Seite
ratōcinatō concluſiſſet. cui ne ratiocina­tōni credi oporteret eſſe ambiguum. Vi ſum eſt prius diſputatōnis ip̄ius verā atqꝫ integram conſiderare naturaꝫ. qua cognita. tunc id quoqꝫ per diſputatōeꝫ inueniret̉ comprehenſum eſſe quod poſ­ſet intelligi. Hīc igitur perfecta loīce ꝑi­cia. diſcipline que diſputandi modos. atqꝫ ip̄as ratōcinatōnes. internoſcendi vias parat. vt que ratōcinatō. nūc qui­dem vera. nunc autem falſa. quedam ve ro ſemper falſa. quedam nunqͣꝫ falſa poſ ſit agnoſci Hoc tempore quidem poſtre ma eſt. ſed ordine prima. Hoc enim in­choantibus philoſophia prima legen­da eſt. ꝓpterea quod in ea docetur vocū ⁊ intellectuum natura. ſine quibus nullꝰ philoſophie tractatus ratōnabiliter ex pleri poteſt Logica dicit̉ a greco logos quod nomen geminam habet interpre­tatōnem. Picitur logos ſermo ſiue ratō Et inde loyca ſermocōnalis ſiue ratōna lis ſcientia dici poteſt. Loyca ratōnalis que diſcretiua dicit̉ continet dyaleticā ⁊ rethoricam. Loyca ſermocōnalis ge­nus eſt ad gramaticam. dyaleticaꝫ atqꝫ rethoricam. ⁊ continet ſub ſe diſcretiua. Et hec eſt loyca ſermocōnalis quā quar tam poſt theoricam. practicam ⁊ mecha nicam annumeramus. Nec putandum eſt ideo loicam ſermocōnaleꝫ dici ꝙ an̄ eius inuentōnem nulli fuerunt ẜmones ⁊ quaſi homines mutuas locutōes. priꝰ non habuerunt. Erant prius ⁊ ſermōes cōmunes ⁊ littere. Sed nondum ratōe ſermonuꝫ ⁊ litterarum in artem redacta fuerat. nulla aduc recta loquendi vl̓ diſ putandi precepta erant. Omnes enim ſcientie prius erant in vſu qͣꝫ in arte. ſed conſiderantes deinde homines vſum in artem poſſe conuerti. ⁊ quod vagū fue­rat ⁊ licencōſum prius certis litteris re­gulis ⁊ preceptis poſſe conſtringi. cepe­runt vt dictum eſt conſuetudinem que partim caſu. partim natura. exorta ſue­rat. ad artem reducere. Id quod pͥmum vſus habebat. emendantes. quod minꝰ habebat. ſupplentes. quod ſuꝑfluum ha bebat. reſecantes. ⁊ de cetero ſingul̓. cer­tas regulas ⁊ precepta preſcribentes. Huiuſmodi fuit origo omniū arcium. Hec per ſingula currentes verum inue­nimus. prius qͣꝫ eſſet gramatica et ſcribe bant ⁊ loquebātur homines. Priuſqͣꝫ eſ ſet dyaletica. ratōcinando verum a fal­ſo diſcernebant. priuſqͣꝫ eſſet rethorica. iura ciuilia tractabant. Priuſqͣꝫ eſſꝫ ariſ metrica ſciētiam numerandi habebant. Priuſqͣꝫ eſſet muſica canebant. Priuſqͣꝫ eſſet geometria. agros menſurabant. Priuſqͣꝫ eſſet aſtronomia. per curſus ſtel larum diſcretōnes temporum capiebāt Sed venerunt artes. q̄ licet ab vſu pri­cipium ſumpſerunt. vſu tamen melioreſ ſunt. hic locus eſſet exponere que fuerūt ſingularum artium inuentores. quando extiterunt. aut vbi. aut quomō per eos diſcipline exordium ſumpſerunt. Sed volo prius philoſophie quadam diui ſione ſingulas a ſe inuicem diſcernere. epilogus pſcripto rum Portzigi­tur breuiter recapitula re que ſupradicta ſunt. vt facilior fiat tranſitus ad ſequentia. Quatu­or tantum diximus eſſe ſcientias. que re liquas omnes continent id eſt theoricaꝫ que in ſpeculatione laborat. Practicam que morum diſciplinam conſiderat. Et mechanicam que huius vite actōes diſ penſat. Loica qꝫ que recte loquēdi ⁊ acu te diſputandi ſcientiā preſtat. Hic ita­qꝫ non abſurde ille quaternarius aīme intelligi poteſt. quam ob reuerētiam ſui antiqui iuſiurandum aſtruunt. Vnde