![]()
Quartus De lege acquilia. numero ſit iniuria occiderit quāti p̄cij ea res in anno ꝓximo p̄terito fuerit tm̄ dn̄o dare ꝯdemnet̉. hoc dicit. Qd̓ aūt nō preciſe ⁊c̄. Poſit materialit̉ v̓bis galli acqͥl̓. q̄ aliquātulū ſunt obſcura: intēdit īꝑator v̓ba illa perordinē exponere. Et pͥmo ex ponit qͣre nō ſufficit ſibi dicere p̄ciſe. ſi qͥſ hoīem alienū alienāue qͣdrupedē occide rit ſꝫ adiecit q̄ in pecūdū numero ſit. hͦ enī adiecit ad ſignificādum ꝙ ſi aliqͥs occide rit vrſum meū vel leonē vel aliā feraꝫ be ſtiā ꝙ nō dēat puniri ꝑ pͥmū caput. l. acquil. eo ꝙ nō ſunt de numero pecūdū illa rū q̄ gregati paſcunt̉.i. ī paſcuis cuſtodiū tur. ſic̄ equi. muli. oues. ⁊ boues. capre ⁊ ſil̓ia. Sꝫ dn̄e de ſuibꝰ qͥd dicemꝰ ꝯtinētur ne ſub pecūdū numero. Et rn̄det. d. ꝙ ſic qꝛ gregati paſcunt̉. ⁊ hͦ ꝯfirmat ꝑ auctori tate antiquoꝝ. d. ꝙ ſic voluerūt homerus elius ⁊ martianꝰ. Iniuria aūt oc. ⁊cͣ. Exponit iuſti. illud v̓bū poſitū pͥus iniuria occiderit. d. ꝙ ille iniuria occidit qͥ nullo iure occidit. ⁊ manifeſtat ꝑ exēpla qualit̉ qͥs pōt iure occidere qꝛ hoc videt̉ alicui dubiū. vn̄ dicit. Si em̄ ẜuum meū latronē diurnū dū tn̄ telo ſe deſenderꝫ qͥs occi derit iure ꝑmittēte eū occidere videt̉. ⁊ iō nō tenet̉. ⁊ hoc intellige ita ſi nō poſſit oc ciſor alio mō euadere ꝑiculū. idē dic̄ de eo qͥ caſu occidit ẜuū alienū ſi nō fuerit ī cul pa ⁊ dolo ⁊ de hͦ ponit̉ tale exēplum. Qui dā milites ludebāt cū iaculis ī cāpo eis d̓ putato ad ſe exercitādos. ſi ẜuus alienus ibi trāſitū fecerit ad ludū reſpiciēdū cum tn̄ eius nō int̓ſit. ſi eū aliqͥs militū ſe exer citātiū traiecerit nō intelligit̉ miles eſſe in culpa ⁊ iō nō tenet̉. Si aūt aliqͥs pͥuatus hͦ fecerit cuiꝰ non int̓ erat telo traicere culpe reus eſt ⁊ nō tenet̉ ex pͥmo capite.l. acqͥl. eodē mō ſi alio loco qꝫ in loco militi bus ad ſe exercitādos deſtīato hͦ fecerit cul pe reus ē ⁊ tenebit̉. hͦ dic̄. Itē ſi puta. ⁊c̄. Hic ponit aliud exēplū ī qͣ ſi in culpa fuerit qͥ hoīeꝫ occiderit: tenet̉ act. l. acquil. ſi aūt ſine culpa eū occiderit nō tenet̉. ⁊ ē exē plū tale. Quid̓ putator ex arbore d̓iecto ra mo ẜuū alicuius int̓fecerit. vn̄ qͥd iur. in iſto cāu ſit q̄rit̉. ⁊ rn̄det̉ ꝙ diſtīguit̉ qꝛ aūt illd̓ factū ē ꝓpe viā publicā aūt ꝓpe viaꝫ vicinalē. ⁊ tūc ſi nō p̄clamauit videt̉ eſſe in culpa ⁊ tenet̉. Si aūt p̄clamauit ⁊ qui trāſibat hͦ nō obſtāte ꝓceſſit ⁊ ſibi p̄cauere noluit. tūc putator extra culpā e ⁊ non tenet̉. Idē dico ſi ꝓpe locū aliquē vbi nō erat ius ꝯuerſandi vel trāſeūdi ramo ex arbore deiecto putator ẜuū alicuius ibidem trāſeūteꝫ occiderit: qꝛ tūc quāqͣꝫ non ꝓcla mauerit extra culpa ē: niſi de dolo putatoris ꝯſtiterit quē cū viderit tn̄ nō ꝓclama uit. In iſto tn̄ caſu ſemꝑ p̄ſumēdū eſt proputatore.ſ. eū eſſe extra culpā ⁊ doluꝫ niſi dolꝰ poſſet ꝓbari. ⁊ ſic intellige qd̓ hͦ dicit̉ Preterea ſi medicꝰ ⁊cͣ. Adhuc nota bonū alid̓ exēplū in qͦ ſi aliqͥs ẜuū alicuiꝰ occiderit ſi fuerit ī culpa tenebit̉. ſi aūt nō fuerit ī culpa nō tenebit̉. Si em̄ medicꝰ ẜuū tuū ſecuit ⁊ poſtea curationē eiꝰ reliqͥt et ẜuus tuus mortuꝰ ē. ī culpa ē medicus. ⁊ iō tenebit̉. idē erit ſi īperite eū ſecuit ⁊ ꝓpt̓ hoc mortuꝰ ē. ī culpa em̄ ē ⁊ iō tenet̉. Im pericia em̄ culpe ānumerat̉. ⁊ hͦ dic̄. Im petu qͦꝫ ⁊c̄. Habebas mulionē quenda qͥ ẜuū ticij impetu mulaꝝ qͣs ꝓpter īpericiā retinere non potuit oppreſſit. vn̄ mulio iſte in culpa ē ⁊ iō tenet̉. Si aūt ꝓpter infirmitatē eas retinere nō potuit: alius tn̄ bene eas retinuiſſet adhuc in culpa ē ⁊ te net̉. Idē iuris ē ī eo qͥ aſcendit equū tuuꝫ ⁊ ꝓpter imꝑiciam vel infirmitate eū retinere nō potuit ⁊ equus ẜuum alicuiꝰ oppreſſerit: eque tenet̉. Si auteꝫ ſat fortꝭ fuit mulio: ſi tn̄ aliquo caſu fortuito ꝑ mulas qͣs ducebat vel equū quē aſcēdebat ẜuus alicuiꝰ oppreſſus fuerit nō tenet̉. attamen infirmitas vel īpericia alicuius nulli dꝫ eſſe damnoſa. hoc dicit. His aūt v̓bis ex poſit duobus verbis poſitis ſupͣ. in pͥn. Hic exponit certū mēbrū.ſ. hoc qḋ dictū ē ibi quati in eo āno plurimi fuerit dicens ꝙ hoc nihil aliud ē dictu: niſi ꝙ ſi alquis ī terfecerit ẜuum tuū. ſi eo die qͦ interfecerit fuerit luſcꝰ vl̓ mācus in anno tn̄ ꝓximo p̄ 