Folium. LXXXII. Pars Tredecima duo genera. vnum intus: aliud foris. Intus eſt ſuperbia. foris iactantia. Superbia in elatione cordis: iactantia in oſtenſione operis. Superbia in eo qͦd ſibi placet: alienum teſtimonium deſpicit. ſactantia aūt vt magis ſibi placeat: alienū teſtimo­nium requirit. Propterea iactantia lenitatem blandam ſe ſimulat. Superbia vero in tumore crudelem demonſtrat. Su perbia enim timeri vult: iactantia amari.& vtraqꝫ tamen in eo quod appetūt ſibi placens diuerſe diuerſo licet modo in­ordinate ꝯuincitur gloriari. Siquis igitur ſuperbiam iactā ciam ſub vno computauerit membro ſeptem inueniet vicia capitalia: de quibus peccata omnia id eſt actus iniquitatis iniuſticie opera oriuntur. Peccata autē alia venialia. alia cri­minalia dicūtur. Venialia ſunt que nec facile vitari poſſunt vt aliquando non fiant: neqꝫ multam turpitudinem vel leſi­onem magnam habent ſi fiant. Criminalia dicuntur que vel leſionem magnam inducunt: vel turpitudinem ingerunt. in quibus vel deus vel proximus multum offenditur: vel ipſe qui facit maculatur. Talia ſunt homicidia: adulteria: ꝑiuria furta:& que his ſimilia adiunguntur: vel continētur in iſtis ſicut rapine: ſacrilegia inceſtꝰ:& cetera talia. Venialia ſunt ſic̄ ira leuis tranſitoria riſus eiuſcemodi que ſine delibe­ratione agentium ꝯtingunt. ſiue ex negligentia incaute. ſiue ex infirmitate precipitantur. De virtutibus operibus bonis Ca. ij. ſcut ſuperius diximus: aliud vicium eſſe: atqꝫ aliud peccatum qͦd ex ipſo vicio procedit. Ita intelligimꝰ aliud eſſe virtutes: atqꝫ aliud opera iuſticie que ex ipſis oriuntur. Virtus enim quaſi quedam ſanitaſ eſt inte­gritas anime rationalis: cuius corruptio viciū vocat̉. Opus vero iuſticie eſt in motu mentis rationalis: quod ẜm deum incedit a cordis compunctione ſurgens: foris vſqꝫ ad acti­onis corporalis ꝯpletionem procedens. Virtutes in ſcripturꝭ plurime numerantur. maxime vero que in euangelio quaſi quedam antidota vel ſanitates contra ſeptem viciorum cor­ruptionem ſub eodem numero diſponuntur. Prima eſt hu­militas: ſecunda manſuetudo. tercia mentis cōpunctio: qͣrta deſiderium iuſticie: quinta miſericordia: ſexta cordis mūdicia ſeptima pax mentis interna. Homo igitur in peccatis iacens egrotus eſt: vicia vulnera: medicus deus: dona ſpirituſſancti antidota: virtutes ſanitates. beatitudines gaudia. dona em̄ ſpirituſſancti: vicia ſanantur. Sanitas viciorū integritas eſt virtutum. Sanus operatur: operans remuneratur. Sic poſt virtutes: opera bona ſequuntur.& ex virtutibus: opera ipſa