De in litem iurando. qintis fac. igno. l. regula.§. qui ignorauit. ad contraria reſpōdet cum dicit̉ inuito vel ignoranti acquiri ꝯcedit in caſu in quo eſt aliqua acꝗſitio. vt. d. l. ſi ego. de nego. ge. ſed hic non acquirit̉ pͥn cipaliter aliquid debitori ſed tollit̉ mora in qua incurrebat ꝑiuriū. faciunt etiam p̄dicta ad aliud quod colligit glo. collatōnes p̄bendarum poſſint fieri ꝓcuratori alteri recipienti nomine cle­rici. eſt caſus extra de p̄bendis. c. accedens. dic vt ibi. depre ben. c. ſi tibi abſenti libro. vi. Iteꝫ querit hic Pe. ſi litigabas cum ꝓcuratore meo qui detulit tibi iuſiurandū ego illud tibi re miſſi litteras meas tu antequam litiere ad te ꝑueniſſent iura­deras te mihi debere au aliquid operabit̉ illa remiſſio litteras facta. videt̉ ſic ſupra. e. l. remitut. ipſe iꝫ obſtante ipſa remiſſione poſſit peti iuraſti te debere qꝛ magis dꝫ attendi iu­ramentuꝫ exquo factuꝫ eſt. ꝙͣ lr̄e remiſſionis pro hoc.. de ſolutꝭ. l. qui. x.§. fi.. l. ſiquis offerenti.§. fi. ar. C. vi lice. pon. l. i. ſentētiaꝫ reſcin. non poſ. l. fi... man. l. ſi vero remunerādi.§. ſi poſt cre­ditam. Iteꝫ querit ſi detuleraꝫ iuramētuꝫ titio poſtta eo abſen­te dixi vicinis meis ſibi remitebaꝫ tamē miſſi ſibi nūciuꝫ vel epiſtolaꝫ an valeat talis remiſſio videt̉ ſic per hanc.ſ. que dicit aoſenti ignoranti hoc facit glo. in ſimili. C. de pactis. l. poſtꝙͣ liti ar.. de libello lega. l. ſoluꝫ.§. i.. l. ſe. qd̓ notaui dixi.. de pactis. l. tale pactuꝫ. cōtrariuꝫ tenet glo. hic que dicit nūciū vel epiſtolaꝫ... de ꝯſtitu. pec. l. licet de dona. l. abſenti quod no. C. de dona. l. ſi aliquid. Item qꝛ ſi eſſet veruꝫ poſſet remitti ſine nūtio vel epiſtola fruſtra diceret hic in fi. de epiſtola. Itē adducit aliā queſtioneꝫ ſi alicuius eccleſie vel monaſterij prelatus cōceſſit alicui domū donec eēt aliquod beneficiuꝫ eccleſiaſticū ſecutus vel aſſecutus poſtea prelatꝰ cuꝫ capitulo ordinauerūt in eiꝰ abſentia ipſe haberet domū ſimpliciter ꝑpetuo an valet talis cōceſſio dicit eſſet aliꝗs qui eiꝰ nomine reciꝑet hoc d.l. qui abſenti. de acqui. poſſeſ.. l. abſenti de donatꝭ. de dona. l. ſi aliquid noīaui dixi in ſimili. C. de ſacro ſanct. eccle. l. illud hoc infra deſolutꝭ. l. ſi cum cornelius. 4 Ubi iuramentū pupilli ſi ve Reditor e rum eſſꝫ iolleret obligationē iūc prodeſſet fideicō. alias. Uel ſic pupillus iu­ret ſuper facto prodeſt fideiuſſori aut ſuꝑ iure prodeſt hoc dicit. Ibi reſcribe michi dicit glo. i. iul. vel dic ẜꝫ Riꝫ. pom. qꝛ queſtio flebat pōp. ipſe reſpondet ẜm opi. iul. ſimi­lis interrogatio reſpoſio habet̉.. de admi. tu. l. fi. Riz. ibi exce­ptione iur̄iurandi. Iſta littera expreſſe facit cōtra Ir. in eo qd̓ no. . de pactis. l. ſi vnus.§. pactus. in gl. magna que incip̄īmo videt̉ O. ibi interpoſitū eſt.ſ. tutor interfuit ſic iurauit ſe dare opportere ibi deferente creditorem ꝯſtrue ſic hāc litteraꝫ ẜm Riz dimitte illa verba que ſecunt̉ pupilluꝫ iuraſſe accipe illa intellige re debemus quid actuꝫ.i. actū erit cōiunctio illa dictio dicit inter eos ſic ſubaudi qd̓ ſequit̉ ibi aiqꝫ ita accipe illa verba.. dimiſſa pupillū iuraſſe Riz. in glo. qꝛ naturaliter. ibi. l. ꝗnta dic vt ibi no. Fran. In glo naturale in fi. quod veꝝ eſt in iura­mento volūtario in iudiciali que habēt partiuꝫ cōſenſuꝫ ſecꝰ in neceſſario in quo idem eſt in ſentētia que tollit naturaleꝫ. vt . de cōdi. inde. l. iul. Ol. vbi de hoc facit multuꝫ hec. l. cōtra gl. que eſt.. de excep. rei iudi. l. ſiquis ad exi.. l. ſi a te. que dicit in du­bio videri pronūciatuꝫ ex eo actor non probauit. Nam hec lex dicitur videt̉ ſuper toto iuraſſe in dubio iuramentuꝫ ſenten­tia equiꝑantur. vt.. e. l. ij. c In verſi. ſed ſi actore. iuramentū ꝓ­Si fide iuſſor. curatonis vel fideiuſſons ꝓdeſt domi­ hoc dicit. determinat iſte.§.. e. l. duobus.§. a fideiuſſore Ia. e facit iſte.§. in prin. ſentētia lata pro fideiuſſore proſit principali quod intellige ẜm ea que no.. de arbi. l. aduerſus... rem ra. ha. li. quas gloſ. determinat per ea que notat Gi. de re. iur. c. ratiha­bitionem libro. vi. Super Rubrica vide Azo. in ſumma. e. ti. per Hoſtien. in ſumma de iureiurando Rubricella de in litem. iuran. dic ſcd̓m nonre. iſtud iuramentuꝫ non hꝫ locum niſi probata intentiōe. acioris vt no. per euꝫ in libello ti. ad exiben. Item quādo iſtud ſa ttamentuꝫ defertur cōtra reſtituēteꝫ. datur libellus vt no. in ſpeculo de iuriuran.§. i. ver. ſed nūquid tunc erit dandus libellus. Sſtipulationes iudiciales cōmittunt̉ reſpectu temporis quo interponitur.. e. l. i. ex dolo vel cōtumacia principalis auget obligatio fideiuſſoris. Et precia reruꝫ extimant̉ ẜm verita­tem non ẜm affectionē. Et quādo habeat̉ affectionis an conſideretur quod enenire poteſt. Et vide pulcras queſtiōes an fideiuſſoris obligatio creſcat per doluꝫ vel cōtumatiaꝫ principa lis. Qualiter probetur intereſſe cōtra doloſuꝫ doloſum . e. l. ij. Quod minimis cadat affectio.. e. l. nūmis. Et de intereſſe extra rem quādo veniet quādo qn̄ intereſſe veni­at in lucro quādo intereſſe ꝓbet̉ ſacramētū ꝯͣ doloſuꝫ. Et an in d̓poſito iuret̉ in litē qn̄ ī pupilli iurat tutor mater. adul tus iurat an auctoritate curatoris.. e. l. videamꝰ vl̓ curator ſi vlt. Que eſt ratio mater iurat pupillo an iuret ſi eſt tu­trix huius ſacramēti in litem delatio ſpectat ad officium iudicis eadem. l.§. deferre. que eſt ratio dic vt ibi dixi. Iſtud iuramētū taxat̉ a iudice a lege eadem. l.§. deferre. an̄ hodie ipſe.§. ſit cor rectus non excedat quadruplum. l. vnicam. C. de ſen. que pro eo quod intereſt. Et an iſtud ſacramentuꝫ poſſit retractari. an infinitas euitet̉ in ꝗbus actꝭ. iuret̉ in litcm infra. e. l. in actioni­bus. ex dolo non ex culpa. an iudex teneat̉ ſequi tale ſacra­mentū hoc ſacramētum p̄ſtat̉ dominū vel quaſi dominū infra e. l. vulgo. Quomō iuret̉ contra furem.. e. l. cuꝫ furti quod pluris eſt vtiqꝫ tanti eſt. ad quantū refferat̉ hec dictio pluris in teſtibus alijs. Quomō iuret̉ contra exhibentē inſtrumē ta. infra. e. l. inſtrumentis. Quomō de ꝑiurio iurantis in liteꝫ querat̉.. e. l. de ꝑiurio. Non conſiderat̉ Em in iudicio. quod euente poteſt ex dubio euentu caſualiter. hoc dicit cum principio legis ſequētis ẜm eos eam ꝯtinuant. Nam habet duas lecturas ẜm glo. vel magis ad litteram ſatiſdatōis iudicia rie p̄ſtant̉ ẜm ſtatum de p̄ſenti de futuro. Uel ſic ex cōtu­macia vel dolo principalis auget̉ fideiuſſoris obligatio. cor. infra de regu. iur. l. omnis hereditas.§. vnquam. quod di­cit ꝯmendatio.i. eſtimatio. Et ad euidentiā dic eſt ſtipula­tio iudicio ſiſti. in hac ꝓcedit hec lex ẜm omnes tunc habet duas lecturas.ſ. in re facta.i. ſtipulatōe p̄ſtita in re facienda.i. ſti pulatōe preſtanda. Item eſt ſciēdum in iſtis ſatiſdatōibus accipiunt̉ fideiuſſores ẜm qualitatē rei petite. vt ſupra qui ſatiſda. cog. l. ſi vero.§. qui rei qualitatem. Notabilia collige ſcd̓m glo. Primo p̄cia rerum ẜm affectum ſed ẜm qualita tem veritatē eſtimātur. concor. ſunt in gl. dic tamen eſt dare pre cium vt eſt dare intereſſe. p̄cium dicit̉ relatōem ad re. vi. l. pre cia rerum.. ad. l. falci. vbi de hoc.. eo. ti. in. l. ſal. hoc eſſe.§. fi. in iſto conſiderat̉ affectio ſed intereſſe hꝫ relatōem ad perſonaꝫ vt infra de re. iu. l. quatenus. in hoc bene cadit affectio. vt. C. ſen. que eo quod intereſt. l. vnica vbi de hoc no. dixi. Di­ſtingue tamen qꝛ eſt quedam affectio que in ſe hꝫ vtilitatem. hoc bene facit actōem dari que alias daret̉. vt infra manda. l. cum ſeruus. ſupra de mino. l. ſi in emp. vbi de hoc dixi. ſed non auget̉ condemnatio. vt infra. l. mandamus. hic. vide ſupra de oꝑ. ſeruo. l. fi. quod no. infra de regu. iur. l. iure ciuili. Que­dam affectio hꝫ vtilitatem talis ſolum p̄bet actōem ſꝫ etiam auget ꝯditōem. vt totum hunc titulū. Eſt quedam affectio inhoneſta. vt ſi habes affectōem ad aliquod iocale quod iibi de dit dn̄a tua. iſta nec facit dari actōem nec facit creſcere eſtimatō nem. vt. d. l. vnica. C. de ſententijs que eo. quod intereſt profe. Item conſideret̉ affectio vt p̄dixi locum hꝫ in actōnlbus bonefidei arbitrijs que habent naturā bonefidei ſed in ſtricti iu ris non. vt infra. e. l. in actōibus.. l. cum futuri amenitatis ſcu de­legatōis an habeat̉ ratio dixi infra ſi in frau. patro. l. i.§. ſiquis in fraudem. in alphabeto dictōe amenitatis. Secundo no. non conſiderat̉ quod euenire pōt de quo dic vt glo. que te remit tit ad. l. ſi idem cum eodem ſupra de iur. om. iudi. ſed nec ibi ſolui tur in glo. ſed ibi plene dixi. retigi. etiam in. l. interſcrip.§. ſacrā in glo. allegata. Et quaniū ad p̄ſens dic ẜm Iaco. but. aut id de quo querit̉ habet diſponere dep̄ſenti tunc conſiderat̉ quod euenire poteſt ratōabiliter ẜm naturam rei. vt. d. l. ſi idem cuꝫ eo