Pars Vndecima Folium. LXI. Si recte per ſcripturam ſanctam deus ſponſus dr̄.& anima rationalis ſponſa vocatur: aliquid ꝓfecto inter deū animā eſt. cuius id quod in coniugio inter maſculum& feminaꝫ conſtat ſacramentum imago eſt. forte vt expreſſiꝰ dicat̉ ipſa ſocietas que exteriꝰ in coniugio pacto federis ſeruatur ſacramētum eſt.& ipſius ſacramenti res eſt dilectio mutua animorum que adinuicem in ſocietatis federis coniugalis vinculo cuſtoditur: hec ipſa rurſus dilectio qua maſculꝰ femina in ſanctitate cōiugij animis vniuntur ſacramentū eſt. ſignū illius dilectionis qua deus rationali anime in tꝰ per infuſionem gratie ſue ſpiritus ſui participatione con­iungitur. Copula igitur carnis que ante peccatū in ꝯiugio officium fuit.& poſt peccatum in eodem pro remedio ꝯceſſa eſt. Sic vtrobiqꝫ coniugio adiungitur vt cum coniugio ipſa ſit non coniugium ex ipſa. Nam& ante ipſam coniugium verum eſt ſine ipſa factum eſſe poteſt. Tunc quidem ſi illa non adeſſet infructuoſius. Nunc autem ſi illa affuerit ſin cerius. enim poſt peccatum copula carnis in cōiugio ad­mittitur indulgentie magis eſt& compaſſiōis: ne vicium cupiſcentie quod in humana carne poſt peccatum radicauit turpius in omneꝫ exceſſum proflueret ſi nuſqͣ licite excipi potuiſſet. Quid ſit coniugium. Ca. iiij. Vidam hoc modo ꝯiugium diffiniendū putauerūt vt dicerent coniugium eſſe conſenſum maſculi fe­mine indiuidualem vite conſuetudinem retinenteꝫ. Qui diffinitioni legitimum adiungere oportet: quia ſi con­ſenſus maſculi& femine legittimus hoc eſt legitime& inter legittimas perſonas factus non fuerit coniugium in eo con­ſecrari non poteſt. Legitimas autem illas perſonas dicimus in quibus aliqua rationabilis cauſa demonſtrari poteſt quare coniugij pactum mutuo firmare non poſſint. Ideo at̄ dico in quibus rationabilis cauſa demonſtrari non poteſt: quia ſi forte eſt ſed occulta latens nondū iudicio eccle ſie comprobata quātum ad iudicium eccleſie ſpectat pactū coniugale neqꝫ prohiberi poteſt vt non fiat: neqꝫ cum factū fuerit infirmari poteſt vt conſiſtat. Quod enim omnino occultum eſt quantum ad iudiciū eccleſie eſſe non dicendū eſt: quia ad efficiendum aliquid vel impediendū non differt. ab eo quod non eſt. Prima autem inſtitutio duas tantum perſonas id eſt patrem& matrem a contradu matrimonij excepit. Vbi hominem vt adherere poſſit vxori ſue patreꝫ& matrem relictuꝝ eſſe aſſeruit dicen. Propter hoc relinquet