Septimus. De dediti. liber. tol. X ꝟbo ꝯmēdoª teſtō vel codi cillis non videriᵇ fideicommiſ ſariam libertatem relictam eſſe: au ctoritate iuris declaratur. T Dem. aa. ⁊. cc. pitagoride. I teᶜ donataꝫ an̄ mr̄imonium vxori ſue: poſtea eiᶜ legato reli cto teſtamento manumitti: ſeu codicillis ꝟbis p̄carijs a ſucceſſoribꝰ voluitᵈ: taꝫ eosᶜ ad redemptionē ⁊ manumiſſioneꝫ: qͣꝫ eaꝫᶠ q̄ in capien dis relictꝭ defuncti ꝯſenſit iudicio te neri: tibiqꝫ fideicommiſſariaꝫ debe ri lib̓tateꝫ non ambigiturᵍ. IMꝑa. iuſtini. a. iuliano. p̄. p̄. Uꝫ inter veteres dubitabat̉: ſi fideicōmiſſariaꝫ lib̓tateꝫ poſſibile eſſet relinꝗ ẜuo ꝗ adhuc in ven tre portaret̉ᵇ: ⁊ hō fieri ſperaretur. Nos vetꝰ iurgiuꝫ decidentes: liber tatꝭ fauoreⁱ cenſemꝰ ⁊ fideicōmiſſa. riaꝫ necnon directaꝫ lib̓tateꝫ ſuam firmitateꝫ hr̄e: ſiue in maſculo ſiue in femina: qui q̄ue adhuc in ventre vehit̉ mr̄no: vt cuꝫ lib̓tate ſoleꝫᵏ reſpiciat: ⁊ ſiˡ mr̄ ſua adhuc in ẜuitute ꝯſtans euꝫ vl̓ eaꝫ ediderit. ¶ Sin āt plures creati vl̓ create ſint: ſiue vniº fecit mentioneꝫ ſiue pluraliter nuncupauit: nihilominꝰ oēsᵐ ad li bertateꝫ a pͥmis veniant cunabulis cum in ambiguis ſenſibꝰ melius ſit ⁊ maximeⁿ in libertate fauore eiꝰ humaniorem amplecti ſnīam. ¶ Dem. a. iul. p̄. p̄. Ncillaꝫ ſiue ẜuuꝫ quuꝫ fidei. cōmiſſaria lib̓tas ei relicta ſit. ſancimꝰ ſi mora lib̓tatꝭ a debitore facta fuerit: ſnīa p̄ſidis eripi in lib̓ta teꝫ ⁊ nullo facto aut voluntate ab hr̄de expectandaᵖ: ſꝫ taleꝫ hr̄e eos lib̓tateꝫ qͣſi ab ipſo teſtatore directꝭ ꝟbis fuerint lib̓tateꝫ ꝯſecuti: cuꝫ ſa tis impiuꝫ atqꝫ abſurduꝫ eſt hr̄des teſtatoris differre voluntates: ma xime quuꝫ ad libertateꝫ reſpiciunt. ¶ Dem. aa. iuliano. p̄. p̄. Iꝗs in teſtō ſuo rogauerit ſu uꝫ hr̄dem. ex libis ancille ſue quaꝫ noīaueritq: vnū queꝫ elegerit ad lib̓tāteꝫ ꝑduce̓. ⁊ cuꝫ ācilla vnū vl̓ plures enixa eſt: hr̄s neqꝫ dum ſuꝑeſt in lib̓tateꝫ aliquē adduxerit. vl̓ cuꝫ d̓liberat ꝗs ad lib̓tateꝫ ꝑducendꝰ eſt ab hac luce fuerit ſubtra ctusʳ: dubitabat̉ ab antiꝗs vtrū ne oēs an ꝗdaꝫ aūt nemo ex his ad li bertatē ꝑueniāt. Sꝫ veteris ꝗdē iu ris altercatio multa ſibi ſuꝑ hmōi caſibꝰ reſonauit. ¶ Nos auteꝫ he vileicō. liber. l. cū v̓o.§. ſubuc̄tū. ⁊. l. cū qͣſi.§. ſi plures. ⁊. l. nō tm̄.§. qutus. a.§. artificuliano. ē ⁊ vincianuꝫ qd̓ in ẜuo defuncti locū nō hꝫ caberedis: vt l. c. ti. nō tm̄.§. ſꝫ ſi nō hereditariū: ⁊ in.§. ſi quis. x verbo. Per verbum cōmendo non grauat̉ hēs de māumit a ¶ Cōmendo.i. laudo vt hic ⁊ sͣ. fa. UEiēdo. h. d. ſaly. bor. quotiēs ī fi. ⁊ qd̓ cū co. l. fi. ⁊. ff. mā. ſi v̓o nō remunerādi.§. cū ꝗdā. ⁊ pͥle. i. l. fideicōmiſſa.§. ſiua qs. al̓s dr̄ cōmēdo i depono: vt. ff. de verb. ſig. cōmendare. ⁊. ff. de poſiti. l. lucius. ¶ Nō videri. vt. ff. eo. thais ancilla.§. lucius Ite. Aliene anciſe pōt fideicōmiſſaria libertas relinꝗ. ⁊ te netur hēs eaꝫ redime̓ ⁊ dn̄s eā vende̓ ſi ſibi reli ciuꝫ agnouit. h. d. ſalyt ¶ Si te. ſcꝫ ancillam. c ¶ Poſtea ei.ſ. vxori. ¶ ¶ Uoluit. teſtator. e ¶ Eos. ſucceſſores. f ¶ Eam. vxorem. g ¶ Non ambigitur. ꝗ enim aliꝗd percepit co gitur manumittere vevendere: vt. ff. e. genera liter.§. ſi quis alienum. ⁊ facit. ff. e. l. alieno.§. fi. Aminter vete Ures. In vētre exi ſtenti directo ⁊ per fidei commiſſum pōt libertas relinqui. ⁊ ſi plures naſcantur oēs ſunt libe ri. h. d. ſaly. h ¶ Portaret̉. de īfante nato non ē dubiū: vt .ff de manu. l. iuris rō. Fauore. alia legata poſthumo alieno nō re linquebātur: vt inſti. de bo. po. in prin. ſi ¶ Solē reſpiciat. ſic eī go naſcit̉ īgenuus. naꝫ igenuus is ē ⁊cͣ. vt inſti. de inge. in pͥn. ſꝫ vr̄ hoc ſalſuꝫ cū fideicommiſſa ria libertas relinquitur. nā hēdis libertus erit: vt. sͣ. e. hi ꝗbus. q̄ ē ꝯtra ſꝫ dic ꝙ h̓ fuit relicta fi deicōmiſſ. libertas poſthumo ibi nato. Uel re ſertur tmn̄ ad caſum vbi directa data fuit: nam vtrūqꝫ poſuit. sͣ. ſit ergo differentia inter fideico miſſariaꝫ libertatē ⁊ di rectam: licꝫ quo ad alia non ſit differentia: vt sͣ. cōia dele. l. pe. Item op ponitur hic ꝯceptus ha betur pro nato. ſed na tus manumiſſus eſſet li bertus. ergo ⁊ hic. ſꝫ dic illud verum cum de cō modis eiuſqueritur: ve ſt de ſtatu homi. qui in vtero. ¶ Etſi.i. quāuis. m ¶ Oēs. vt argu. ff. de le. j. ꝗ filiabus.§. ſi quis ⁊ de tu. teſt. l. ſi quis.§. j. ⁊ de re. du. ſi ita fuerit in fi. Sed arg. contra. ff. demanū. teſt. cum ex pluribus. ⁊. ff. d̓ lib. ⁊ po. l. ij. Proſol. iſtoꝝ vide cx. in. l. arethuſa. ff. de ſta. ho. in. iij. q. l ¶ Et maxime. vt ⁊. jͣ. de cōi ſer. ma. l. fi. ⁊ ar. ff. de re. iur. l. in obſcuris. redis cohercētes malignitatē ſi nō voluntatē teſtatoris adīpleuerit. ⁊ mox quū potuerit nō elegerit vnū ex liberis ancille: ⁊ eū lib̓tate dōaue rit. ſancimꝰ ꝯpelliˢ non ſolū eū ſꝫ ēt hr̄des vl̓ ſucceſſores eiꝰ: oēs ancil le liberos in libtateꝫ ꝑduce̓. Neqꝫ enī hͦ ꝯͣriū ē ſnīe teſtatoris. Cū.n. oī mō quēdā ex his liberū eē diſpoſu it: ⁊ non ad certum corpꝰ ſꝫ ad oēs reſpexerit: ſi non pareat̉ eiꝰ volūta ti: ſine dubio ex ſnīaᵗ teſtatoris oēs ad libertate ꝑueniūt. ¶ Similēqꝫ eē diffinitioneꝫ cenſemꝰ ⁊ ſi non ab hr̄de ſꝫ a legatario vl̓ fideicōmiſſa rio teſtator rogauerit libtatē īponi. Sic ⁊ enī iuſto timore hr̄des ⁊ lega tarij vl̓ fideicōmiſſarij perterriti: ⁊ volūtatē teſtatoris adīple̓ ꝓcurēt: ⁊ ſibi nō ex oīuꝫ lib̓tate quādaꝫ affer ri patiant̉ iacturā. ¶ Ꝙ ſi reclama uerint: ſibi tale diſpendiuꝫ īputent: nō ex nr̄a lege ſꝫ ex ſua lugētes inſtantiaª. I Dem. a. iuliano. p̄. p̄. Uꝫ ꝗdā ẜuūˣ ſuū ita legauerit vt legatariꝰ lib̓tateꝫ ei īponat: ⁊ hr̄s ad hmōi legatū īprobe ꝟſatus: ẜuū dare legatario d̓dignatꝰ ē: vt ēt lite pulſet̉: ⁊ iudex non in ip̄i ẜuū ſꝫ in eſtimationeꝫ litꝭ ꝯdēnatio neꝫ ꝓferat. Ueteris iuris interp̄tes dubitabāt ne qd̓ obſtaculuꝫ lib̓tati ex hac cā ꝓcedat. Et ſi placuerit eā dē deberi libtatē: a qͦ danda ē: vtrū ne ab hr̄de an̄ a legatario. Et ſi hr̄s imponat lib̓tateꝫ an legatariꝰ qd̓ ex pecuniaria ꝯdēnatiōe accepit firmi ter detineat: ſiue ī totuꝫ ſiue ex ꝑte ſi ue ēt nihil. ¶ Talē itaqꝫ altercatio nē reſecātes: miramur qͣre iudex ꝗ p̄poſitꝰ eſt in p̄dicta cā: nō oīmodo ꝯdēnationeꝫ in ẜuū: ſꝫ in eſtimatio nē eiꝰ fecerit: cū ipſiº vitiū ēt hmōi p̄ buit altercatiōi occaſioneꝫ. ¶ Un̄ ſi talis qō emerſerit: nulluꝫ ꝗdeꝫ iu diceꝫ ita eē ſtultū putamusʸ: vt hu iuſmōi ꝓferat ꝯdēnationēᶻ. Sꝫ ſi le gatariꝰ īmineat qͣtenꝰ ei ẜuº reſtitua tur: ⁊ poſt litē ꝯteſtatā duoꝝ mēſiū ſpaciū effluxerit: cēſemꝰ ilico ad lib̓ tatē eripi ẜuū: ⁊ illū ꝗdeꝫ libeꝝ eſſe. Hr̄deꝫ āt ꝓ ſua īdeuotione in oēs expēſas qͣs legatariꝰ in lite fecit: in qͣdrupluꝫª ei ꝯdēnari. Iure pr̄ona tus integro legatario ſeruando. ¶ De d̓diticia lib̓tate tollendaᵇ. v. ¶ Dem. a. iuliano. p̄. p̄. Editicia ꝯditio nll̓o mō in poſteꝝ nr̄aꝫ rēpu. moleſta re ꝯcedat̉. ſꝫ ſit pc̄itꝰ d̓leta: ⁊. l. in abiguis. ⁊. jͣ. ꝗ bo. ce. poſ. l. fi. ⁊ de pac. l. maiorē. ⁊ de re. du. l. quotiēs. Ncillam. Poſt moram in manumittendo cōmiſſam ſeruus ꝑ iudicē ad libertatem eſt deducendus. h. d. ſaly. o ¶ Debitore.i. ab eo qui eam debet. ac. p ¶ Expectāda. ad hͦ vt mātimittat. erit enī liber ⁊ ſin̄ he̓dis māumiſſiōe. īter pellari tn̄ dꝫ hēs: vt. ff. e. cū v̓o §. ſubuētū. ⁊ sͣ. e. l. ſi ſeruus. I quis. Si libertas fideicōmiſſaria ē relicta vni ex liberis ancille quē hēs elegerit: illo moriēte nulla f. cta electōe oēs ad libertateꝫ ꝑducūtur. h. d. Concor. ff. de ſta. li. l. labeo.§. fi. Saly. q ¶ Quā nominauerit. are. thuſam puta. r ¶ Subtractus.ſ. heres. ſ ¶ Cōpelli. aufert̉ ergo ſibi electio ꝓpter ꝯtūaciā: vt. ff. de ſol. l. j. ⁊. jͣ. de ſol. l. j. ⁊. ff. de ſer ui. l. ſi cui. ⁊ fa. sͣ. e. cum inter. t ¶ Ex ſnīa. q̄ ad oēſ porrecta eſt quodammodo. u ¶ Inſtantia.i. contumacia. Um quidā. Ubi ẜuꝰ legat̉ manumittēdus ⁊ heres patitur ſecū litē ꝯteſta ri: trāſacto ſpacio duoꝝ mēſiū liber efficit̉: iure patronatꝰ legatario ſeruato. h. d. ſaly. x ¶ Seruū. in ẜuū.n. dꝫ face̓ cōdēnationē cū eſt māumittē dus ſecus ſi nō eſt māumittē dus qn̄qꝫ: vt. ff. de leg. j. ſi do mus. in.§. ꝗ ꝯfitetur. ⁊. l. ſeq. y ¶ Putamꝰ. ex tꝑe huiꝰ. l. z ¶ Cōdēnatōeꝫ. ꝗd.n. ſi ꝓfe rat. huic.n. qd̓ni rn̄det? ſꝫ rn̄. idē eē qd̓ eēt quū alicui relīꝗ tur pecuia vt alienum ẜuum emat: vt.ſ. eū emat ⁊ māumit tat: vt. ff. eo. l. gnaͣliter.§. ſi ꝗs tutorē alienū. Ul̓ dic ꝙ hēs ꝯuēit̉ a ẜuo vt māumittat: qꝛ legatū reſedit penes eū cum one ſuo: vt. sͣ. d̓ ca. tol.§. ꝓ ẜo. nec legatariꝰ tenet̉ reſtitue̓ pe cuniā: qꝛ hēs ſua ꝯtūacia ſen ſit hoc dānū. ar. sͣ. l. ꝓxi. ī fi. ⁊ de ta. exhi. locū.§. cōdēnatio Uel dic tertio ꝙ ſic. ⁊ tūc idē vr̄ qd̓ ē h̓.ſ. vt in libertate eri piat̉ elapſis duobꝰ menſibꝰ a tꝑe lit. ꝯte. Quid gͦ ſi īterī hēs ſeruū vēdat: rn̄. erit in ptāte ẜui cuiꝰ libertꝰ eē velit ēptoriſ vl̓ rogātis: vt. ff. e. l. gnaͣl̓r.§. fi. ⁊ de act. emp. ticiꝰ. nec reſti tuit̉ precium vt modo dixia ¶ Quadruplū. qd̓ ē ſpāle al̓s aūt ī ſimplū: vt. sͣ. d̓ iudi. .l. properandum.§. ſinantē. b ¶ De dediti. litoi. Dediti cij erāt ꝗ ſine ꝯditōe ſe redde bāt romanis. ⁊ quādiu viuebāt ẜui erāt. poſt mortē v̓o in libertatē eripiebāt̉: vt īſti. d̓ li berti.§. libertīoꝝ. ⁊ d̓ ſuc. lib. §. fi. Quare gͦ nō dicebāt̉ ſer ui? rn̄. qr ſucceſſorē habebāt ⁊ oīno libertatem ſperabant. Uel verius liberi erāt ſed ſer uire tenebāt̉ ſic̄ al̓s. jͣ. cōmūia de manu. l. j.§. ſinantem. Editicia. Dediticij libertini erāt qui per manumiſſionē mino rem libertatem conſequeban tur. quia liberi efficiebantur: ſed toto tempore vite ſue ſeruire tenebantur. hanc conditionē libertinoruꝫ tollit lex iſta ⁊ vult ꝙ eo modo ſint liberti quo ſimpliciter māumiſſi: ⁊ ab eis nō differant. Et hoc d̓clarat tex. inſti. de libertinis.§. libertinorum. Saly. C iij