Autori. v. metaphy. ¶ Sequūtur autorita.v. libri metaphyſice Ariſto. Ot modis dicit̉ principiū quot modis dicit̉ cauſa. quia omnes cauſe ſunt principia ſed non ecōuerſo. Principiū ⁊ pͥmū ideꝫ ſunt. qꝛ om̄e pͥncipiū eſt pͥmuꝫ. Quattuor ſunt cāe.ſ. materialis. formal̓. efficiens ⁊ final̓. Aliqͣ ſibijnuicē pn̄t eſſe cāe vt exercitiū eſt cā ſanitatis ⁊ ecōuerſo. Idē ſe aliter habēs ē cā oppoſitorū ſicut gubernator nauis ꝑ ſuaꝫ pn̄tiā eſt cā ſalutis nauis. ſed ꝑ ſuā abſentiā ē cā ꝑditōis eiuſdē Finis ē optimū rei Cauſe ẜm actū ⁊ effectꝰ ſimul ſunt. Cauſa ⁊ effectꝰ debēt eſſe proportionata Materia oīm liquefactibiliū eſt aqͣ Neceſſariū vnomō d̓r ſine qͦ res nō pōt eſſe. vt aīal non poteſt eſſe ſi ne cibo nec viuere. Scd̓o mō ſine qͦ nō pōt bene eſſe vt viuere ſine veſtimentis. Tercio modo idē ē quod violentū. ⁊ ſic dicit̉ iſta res neceſſario proijcit̉ extra nauiꝫ.i. violenter. Quarto modo dicitur neceſſariū qd̓ non contingit aliter ſe habere forma eſt vna Continuū ē cuius motꝰ ē vnus Eadem numero ſunt qͦrū materia eſt vna. eadē ſpecie ſunt quoruꝫ Ens eſt duplex.ſ. per ſe ⁊ ꝑ accūs Uno modo ens ꝑ ſe eſt qd̓ ẜcat decem p̄dicamēta. Alio mō ſignificat ꝟitatē vniuſcuiuſqꝫ Ens per accn̄s ē qn̄ vnū accn̄s dicit̉ de alio. vt albū ē muſcū. vl̓ accn̄s de ſb̓ iecto vt hō ē albus vl̓ ſubiectū deacente. vt albū ē hō. muſicū ē hō Unum in ſubſtantia facit idem Unum in qͣꝫtitate facit equale. Unum in qualitate facit ſimile. Prius ē quod principio eſt propinquius. Potentia actiua ⁊ paſſiua ad inuiceꝫ ſe reſpiciunt Unde q̄libet potentia actiua correſpondet potētie paſſiue ⁊ econuerſo. Quātuꝫ eſt qd̓ ē diuiſibile in ꝑtes. qͣrū vnaq̄qꝫ ē hoc aliqͥd in actu ¶ Cōmentator. Perfectū ē extra quod nihil ē. et ē duplex ſcilicet perfectū ſimpl̓r. extra qd̓ nihil ē ſimpl̓r. ⁊ hͦ eſt quod d̓t cōmentator ꝙ illa eſt diſpō primi principij in quo ſunt perfectiones et nobilita tes omniū entiū nobiliori modo qͣꝫ in ſeipſis. Sed perfectū in genere ē extra quod nihil eſt alicuius determinati generis. Mors metaphorice dicitur finis Quotiēs ē pͥncipiū. totiens dicit̉ terminꝰ. ⁊ adhuc amplius quiquod ē pͥncipiū ē terminus initialis ⁊ non ecōuerſo. (cōparatū Omne attingens ſuum finem. ē perfectū Quedā relatiua dicuntur eſſe natura. qͦruꝫ eſſe ē ad alid̓ eētialiter ¶ Sequūtur auto. vi. li. metaphyſices Ariſto. Etaphyſica ꝯſiderat cās ⁊ pͥncipia entiū inqͣꝫtū entia. ¶ Sub̓a ⁊ eētia rei nō poſſunt cognoſci niſi ꝑ demōſtratōeꝫ