De arboribus et plantis. mas ac figuras qͣſi ſubito tranſformet̉. aliqn̄ tenor teritur. aliqn̄ argenti modo ſculpit̉ ⁊ co lorat̉(vt d̓. Iſi.) neqꝫ em̄ alia ſpeculis aptior eſt materia. neqꝫ picture accōmodatior inueni tur. Maximus tamē honor eſt in candido vi tro qd̓ in colore ꝓximū criſtallo eſt. vnd̓ ad po tandū auri et argēti metalla depellere ꝯſueuit vt d. Iſi.) Item ibidem d. idem ꝙ in genere vitri lapis obſcanus numeratur Eſt aūt virēs interdum et niger. aliqn̄ etiā tranſlucidus craſſiore viſu et vocat̉ ſpecularꝭ. ⁊ hͦ lapide multi gēmas faciūt(vt d. iſi.) Hoc aūt hꝫ ꝓpriū oē vitꝝ cū ſit liq̄ factū ꝙͣdiu eſt valde liqͥdū ſūme ē ductile. Infrigidatū ꝟo ⁊ induratū ſūme eſt fragile. ⁊ facile frāgibile ⁊ cū fuerit fractū nō p̄t niſi iterata calefactiōe reꝑari. qͥdā tn̄ fecerat vi tꝝ flexibile et malleo reꝑabile(vt d. iſi.) vn̄ et phialā corā tiberio ceſare de tali vitro factā vl̓ fractā in terrā ꝓiecit. quā nō iptā/ ſꝫ plicatā cū malleo reꝑauit vel emēdauit quē iuſſit ceſad̓collari nedū hͦ agnitū fieret/ auꝝ ꝓ luto hr̄et ⁊ om̄e metalloꝝ p̄ciū vile crederet̉. qꝛ reuera ſi vaſa vitrea nō frāgerent̉ meliora ꝙͣ aurea pu tarent̉(vt d̓. Iſi. eſt igit̉ vitꝝ ſpecialit̓ puꝝ per ſpicuū luci ꝑuiuꝫ imaginū ⁊ vmbraꝝ reputa tiuū/ ductile qn̄ eſt liquidū fragile qn̄ eſt frigidū ⁊ induratū oīum coloꝝ ſuſceptiuū/ colore potius ꝙͣ valore/ gēmaꝝ nobiliū imitatiuū ⁊ īmunditiaꝝ abſterſiuū(vt d. auicē.) puluis eī eiꝰ mūdificat dentes ⁊ in oculis delet albugines ꝯuenit etiā valde lapidi veſice ⁊ renū qn̄ bibitur cū vino(vt d. auicen. Dachites ē lapis p̄cioſus ⁊ colore ful uus. figura rotūdus intra ſeſe hn̄s a tiū lapidē. cuius crepitu ſonorus ē ꝙͣuis finitū illū nō interiorē lapillū/ ſꝫ ſpm̄ q̄ndā interiorē ſapientes dicāt(vt d. dias. h̓ lepis exſudat aquā ita vt videat̉ intra ſe fontanā ſcaturiginē ꝯtinere. vn̄ qͥdam dicūt hūc eſſe lapidē qͥ dicit̉ enidros. quere ſupra vbi tractatū eſt de eodē. Rachiten eſt lapis qͥ geſtatꝰ ab hoīe nō mordet̉ a muſcis nec ab apibus infeſtat̉(vt d. dia.) ⁊ credit̉ valere cō tra venenum. Imieth eſt idē qd̓ lapis lazuli ⁊ ē la pis vel vena terre inde ſit lazuriū. vt d̓r in lapi. Eſt aūt lapis ille tanto melior qͣnto colori celeſti eſt ſil̓ior. ⁊ hꝫ q̄dā corpuſcula qͣſi aurea interſerta. Ille aūt qͥ eſt ſubalbidus plꝰ hꝫ terreſtreitat̉. ⁊ iō nō eſt ita p̄cioſus. diutiſſi me p̄t ẜuari ſine corruptione. valet ꝯͣ multas paſſiones ⁊ ꝯͣ ſincopim ex fumis melacolias. ſi debito mō det̉ patienti. Nunꝙͣ dꝫ dari niſi priꝰ ſubtiliſſime ꝯterat̉ ⁊ ml̓totiens abluat̉ ⁊ eſt ſignū ꝑfecte ablutionis. qn̄ aqͣ qua abluit paꝝ aūt nihil colorat̉. miro aūt mō purgat et ſoluit qͣrtanā. nec dꝫ dari cū decoctione qꝛ de ſcenderet vſqꝫ ad fundū. ſꝫ an̄ vel poſt det̉ et hͦ cū ſero. vt hētur in plateat̉. ⁊ ſicut ex lāmīs ferreis ſit ceruſa ſic fit lazuriū ex argenteis cū acto. Lapis aūt lazuli ſepe īuenit̉ in minerijs argentinis ⁊ aurifodinis. ⁊ in ſuis venis ſepe ſaphiri ⁊ iacincti ⁊ ꝯſil̓es lapides blauij inue niuntur. vt dicit dia. Inguttes lapis ē vitrei colorꝭ qͥ geſta tꝰ in collo valet ꝯͣ victipolā ⁊ ſangui nē ſtrigit ⁊ mētꝭ alienationē repellit. et ſi tenet̉ ad lignū accenſū extinguit̉ flāma eiꝰ vt d. dia. De plantis ⁊ caꝝ ꝓprietatibus. Liber. xvi. adiuuā Oſtquā depletus eſt liber vel tractatus de ꝓprietatibus reꝝ q̄ in ter ra intrinſecus gn̄ant̉. ſcꝫ de lapidibus et gēmis ac metallis et alijs que neſcunt̉ in terre venis. Nūc eſt dicendū breuit̓ de arboribus et fructibꝰ ac ſemībus q̄ ex eis mediātibus radicibus ꝓcre ant̉. ſolūmo aūt de illis arboribus ⁊ herbis aliqͣ ſunt dicenda. de quoꝝ noībus fit mentio in ſacra pagina in textu vl̓ in glo. ⁊ h̓ ꝓut po terimus/ facimus ꝑ ordinē alphabeti. ¶ De Arbore. Abor. vt d. Iſi. li. xvij. c. ij. ab aruis nomē ſūpſit. eo ꝙ adherere terre fixis radicibus ꝯſueuit. ſicut herba. vtraqꝫ em̄ ſil̓ia ſunt quo ad ortū. qꝛ ex vno gignitur alterum. Nam dū ſementū in terrā ieceris. qͣſi herba pͥus pullulat ⁊ erūpat/ de hic ꝯfecta ſurgit in arborem ⁊ qd̓ infra breue tꝑis ſpaciū in herbam indurat̉ in arbuſtam. id eſt in arborē no uellā ⁊ tenerā ꝯualeſcit. Et ē dcā arbuſta. q. aboris haſta. nā abuſtū dr̄ locus vbi arbores ꝯcreſcunt. vbi ſalices ſalictū. carectū vbi carices(vt d. Iſi. li. xvij. De vegetabilibus ponūtur iſte arborū ⁊ plantarū ꝓprietates. Dicit em̄ ꝙ in arboribus ⁊ plantis eſt vita.i. vegetabilis virtus/ quēadmodū in aīalibus ſꝫ different̓. qꝛ in plātis eſt occulta in aīalilibus manifeſta/ ꝑfecta.ſ. et cōpleta. arbores enim nō mouentur motu volūtario nec ꝓ greſſiuo ſicut aīalia. nec mouentur ẜm appetitū delectationū ⁊ triſticiarū ſicut aīalia/ ꝙͣuis aliter ſenſerit aliqͥ philoſophi. vt anaxa. et alij quos redarguit Ariſtoteles. vitaqꝫ vegetatiua eſt in plantis per quā fit attractio hūoris ad ip̄ius arboris vel plāte nutrimentū vel ꝯſeruationē