ProhemiumN nomine domini. Hanc rubricam diuide in qͣttuor partes. Inprima parte inuocat̉ nomē domini. In ſecūda ponūtur nomīa dignitatū ꝓpria ⁊ appellatiua. Intercia dicit̉ quibꝰ dirigit̉ qꝛ iuuenibus gr̄a principis: ⁊ hic liber īſtitutionū appellat̉. In quarta ponit̉ q̄damrubrica ſpecialis ad hāc.ſ. ibi Inſtitutionum ſeu elemētoꝝ. Ex prima nota nomēdn̄i inuocandū. Ex ſecūda nota noīa iuſtiniani. Ex tercia nota ꝙ occaſione rudiū fuit factus iſte liber: ex vltima ratione ꝙ iſteliber appellat̉ inſtitutionū ſeu elemētoꝝ.Singula vocabula expone vt in gloſa domini accurſij.Mperatoriam. Totū iſtudprohemiū pōt diuidi in nouem partes pͥncipales. Inprima forma caſum. Imperator iuſtinianus fecit pͥmofieri vnū codicē quē non habemus: ſed nouū loco illiusex tribꝰ codicibus antiqͥs.ſ.hermogeneo: theodoſiano:et gregoriano: ⁊ ex alijs extrauagantibuscōſtitutōibus ſacris a ſe vel ab alijs pͥncipibus ꝯpoſitis. Secūdo fecit fieri librū digeſtoꝝ ſeu pandectarū ex antiqͥs voluminibus deſꝑatis. Tercio fecit fieri librū inſti. per tres ſapiētes.ſ. tribunianū. theo. ⁊dorotheū. Cōtigit aūt quadā die ꝙ venitan̄ preſentiā iuſtiniani quidā laicus qͥ tracto pileo ⁊ flexis genibus in pn̄tia dn̄i iuſtiniani talia ꝟba dixit Dn̄e nō habeatisꝓ malo id qd̓ vobis dicā. Imꝑator ridēsdixit. Dicas mihi qͥd tibi placebit: nō moleſte ferā. dicit illi laicus. Dn̄e imperatorvalde miror ex eo ꝙ facitis: ⁊ oēs etiā admirātur. vos eſtis miles ⁊ qͥlibet imꝑatoreſt miles. vt. ff. de teſta. mili. l. j. vbi imperator alios milites appellat cōmilitones:ex qͦ ergo eſtis miles: armis debetis intendere ⁊ nō legibus: ⁊ tn̄ cōtrariū facitis: qꝛlegibus tm̄ intenditis. Feciſtis enim fierivnū codicē ex antiqͥs tribus codicibus.ſ.hermo. theodo. ⁊ grego. ⁊ ex alijs extrauagantibus ꝯſtitutōibus. Itē feciſtis cōpilari librū digeſtoꝝ ſeu pādectarū ex ātiqͥsvoluminibus deſꝑatis. Itē p̄cepiſtis tribus viris peritis.ſ. tribuniano. theodo: ⁊dorotheo. vt librū inſtitutionū cōponerētDicite ergo mihi qͣre hoc facitis: ⁊ qͣre intenditis legibus tm̄ ⁊ non armis cū ſitismiles: ⁊ ſic armis debetis intēdere. vt. C.de iure deliberādi. l. fi. circa pͥncipiuꝫ. Adhoc rn̄det benigne imꝑator aſſignās duotꝑa.ſ. tp̄s belli ⁊ tp̄s pacis. Et dicit fili miſic tibi rn̄deo. Decēs eſt vt qͥlibet imꝑatorſit munitus his duobus tꝑibus.ſ. armiset legibus: ⁊ hoc ideo: qꝛ ſi his duobus tēporibus eſt munitus imꝑator: vtrūqꝫ tempus recte poterit gubernare: ⁊ tꝑs belli ettēpus pacis. Nam tp̄s belli gubernabitper arma ⁊ vſuꝫ armoꝝ: ⁊ ſic efficiet̉ victoret triūphator. Tēpus aūt pacis gubernabit per legē ⁊ vſum legis: ⁊ ſic puniet maleficia delinquentiū: ⁊ ꝑ hoc fiet religioſiſſimus ⁊ ſanctiſſimus maleficia puniēdoqꝛ valde religioſuꝫ eſt ⁊ ſanctū punire maleficia ſeu malefactores. Et hoc in primaparte vſqꝫ ibi. Quoꝝ. Quoꝝ. Incipitſecūda pars in qua ſic forma caſum. Adhuc ſtabat laicus an̄ principē ⁊ iteꝝ queſiuit: dn̄e imperator dicite mihi ſi quilibetimperator debeat eſſe munitus his duobus tēporibus.ſ. armis ⁊ legibus: ⁊ vosdn̄e iuſtiniane qualiter eſtis munitus hiſduobus tꝑibus. Rn̄det mixtim: certe ſuꝫvtroqꝫ tꝑe munitꝰ.ſ. armis ⁊ legibꝰ. Naꝫcirca arma probe me habui: ⁊ circa legesdiutius vigilaui. ⁊ hoc in ſecūda parte vſqꝫ ibi. Et bellicos. Et bellicos qͥdemſudores noſtros. Incipit tercia pars in qͣſic forma caſum. Et ſtabat adhuc laycuscoram pͥncipe iuſtiniano imperatore: ⁊ dicebat. Dicite mihi qualit̓ circa arma vosprobe habuiſtis: qꝛ dixiſtis.sͣ. ꝓximo.§.ꝙ circa arma vos habuiſtis ꝓbe: ⁊ qͣlitercirca leges: qꝛ ſupͣ ꝓxīo dixiſtis ꝙ circa leges diutius vigilaſtis. Iuſti. rn̄det dicēsprimo qͣliter circa arma ſe habuit Et dicita ij