ſtudijs operam dedit. Hic primū loicā ratōnalem grecis inſtituit. Quam po­ſtea areſtotiles eius diſcipulus amplia uit perfecit in artem redegit. Marcus Terentius Varro primus dyaleticā de greco in latinum tranſtulit. Poſtea Ci­cero topica inuenit. Pemoſcenes fabri filius apud grecos rethorice repertor di citur eſſe. Tyſias apud latinos. Corax aput ſyracuſas. Hec ab areſtotile gor gia ermagera in greco ſcripta ē trāſta­ta in latinum a tulio quintiliano. Que artes pre cipue legēde ſūt x his āt oībus ſcientijs ſup̄ enumeratꝭ ſepteꝫ ſpe­cialiter diſcreuerant antiqui in ſtudijs ſu­is ad opus erudiendorū in quibus tan­tam ceteris vtilitatem ꝑſpexerunt. vt qͥſquis harum diſciplinarum firmitatē ꝑcepiſſet. ad aliarum noticiā poſtea inqͥ rendo magis exercendo qͣm audiēdo perueniret. Sunt. etiam quaſi quedā in ſtrumenta rudimenta quibus via pa­ratur animo ad plenam philoſophice veritatis noticiam. Hinc triuiū qua­druuium nomen accepit. eo hijs qua ſi quibuſdam vijs viuax animus ad ſe­creta philoſophie introeat. Nemo tūc temporis nomine magiſtri dignus vi­debatur qui non harum ſeptem cogni­tōne polleret. Pitagoras quoqꝫ hac in ſtudijs ſuis conſuetudineꝫ ſeruaſſe legi tur. vt vſqꝫ ad ſeptennium ẜm numerū videlicet ſeptem liberalium arciū. Nul­lus diſcipuloruꝫ ſuorum de hijs que ab ip̄o dicebatur ratōem poſcere auderet. Sed fidem daret verbis magiſtri quo uſqꝫ omnia audiſſet. ſicqꝫ iam per ſemet­ipſum ratōnem eorum poſſet inuenire. Has ſeptem quidaꝫ tanto ſtudio didi ciſſe leguntur vt plane omnes ita mēo­ria tenerent. vt quaſcūqꝫ ſcripturas ad manum ſumpſiſſent. quaſcunqꝫ queſtio nes ſoluendas aut comprobandas pro poſuiſſent. ex hijs regulas ratōnes ad diffiniendum id de quo ambigetur. Fo lia librorum reuoluendo non quereret. ſed ſtatim corde ꝑata haberent. Hinc fecto accidit. vt tot eſſent eo temꝑe ſa­pientes vt ip̄i plura ſcriberent qͣꝫ legere nos poſſimus. Scolares vero noſtri aut nolunt aut neſciunt modum congruum in diſcendo ſeruare. Et idcirco multos ſtudentes. paucos ꝟo ſapiētes inuentꝰ. Michi autem videtur non minori cura prouidendum eſſe lectori. vt in ſtudijs vtilibꝰ operā ſuam īpendat qͣꝫ ne in utili bono propoſito tepidus remaneat. Malum eſt bonum negligenter agere. peius eſt inuanum labores multos expē dere. Sed quia non omēs hanc diſcre­tōnem habere poſſunt vt intelligant qͥd ſibi expediat. Idcirco que ſcripture mi­chi vtiliores videantur lectori. breuiter demonſtrabo ac deinde de modo diſcē di pauca quoqꝫ annectam. De duobus ſcripturaruꝫ ge nerious Vo ſūt genera ſcripturaꝝ Primum genꝰ eſt earuꝫ que ꝓprie ar tes appellātur. Se cundum eſt earum que appendicia ſunt artium. Artes ſunt