Queſtio. LXXXII. quid. precipue cuꝫ talis diſpoſitio fuerit qͣſi ī naꝫ uerſa: ut pꝫ de egritudine ſanitate. hoc modo peccatum ori­ginale eſt habitus: eſt eniꝫ q̄dā īordinata diſpoſitio ꝓue­niens ex diſſolutione illius armonie: ī qua cōſiſtebat ratio originalis iuſtitie: ſicut etiā egritudo corporalis eſt quedaꝫ inordinata diſpoſitio corporis ẜm quam ſoluit̉ equalitas qua cōſiſtit ſanitatis: unde peccatum originale languor naͣe dr̄. Ad pͥmū ergo dd̓m: ſicut egritudo corpora lis habet aliꝗd de pͥuatione inqͣꝫtum tollitur eqͣlitas ſanita­tis: aliquid habet poſitiue.ſ. ip̄os hūores inordinate diſ poſitos: ita etiam pctm̄ originale habet pͥuationē originalis iuſtitie. cuꝫ hoc inordinatā diſpoſitionē partiū aīe: unde ē priuatio pura: ſed ē quidā habitus corruptus. Ad ſecundū dd̓m actuale peccatū ē īordinatio quedā actꝰ originale v̓o cum ſit pctm̄ naͣe ē q̄dā inordinata diſpoſitio ipſius naͣe hꝫ rōnē culpe īqͣꝫtuꝫ deriuatur ex pͥmo parē­te: ut dictū ē: huiuſmodi āt diſpoſitio nature inordinata hꝫ rōnē habitus: ſed inordinata diſpoſitio actus non hēt rōnē hītus: ꝑꝑ hoc peccatum originale pōt habitus: āt pctm̄ actuale. Ad 3ᵐ dd̓m: obiectio illa ꝓcedit de ha­bitu quo potētia īclinatur ī actum: talis aūt hītus non eſt peccatū originale: qͣꝫuis etiā ex pctō origīa li ſequat̉ aliqua inclinatio ī actū īordinatū directe: ſed indirecte.ſ. per re motionē ꝓhibentis.i. originalis iuſtitie: ꝓhibebat īordina tos motꝰ: ſicut ēt ex egritudine corporali īdirecte ſequitur īclinatio ad motꝰ corporales inordinatos: nec debet dici peccatū originale ſit hītus ifuſus: aut acꝗſitus actum niſi pͥmi parētis: āt huiꝰ ꝑſone: ſꝫ uitiatā originem innatꝰ. Ad ſecundū ſic ꝓcedit̉. Un̄ ī uno hoīe ſint multa origīalia pctā. dr̄.n. p̄s. Ecce.n. ī iniꝗtatibꝰ ꝯceptꝰ ſū: ī pctīs ꝯcepit me mr̄ mea: ſꝫ pctm̄ ī ꝯcipit̉ ē origīale: ergo plura pctā originalia ſūt ī uno hoīe.. Unꝰ idē hītꝰ īclinat ad ꝯͣria: hītus enī īclinat modū naͣe tēdit ī unū: ſꝫ pctm̄ originale ēt in uno hoīe īclinat ad diuerſa pctā ꝯͣria. ergo pctm̄ origīale ē unꝰ hītꝰ: ſꝫ pl̓es.. Pctm̄ origīale īficit oēs aīe ꝑtes ſꝫ diuerſe ꝑtes aīe ſūt diuerſa ſub̓a pctī: ut ex p̄miſſis pꝫ igit̉ unū pctm̄ poſſit eſſe ī diuerſis ſub̓tis: vr̄ pctm̄ originale ſit unū: ſꝫ ml̓ta. Sꝫ ꝯͣ ē qd̓ dr̄ Ioā. pͥº. Ecce agnꝰ dei: ecce tollit peccatū mūdi. qd̓ ſingl̓ariter. qꝛ pec catū mūdi qd̓ ē pctm̄ originale ē unū: ut glo. ibidē exponit. Rn̄º. dd̓m: ī uno hoīe ē unū pctm̄ originale: cuiꝰ dupl̓r acipi pōt. Unoº ex ꝑte cāe pctī origīalis. dictū ē n. ſupra ſolū pͥᵐ pctm̄ pͥmi parētis ī poſteros traducit̉. vn̄ pctm̄ origīale ī uno hoīe ē unū nūero: ī oībꝰ hoībꝰ ē unū ꝓportiōe ī reſpectu.ſ. ad pͥᵐ pͥncipiū. Alioº pōt accipi eiꝰ ex ip̄a eētia originalis pctī: ī.n. īordinata diſpōne un­tatis ſpē cōſiderat̉ ex ꝑte cāe: unitas āt ẜꝫ nūerū ex parte ſub̓ti. ſic̄ pꝫ ī egritudine corporali: ſūt.n. diuerſe egritudi­nes ſpē ex diuerſis cāis ꝓcedūt: puta ex ſuꝑabūdātia ca­lidi ul̓ frigidi: ul̓ ex leſiōe pulmonis ul̓ epatis: una āt egri­tudo ẜꝫ ſpēꝫ ī uno hoīe ē niſi una nūero. āt huiꝰ corru­ꝑte diſpoſitiōis dr̄ originale pctm̄ ē una tm̄.ſ. pͥuatio ori­ginal̓ iuſtitie quā ſublata ē ſubiectio hūane mētis ad deū pctm̄ originale eſt unum ſpē. in uno hoīe pōt eſſe niſi unū nūero. ī diuerſis āt hoībꝰ ē unū ſpē ꝓportōe di­uerſū nūero. Ad pͥmū ergo dd̓ꝫ: pl̓aliter dr̄ ī pecca­tis ẜꝫ illū more diuine ſcripture frequēter ponit̉ pl̓alis nūerꝰ ſingl̓ari: ſic̄ Matth̓. 2. Defūcti ſūt q̄rebāt aīam pueri. uel qꝛ ī pctō originali v̓tual̓r p̄exiſtūt oīa pctā actua lia ſic̄ ī qͦdā pͥncipio: vn̄ ē multiplex v̓tute. vl̓ qꝛ ī pctō pͥm­parētis qd̓ originē traducit̉ fuerūt pl̓es deformitates.ſ. ſuꝑbie: īobediētie: gule: alia huiuſmōi. vl̓ qꝛ multe ꝑtes aīe īficiūt̉ pctm̄ originale. Ad 2ᵐ dd̓m: unꝰ hītꝰ pōt īclinare ſe directe.i. ꝓp̓aꝫ formā ad ꝯͣria: ſꝫ īdire cte accn̄s.ſ. remotione ꝓhibentis ſic̄ ſoluta armonia corporis mixte: elemēta tēdūt ī loca ꝯͣria. ſil̓r ſoluta armo­nia originalis iuſtitie diuerſe aīe potētie ī diuerſa ferunt̉. Ad 3ᵐ dd̓m: pctm̄ originale īficit diuerſas ꝑtes aīe ẜꝫ ſūt ꝑtes uniꝰ totiꝰ: ſic̄ iuſtitia origīalis cōtinebat oēs aīe ꝑtes ī unū. ē unū tm̄ pctm̄ originale: ſic̄ ēt eſt una febris in uno hoīe: qͣꝫuis diuerſe ꝑtes corporis grauētur. Ad tertiuꝫ ſic proceditur. Ur̄ pctm̄ origina le ſit ꝯcupiſcētia:.n. pctm̄ ē ꝯͣ naꝫ ut dic̄ Damaſ. ī. 2. li. ſꝫ ꝯcupiſcētia ē ẜm naꝫ: ē.n. ꝓpri actꝰ v̓tutis ꝯcupiſcibil̓ ē potētia nalis. ergo cōcupiſcētia ē pctm̄ origīale. Pͣterea. Per pctm̄ origīale ſūt ī nobis paſſiōes pctōꝝ: ut pꝫ apl̓s. Ro. 7. ſꝫ multe alie ſūt paſſio nes p̄ter ꝯcupiſcētiaꝫ. ut ſupra hītū ē. ergo pctm̄ originale magis ē cōcupiſcētia qͣꝫ aliqͣ alia paſſio. terea. Per pctm̄ originale deordināt̉ oēs aīe ꝑtes. ut dcm̄ ē: ſꝫ intelle­ctus ē ſupͥmꝰ īter aīe ꝑtes: ut pꝫ ph̓m ī. 10. ethi. ergo pec catū origīale magis ē ignorātia qͣꝫ cōcupiſcētia. Sꝫ ꝯͣ eſt qd̓ Aug. dic̄ ī li. retractationū. Cōcupiſcētia ē reatꝰ origīal pctī. Rn̄º. dd̓ꝫ unūqd̓qꝫ hꝫ ſpēꝫ a ſua forma: dictuꝫ ē āt ſupra ſpēs pctī origīalis ſumit̉ ex ſua: vn̄ oꝫ id qd̓ ē formale ī originali pctō accipiat̉ ex ꝑte cāe pctī origi­nalis. oppoſitoꝝ āt oppoſite ſūt cāe: ē igit̉ attēdēda ori­ginalis pctī ex origīal̓ iuſtitie ei opponit̉: tota āt ordi­natio origīalis iuſtitie ex hoc ē uolūtas hoīs erat d̓o ſub iecta: ꝗdē ſubiectio pͥmo pͥncipal̓r erat uolūtatē: cuiꝰ ē mouere oēs alias ꝑtes ī finē: ut ſupra dictū ē: un̄ ex auer­ſiōe uolūtatis a deo ꝯſecuta ē īordīatio ī oībꝰ alijs aīe uiri­bus. Sic ergo pͥuatio origīalis iuſtitie quā uolūtas ſub­debat̉ deo ē formale ī pctō originali. oīs āt alia īordinatio uiriū aīe ſe hꝫ ī pctō originali: ſic̄ ꝗddā male: īordinatio aūt aliaꝝ uiriū aīe p̄cipue ī hoc attēdit̉ īordinate cōuertunt̉ ad bonū cōmutabile: ꝗdē īordinatio cōi noīe p̄t dici ꝯcu­piſcētia. ita peccatū originale mal̓r ꝗdē ē cōcupiſcētia: for mal̓r v̓o ē defectꝰ originalis iuſtitie. Ad pͥᵐ ergo dd̓m: qꝛ ī hoīe ꝯcupiſcibil̓ naͣl̓r regit̉ rōne: ītm̄ ꝯcupiſcē ē hō­nale īqͣꝫtū ē ẜꝫ rōnis ordinē: ꝯcupiſcētia āt trāſcēdit limi­tes rōnis ineſt hoī ꝯͣ naꝫ. talis ē ꝯcupiſcētia origīalis pctī. Ad 2ᵐ dd̓m: ſic̄ ſupra dictū ē: paſſiōes iraſcibilis ad paſſiōes ꝯcupiſcibilis reducūt̉ ſic̄ ad pͥncipaliores: inter qͣs ꝯcupiſcētia uehemētiꝰ monet. magis ſentit̉. ut ſupra hītū ē. ꝯcupiſcētie attribuit̉ tāqͣꝫ pͥncipaliori: in qua qͦdā­modo oēs alie peſſiōes includūt̉. Ad 3ᵐ dd̓ꝫ: ſic̄ in bonis intellectus pͥncipalitatē hn̄t: ita ecōuerſo in mal inferior ꝑs aīe pͥncipalior inuenit̉: obnubilat trahit ut ſupra dictū ē: ꝑꝑ hoc peccatū originale magis dicit̉ eſſe concupiſcentia qͣꝫ ignorantia: lꝫ ēt ignorantia inter defe ctus materiales peccati originalis contineatur. Ad quartū ſic ꝓcedit̉. Ur̄ pctm̄ originale ſit eqͣl̓r ī oībꝰ. ē.n. pctm̄ origina le ꝯcupiſcētie īordīata: ut dcm̄ ē: ſꝫ oēs eqͣl̓r ſūt ꝓni ad cupiſcēdū: ergo pctm̄ origīale ē eqͣl̓r ī oībꝰ.. Pctm̄ origīale ē q̄dā īordīata diſpō aīe: ſic̄ egritudo ē q̄dā īordīa ta diſpō corꝑis: ſꝫ egritudo recipit magis minꝰ. pctm̄ origīale recipit magis minꝰ. P. Aug. dic̄ ī li. de nuptijs ꝯcupiſcētia: libido trāſmittit origīale pctm̄ ī ꝓlē: ſꝫ cō­tigit maiorē libidinē uniꝰ ī actu gnatiōis qͣꝫ alteriꝰ. ergo pctm̄ origīale p̄t maiꝰ ī uno qͣꝫ ī alio. Sꝫ ꝯͣ ē. qꝛ pctm̄ origīale ē pctm̄ naͣe: ut dcm̄ ē: ſꝫ naͣ eqͣl̓r ē ī oībus. ergo pctm̄ origīale. Rn̄º. dd̓ꝫ: ī origīali pctō ſūt duo qͥrū unū ē defectꝰ original̓ iuſtitie: aliud āt ē relatio huiꝰ d̓fectus ad pctm̄ pͥmi parētis: a ꝑuitiatā originē deducit̉. Quan­ āt ad pͥᵐ pctm̄ origīale recipit magis minꝰ. qꝛ totū donū origīalis iuſtitie ē ſublatū: ꝑuatōis āt total̓r aliꝗd pͥ­uātes: ut mors tenebre recipiūt magis minꝰ. ſic̄ ſu­pra dem̄ ē. Sil̓r ēt nec qͣꝫtū ad ſcd̓ꝫ eqͣl̓r oēs relationem hn̄t ad pͥmū pͥncipiū uitiate originis: ex pctm̄ origīale re cipit rōnē culpe. relatōes.n. recipiūt magis minus. vn̄ manifeſtū ē pctm̄ origīale pōt maiꝰ ī uno qͣꝫ in alio. Ad pͥᵐ ergo dd̓ꝫ ſoluto uīculo origīalis iuſtitie ſub qͥdā ordīe oēs uires aīe ꝯtinebāt̉: unaſqꝫ uis aīe tēdit in ſuū ꝓpriū motū. tāto uehemētiꝰ: qͣꝫto fuerit fortior. con­tigit āt uires aliqͣs aīe fortiores ī uno qͣꝫ ī alio ꝑꝑ diuer­ſas corꝑis cōplexiōes: ergo unꝰ ſit ꝓnior ad ꝯcupiſci qͣꝫ alter ē ex rōne pctī origīalis: ī oībꝰ eqͣl̓r ſoluat̉ uīculū origīalis iuſtitie: eqͣl̓r ī oībꝰ ꝑtes īferiores aīe ſibi relinqͣnt̉: ſꝫ accidit hoc ex diuerſa diſpōne potētiaꝝ: ſic̄ di­ctū ē. Ad 2ᵐ dd̓ꝫ egritudo corꝑalis hꝫ ī oībꝰ eqͣleꝫ cāꝫ ēt ſi ſit eiuſdē ſpē puta ſi febris ex colera putreſcā p̄t