Libri ſepti. metaphy. Fo. iiij.Nulla ars particularis ꝓbat ſuū ſubiectū eē. ſꝫ ſupponit ip̄m eſſe.Omnis ſcientia vel ē actiua vel factiua vl̓ theorica vel ſpeculatiuaTres ſunt partes philoſophie ſpeculatiue. ſcilicet natural̓. mathematica ⁊ diuina. id eſt metapyſicaNatural̓ ꝯſiderat res coniunctas motui ⁊ materie ẜm eſſe ſꝫ ſeparaMathematica vero conſiderat res ſepa(tas ẜm rationēratas a materia ⁊ motu ẜm eſſe et rationemTheorice ſcientie. id eſt ſpeculatiue alijs ſcientijs ſunt delectabilioDe ente per accn̄s non ē ſpeculatio(res. ⁊ metaphyſica theoricisEntium quedā ſunt ſemꝑ. quedam vt frequenter. quedam raro. etprima ſunt entia ẜm accidēs. vt caſualia ⁊ fortuita. ex quo habeturꝙ non omnia eueniunt ex neceſſitate.Bonum ⁊ malum ſunt in rebus. ſed verum ⁊ falſum in anima.Entium quoddam eſt per ſe et quoddam per accidensEns ꝑ ſe aliud eſt ī anima. aliud extra animā. ⁊ diuidit̉ in decē p̄dicamenta. ſcꝫ ſubſtantiā quātitatē qualitatem ⁊ ſic de alijs.¶ Cōmentator. Naturalia ſunt in quorum definitōe ens recipit̉In natura diuina in quoꝝ definitiōe recipitur deus. voluntaria.in quorum definitione recipitur voluntasLicet omnes ſcientie ſint nobiles tamē ſciētia dei et eiꝰ ſubiectuꝫeſt nobiliſſimū ſubiectū aliaruꝫ ſcīarū ſubalternataruꝫ metaphyſiceRes īmobiles diuine ſtꝭ cāe reꝝ diuinaꝝ nobiliū.i. corꝑuꝫ celeſtiūSubſtantia prior eſt accidente. natura tempore et definitione.¶ Sequuntur auto.vij. li. metaphyſice Ariſtote.Ccidētia non ſunt entia. ſed quid entisMateria prima ẜm ſe nec eſt qͥd nec eſt quātum. nec qͣlenec aliquid eorum quibus ens eſt determinatum¶ Diſciplina ſit in omnibus per magis nobis nota.Definitio eſt ſermo indicans quid eſt eſſe rei per eſſentialia.Definitio accidentium fit per additamentum ſcilicet ſubſtātie.Unde accidens definitur ꝑ aliqͦd extraneū a ſua natura.ſ. ꝑ ſb̓am.Compoſitorum non eſt definitio ſed ſimplicium terminorumIn entibus per ſe idem eſt quidditas ⁊ quid habens quidditatemOmne accidens ꝯcretuꝫ duo ſignat.ſ. formā accidē talē ⁊ ſubiectūeius. ſicut album ſignat albedinem ⁊ ſubiectum albedinis.Omnia que fiunt vel fiunt a natura vl̓ ab arte vel a caſuMateria eſt ex qͣ res p̄t eſſe vel nō eē Ex ſanitate in anima fit ſani.Materia non fit nec forma ſed totum cōpoſitum(tas in naturaParticulare nō generat niſi particulare. ſꝫ vl̓e nec generat nec gn̄at̉Uniuerſalia nō ſunt ſeꝑata a ſingularibus ẜꝫ eē. vt voluit plato. ſꝫſunt in eis ẜm eſſe. qꝛ predicantur de eis predicatiōe eſſentiali et directa vt dicendo hoc eſt homo