Seite
Liber. Omētarie poſſeſſionis inter­dictuꝫª: quod non ſemper ad vim publicam pertinet vel priua­tam: moxᵇ audiri: interdum etiam ſine inſcriptione meretur. TMpera. Ieno. a. Sebaſti. pre­ſed ⁊ ſi nolit. Undecimo quid de magiſtratu? dic nō teneri niſi vltra officiuꝫ fecerit: vt. ff. quod me. cau. l. iij. ⁊ de iniurijs. l. iniuriarū. ⁊ l. nec magiſtrati­bus. dic ergo ſi ꝗs.ſ. priuatus. Super rebus quero an in īmobilibus habe­at locū? dic ꝙ ſic: licꝫ ꝓ mobilibus maxime ſit inuenta: vt inſtitu. vi bonoruꝫ rapto.§. pe. Secundo an in iuribus prediorum vrbanoruꝫ ruſticoruꝫ ⁊ pre benda alicuius clerici? vide­tur ꝙ nō: vt. ff. de acqui. reruꝫ do. ſeruus.§. incorporales. ⁊ ff. de vſuca. ſequitur.§. ſi viā. ⁊ hoc dicit Io. quod poteſt di ci eſſe verum mero iure: ſꝫ vti lis habeat locum. ar. ff. de ſe­uitu. quotiens. ⁊ ſi ſeruitꝰ vē. l. ij. in fi. ſed in ꝑſonalibus ſer uitutibus contra eſt. vt ſi fru ctuarius expellatur a domi­nō vel extraneo: vl̓ expellat. vl̓ quilibet qui habeat perſonalē ſeruitutē: vt. ff eo. l. iij.§. vnde vi. ⁊.§. itē ſi nō vſufructꝰ. ⁊. ff. de dona. aꝗlius. in fi. Idem in ſuꝑficiario. feudatario. emphiteota. cū habeāt vtile dominiū: vt. ff. de ſuꝑfi. l. j. in prin. ⁊ ſi ager. vec. l. j. ⁊. iij. ⁊ de rei ven. ſuꝑficiario. ⁊ ſi hi tres inuadant puto ſufficere ſuo iure priuari. ſecus puto in alijs: ſed tanqͣꝫ ꝓ aliena re pu­niantur: vt in fi. huius legis: niſi in eo iure tm̄ habuit animum expellendi Tertio ſi inuādo rem quā cōmodaui vel locaui vel depoſui? Rn̄. nō teneor: cū neminē poſſeſſione priuare volueriꝫ: vt. ff. cōmo. l. rei. niſi cōſtituerint ſibi poſſidere: ⁊ ſic interuerterint poſſeſſionem. quo caſu ipſi mihi tenent̉. ⁊ ſi po ſtea ego inuadā ⁊ ego tenear illis ẜꝫ Io. Sed ſi extraneus eos expellat ꝗ ſo lam habent detentionē videt̉ teneri mihi. nec ob. ff. eo. colonus. ⁊. l. cū fun­dū. vbi colono dat̉ qꝛ iam interuerterant. ſed ſi ante interuerſionē deijcian­tur: dat̉ mihi cōdictio: vt. l. j.§. qd̓ ſeruū. e. ti. Quarto quid ſi furi exportanti rem meam abſtulero? Rn̄. nō teneor: vt. sͣ. quando liceat ſine iudi. l. liberaꝫ niſi iam ad locū deſtinatū peruenerat ẜm Io. vt. ff. de fur. l. ſiue igit̉. Quin­to quid ſi equum tuum ſoliuagum in paſcuis acceperit putās eē ſuuꝫ? ſi qui dem ſciebat non eſſe ſuum tenet̉ ſurti. al̓s ſi ſuum credidit forte habet locum condi. ſine cauſa: vel vtilis condictio ex hac. l. immo rei vēdi. Sexto quid ſi vnus habet poſſeſſionem. alter detentationem. tertius ꝓprietatem: an inua ſor tenet̉ omnibus vel cui? videt̉ ꝙ omnibus: vt. ff. ad exhi. celſus.§. iul̓. qd̓ non puto cum tm̄ poſſidenti datur: vt hic dicit. Septimo quid ſi erat inua­ſori debita vel ſibi obligata: dixit. P. ꝙ nō habet locū hec lex: ſed edictum diui Marci. Tu dic contra ⁊ perdam ius qd̓ habeo in re vel pignus ꝑ hāc conſtitutionem: vt ſi ammodo agā exceptione repellar. Si ergo agā ex edi­cto ꝯdictione ſine cauſa: nō agā hac lege ⁊ ecōtra: vt. ff. de actio. ⁊ obligatio. quoti.§. j. ⁊ hoc niſi in eo quod excedit: vt. e.§. ⁊. ff. vi bonoꝝ raptoꝝ. l. j. Idē dico ſi inuaſi vt habeam ꝓ pignore vel vt in ſolutū: vt.ſ. habeat locū hec lex niſi ex pacto vel iudicis auctoritate faciā. vt. jͣ. de pig. l. iij. ⁊ niſi aufugeret de bitor: vt. ff. de his que in fraudē credito. l. ait pretor.§. ſi debitorem. Nec ob ſtat. ff. de furtis. l. qui vas. in pͥn. quia ibi ponitur abſtulit ideſt accepit vt iu dici oſtenderet nō vt ſibi haberet. Octauo quid ſi debitor creditorē ſuper pi gnore occupando inuadat? Reſpon. ẜm Py. nō habet locum. vel dic con tra cum poſſideat creditor. Super tempore: quero quo tempore facta inua­ſione habet locum hec lex? Reſpondēt quidā ꝙ ante lit. cōteſta. Itē poſt an te ſententiam niſi in caſu vno in quo loquitur. sͣ. finium regundo. l. ſi ꝯſtite rit. poſt ſententiam non: ſed habet locuꝫ illa meminerint. Et ꝓ eis eſt ꝙ hic dicit ante euentum ⁊c̄. Tu dic hanc eſſe generalem ante litē ⁊ poſt ſentētiā: ⁊ illam ſi conſtiterit. tm̄ poſt litem ⁊ ante ſententiam. Nec obſtat ꝙ hic dici­ante euentum quia ſubaudi maxime. Vel dic ideſt ante preceptum vel iuſ­ſionem iudicis. ⁊ hec bona. vel ante executionem que ſit per iudiceꝫ. ⁊ ſic nō punit̉: vt. ff. de acquiren. poſſeſſio. iuſte. ⁊. ff. ad. l. aquil̓. quemadmodum.§. magiſtratus. Quod enim legitime factum eſt pena non meretur ⁊c̄. vt. jͣ. ad l. iul̓. de adulte. l. gracchus. Aut ergo nullum eſt decretuꝫ interpoſitū ⁊ ha bet locum hec lex. aut perperam: ⁊ tunc illa meminerint. aut recte: ⁊ tūc nul la: vt. l. iuſte. Secūdo ꝗd ſi clam inuaſi? Reſpondeo adhuc habet locuꝫ hec lex: vt. ff. de acqui. poſſeſſio. l. rem que nobis. ⁊. ff. e. l. vim facit. quod habet locum ſi habuit animum vt etiam vim inferret ſi me inueniſſet: vt. ff. de fur. ſi quis ex domo. Super quarto quero: nunꝗd ipſo iure dominium amittat. ⁊ ipſo iure querat̉ ſpoliato? videt̉ ꝙ ſic: vt in crimine leſe maieſtatis. vt. jͣ. ad l. iul̓. ma. l. fi. ⁊ in cōmiſſione vectigalium: vt. ff. de publicanis. l. cōmiſſa. ⁊ in muliere que ſuo raptori nubit: que amittit ipſo iure dominiū rerum quas lu crata eſt ab eo: vt in auc̄. de mulie. que propri. rap. nub. ⁊ ad idem. sͣ. loca. l. fi. ⁊ in autentica de litigi.§. fi. colla. viij. ⁊ sͣ. de actio. ⁊ obliga. auc̄. īmo. Nos dicimus contra quia littera dicit amittat: non amittit. vel amiſit. ſic ⁊ per ſen tentiam: al̓s amittitur: vt. sͣ. de hereti. l. quicunqꝫ.§. quod ſi fecerīt. ⁊ de apo ſta. l. j. ⁊. ff. ad ſilleia. neceſſarios.§. nō al̓s. ⁊ d̓ iure fiſci. l. eiꝰ ꝗ. ⁊ in auc̄. vt liti­iu.§. illo. coll̓. nona. ⁊. ff. de reſcin. vēdi. fundus. Super vltimo quero an poſ ſeſſio tm̄ vel proprietas etiam eſtimetur? quod ſolui in littera. Secundo ſi fructuarius eſt expulſus vel proprietarius: an competat vtriqꝫ altero expul ſo? Reſpondeo. ſi eo animo vnum deijcio quia credo eum ſoluꝫ habere ius in re vtriqꝫ teneor: qꝛ vno deiecto alter deijci videtur. ſi v̓o ſolum eius vſu­fructum velim auferre vel ſolaꝫ ꝓprietateꝫ: ei ſoli teneor: vt id quod abſtuli ⁊ tantūdem reddaꝫ: vt. ff. de furtis. l. inter omnes.§. ſi ſeruus. ⁊. ff. e. ſi de fun do. licꝫ in fundo aliter quidam dixerint: ſcilicet vno expulſo non videri aliū deijci. Sed contra eſt. ff. de acꝗrenda poſſeſſio. l. ſi de fundo. Tertio ꝗd ſi rē cōmunem totam inuado ſocio poſſidente? Rn̄deo ꝓ parte ſocij teneor: vt fecto pretorio. I quando vis in iudicio fu­erit patefactaᵉ: deinde ſu­per rebus arreptisᵈ vel inuaſis: vel damno tempore impetusᵉ que ſtio proponatur: ſi non potuerit argu. ff. de ſurtis. ſi ſocius. Quarto ſi alius poſſidet vſufruc. meuꝫ no ꝓprietarius ⁊ eum deijciam: ⁊ ſic amitto ius meuꝫ. cui applicabitur a prietario vel expulſo? Reſpondeo proprietario. ſꝫ ad eſtimationē ſru ctuario: vt. ff. e. ſi de fundo. Item ſi iudeus poſſideat mancipium cha­ſtianum meū ⁊ illud inuadam: an applicabitur iudeo? Reſpōdeo nō­vt. sͣ. vt nemo iudeꝰ ⁊c̄. .l. j. Quinto que actio detur? reſpondeo cōd­ctio ex hac lege que de bitur ſimul pro poſſeſ ſione ⁊ proprietate. ꝙꝛ eſt mirabile. Sexto ar detur heredibus? Rn̄ deo ſic: ⁊ an̄ ī heredes reſpondeo non: cum ſi­penalis niſi inquantuꝫ peruenit ad eos: vt inſti. de perpe. act.§. non auteꝫ. ⁊. ff. eodē. l. j.§. ho­interdictum. ⁊.§. finali. Septimo an reſtituendo rem inuaſor ante li­conteſta. vel ante ſententiā liberetur a pena? Reſpondeo nō: vt. ff. de furtis. qui ea mente. etiam ſi ſponte expulſus acceperit cū nō ſucceda hec pena loco rei: vt. ff. de arbitris. l. ſi rem. Octauo quid ſi egi tm̄ ac rem: an ſuperſit actio ad penam? Reſpondeo ſic: cum actione nō omfi cio debeatur: vt. ff. de ꝯdictione ſurtiua. l. ſi pro fure.§. furti. Nono ar poſſit appellari? Reſpondeo ſic: quod dic vt. sͣ. ſi de momēta. poſ. l. j Decimo quid ſi ſeruum quem poſſideo cum ſe liberum cōtendat mea auctoritate acceperim? Reſpondeo non amitto ius meum. quia nem nem poſſeſſione priuaui: etiam ſi eſſet in poſſeſ. libertatis: qꝛ ſeipſuꝫ nō poſſidet: licꝫ in poſſeſſione libertatis eſſe dicatur: ⁊ hoc ẜm Io. ⁊ nos qui dicimus inuaſorem non cadere a dominio ipſo iure. cuꝫ enim de­tur condictio ex lege iſta: ſi alicui daretur: domino daretur. ſeruo enī dari non poteſt. at domino contra ſeipſum dari non poteſt. nanqꝫ ob ligari non poteſt: vt. ff. de fideiuſ. l. ſi eum hominē. Forte ẜm alios al­ter dici poteſt qui dicunt inuaſorem ipſo iure amittere dominium. ſo luꝫ ergo in hoc punitur dominus ex tali violentia quia dolo videtur eum poſſidere: ⁊ ſic incumbit ei onus probandi: vt sͣ. de probat. l. vis eius. Ultimo quero quid differt hec conſtitutio ab alijs. primo ab illa sͣ. de paganis l. chriſtianus? Reſpōdeo illa ſpecialiter in iudeis ⁊ p­ganis loquitur. Quid ab illa. sͣ. finium regundo. l. ſi conſtiterit? Re ſpondeo illa poſt lit. conteſta. ⁊ tm̄ in illo iudicio. Quid ab illa: nō ab re. jͣ. eo. ⁊ sͣ. locati. l. conductores? Reſpondeo: quia hec incōtinenti ſa cit cadere in penam: illa expectat diffinitiuam ſententiam. ſed ⁊ illa nō diſtinguit fuerit dominus vel non. quod hec facit. Quid ab illa: cum querebatur? Reſpondeo ibi dicēs ſtatim. Iteꝫ quid ab interdicto vi de vi? Reſpondeo illud annale ⁊ in ſimplum ⁊ dolum exigit: hec pe petua ⁊ penalis ⁊ non exigit dolum. Quid ab edicto diui Marci? Rn̄ deo illud ſpeciale in re in qua actor habet ius. Item quid ab illa. sͣ. de ſuffragijs? Reſpon. illla ſpecialis. Omentarie. Pro momētanea poſſeſſione recuperanda ꝓpo nens interdictum ſe inſcribere non tenetur. h. d. Uel ſic. In nu­lo interdicto qd̓ proponitur inſcriptio requiritur. Bal. a Interdictum. ſcilicet vnde vi: quod eſt momentariuꝫ ſua origine nam qui vincebat interdicto poterat ſtatim ſuccumbere in petitorio qd̓ hodie nō eſt ſi agitur per. l. ſi quis in tantam. ꝙ ſit momentaria: ni ſi quando filius vel mercenarius inuaſerūt. ipſi quideꝫ tenent̉: ſed pe ter vel dominus ad vendicanduꝫ admittit̉: vt. ff. eo. l. j.§. ſi filius. hoc quidem interdictum vnde vi. non ſemper pertinet ad viꝫ pu. qꝛ quan doqꝫ ad priuatam: vt quando ſine armis. Item non ſemper ad priua tā qꝛ quādoqꝫ ad publicam: quando cum armis. b Mox. id eſt ante cauſam proprietatis. vel mox ideſt ſine ſolennita te: vel ſine aliqua dilatiōe debet audiri ille qui proponit: vt. jͣ. ad. l. iuſ de vi. l. ſi quis. ⁊ etiam ſine inſcriptione: ſcilicet quando agitur ciuiſi ter: ſecus ſi criminaliter: ſcilicet lege iulia de vi: vt. ff. de accu. libellorū. ⁊ hoc dicit interdum. vel ſine tn̄ſcriptione: ideſt libello ſcripto: vt ⁊. fi de edendo. l. j.§. edere. niſi in caſu: ſcilicet in conuentione illuſtrium ſonarum: vt. jͣ. de dig. l. quotiens. libro. xij. hodie indiſtincte datur pe auten. offeratur. sͣ. de lit. cōteſta. ⁊ erat forte dubitatio legis quia pote rat agi criminaliter: videbatur ꝙ non poſſet agi ciuiliter. ſed cōtra eſt vt hic: ⁊. jͣ. quando ciuilis actio. l. j. vel dic a capite interdictum ſcilicet quodlibet. vel vnde vi. vel quoruꝫ bonorum. vel vti poſſide. vl̓ quod cunqꝫ aliud. ſic generaliter dicitur interdictum momentarie poſſeſſie nis: vt. sͣ. qui legit. per. l. fi. quod non pertinet ſemper ad vim publica vel priuatam. nam vnde vi. pertinet: al̓s non debet dico audiri ⁊t. expone vt sͣ. Sed quam vtilitatem habet hodie hoc interdictum cū ſufficiebat ſi quis in tantam? Reſpondeo: quia in ea appellatur: hū non. Item citius expeditur in interdicto ꝙͣ in conſtitutione. ſorte net vult actor penam. I quando vis. Contra violentum conſtito de violentia dam. na ⁊ intereſſe probantur per actoris iuramentū iudicis taxatioſi premiſſa. h. d Bal. e Patefacta.i. liquido probata. ac. d Arreptis.i. exportatis ⁊ per vim detentis. Azo. e Impetus.ſ. dato. Azo.