Transkription / Malleus maleficaru... [12

quo ad actus cōiugales tria cōcurrere.ſ. maleficam. diabolum ⁊ dei permiſſionem. Prete rea fortius agere poteſt in id quod ē minus forte. Sed virtus demonis ē fortior virtute corporali. Iob.xl. Non eſt poteſtas ſuꝑ terram q̄ ei valeat comꝑari. qui creatus eſt vt ne minē timeret. Rn̄ſio. Hic impugnandi ſunt tres errores hereticales quibꝰ reprobatis veritas patebit. Nam qͥdam iuxta doctrinaꝫ.ſ. tho. in. iiij. di. xxiiij. vbi tractat de impedimē to maleficiali conati ſunt aſſerere maleficiuꝫ nihil eſſe in mūdo niſi in opinione hominuꝫ q̄ naturales effectus quoꝝ cauſe ſunt occulte maleficijs imputabāt. Alij qͥ maleficos cōcedūt ſed ad maleficiales effectus illos tantū modo imaginarie ⁊ fantaſtice concurrere aſſe rūt. Tercij qͥ effectus maleficiales om̄ino dicunt eſſe fantaſticos ⁊ imaginarios. licet demon cū malefica realiter cōcurrat. Hoꝝ errores ſic declarant̉ ⁊ reprobantur. Nam primi omnino de hereſi notātur ꝑ doctores in. iiij. p̄fata di. p̄cipue ꝑ ſctm̄ Tho. in. iij. ar. ⁊ in cor pore. q. dicens illam opinionem eſſe omnino ꝯtra auctoritates ſanctoꝝ ⁊ ꝓcedere ex radice infidelitatis. Quia vbi auctoritas ſcripture ſacre dicit ꝙ demones habēt poteſtate ſupra corꝑalia ⁊ ſupra imaginationē hoīm qn̄ a deo ꝑmittūtur. vt ex multis ſcripture ſacre paſſibꝰ notatur. Ideo illi qͥ dicunt maleficiū nihil eſſe in mūdo niſi in eſtimatione hoīm. Etiā nō credūt eſſe demones niſi in eſtimatione vulgi tm̄ vt terrores quos homo ſibip̄i facit ex ſua eſtimatione imputet demoni. Et ꝙ etiā ex imaginatione vehemēti aliq̄ figure apparent in ſenſu tales quales hō cogitat ꝙ ⁊ tūc creduntur demones videri dicamus vel etiā malefici. Et qm̄ hec vera fides repudiat ꝑ quā angelos de celo cecidiſſe ⁊ demones eē credimus. Ideo ⁊ fatemur ip̄os ex ſubtilitate ſue nature multa poſſe q̄ nos nō poſſumꝰ. Et illi qͥ eos ad talia faciēda inducūt malefici vocātur. hec ibi. Quia ꝟo infidelitas in ba ptiſato hereſis nomīatur ideo tales de hereſi rep̄henduntur. Alij duo errores demones ⁊ eoꝝ naturalē potentiā nō negantes ſed inter ſe quo ad effectum maleficialē ⁊ ip̄am malefi cam diſſidentes inquātū vnus ꝯcedit malefi cam realiter cooꝑari ad effectū nō tamē verū ſed fantaſticū. Alter vero ꝑ ꝯtrariū effectū realem in leſo ꝯcedens ſed maleficam fantaſtice putat cooꝑari. Fundamentū erroris ex duobus paſſibus canon. qͥ hn̄tur. xxvi. q. v. ep̄i. ſumpſerūt. vbi pͥmo rep̄hēdūtur mulieres q̄ credūt ſe cū dyana vel herodiana nocturnis horis eqͥtare. Inſpiciat̉ ibi canon. Et qꝛ ſepe fantaſtice ⁊ imaginarie talia ſolummodo fiunt. ideo ⁊ illi errantes de omnibus alijs effectibus ita fieri iudicant. Secundo. Quia ibi continetur ꝙ qui credit vel aſſerit poſſe fi eri aliquam creaturam aut in melius deteriuſue immutari aūt tranſformari in aliam ſpe ciem vel ſimilitudinem qͣꝫ a deo omniū creatore. infidelis eſt ⁊ pagano deterior. Unde propter hoc quod ibi dicitur deteriuſue immutari dicunt illum effectum non eſſe realeꝫ in maleficiato ſed tantūmodo fantaſticum. Sed ꝙ hi errores hereſim ſapiant ⁊ contra ſanum intellectum canonis militant. oſtenditur primo tam per legem diuinam qͣꝫ etiaꝫ eccleſiaſticam ⁊ ciuilem. ⁊ hoc in generali. demum in ſpeciali verba canonis exprimendo licet etiam in ſequenti queſtione clarius hoc deduceretur. Nam lex diuina in pleriſqꝫ locis precipit maleficas non ſolum eſſe vitandas ſed etiam occidendas. cuiuſmodi penas non imponeret ſi nō veraciter ⁊ ad reales effectus ⁊ leſiones cum demonibus concurrerent. Mors enim corporalis non infligit̉ ſine corꝑali ⁊ graui peccato licet aliud de mor te anime que ex fantaſtica illuſione ſeu etiam tentatinne oriri poteſt. Hec eſt ſententia ſancti. Tho. in. ij. diſtin. vij. in queſtione. An vti auxilio demonū ſit malum. Nam Deutron̄. xviij. precipitur omnes maleficos ⁊ incanta tores interfici. Leuitici etiā. xix. dicitur. Ani ma que declinauerit ad magos ⁊ ad ariolos ⁊ fornicata fuerit in eis ponam faciem meaꝫ contra eam ⁊ interficiam eam de medio populi mei. Et iterum. xx. Uir vel mulier in qͥbus phitonicus vl̓ diuinus ſpūs fuerit moriatur lapidibus obruēt eos. Et dicūtur phitones in quibus demon operatur miros effectus. Preterea hec ſunt ꝙ ꝓpter hoc pctm̄ ochorias infirmꝰ mortuꝰ fuit. iiij. Reg. i. ⁊ ſaul.i. paralipo. x. Diuinorū deniqꝫ eloqͥoꝝ tractatores qͥd aliud in eoꝝ ſcriptis ſuꝑ. iij. diſti. vij. ⁊ viij. tradiderūt de ptāte demonū ⁊ magicis artibus eoꝝ ſcripta inſpiciātur cuiuſcūqꝫ doctoris ſuꝑ. ij. li. ſen. ⁊ inueniet nullo diſcrepāte magos ⁊ maleficos virtute demonū ꝑmittente deo miros effectus nō fantaſticos poſſe ꝓducere. Taceo de varijs alijs locis in qͥbus ſanctus Tho. diffuſe de hmōi oꝑibus ꝑ tractat vt in ſumma cōtra genti. li. iij. c. i. ⁊. ij. in prima parte. q. cxiiij. ar. iiij. Et in ſecunda ſecunde. q. xcij. ⁊. xciij. Inſpiciantur deniqꝫ poſtillatores ⁊ gloſatores de magis pharao nis. Exodi. vij. Inſpiciantur ⁊ dicta Auguſtini. xxviij. de ciuitate dei. ca. xvij. Et in ſecudo de doctrina chriſtiana. Similiter aliorū