Seite
g Iecundi Libri tio erat ad decipiēdum. ergo diabolus debuit aſſumere ani­prudentiora. tn̄ in nocendo ⁊ infidiādo homini ſerpens eſt aui p mal maxime doloſum ⁊ callidum. ſed plus eſt de doloſitate in mal callidiſſimū. Et quia calliditas tentantis erat ad pomi­nem offendēdum. hinc eſt ꝙ inter cetera animalia magis per­vulpe ꝙͣ in ſerpēte. ergo magis debuit aſſumere vulpem ꝙͣ ſer pentem. Ad oppoſitum ſunt rationes. ſed quoniam verum miſſus eſt tentare per ſerpentem. lo concludunt. poſſunt claudi in reſponſione. Reſpon. ad pre­De tentatione primoꝝ parentum ꝙͣ­ c ) Queſtio. Ilj. tum ad ordinē ⁊ ꝓgreſſum. Et dice dictorum intelligentiam eſt notādum ꝙ modus ille tentandi non tm̄ fuit ex diabolica electione. ſicut dicit Auguſtinus. ſed ſcriptura ⁊ magr̄ in littera ꝙ tētatio incepit a muliere. ⁊ ꝑ mu etiam ex diuina permiſſione. non enim licuit diabolo tentare lierem venit ad virum. Et videtur ꝙ hic modus ꝓgrediendi omnimodo quo vellet ⁊ poſſet. ſed eo modo quo dominus pec competat aſtutie diaboli. ⁊ ꝙ etiam debeat a deo permitti. oꝛ mitteret. Conceſſit autem diuina ſapientia que omnia ordi­do em̄ deſtructionis ꝯͣrius eſt ordini ꝯſtructiōis. que em̄ ſunt nat ⁊ gubernat ⁊ permiſit ꝙ diabolus tētaret hominem in ef­vltima ī cōponēdo ſunt priora inſoluēdo. ſed mulier fuit vlti­figie animalis bruti. ⁊ non cuiuſcunqꝫ. ſed ſerpentis. ſic enim mo facta ⁊ formata. ergo vr̄ ꝙ via deformationis ⁊ corruptio­Lexigebat congruentia ordinis. Quod em̄ homo tētaretur a nis a muliere debuit habere exortū. ergo tētator debuit eam diabolo in effigie bruti animalis cōgruū erat. Tum reſpectu priꝰ aggredi. Itē tētatio exterior dꝫ ꝯformari interiori. ſeq operis. Tum reſpectu finis intenti. Tum etiā reſpectu diuini in tētatione interiori pctm̄ aſcēdit a ſenſualitate ad ſuperiorē iudicij. Reſpectu operis qꝛ homo natus eſt inclinari ad bonū partē mediāte inferiori portione rōnis ſi ergo ſuperior portio vt nūc maxime ex parte ſenſibili ⁊ brutali. ⁊ ideo cōgruū erat eſt vir. ⁊ inferior eſt mulier. ſicut tētatio interior ꝓcedit ad vi­ipſum tentari in effigie animalis bruti. Reſpectu finis intēti rum mediāte muliere. ſic ⁊ tētatio exterior. Itē cautus pu­ſimil̓r congruū erat. qꝛ ad hoc ordinabatur tentatio vt homo gnator citius aggredit̉ in bello illum quē pōt expugnare fa­efficeretur ſimilis animali bruto. cum contēpto bono incōmū cilius. ſi gͦ mulier facilius poterat expugnari ꝙͣ vir. vr̄ ꝙ pro­tabili. adhereret bono cōmutabili. ⁊ ibi quieſceret. ⁊ ideo ad greſſus tetationis ꝑuenire debuit advirum mediāte muliere. hec inſinuandū. in ſpecie animalis bruti debuit tētari. Reſpe Item facilius eſt alicui expugnare fortē inimicū per dome ctu diuini iudicij. etiā congruum fuit. qm̄ dn̄s iuſtus ⁊ fidelis ſticum ꝙͣ etiā per ſeipſum. ſed vir erat fortis ⁊ ſpūali mēte pre non permittit hominē tentari vltra ꝙͣ poſſit. Et ideo ſic patit̉ ditus. ergo nō videtur ꝙ diabolus auſus fuerit eū tentare ꝑ diabolū in tentatione latere vt nihilominus poſſit ab homine ſeipſum. ſed ꝑ ſuū domeſticuꝫ. ergo mediāte muliere tentatio deprebendi. ⁊ ideo non paſſus eſt ꝙ diabolus hominē tētaret ꝑuenit. ad virum. Sꝫ cōtra. Peccatū nō tm̄ eſt in carne. ſed omnino in ſpecie conſimili. et per hoc non in ſpecie vel effigie ⁊ in dei imagine. ſcꝫ aīa. ſed mulier ⁊ vir equaliter ſunt ad ima humana: ſed potius brutali. Triplex igitur congruentia ordi ginem dei. quia in anima non eſt diſtinctio ſexus. ergo videt̉ nis exigebat. vt homo a diabolo in brutali effigie tentaretur. ꝙ tentatio non magis debuit inchoari a ſexu muliebri. ꝙͣ a vi N Hac etiā triplici ꝯgruētia exigente permiſſus eſt homo ten rili. Itē mulier nullam habebat ꝓnitatem ad peccatū ſicut tari a diabolo. non in quolibet animali bruto. ſed in ſerpente. nec vir. ⁊ ita erat recta ſicut vir. nec caro eius aliquo mō ani­Primū ratione operis. qꝛ em̄ tentatio fiebat per ſuggeſtionis mā incuruabat. ergo videtur ꝙ ita difficile erat mulierē ſicut ingreſſum. que intrat ad cor ad modum ſerpentis. ⁊ ibi virus virum deijcere. nulla igitur ratio vr̄ eſſe. ob quā tentatio dia­peccati diffundit. ex quo homo bꝫ ſpūaliter mori. ideo vt exte boli magis inciperet a muliere. Itē vituperabiliꝰ eſt vinci rior effigies operi reſponderet interiori. congruū fuit homine a muliere ꝙͣ a viro. ⁊ glorioſius eſt vincere virū ꝙͣ mulierē. ſi er a diabolo tentari in effigie ſerpētis cuius eſt ſerpere ⁊ vene­go diabolus maxime refugit vituperium. ⁊ auidiſſime querit num diffundere. ⁊ diffundendo hoīem interimere. Reſpectu gloriā. videtur ꝙ magis tētationē a viro ꝙͣ a muliere inchoa­etiā finis intenti congruū erat. qꝛ em̄ intendebat diabolus fa uerit. Itē natura audaciū eſt libēter fortibus occurrere. ſꝫ ciem hominis ⁊ caput ⁊ ſuperiorē mētem conuertere deorſum diabolus eſt audaciſſimus ⁊ ꝓcaciſſimus. ⁊ maxime p̄ſumēs ⁊ totum proſternere. ⁊ ſic proſternēdo ad malum finem dedu­de ſuis viribus. ergo vr̄ ꝙ dedignatus fuerit primo aggredi cere. ꝓponēdo ſibi premiū aliquod delectabile ideo ꝑmiſſus muliebrē ſexum. non igitur videtur probabile. ꝙ prius tenta­eſt tentare in ſerpēte. qui ẜm totū corpus ſuum babet terre in uerit mulierē ꝙͣ virum. Reſpon. dicēdum ꝙ ſicut dicit ſcriꝰ ſuo inceſſu adberere. Cōgruum etiā erat reſpectu diuini iudi ptura ⁊ magiſter dicit in littera. nō eſt dubitādum quin tēta­cij. qꝛ em̄ ex illa tentatione diuino iudicio inter tentatum ⁊ tē tio diaboli a muliere inchoauerit. ⁊ per eam ꝑuenerit ad virū tantem debebat inimicitia exoriri. ideo tentatio homīs in ſer Ratio aūt huius ſumitur ex parte ſapiētie dei. ⁊ ex parte aſtu pente debuit fieri. quem poſt lapſum maxime exhorret. ⁊ qui tie diaboli. Ex parte ſapiētie dei. dominus em̄ tali ordine per maxime ſua calliditate infidiatur hoīem ledere. Et ſic pꝫ mul miſit diabolum tētare. Tum propter viri exercitationē. Tum tiplex cōgruentia quare diabolus ꝑmiſſus eſt hoīem tentare etiam ne mulier haberet excuſationem. Tum etiam ꝓpter eru aꝫ in effigie ſerpētina. Ad illud ergo quod primo obijcitur. ꝙ ditionem noſtram. Propter viri exercitationē. quia ip̄e adeo 1 tentatio tanto eſt efficacior quāto occultior. Dicēdū ꝙ ⁊ ſi dia fortis erat ⁊ ſpūali mente preditus. ꝙ non ſolum poterat reſi­bolus ſe manifeſtaret exterioribus ſenſibus in effigie ſerpen­ſtere ſerpentis tentationi. ſꝫ etiam ſuggeſtioni mulieris. ⁊ iō tis. nihilominus tn̄ in illa manifeſtatione. plus ſe occultabat fortiori tētatione permiſſus eſt tentari. Propter mulieris ꝟo ꝙͣ manifeſtabat. vnde mulier nō credidit euꝫ qui loquebat̉ in remouēdam excuſationē. primo debuit ab ipſa tentatio incipe ſerpente eſſe aduerſariū. ſed etiā potius bonū ꝯſiliariū ⁊ ideo re. nam ſi vir primo peccaſſet. cū vir ſit caput mulieris ⁊ domi ita occulta erat illa tentatio. ſicut ſi diabolus loqueretur ad netur ei. nō eſſet multum mirandum. ſi mulier ei cōſentiret im cor interius. Aliter reſponderi pōt. ꝙ iuſto iudicio dei nō eſt mo magnū haberet excuſationis colorē. Propter noſtram eru permiſſus tētare interius qꝛ nō habebat poſſe ingredi interiꝰ ditionem etiā hoc ꝑmiſſum eſt. In illo em̄ mō tētandi ſenſibi niſi homo preberet ſibi aditū. ⁊ ideo tentauit ab exteriori per li cognoſcimus nos modū ⁊ ꝓgreſſum tētationis inuiſibilis ⁊ ſenſum. ⁊ voce ſenſibili magiſꝙͣ voce ſpirituali. nō enim debe­ſicut ille a ſerpēte venit ad virū mediāte muliere. ſic iſte a ſen bat aliter ꝑmitti. Ad illud de maiori affabilitate. iam patet ſualitate peruenit ad ſuperiorē portionem rationis mediante ij reſpōſio. verum eſt em̄ ꝙ ſi fuiſſet in effigie humana affabilior inferiori. Ex parte ſimiliter aſtutie diaboli poteſt ſumi ratio. ti fuiſſet. ſed diuina ꝓuidentia nō debuit hoc permittere. ſꝫ cau Diabolus em̄ attendebat mulierē eſſe minoris ſapiētie. ⁊ debi telam diaboli debuit temperare ⁊ ideo conceſſum eſt ſibi cor­lioris conſtātie. ⁊ importunioris adberētie. Quia minoris ſa­pus ſerpētis. quod tn̄ habebat faciē ꝟginis. ſicut dicit Beda pientie erat facilior ad ſeducēdum. ⁊ ideo diabolus ſeductor et reliquū corpus erat ſerpentis. vt ſic ex vna parte poſſet la­per eā voluit ſibi facere trāſitum ad viam. Qꝛ debilioris con i5 tere ex altera dep̄hendi. Ad illud quod obijcit̉ de amicabi­ſtantie facilior erat ad ꝑuertētdum ⁊ ideo diabolus expugna litate. iam ptꝫ reſpōſio: quia ſic debuit ꝑmitti oſtēdit effigies tor aggreſſus eſt hoīs ciuitatē ex ea parte ex qua erat aditus amicitie. vt poſſet dep̄bendi veritas inimicitie. nam tentator minus muuitus. Quia ꝟo importunioris erat adberentie. co gitauit diabolus ꝙ ſi ipſa primo vinceretur nō qͥeſceret quouſ qui effigiē amicitie pretēdebat ẜm veritatē inimicus erat. iō qꝫ ꝑuerteret virum. Unde dicitur Eccleſia. vij. de muliere. ꝙ huic operi animal maxime cōpetebat. quod baberet aſpectuꝫ humanum. corpus ꝟo eius animalis quod natum eſt homini laqueus eſt venatoꝝ ⁊ ſagena cor eius vincula ſunt manꝰ illiꝰ. 16 eſſe maxime inimicum. Ad illud quod obijcitur vltimo de ꝓpterea diabolus aſtutus impulſor. incepit a ſexu femineo. Et ſic ptꝫ ꝙ ſicut dicit ſcriptura per omnem modum congruū calliditate. Dicendum ꝙ ⁊ ſi ſint aliqua animalia callidiora ⁊ fuit