Liber tercius viduaruꝫ ſimulantes longam orationem Mathei. xxiij. Quarto ꝓpter aliquē actū venialis peccati. ſicut qn̄ qͥs laudari vul­eo venialiter in laude delectetur Primū eſt prouidentie. ſecūdū charitatis dei ꝓx imi. tercium eſt peccatū mortale. Et idem intelligendū eſt qn̄cūqꝫ mortale paccatum ponitur finis alicuius operis. quartū ē ve niale. Sequitur ſecūda cauſa. quare va­na gl̓a eſt mortale peccatū ratōe operis per qd̓ laus queritur. hoc autē poteſt fieri tri­pliciter. quia laus qn̄qꝫ queritur opera illicita. Qn̄qꝫ opera ex ſe in differentia. Quādoqꝫ per opera virtutum. Si primo modo: ſic eſt tale peccatum: quale eſt illud illicitum. ſcꝫ mortale vel veniale. Si ſecū do: ſic eſt peccatū veniale. vt eſt habere diuitias vel veſtes p̄cioſas abuſu taliū in laudem. Uerūtamē ſi talia de ſe ſūt ordi­nata: vt ſint occaſio mortalis peccati: ẜm mulier ornatu meretricio ad capien­das aīas preparatur. Uel ſi factū illud eſt illicitū ex prohibitōe ſuperioris. vt ornam ta huiuſmodi. accederet p̄ceptū eccl̓ie: ſic ſūt peccata mortalia Si tercio modo. i. ſi laus queratur opera virtutū. hoc ē du­pliciter. quia vel appetitus laudis adiun­gitur operi virtutis tamqͣꝫ incidens. ſicut contingit in cātu ī predicatōe qn̄qꝫ. ſic eſt veniale. Uel laus eſt finis principal̓r p̄­ſtitus operi virtutis operanti. ita ibi conſtituat finē vltimū. ſic eſt mortale. qꝛ tūc inheret ei: vt fini vltimo. Nota ma­ius eſt peccatū gloriari de bonis ſpūalibꝰ: qͣꝫ de temporalibus. qꝛ minus habent mo tiuū eo minus appareāt extra qͣꝫ tꝑalia. Inuidia eſt mortale peccatū. ex ſuo genere qꝛ ẜm Remigiū ſit de alieno bono do­lor cōtrariatur directe charitati: emu latur: ſed cōgaudet.i. Corin. Caritati vero nihil eſt contrariū niſi mortale peccatum. Tn̄ illd̓ quod ex genere eſt mortale: poteſt eſſe veniale in qͣꝫtu vel in prīo motu cōſiſtit vel extra ratōnem ſuam trahitur. Dolor ergo de alieno bono eſt quadrupl̓r. Quia aut eſt motus primo primus ex natura ve niens. ſicut quidaꝫ natural̓r inuidi ſunt. hoc nullū eſt peccatū: nullo modo ſit in poteſtate noſtra. Uel eſt motus ſecūdo primus. quādo ſcꝫ appetitus ſine comple ta deliberatōe tali paſſione afficitur. ſic ē veniale peccatū. Uel eſt actus voluntariꝰ deliberatiue. ſic eſt mortale peccatuꝫ. vel trahitur per intentionē extra ſuā rationeꝫ vt quando dolor de alieno bono ſurgit ex cauſa ſua. ſicut qn̄ dolet aliquis bono porali alterius. qꝛ videt illud redūdare in detrimētū anime illius. vel etiā in detrimē cōmunitatis. talis dolor bonꝰ eſt. qꝛ maius bonū magis eſt appetēdū Notan­ vero per dolorē boni cōprehenditur gaudium de malo. quod ex ipſo cauſatur. Ira ex ſubgnere eſt mortale peccatuꝫ. Qꝛ ẜm caſſiodoꝝ. Ira eſt animi cōcitatꝰ mo­tus ad penā ꝓuocās inferēdam. Talis āt motus cōtrariatur charitati: irritat̉. nec cogitat malū.i. Corint. Ira igitur vel dicit iram zeli eſt deteſtatio vicū. hoc eſt peccatū. ſed eſt perfectiōis. Poteſt etiaꝫ ſibi quis hūc modū iraſci. ſicut dicit glo ſa ſuꝑ illud pſall̓. Iraſcimini nolite pecca re. Quid īquit eſt homo penitens niſi ſibi iraſcens. vel dicit remiſſionē affectus circa ꝓximū. per quam homo dolet de malo proximi. nec gaudet de bono eius. ſꝫ eſt ei indifferens. ſic non eſt mortale. ſed eſt imperfectio charitatis Uel dicit actu­alem impatientiam abſqꝫ appetitu vindi­cte. Et talis motus etiam deliberatiuꝰ eſt veniale peccatū. qꝛ habet incompletā rōeꝫ ire: ſicut patet ex ſupradicta diffinitōne. vl̓ d̓t impatientiam appetitu vindicte. Et hoc tripliciter. Quandoqꝫ enī hoc eſt a na tura: ſicut in melancolicis. in quibꝰ ſcd̓m philoſophū continue mordet̉ natura. ꝓp­ter qd̓ ſꝑ ſunt turbulenti. ſic nullū eſt pec catuꝫ ſit motus naturalis. Qn̄qꝫ eſt ab appetitu indeliberato tunc eſt veniale. ſic̄ alij primi motus. Quandoqꝫ eſt a volun­tate deliberatiua. tūc eſt mortale peccatū Accidia ex genere eſt veniale peccatū qꝛ ſe­cūdū auguſtinū Accidia eſt tediū interni boni. hoc aūt non opponitur charitati. ſꝫ dicit diminutionem feruoris charitatis. ī quo conſiſtit omne peccatū veniale. Iſtd̓ ergo tediū vel eſt motus naturalis. ſic nl̓ eſt peccatū Uel eſt motus appetitus triſtati de opere ſpūali laborioſo. ſic veni ale eſt Quāuis etiam ille appetitus ſit de­liberatiuus. quia conſenſus in veniale