adeūdū admittit̉ tāꝙͣ heres inſtitutus. h. d. vſqꝫ ibi. vbi aūt. Sal. o Ab initio fuiſſet. ꝗd ad rem cū his pr̄ nihil hr̄et. q. d. in aduenticia erat habiturus vſufr. vnde nō eſt mirum ſi vocat̉ pater filio repudiante: hic ni hil filius erat habiturus. rn̄. īmo poſſet olim occupare iure peculij filio inte ſtato mortuo: vt. ff. de caſtren. pe. l. i. ſed hodie ſecus: vt. sͣ. e. ti. l. iij. Ubi aūt voluntas. Ubi voluntas pr̄is ⁊ filij ꝯcurrit in adeundo pa ter hꝫ tm̄ vſufructum ⁊ actiones intentat cōſenſu filij ⁊ ſūptus facit de ſuo ꝓprio. h. d. vſqꝫ ad.§. ſinaūt es alienum. Sal. p Ubi aūt voluntas. h̓ eſt ſecunda pars.