Seite
De magiſtris ⁊ ne aliquod exigat̉ pro licentia docendi. Rubrica. Nterª ſollicitudines no ſtris humeris incumbē tes perpetiˡ cura reuol­uimus ut errātes in viā ueritatis inducereᵈ: ipſoqꝫ lucife rare deo ſua nobis cooperate gra tia ualeamus: hoc eſt quod profe cto deſideranter exquirimus: ad id noſtre mētis ſedulo deſtinamꝰ affectum ac circa illud diligēti ſtu­dio uel ſtudioſa diligentia uigila­mus Non ambigimus autem quin ad huiuſmodi noſtrum deſi­derium aſſequenduꝫ diuinorū elo quiorū ſit expoſitio congrua: ipſo rumqꝫ fidelis predicatio admo­dum opportuna. Sed nec igno ramus quin ⁊ hec promiᵗ noſcant̉ inaniterˡ uacuaqꝫ redire: ſi auribꝰ linguam loquētis ignorantiū pro­feranturᵏ. Ideoqꝫ illius cuius uicem in terris licꝫ immeriti geri mus imitantes exemplum: qui itu ros per uniuerſum mundū ad euā gelizādum apoſtolos: in omni lin guarum genere fore uoluit erudi tos uiris catholicis noticiam lin guarū habentibus: quibus utunt̉ infideles precipue: abundare ſan ctam affectamus eccleſiaꝫ: quiᵐ in fideles ipſos ſciant ⁊ ualeāt ſacris inſtitutis īſtruere: chriſticolarūqꝫ collegio per doctrinam chriſtiane fidei ac ſuſceptionem ſacri baptiſ­matis aggregare. Ut igitur per itia linguarū huiuſmodi poſſit ha biliter per inſtructionis efficaciaꝫ obtineriⁿ. Hoc ſacro approba te concilio ſcholas in ſubſcriptarū linguarū generibus: ubicunqꝫ rō manam curiam reſidereᵖ contin­get: necnō in pariſien̄. ⁊ oxonien̄. bon̄q. ⁊ ſalamantino ſtudijs proui Nter. in ſtudiis romane curie pariſien̄. oxonien̄. bonon̄. ⁊ ſalaman tino debent eſſe magiſtri catholici ſcholas regentes: in linguis he braica: arabica: ⁊ chaldea. duo.ſ. ꝓ qualibet lingua. Et ſtatuit̉ per quos eis debeat de ſtipendiis ⁊ ſumptibus ꝓuideri. Et ponit̉ pͥmo exordiū: in quo duo facit. Primo ponit intentionē ſua generalem. Secundo ſpecialem ibi: nō ambigimꝰ. In ſecūda ibi: ut igit̉. ponit̉ conſtitutio. primo ꝓuidens circa loca magiſtroꝝ: ſecūdo circa expenſas ibi: quibus. b Sollicitudines. concor. d̓ pur. ca. inter. vbi ponit̉ alia. ſ. de vulpeculis capiendis. c Perpeti. quaſi perpetua: continua uel aſſidua. ⁊ eſt in finitiuū huius verbi perpe­tior. ⁊ ponitur pro diu tolera re uel valde pati. d Inducere. xlv. di. tria. ſū. de ſpon. inter opera. e Cooperāte gratia. ꝑ quaꝫ cognoſcit̉ quid agendum ſit ⁊ quid vitādū ⁊ adiuuamur ad faciendū. de conſe. di. iiij. gratia ⁊ tribus vltimis capi­tulis. Eſt aūt gr̄a ⁊ operans ⁊ cooperans. Prima prepa­rat hominis voluntatē ut ve lit bonum. Secūda adiuuat ne fruſtra velit. Uidet̉ tamē quibuſdā ꝙ eadē ſit gratia: idē donū: uel eadē virtꝰ ope­rans ⁊ cooperās: ſed ꝓpter diuerſos effectus diſtinguūt̉ in uerbo. Gratia enī que pa rat hoīs voluntatē ad bonuꝫ cū nō ſit ocioſa: ut augeat̉ et aucta ꝑficiat̉: coadiuuat ne fruſtra velit ſed perducat ad opus quodcūqꝫ recipias: co aptabitur hec littera. huic al tercatiōi theologoꝝ eſt ſimi­lis altercatio canoniſtaꝝ: an ſit vna fides coniugii an ſint due. de qua. xxvii. q. ii. coniu ges. Item altercatio legiſta­rum: an ſint due poſſeſſiōes differentes ſpecie an vna tā­tū diuerſificata per acciden­tia de qua ſatis patꝫ ꝑ Di. de regu. iur̄. in tertia regula. li. vi. ⁊ an ſit vnicū intereſſe an triplex. de quo etiā ſatis ꝑ eū eo. ti. mora. io. an. f Ad id.ſ. ad inducendū er rantes ad veritatis viam. g Admodū. ꝓ valde. ꝯcor. vide qd̓ sͣ ea. compila. de iu­reiuran. romani. v̓. nos itaqꝫ h Promi. i. ꝓferri uel pro­mulgari. ⁊ habet̉ hoc verbū de iude. nouit. ver. quicūqꝫ. xxiii. q. iiii. non pōt in fi. ponitur enim promere pro proferre manifeſtare aperire ore dicere. i Inaniter. quaſi in vanum uel inutiliter. k Proferantur. ſi. de offi. ordi. quoniā. l Uoluit. actuū. ii. in pͥn. ⁊ de varietate linguarū. xvi. di. lxx. in fi. io. an. m Qui. viri catholici. n Dotineri. ſi. eo. ti. c. fi. o Curiā. que habet ſtudiū generale ⁊ priuilegia ſtudii. de priuil. c. ii. li. vi. p Reſidere. qd̓ dic ut. sͣ. ea. compil. de elec. ne romani.§. ſane. q Bonon̄. dicit̉ bononia quaſi ſuper omnia bona uel bonoꝝ noticia nimis amabilis. non puto ꝙ ordo iſte ꝓcedat ex ordine ſtudioꝝ ſed ex gratificatio ne ꝓuinciarū. ⁊ hoc quia decebat ro. cu. premitti. que vltimo ſtudiuꝫ habuit a tempore Inno. iiii. ut pre. decre. ii. de priui. li. vi. quicquid ſit hoc cōſtat ꝙ bonon. habuit priuilegia ſtudii a theodoſio. de minore tamē intelligo qui re­gnare cepit prout ex chronicis: quas veriores puto: percipio anno dn̄i. cccc. xxv. ⁊ regnauit annis. xxvii. quo tamē anno ſui imperii hec conceſſerit non percipio. currentibus aūt. cccc. lii. ſucceſſit martianus. r Sufficientem. non dicit eminentem. concor. de elec. cum nobis olim. de preben. c. penult. io. an. s Hebraice. in originali habuimꝰ: hebraice: grece: arabice ⁊cͣ. ⁊ illud grece in illo originali erat cancellatum. ⁊ forte ꝓpter litteram que eſt ſupra quibꝰ vtuntur infideles ⁊cͣ. cancellata fuit: cum greci fideles ſint: olim ſub obediē tia eccleſie. de bap. licet. ⁊ facit qd̓ no. de ſum. tri. c. i. li. vi. tn̄ hodie ſciſmatici dimus erigendas ſtatuentes: ut ī quolibet locorum teneantur viri catholice ſufficientemʳ habentes hebraiceʳ arabice ⁊ chaldee līgua rum noticiam: duo uidelicꝫ uniuſ cuiuſqꝫ lingue periti qui ſcholas regāt inibi ⁊ libros de līguis ipſis in latinum fideliter tranſferentes: alios linguas ipſas ſollicite doce ant: earumqꝫ peritiam ſtudioſa in illos inſtructione tranſfundant: ut inſtructi ⁊ edocti ſufficienter in lin guis huiuſmodi: fructum ſperatū poſſint deo auctore ꝓducere. fidē ꝓpagaturi ſalubriter in ipſos po­pulos infideles. Quibus equi dem in ro. cu. legentibus per ſe. ap. in ſtudijs uero pariſienſi ꝑ re­gem francie: in oxonienſi: anglie: ſcōtie: hybernie: vuallieⁿ: ī bono nienſi per italie: in ſalomantino ꝑ hiſpanie prelatos monaſteria ca­pitula cōuentus collegia exempta ⁊ non exempta ⁊ eccleſiarū recto resˣ in ſtipendijs competentibus ⁊ ſumptibus uolumusʸ prouideri contributionis onere ſingulis iu­xta facultatumᶻ exigentiaꝫ impo­nendo: priuilegijs ⁊ exemptioni­bus: quibuſcunqꝫ contrarijs ne­quaquā obſtātibus: quibus tamē nolumus quo adʳ alia preiudiciuꝫ generari. Dem. Umꝰ ſit nimis abſurdum: ut quis cum uanitate ⁊ imperi­tia ad honoreꝫ aſcendat peritie lit terarum: non ſine turbatione mira mur illum apud ſcholaſticosᵖ īua luiſſe abuſum: ꝙ pleriqꝫ eorū qui in quauis ſcientia ad doctoratusª uel magiſterij aſſumūtur honorēᵇ cum ſua ſolenniter prīcipiaᶜ faciūt aūt ſui recipiūt inſignia doctora­tus circa cibos ueſtes ⁊ alia ſic in expenſis exceduntᵉ ꝙ ⁊ ipſi tranſi ſunt: nec recognoſcunt caput romane eccleſie. ⁊ forte expedientior eſſet ſue lingue doctrina ꝙ aliaꝝ. iudei aūt habent litterā hebraicā ſed linguā ſpecialē ī vulgari nō hn̄t. habemꝰ enī ꝙ euanuit ipſorū lingua vulgaris. arabica littera eſt ſarracenorū. chaldea chaldeoꝝ de qua. xxvii. di.§. hinc etiam. ⁊. c. turbat. ⁊. c. de quibuſdā. ⁊ tamē ſert̉ ꝙ hec lr̄a ho­die non habeatur. t Sedem apoſto­licam. in ſtipēdiis cōpetentibus ⁊ ſū ptibus volumus ꝓ uideri qd̓ ſequit̉. y Uuallie. ſcribit̉ per duplex. u. ut di xi de temp. or. c. ii. x Rectores. alios beneficiatos nō vi detur includere. y Uolumus. hec volūtas ſuis māet terminis. quia nō fuit de executore ꝓ uiſum. z Facultatum. de cenſi. ſopite. cū ſuis cōcor. 2. jͣ. c. ꝓxi. ⁊ Ad alia. cōcor. s. ea. compi. de ſta. mo. c. de relig. do. c. ii. Um ſit. is ad quem ſpectat magiſteriuꝫ uel do ctoratum tribuere. prius a doctorādo recipiat iuramen tum ꝙ in ſolennita te ſua non expēdet vltra ſummā triuꝫ miliū turon̄. argen teorum. quod ſi nō fecerit. etiam ſi ſit epiſcopus per ſex menſes a collatiōe magiſterii eſt ſuſpē ſus. partes patent. in prima exordium ponens cōſtitutio nis cauſaꝫ. in ſecū­da conſtitutionem ibi volentes. in ter tia punitionē tranſ greſſorum ibi: ſi ꝗs ꝝ Scholaſticos. idē verbū. xxxviii. di. ſedulo. in prin. de here. cum ex in­iūcto.§. licet. de re­ſti. ſpo. frequens. li. vi. a Doctoratus. uel magiſterii. ſic. xxxvii. di. de quibuſdam. Et di­cunt quidam ꝙ doctores in iure canonico uel ciuili: magiſtri dicun tur in theologia uel artibus. ⁊ quid doceant ſeptem liberales artes ſatis per hoſti. in ſumma huius ti.§. iii. facit ad primum proemiuꝫ li. vi. circa medium. ad ſecundum. eo. ti. c. penulti. ⁊ vlti. hoc reci­pitur apud italicos. Sed vltramontan̄. communiter vocant magi­ſtros. nec debet alicui hec denominatio fore moleſta: cum chriſtus ſic a diſcipulis vocaretur Ioan. iii. quod ipſe acceptabat. Io. xii. dicēs. Vos vocatis me magiſter ⁊ domine ⁊ bene dicitis: ſū etenī. Et dicitur magiſter quaſi maior in ſtatione: ſicut miniſter quaſi mi nor. ibidem. jͣ. ti. ii. c. i.§. ſane. dicitur etiam a monendo uel a mon­ſtrando. ⁊ de his ꝑ hoſti. in ſum. e. ti.§. i. b Honorem. hunc honorē ſine peccato quis poſtulat in quacūqꝫ ſcientia ſi eſt dignus. viii. q. i. in ſcripturis: ver. ecce ego. e. ti. quāto ratio quia per hoc petit opportunitatem cōmunicandi quod habet ⁊ quod laudabile eſt. ⁊ ad charitatem pertinens. In indigno vero eſt peccatū preſumptionis. de hoc per archidiaconū. xlviii. di.§. i. c Principia. ita loquuntur quidam in ſtudiis quibuſdam vltra­montanis. d Inſignia doctoratus. ita loquimur nos. ⁊ iſta inſignia ſunt ca­thedra birretū. apud aliquos liber anulus oſculum. e Excedunt. ſicut quandoqꝫ imperfectum ſcientie ſupplet perfe­ctio charitatis. de renun. niſi.§. ꝓ defectu. ſic. quandoqꝫ in talibus