Seite
De exercitoria actione. tamē.§. ſi plures. vbi de hoc ſecus eſt ex parte actoris vt eodē.§. fi. de verbo. ob. quia ibi defenſio rei eſt indiuidus ſed actor̄ actio diuidua. Item in queſtione iſta hic ⁊ ibi eſt vt damnum non ſit aciori ne actio per plures ſtici ⁊c. Sed hic nullum eſt acioris vel rei incōmodum quia facilius habebat copiam. ceſſat ergo ra tio huius. l. ⁊ diciorum.§. quia in queſtione noſtra non ꝓptetea ſcinditur actio non credo tamē ꝙ omnes poſſuat venire ſimul. preterea ſi hoc ꝯcederet̉ actori multo fortius reo quia fauorabilio res ⁊c. vt in regula iuris. preterea ſicut quis poteſt ꝓcur̄. conſti­tuere ne cum vno ſine altero liceat cōtrahi. vi. sͣ. e. l. i§. ſi plures. vbi de hoc ſatis dixi ſic erit ⁊ in queſtione predicta dic aūt loqui mur in opligatione ꝯtrahenda. ⁊ non eſt dubium ꝙ poſſum quē­cunqꝫ velim conſtituere vt. d.§. ſi plures. aut de obligatōe iaꝫ con iracta tunc ſi volo cōſtituere vt omnes veniant ſimul ⁊ ſemel nō poſſum. vt hic. ſi vero vt vnus alio impedito veniat credo quod poſſit per ea que predixi. Preterea illud ꝙ operatur lex ⁊ pa ctio ꝯͣhentium. sͣ. de pactis. l. non impoſſibile. ſed lex tranſfert de vno in alium vi. sͣ. de ꝓcura. l. in cauſe.§. fi. ergo idē in ꝯtractibus ⁊ hoc cōmuniter ſeruat practica. de hoc vide in ſpeculo de ꝓcu. § ratione autem forme. ver. quid ſi dictum. Audre. Et vide extra de ꝓcuratoribus. c. ſi duo libro. vi. cum ibi notatis per oēs ⁊. ij. q. vi. c. appellatore.§. vlti. in glo. ⁊ per Archi. de ꝓcuratoribus c. non iniuſte. Item inducitur hec lex ꝙ ſi dominus feudi de cedat pluribus relictis heredibus ꝙ valallus non cogatur iura­re fidelitaiem omnibus heredibus ſed ſufficiat ꝙ vni iuretur licꝫ contrarium innuat glo. sͣ. de vſufruc. l. ſi cuius rei.§. i. vbi de hoc dixi ⁊ plenius de no. ope. nun. l. de pupillo.§. ſi plurium. ⁊ de ver. ob. l. ij.§. ex his. Item inducūt Guil. ⁊ And. l. ſi cum. ver. ſed ſi plures ad pulchram queſtionem ſi ires ſunt comites vel domi ni cuiuſdam caſtri ⁊ duo delegauerunt cām tertio vel ꝯmiſſerūt eidem vices ſuas ipſe tullit ſententiam queritur ad quem appellet̉ ab iſta ſententia vtrum ad iſtos duos tāquam ad delegantes. an vero ad ſuperiorem iſtorum irium. iſte ver. videtur caſus ꝙ ad iſtos duos appelletur tanquam ad delegantes. nam illud ius ꝙ ſtatuitur quādo cōmittitur vni extraneo illud idem ſtatuitur qua do cōmittat̉ vni ex eis vt hic patet. ſed ſi extraueo foret facia ta­lis cōmiſſio appellaretur ad ipſos tanquam ad delegantes. ergo idem quando vni eorum per alios eſt facta cōmiſſio. vt. jͣ. quis ⁊ a quo ap. l. fi. ⁊ ar. quādo appel. ſit. l. i.§. ſolent ⁊. C. de appel. l. pre cipimus.§. i. In ꝯtrarium videtur ⁊ eſt magis ſecura opinio quia non eſt dubium ꝙ quādo iſti duo cōmiſſerunt tertio fece­runt tāquam maior pars ⁊ ſic tāquam vniuerſi. vt. jͣ. de reg. iuris. l. aliud.§. refertur. ſed ſi vniuerſi delegaſſent ad vniuerſos appel laretur. ſed hoc eſſe non poteſt quia ab eius. ſentent a appelletur ad ipſum ergo appellabitur ad ſuperiorem. Item iſte videtur potius cognoſcere quaſi ſit dignior ipſorum trium ⁊ exiraordina. iuriſdi. ꝙ ex delegata ⁊ ꝙ ſit magis dignum patet quia ſemper a delegato appellatur ad ordina. ſed illud quod ſeruatur in perſo nis duorum ſeruatur in vna ſed ꝯiungant̉ vt. jͣ. de his quibus vt indig. l. iutorem. ſed ſi duo eſſent nos ꝯſideraremus digniorē. vt l. precipimus.§. fi. C. de appel. ſed hic eſt ordina. ⁊ delegata. ergo debemus potius conſiderare ordinariam ⁊ ꝙ ordinaria ꝓnūcia uerit ⁊ ſic appellabitur ad ſuperiorem dic ꝙ iſta queſtio videt̉ ca­ſus. sͣ. de officio eius cui man. eſt iuriſdi. l. ⁊ ſi pretor in textu ⁊ glo. Guil. ⁊ Andre. In glo. vt alier pro aliero ꝯueniatur ⁊ ſic con uenitur exercitor pro magiſtro in eadem glo. in fi. Sed quid ſi cū vno ex his ſit contractum. Reſpondeo eum inſolidum teneri ci uili. vt. e. l. prima.§. eſt autem electio alias non ſic vt. hic niſi forte in dolo fuerit. vt. jͣ. ꝙ cūeo. l. eum qui. Iac. de are. Alienato ſeruo exercitore nihilominus du Si ſeruus. ca. bec acuo. ⁊ idem eo monuo. boc dici. Ibi tenebitur inſolidum ex contractu eius ⁊ magiſtri. Ibi magi­ſtro libero. Ibi tenebitur inſolidum hec actio alias eſt in littera. hec actiones ⁊ dic ideſt actionum additiones vt in glo. ⁊ bene ꝑ Azo. in ſum ma. e. ti. ⁊ breuiter dicit ꝙ iſte actōes ſunt ꝑpetue ⁊ dā tur in heredes et mortuo eo qui nauē exercuit ⁊ dic ꝙ dantur ẜm naturam principalis actionis vt in glo. ⁊ dic hec actiones ſcꝫ que dantur in exercitore ex cōtractu habito cum magiſtro ⁊ que lꝫ ẜꝫ glo. ⁊ Azonem. iſte actiones de quibus habetur hic ⁊ in titulis ſe quentidus non ſunt ꝓpria nomina actionū ſed qualutates ⁊ aditio nes aliarum principaliū actionū puta ſi mutui agitur ex mutuo qͣ vocatur exercitoria. ⁊ ſic de alijs que ꝓbant potiſſime ex. l. iij.§. ꝗ cōgruit. jͣ. de peculio. vbi de hoc. ibi cum dicit̉ mandati de pecu­lio. Sed duo ſubſtātiua etiam ẜm grāmaticos non cōiunguntur ſine copula. vnde mala eſt grāmatica homo aſinus currit īmo di ci. homo ⁊ aſinus ſatis apparet cum ibi dicatur mandati de pecu lio ſine aliqua copula que non ſunt due actiones ſed de peculio ē aditio ⁊ qualitas actionis mandati que eſt principalis. Ia. tamen de ra. tenet ꝙ exercitoria ⁊ ſimiles ſint ꝓpria nomina actionum ⁊ non qualitates vel adiectiōes ⁊ ita poſite ſunt per Ioānem in ar­bore actionum. vnde dic ꝙ actio mandati per ſe eſt ciuilis ⁊ quā­do datur de peculio eſt pretoria ⁊ quādo eſt ciuilis eſt bone fidei ⁊ quando eſt pretoria vi de peculio eſt ſtricti iuria ⁊ ſic d̓ alijs vt exercitoria ⁊ ſimilibus. ⁊ per hoc patet re ponſio ad cōtraria quia ſunt due actiones per ſe vnam mandati alia de peculio ⁊ ibi debꝫ eſſe punctus per copula. Guil. vero in dicta. l. iij. de peculio.§. ſi filius allegat ꝙ ſint ꝓpria nomina actionū. jͣ. de reſcin. ven. l. ſi tiliꝰ ⁊ inſti. ꝙ cum eo.§. is quoqꝫ. ſed opi. glo. allegat. jͣ. de iuſti. l. ⁊ iō. l. ſi quis mancipijs. ⁊ videt̉ expreſſum. sͣ. de pig. ac. l. ſi ſeruus. in fi. ⁊ de cōpenſat̉. l. ſi cum filio. que in frau. cre. l. ſi pater. ⁊ videtur ex­preſſum inſti. ꝙ cū eo.§. iiaqꝫ. jͣ. d̓ peculio. l. in bonefidei ⁊ videtur exp̄ſſuꝫ. jͣ. de in rem verſo filiuſfa. cogat̉ ī fi. vbi expreſſe dicit lr̄a ꝙ ſunt aditiones ⁊ qꝛ ſequeret̉ incōueniens qꝛ ex eodem cōtractu plures orirent̉ actiones ⁊ obligōnes. Sed huic reſpondet ꝙ eſt actio in ſubſtātia ⁊ in vi nominis actionis cū aditione de peculio. ſed qualitas mutat̉ ꝙ non ſit cōdemnatio inſolidū cōtra patrem ſicut contra filiū ſicut habet̉. sͣ. de noxal. l. in delictis.§. ſi detracta ⁊ ꝙ mutet̉ qualitas actiōis ꝓbatur optime in dicta. l. titius. ⁊ ope ratur mutatio quia licet filius teneat̉ actiōe bone fidei illa que da tur cōtra patiem eſt ſtricti iuris vt. jͣ. de vſur. l. mora.§. in bone fi­dei. ⁊ ita apparei ꝙ qualitas mutatur. Et ad. l. titius. de reſcin. vē. dic ẜm Ia. de bel. vt ibi in glo. no. nam qd̓ ibi dicit̉ in littera in fi. teneri pretoria actione exponit̉.i. exemplo de peculio vel de in reꝫ ver ſo que p̄toria eſt. ⁊ ſic cōcor. ⁊ ſic ẜm hoc punctabis hic poſt dictionē illam ſed de peculio. ⁊ per hoc pꝫ ꝙ ſequit̉ actione ꝯmo dati. denotat ius de peculio factum notat. Ibi quid referi an ſint ꝓpria nomina actionū vel aditiones ſeu qualitates. Reſpon det ꝙ multum qꝛ ſi eēnt ſoluꝫ aditiones ſeu qualitates ſequeretur naturam eius actionis cuius eſſet adiectio ſeu qualitas. vnde ſi ageret̉ mandati exercitoria ſeu inſtiloria eſſet bone fidei ⁊ in ea ve nirent fructus ⁊ vſure ⁊ alia que veniunt in bone fidei. jͣ. de vſuris l. metu.§. in bone fidei. ſed ſi dicamus ꝙ ſint ꝓpria nomina actio num. tunc eſſent ſtricti iuris quia non ſunt numerate inſti. de act̉.§. actio tantum. Sed lꝫ iſta opi. ſit ſubiilis ⁊ forte vera. tunc opi. gl. ⁊ Azo. cōiter approbat̉. Ray. tamen ſequi videt̉ opi. Ia. de hoc et no. in gl. inſti. ꝙ cum co.§. fi. Siſeruus cōis vel meus I eum qui. goprus ꝓpoſiius ſit ex con­tractū celebrato cum eo ago ⁊ cōuenior. hoc dicit. ⁊ dic ſi cū ſeruum vt inferiora declarant. Ibi cōtraxe ro non ob. C. de furtis. l. apud antiquos vt ibi dixi. Ibi ex locato hoc referas ad principium.ſ. non ad ꝓximum caſum. Ibi ages ſi quid ex cōtractu meo ꝓ me cum ſeruo magiſtro tuo habito me preſtare oportet. vi ſi forte res vitioſas vendidi eī pro naui vel vt ſoluam naulūnauis. Ia. de are. Ibi quod in qꝛ ibi cōduxeras me­cede in pecunia cōſtituta. Ibi cum libero magiſtro ibi experieris cōtra me vt actiones mihi queſitas tibi cōcedam In ver. iteꝫ ſi ſeruus. ibi actione cōpetente ex cōtractu cum eo celebrato. ibi ta men cōdicit̉ ⁊ ea que fiunt ad augumentū non debēt diminutio­nem inducere vt. jͣ. de cōdi. ⁊ demon. l. cum tale.§. fi. cum lex. ⁊ ſi ipſe mihi teneat̉ vietur exceptiōe quia cui datur actio multofor­tius daiur exceptio. In glo. non ſolum ibi teneor de peculio his qui cōtraxerunt quia ſic hic ſeruus liber eſſet poſſet cōueniri vt ſupra eo. l. prima.§. eſt auteꝫ nobis. ergo ⁊ dominus pro eo de peculio ienetur. Iaco. In glo. quia hic ſeruus ex conducto que naſcitur ex conductione operarum ſerui per me locati. Iaco. In glo. vi redibitoria vel dic ciuili cum magiſter eſt liber virobiqꝫ agetur Iaco.