eunte expenſarum huiuſmodi v̓anitate: vacuiª plerunqꝫ remaneāt⁊ grauatiꝰ. Et ceteri qui uel nolūtuel nequeunt ſimiles expēſas ſubire: hac occaſione frequenter a receptione houoris huiuſmodi retrahuntur. ¶ Uolentes igitur deopportuno ſuper his remedio. ꝓuidere: illis ad quos ubilibet pertinet honorem tribuere memora/tum diſtricte precipimus: ut quoſcunqꝫ ab eis de cetero dictum recipientes honorem: iuramēto priaſtringāt: ne ultra tria milia turon̄.argenteorum in ſolennitate circahuiuſmodi doctoratum aut magiſterium quomodolibet adhibenda expendat: ipſoſqꝫ nihilominꝰ:niſi forſan notabilis conditiōis extiterint: ut infra ſummam predictāhuiuſmodi moderentur expēſe eſficaciter exhortātes: ac ſi hoc illorum congruere ſtatui uiderint iuramentum exigentes ab eis ꝙ certos infra ſummam pre fatam taxandos ab ipſis expenſarū termi nosnon excedant. ¶ Si quis autē pontificaliᵍ dignitate prefulgens: nonrecepto prius iuramento prefatohonorem cui quā tribuerit ſupradictū: a collatione magiſterij ſeu doctoratus cuiuſlibet per ſex menſes ſequētesᶠ eo ipſo nouerit ſe ſuſpenſum OLemens quintus inconcilio vienenſi.De iudeis ⁊ ſarracenis. Rubri.Edit quidem in offenſamᵐ diuini nominiſ ⁊ obprobriū fidei chriſtianeimperfectum ſcientie ſupplet perfectio expenſarum.a ¶ Uacui. prius habitis ⁊ conſumptis.b ¶ Grauati. onere debitorum.c ¶ Iuramento. ſi. de iude. ſignificauit. sͣ. ea. compila. de reli. do. qꝛver. illi etiam. jͣ. ti. ii. c. i.§. porro. ⁊ de multis iumentoꝝ formis expreſſis ī iure. videin ſpe. de iureiurā.§. i. ver. illud. ad qͣſaddas iſtas.d ¶ Argenteorum.aſcendūt ad monetā bonon̄. quingentas libras bononiorum paruoꝝ ponēdo turon̄. pro duobus venetis uel. xl.bonon̄. paruis. utvalere cōſueuerāt.e ¶ Doctoratum. expenſas priuati examinis nō videturincludere.f ¶ Taxandos. ſic̄s. de vſu. ꝙͣꝙͣ. ver.ceterū. li. vi.g ¶ Potificali. aliasnon includeret̉. deſen. excom. qꝛ periculoſum. de elec. ſicōpromiſſarius.§.huiuſmodi. li. vi.h ¶ Cuiuſlibet. nōillius ſcientie tātū:cuius doctoratumcōtulit nō receptoiuramento. ⁊ eſt ſi.de temp. or. uel nōeſt.i ¶ Sequentes. immediate: ſi autempendente primo ſemeſtri iterum violet hanc cōſtitutionem: an ſtatim currat ẜm ſemeſtre. antunc cum finitumfuerit primū? dubitatur ⁊ cōmunitertenetur ꝙ non fitduplicatio totius:ſed ſtatim poſt ſecūdam tranſgreſſionem inchoat ſecūdū ſemeſtre per legeſ. ff. ad. l. aquil. ita vulneratꝰ⁊. ad turpillia. l. in ſenatus. in fi. ad carbon̄. l. carbonianum.§. fi. ⁊.l. ſe. ⁊ facit. jͣ. de pͥuil. c. i. ver. ſi qui vero. de hoc ſatis ſcripſi de elec.cum in cunctis. in fi. Sed nunquid ſuſpenſiōe pendente valet collatio doctoratus facta per ſuſpenſum? conſtat ꝙ iſte non eſt caſusquo imprimatur character. Itē nec datur hoc officiū ex impreſſocharactere: ſed ex poteſtate officii. ⁊ eſt quedam auctorizatio ⁊ declaratio qua declarat illū dignum ad officiuꝫ doctrine: ⁊ dat auctoritatem ut doceat. puto igitur ꝙ ſi ſuſpenſio erit occulta: hāc auctoritatis dationē non ſit neceſſe iterari: ſecus ſi eſſet publica. facit d̓re iudi. ad probandum. ⁊ quod ibi no. in ſpe. de inſtru. edi.§. reſtatver. quid ſi tabellio.k ¶ Suſpenſum. violans hanc ſuſpenſionem irregularis non eſſe.de ſen. excom. is qui li. vi. dixi de exceſ. prela. c. fi. declarari debuiſſet ad quem tunc ſpectaret collatio. ſicut factum fuit sͣ. ea. compila.de ſta. mo. c. i. ver. abbate. Et ſciendū ꝙ aliqui conferunt auctoritate apoſtolica. ut archi. bonon̄. aliqui de ꝯſuetudine: aliꝗ de iurecōmuni ẜm hoſti. qui no. in ſum. e. ti.§. penul. in prin. ꝙ vbi aliudnon apparet. epiſcopus cum capitulo hoc faciet. alle. e. ti. quia. ververum. parum facit ⁊ maxime pōderata decre. ii. e. ti. ⁊ ipſius ſuꝑſcriptione. puto ꝙ in ſtudio iſto: cum ex priuilegio apoſtolico datoab honorio. iii. archidiaconus hoc faciat deuolueret ad papam. deconceſ. preben. quia diuerſitatē. Sed quia ꝑ aliud priuilegium apoſtolicum mortuo uel abſente archidiacono epiſcopus ⁊ capitulumexercent officium: ipſi ſuccederēt. ⁊ idem eſſet vbi archidiaconusuel alius conferret de conſuetudine uel de iure. quia ſuperior ſuppleret. e. ti. c. ii. i. rn̄ſo. Quid de officiali archidiaconi? dico ꝙ ipſeſuſpenſus eſt non archidiaconus: niſi ratum habuiſſet. de elec. ſicompromiſſarius.§. porro. li. vi.ꝙ in quibuſdam mundi partibusprincipibus chriſtianis ſubiectisin quibus interdum ſeorſum: in.terdum uero permixtim cum chriſtianis habitant ſarraceniᵈ: ſacerdotes eorum zabazalaᵖ vulgariternuncupati in templis ſeu meſquitisq ſuis: ad que ijdeꝫ ſarraceni cōueniuntʳ: ut ibidem adorent perfidum machometumᵉ: diebus ſingulis certis horis in loco aliquoeminenti eiuſdem machometi nomen chriſtianis ⁊ ſarracenis audientibus alta uoce inuocant ⁊ extollunt: ac uerba quedaꝫ in illius honorem publice profitētur. ¶ Adlocum inſuper ubi olimꝰ quidamſepultus extitit ſarracenusᵉ: queꝫut ſanctū ſarraceni alijˣ veneratur⁊ colunt magna ſarracenorum ea.rundem partium ⁊ etiam aliarumcōfluit publice multitudo: ex quibus noſtre fidei non modicum detrahitur ⁊ graue in cordibus fidelium ſcandalum generet̉: cum aūthec diuine maieſtati diſplicētia nōſint vllatenꝰ toleranda: ſacro apꝓbāte ꝯcilio ipſa in terris chriſtianorum diſtrictius fieri deīceps inhibemus: vniuerſis ⁊ ſingulis prīcipibusʸ catholicis: ſub quorū dominio dicti ſarraceni morantur: ⁊fiunt predicta ſub obteſtatione diuini iudicij obnixius iniungētes:quatenus ipſi tanquā veri catholici ⁊ chriſtiane fidei ſeduli zelatores obprobrium: quod tam ipſisquā ceteris chriſticolis ꝑ premiſſa ingeritur debita conſiderationeEdit quidem. principes chriſtiani compeſcere debent ſarracenosſibi ſubiectos ab inuocatiōe publica machometi. ⁊ a peregrinationequam facere ſolent ad ſepulchruꝫ ipſius. Et prima pars ponit duplicem ſarracenorum exceſſum. quem ſecunda corrigi precipit. ibi:cum autem.m ¶ Offenſam. que diſſimulanda non eſt. eo. ti. in nonnullis.n ¶ Seorſū. puta qꝛ totā vnāterrā villā uel populationeꝫtenēt ſub pͥncipe chriſtiano:uel habent vnā extremitateꝫterre uel parrochie permixtiquia in qualibet parte ciuitatis cohabitant chriſtiani: qd̓libet iſtorum fertur eſſe ī aragonia. ⁊ diuerſis terris hiſpanie.¶ ¶ Sarraceni. ꝗ debent a chriſtianis publice diſtingui perhabitum eo. ti. in nōnullis.p ¶ ꝯabazala. habui a reuerēdo viro antiquo domino ioanne theſaurario regis francie: qui fuit captiuus eorumper quadrienniū ꝙ erratumeſt in vocabulo. quia duo habent genera ſacerdotuꝫ. Primi in ſingulari vocant̉ foquiin plurali vocāt̉ foqua. ⁊ iſtiſunt vxorati ⁊ manent ī meſquitis. Secundi vocant̉ alhages. ⁊ iſti cōmuniter nonſunt vxorati ⁊ relinquūt mūdum. ⁊ ſic diuerſi ſunt a primis in habitu ⁊ alijs: ſic̄ apd̓nos religioſi a ſecularibꝰ clericis. ⁊ iſti ſemel accedūt adſepulchrum machometi: ⁊ q̄libet meſquita habet vnumſacerdotem de primis. ⁊ vnūminiſtruꝫ qui vocatur muetden: quod ſonat preco: quiſupplet defectum campanarum: quas licꝫ ſarraceni multum commendēt. quia tamēchriſtiani in eis habēdis preuenerunt: nolunt eis vti. Illius preconis officium eſt: qꝛhoris de quibus infra dicit̉aſcendit turrim meſquite qͣdratam in qualibet parte ſuifeneſtram magnam habentē⁊ ad illarum quālibet clamat alta voce obturatis auribꝰ cum digitis. ut voxfortius reſonet in ſua lingua verba hec ſonantia: nil aliud poſſe niſi deus etmachometus eius nuncius: venite ad orationem faciendam in releuationēpeccatorum noſtrorum. ⁊ poſtea ſubmittit. legalip ille halla quod eſt dicerenon eſt alius victor niſi ſolus deꝰ. ⁊ hec verba omnes milites ſarraceni portant in ſcutis ſuis. ⁊ adhuc ſubmittit. deus eſt omnipotens. hoc antē quibushoc facit. de quibus infra ſequitur ſunt quinqꝫ. Prima eſt in aurora: quamvocant zalarazobh. quod eſt dicere oratio matutinalis. ⁊ forte hec fuit cauſaerroris huius verbi ẜm eum male recepti cum ab illo precone profertur. Secunda hora eſt in tertiis. Tertia in veſperis. Quarta in completorio: que reſonat in cenam. Quinta in crepuſculo noctis: que ſub lingua reſonat in tenebras. ⁊ qualibet iſtarū horarum ſarraceni faciunt certas genuflexiones: ſic̄de ſero nos facimus ad laudem virginis.q ¶ Meſquitis. quod nos vocamus baſilicas uel eccleſias ipſi vocant meſquites: iudei ſynagogas. e. ti. iudei. ⁊. c. conſuluit.r ¶ Conueniunt. audiui ꝙ femine non conueniunt ibi cum maribus. ⁊ quando intrant hoc faciunt nudis ⁊ lotis pedibus ⁊ cum certa deuotione.s ¶ Machometum. In hiſtoria eccleſiaſtica legitur machometum nutritumfuiſſe a quodam clerico nobili romano: qui cum tempore Bonifacii papequarti quedam petita impetrare non potuiſſet: apoſtatauit a fide: ⁊ nutriuitillum cum quadaꝫ columba alba que recipiebat grana de aure eius. ⁊ ſic erudita per hoc ꝙ quando volebat machometus: illa ponebat in publico os adaurem. ⁊ ſic dicebat ꝙ ſpiritus ſauctus alloquebatur ⁊ inſtruebat illum iſtepoſtmodum dedit legem ſarracenis. ut hec in hiſtorijs eccleſiaſticis pleniusvidexi poſſunt.t ¶ Ad locum. qui dicitur mecha.y ¶ Sarracenus. cōiter habemus ꝙ fuerit machometꝰ de quo p̄miſit. io. an.x ¶ Alij. qui non cohabitant chriſtianis. io. an.y ¶ Principibus. ad quos ſpectat coercere tales. cum enim non ſint creatureeccleſie. illos eccleſia nō coercet. de diuor. gaudemus. io. an.