Seite
Liber XXVI tumores et inflationes etiā hidropicas ſoluit ut dicit idem. Itē virtutē hꝫ carnes putndas corrodendi/ ⁊ maxīe qn̄ eſt exuſtū qꝛ tūc maxīe reſiſtit putrefactioni et maiorē hꝫ vim in deſi­cando ⁊ in mūdando et etiā ad interiora pe­netrando. vt d. idē. Itē potentiā hꝫ ventrem remolliendi et ſuꝑflua educendi/ ⁊ maxīe ſal gemina qd̓ ſic dr̄ qꝛ daꝝ eſt ſicut gēma. in mor tificando em̄ inteſtina mirabilit̓ cooꝑatur/ vt reſoluant̉ indurata/ ⁊ ſuꝑflua expellant̉. ⁊ hoc idem facit tā armoniacū ꝙͣ cōe. Itē virtutē hꝫ venenoſis hūoribus reſiſtendi. et ideo cū mel le/ vino/ ⁊ pane ſal ꝯiunctū ſanat carbuncu­lum ſeu antracem. vt d. auicen. Item virtuteꝫ hꝫ remouendi maculas faciei ſi cū aqua roſe­acea ⁊ cāphora diſtemꝑetur. ⁊ facies inde lini atur. Item vim hꝫ prunginē et ſerpiginem de corpore abſtergendi ⁊ remouendi/ potiſſime ſi cū ſapone miſceatur. Itē ſal virtutē hꝫ ſanā di venenoſos morſus et puncturas reptilium et etiā ſcorpionū/ ſi cum melle et nucibus ⁊ a­lijs quibuſdā cōponat̉(vt d. aui. Has et mul tas alias habet virtutes quas enumerare lon gum eſſet. ſed exempli gratia hec ſufficiant. Opaſius vel topaſion indecina­bile eſt. vt ait Iſid̓. li. xvi. Eſt em̄ ex virenti genere omniqꝫ colore re ſplendens. Inuenta primo in ara bie inſula ī qua drogodite fame ⁊ tempeſtate feſſi cū herbaꝝ radices effoderent gemiā iſtā eruerunt quā teſtam nebulis poſtea naute q̄ ſi erunt et inuenientes topazim trogoditaꝝ ideo mate vocauerūt. Inde lapis ſic queſitus ⁊ in­uentus deinde topazius ab inſula eſt vocatuſ Topazim em̄ idē qd̓ querere in ipſoꝝ lingua ſonat. Eſt aūt gēmaꝝ maxima ⁊ ampliſſima. Scripſit em̄ plinius hanc gemma tante mag nitudinis repertam/ vt ex ea philedech faceret ſtatuā quatuor cubitoꝝ. In glo. vero ſuꝑ fi­nem apoca. dicitur ſic. Topazius quo eſt rari or eo eſt p̄cioſior. et habet duos colores ex au­ro et ethera claritate. lucens maxime qn̄ tangi­tur radio ſolis/ et oīum aliaꝝ gēmaꝝ ſuꝑans claritatem in aſpectū ſuū ꝓuocans reſpicien­tes. quā ſi polis obſcuras. ſi ſue nature relin­quis darior eſt. ⁊ nihil eo clarius in theſauris regū ſiue p̄cioſius inuenitur. ꝓpter ſui ꝑſpicui tatem/ gemmaꝝ ſibi obiectaꝝ in ſe recipit cla­ritatem. Dicit̉ etiā ꝙ ſentit motū et curſuꝫ lune ⁊ ꝯtra lunaticam dicit̉ valere paſſionem. vnd̓ dicitur maiorem vel minorē habere effectū ſe­cundū qd̓ luna magis vel minus recipit incre mentū. vt dicit̉ in lapi. fluxum ſanguinis reſtri git et emoroidas patientibus ſubuenit. feruē tes vndas cōpeſcit. ⁊ bullire eas non ꝑmittit. vn̄ dicit̉ in lapidario. Scd̓m dias. iram ſedat et triſticiam. ⁊ valet ꝯtra noxios motus ⁊ ꝯtra freneſim ac contra mortem ſubitaneā. formaꝫ hꝫ ſpecularē. dolū.n. in eo receptum in verſuꝫ in ſpeculo concauo repreſentat. Urgotis ſiue turidis eſt lapis fla uus. in albidum colorem vergens dictus a regione truchoꝝ in qͣ na­ſeruat viſū ⁊ ꝯfortat ⁊ hilaritatē gn̓at. Erra ſigillata dicit̉ ſpecialiter que dā vena terre frigida ſingulariter et ſicca que dicit̉ ẜm pla. terra ſa­racenica ſiue terra argentea. que qͦ dem eſt ſubalbida aromatica atqꝫ clara potiſ­ſima virtus eius eſt ꝯſtringere. Nam puluis eius cā albumine oui diſtemꝑatus fluxū ſan­guinis de naribus ſiſtit. valet etiā ꝯtra inflati onem pedū ⁊ ꝯtra artheticā/ ſi ſuꝑ locū paciē tem catheplamet̉. vt dicit̉ in platea. Artaꝝ eſt vini feculentia in modum crete vl̓ mollis lapidis circa ꝑtes do lei indurata/ cuius natura calida eſt et ſicca in tercio gradu. valet ꝯtra ſcabiem ſerpiginē im petiginem. ꝯtra capitis īmundicias. virtutem em̄ hꝫ extenuandi. ꝯſumendi. mūdificandi. et laxandi. vt patet in pla. Itrū vt dicit auicen. eſt inter lapides ſicut ſtultus inter hoīes. Declinat em̄ ad oēm tincturam. Eſt aūt dictū vitrū(vt dicit Iſi.) eo ꝙ viſui tranſluceat. ꝑſpiciūtate em̄ et ſubſtantie ſue tranſparentia vitrū luci ꝑuiū ē in alijs metallis et terre venis quicqͥd intrinſe cus ꝯtinet̉ abſcondit̉. in vitro aūt cuiuſlibet li quoris ſpēs qualis eſt interius/ talis exterius declarat̉. ⁊ quaſi clauſus oculis intuentiū no­tificatur(vt d. Iſi.) fuit aūt vitrū p̄ mō inuētū iuxͣ tholomaidā in littore iuxta bellū fluuiū/ qͥ orit̉ de radice montis carmeli. dū naute ibidē applicarent. nam dū naute ſuꝑ arenā eiuſdeꝫ amnis/ ignem de glebis vitri facerēt. ex vitro et arenis lucidis ꝑmixtis noui liquoris riuuli effluxerunt qͥ vitro(vt d. Iſi.) orriginē p̄bue runt. Hodo vero ſit vitrū ex cineribus arbo­rū et herbaꝝ ꝑ fortiſſimā ignis ꝯflagrationeꝫ quibus cineribus nūc vitꝝ/ nunc es/ nūc vtrū qꝫ admiſcet̉. ⁊ ſic in maſſam vitream cōmutat̉ Naſſa aūt vitrea cū fuerit in fornace liquefa cta ⁊ ꝑfecte depurata/ ſūmam ꝯtrahit purita­tem ſubſtantie ⁊ tranſparentiā ſiue ꝑſpicuita­tem. et ideo habet potentiam cuiuſlibet colo­ris ſuſceptibilē. quodlibet eī colore tingit̉ ita vt iacinctos/ ſmaragdos et alios lapides p̄­cioſos in ſplendore et colore imitat̉. Tantam em̄ recipit in ſubſtantiam ductibilitatē vt faci lime ad flatū artificis in varias ⁊ ꝯtrarias for