Seite
Ot erercitora actione. Item eſt mirabile ꝙͣ dominꝰ nauis tenet̉ ex perſona magiſtri magiſter cum quo cōtraciū eſt non tenet̉ vt. jͣ. e. l. ſi eum qui. ⁊ ex hoc inſurgit aliud ſpeciale quod eſt. e. l. ver. ex locato. Marti. ſili. Item iſte adiectōes exercitoria inſtitoria diſtributoria ⁊ de pe culio non ſunt nomina actionū ſed adiectiōes aliaruꝫ actionū vt no. in ſumma. e. in ſecūda col. ⁊ no. jͣ. e. l. ſi cum plures.§. hec actō. Et lꝫ iſte titulus ⁊ ſequētes vſqꝫ ad velleia ꝑ doctores allegatur extra ordinē. ⁊ curſiue tamen in eis ſunt tex. valde notabiles vt ex ſubiectis apparebit. Illud quod eſt notoriū non indiget ꝓbatiōe jͣ. e. l. i. ⁊ ꝙ tempus ⁊ locus quādoqꝫ non patitur deliberandi cōſi lium ⁊ ex varietate loci aliquid varietur. Quis dicat̉ magi­ſter nauis. e. l.§. magiſtrū. ⁊ an̄ teneat̉ ex delictis nautarū ⁊ ꝙ non ꝓcedat ar. de cōtractibus ad delicta. Non refert cuius cōditio­nis vel etatis ſit magiſter. ⁊ quod ſit eius officiū. e. l.§. magiſtri. au magiſter poſſit cōſtituere. e. l.§. magiſtrū. ⁊ ꝓcur̄. conſtitui poſſit alium facere litis cōte. Et ſi aliquis exerceuit iuriſditionē ordina­riam vel delegatam in aliquo caſtro vel loco ſciente domino va leani geſta per eum. Quod ex contractu magiſtri tenet̉ exer­citor ſi cōtrahat in cām in quam eſt prepoſitus vel eius cōſequen­tiam. e. l.§. non aūt. Et ſi ab initio habuit magiſter bonum ꝓ poſitum poſtea mutauit in malum an ieneat̉ exercitor. Ei ſi ſtatu­to cauetur ꝙ quis poſſit cōducere bladum extra ciuitatem ꝓ vſu ſuo ⁊ aliquis pro vſu ſuo vere extraxit ⁊ poſtea mutauit ꝓpoſitū ⁊ vendidit an incidat in penam. Et quod de facili pōt ſcd̓us cre­ditor ſuccedere in locum primi. qd̓ lex data magiſtro ſeruanda. e. l.§. igitur cōditio. ⁊ facit pro pactis que faciumt ſocij mercatores ꝙ in certis locis vel ꝑſonis non fiant credētie. An plures ma giſtri videant̉ dari inſolidū. e. l.§. ſi plures. ⁊ quid de pluribꝰ exe­cutoribus teſtamēti ⁊ pluribus curatoribus datis bonis ⁊ pluribꝰ ꝓcurator̄. ⁊ de pluribus delegatis a principe ⁊ pleniſſime de ma­teria ſi eſt cōmiſſum aliquid alicui fiendū cuꝫ alterius an teneatur petere ⁊ ſequi cōſilium. Et an valeat cōpromiſſum vt arbiter ꝓ­nunciet de cōſilio iuris prudentis. ⁊ ſi iudex cōmiſſit cām ⁊ ille re nunciauit an teneat̉ alij cōmittere. Quis ſit exercitor. e. l.§. exer citorem. ⁊ que dicant̉ obuentiones ꝙ ꝯtrahētes habent electionē magiſtrū vel exercitorem. e. l.§. nobis. Et quomō pōt dici nō ſol uendo ille qui tenetur ſolum cedere actiones ⁊ ꝙ extraordinariuꝫ ⁊ ordinarium ſimul cōcurrunt quādo competūi contra diuerſos quādo habet locum exercitoria quādo tributoria quādo de pecu lio. jͣ. e. l.§. ſi is qui naueꝫ. ⁊ ꝙ in dubiū non eſt recedēdū a verbis. Solutio facta per magiſtrū liberat exercitor ⁊ ecōtra. e. l.§. hec ac tio. Si ſunt plures exercitores an teneant̉ inſoliduꝫ vel pro parte e. l.§. fi. ⁊ legibus ſequentibus. Et ꝙ non dꝫ in plures aduerſarios diſtingui qui cum vno cōtraxit. Et an cōſtitui poſſunt plur̄ ꝓcur̄ inſolidum ita ꝙ occupantis melior cōditio non exiſtat. ⁊ ſi erant plures domini vnius caſtri. ⁊ duo cōmiſſerunt vices ſuas tertio ⁊ ille tuli t ſentētiā. an appellet̉ ad alios duos an ad ſuperiorem. Alienato vel mortuo ſeruo exercitore nihilominꝰ durat hec actio. jͣ. e. l. ſi cum plures.§. ſi ſeruus. Exercitoria ⁊ ſimiles non ſunt ꝓpria nomina actionū ſed aditiōes. e. l.§. hec actio. ⁊ quid re fert an ſint aditiōes vel ꝓpria nomina actionum. Si ſeruus cō­munis vel ꝓprius vnius p̄poſitus ſit qūo teneant̉ domini. jͣ. e. l. ſꝫ eum. Refert vtrū cum volūtate domini vel ſine ſeruus nauē exer ceat. jͣ. e. l. ſi ſeruus. An credens magiſtio habeat ꝓbare pecuniaꝫ verſam in vtilitatem nauis. jͣ. e. l. fi. ⁊ an idem in mutuātibus eccle ſijs ciuitatibus vel pupillis. Et ſi ſtatuto cauet̉ ꝙ ſpurio poſſit re linqui ad allimenta ⁊ vltra relinquat̉ an valeat. Et ſi in inſtrumē­to donationis excedentis quingētos aureos cōtineat̉ ꝙ ſit facta qꝛ donatarius reddiderit donatꝭ ab hoſtibus vel alia iuſta cā. an ſit opus ꝓbari illam vel ſufficit narratum eſſe in inſtrumento. Ibi cōdiniōis liberi an ſtr­Tilitatem. I. Ibi vel quales ſ. fideles an infideles boni an mali. Ibi eum exercitorē. Ibi qui ſubaudi domino. Ibi teneri ex omni ꝯtractū cū ma giſtro celebrato obtentū magiſtri. Ibi quippe pro. ibi eos patitur l. locus ⁊ tēpus ſubijcit ⁊ ſepe allegat̉ iſtud principiū ꝙ quando aliquid per ſe patet non indiget ꝓbatione vel demōſtratōe quod facit ad materiā notorij vt dixi plene. sͣ. de in inte. reſti. l. i. vbi ſunt ſimilia verba. Item ſepe allegat̉ ꝙ locus ⁊ tempus non patitur plenius deliberādi cōſilium ⁊ in penis inferendis cōſiderat̉ ꝑſo­na cā locus ⁊ tempus. vt. jͣ. de penis. l. aut ſacta. ⁊ extra de trāſac. c. vltimo. ⁊ ibi de hoc. ⁊ de ſenien̄. excōmuni. c. ſuper eo. ⁊ pro va­rietate temporum varia datur diſpenſatio. xxxij. q. iij.§. his. iia ⁊ alias dicitur tempore indigemus vt aliquid maturius agamus l. di. c. ponderet. ⁊ in quolibet negocio ꝯſiderandum eſt quid cō­ueniat locis ⁊ perſonis. xli. di. c. i. ⁊ lex debei ꝯueniens loco ⁊ tem­pore. iiij. di. erit autem lex. ⁊ ideo nō rep̄henſibile iudicari. Si ẜm varietatem tempoꝝ ſtatuta varientur humana de ꝯſang. ⁊ affi. c. non dꝫ. ⁊ non pōt iudex ad veritatem ꝑuenire niſi inſpiciat locum ⁊ iempus ⁊ qualitatem perſone. xxiij. q. vlti. c. occidii. ⁊ ad p̄dicia facit ſalo mon qui de tempore multa loquitur tempus tacendi ⁊c. ꝓut habetur in. c. nōne de p̄ſump. ⁊ extra de ſen. ex. c. ſuper eo. ſꝫ contra hoc obijcitur per glo. ⁊ nō ſoluit ꝙ ex varietate locorum non debeat variare iuris diſpoſitio. vi. C. de tempo. in inieg. reſt. l. ſuperuacuam. ſed ſol. vt in cōtrario plene notaui ⁊ dixi. ⁊ no. ēt per Ci. ⁊ dixi etiam ſupra de eo quod certo loco. l. ideo. ⁊ quo ad preſens dic aut queritur de virtute ⁊ poteſtate. l. ⁊ in illa ꝯdenda debet conſiderari locus ⁊ tempas ⁊ alia de quibus loquit̉ dictū c. erit aūt lex. iiij. diſt. ſed ea ꝯdita nō eſt de ea diſputandum. ſꝫ ẜm eam iudicandum. vi. d. c. ⁊ ipſa lex nō variatur ex varietate loco­rum ſed vbi ſuum extendit vigorem vt. d. l. ſuꝑuacuam. Aui que­ritur circa ꝯttactus an locus alteret. ⁊ dic vt. d. l. ideo. sͣ. de eo. qd̓ cerio loco. Aut queritur circa iudicia ⁊ tunc in his que ſūt vo­ſuntarie iuriſditōis locus non variat. vt. sͣ. de offi. ꝓconſulis ⁊ le gati. l. ij. In ꝯtentioſa ſic. vt. e. ii. l. i. ⁊ de iuſti. ⁊ iure. l. penul. Aut queritur circa delicta ⁊ locus aitenditur. vt. d. l. aut facta. ⁊ in adul tero occidēdo qui poteſt occidi in de mō ⁊ nō alibi. C. de adulte. l. grachus cum ſimilibus. ⁊ idem in fure. sͣ. ad. l. aquil. l. furem de tempore videtur ꝙ īſpicitur quo ad ſubſtātiam ꝯtractus. C. d̓ trā ſac. l. non minoreꝫ. ſed quo ad morā ⁊ culpam ſic vt sͣ. ſiquis cau­tionibus. l. ⁊ ſi poſt tres. ⁊ etiā quo ad ferias vi. sͣ. de ferijs. l. i. itē adducit Guil. hunc tex. ꝙ ille qui vult corrigere errorem facti in iudicio qui corrigi poteſt vſqꝫ ad ſnīam vi. C. de iur. ⁊ fac. igno. l. error facilius poteſt ſe excuſare ex loco ⁊ tempore vt quia nō ha buit aduocatum illo loco vel tempore. ⁊ ꝓ hoc. sͣ. de interro. aci. l. ⁊ quia. ⁊. l. de etate.§. celſus. hoc tamē ad notatum ſolum nō ſuffi ceret vt. C. de poſtulādo. l. velamēto. Ibi maudata ē qui vulgariter appellat̉ Magiſtrum. dominus nauis. Ibi cum quolibei i. ali quo. Ibi ex delicto in naui cōmiſſo. Ibi eorum.ſ. aautarum. Ibi ſiquidem aſſignat rōnem quare ex ꝯtractu magiſtri ienet̉ exerci­tor ſed non nautarum. Ibi permittit ideſt permittere videtur. Ibi cum his permittii ideſt permittere non videtur. Et ideo ex eorum contractibus non tenetur. Et nota verba iſta. alia eſt cauſa ꝯtrahendi ⁊c. ex quibus colligere potes ꝙ arg. de cōtractibus ad delicta non eſt neceſſarium. ⁊ ꝓ hoc. sͣ. de calumnia. l. fi. jͣ. quod cū eo. l. ſed ⁊ ſi ex parte.§. nequaquā. ⁊. C. de dona. inter virum ⁊ vx. l. ſi maritus. vbi de hoc Riz. Sed contra hoc videtur. sͣ. de iudi. l. omnem obligatōem. Sed dic ꝙ ibi loquitur quo ad ſorū non quo ad alia vt ibi dixi. ¶Declarat magiſtri officiū. Ibi Magiſtri auten. meudis cā nauis. Ibi ſed nec cuius etatis ad hoc facit. C. de ꝓcura. l. exigendi. Magiſtrum autem accepimus. que magiſter.ſ. principalis ab exercitore p̄poſitus. ibi impoſuiſſe vide­tur. concordat bene. jͣ. de doli excep. l. apud celſum.§. mandaui. ibi quem inſtitor prepoſito mercibus ⁊ alium preponit. Ibi ꝓpter vti litatem publicam vt in prin. l. ⁊ priuatam contrahentium vt in pre­cedenti verſi. ibi prepoſuit exercitor. ibi vtilitatem nauigantium ꝙ ex ꝯtractu eius teneatur exercitor. nec ob. jͣ. e. l.§. ſi plures. ⁊. C. de nego. geſt. l. fi. quia hic ſpeciale vt hic patei in littera. Sed magis videtur contra. vi. jͣ. e. i.§. igitur prepoſitio qꝛ prepoſitio circa le­gem dat ꝯtrahentibus vt ibi patet dic vt ibi dixi. ⁊ vide Azo. in ſūma eo. ti.§. iij. Et inducit Guil. hunc fi. huius.§. ꝙ ſi conſti tuo ꝓcura. ⁊ ꝓhibeo ꝙ nō poſſit conſtituere alium ꝓcuratorem poſt litem a ſe ꝯteſtatam. ꝙ ſi cōſtituat teneat ꝯſtitutio. Ipſe tam̄ tenet contrarium ⁊ dicit hic ſpeciale quia ꝯtrahētes nō habent tē pus ad deliberandum vt. sͣ. in prin. l. ſed in caſu predicto bene po