fluuius egrediebatur de loco voluptatis. qui inde diuidit̉ in quatuor capita. Nomen primi phiſon. Nomē. ij. gyon. Nomē. iij. tigris et nomen quarti. eufrates. fluuius iſte egre diens de paradiſo tocius libri huiꝰ. materia iiij. fliiiiij. ex iſto procedentes ſunt ſpēales materie quatuor libroꝝ ſicut facile poteſt ap rare qui p̄dictorū nominū interpretaciones vult diligenter exponere. Phiſon em̄ interꝑ̄ tat̉ oris mutacio. et in hoc ſignificat̉ ꝑſonaꝝ emanatio. Sicut em̄ ex ore materiali ꝓcedit verbū et ſpūs. ita ex ore patris filius et ſpi­ritus ſanctꝰ. eccle. xxiiij. Ego ex ore altiſſimi prodij primogenita ante omnem creaturam hoc dicit ip̄e filiꝰ qui eſt verbū et ſapientia patris. et in psͣ. Verbo dn̄i celi firmati ſunt. et ſpū oris eiꝰ ⁊cͣ. Syon īterp̄tatur hareā. et in hoc ſignificat̉ rerum mūdanaꝝ ꝓductio. Sicut em̄ vniuerſitas creaturaꝝ ꝯꝑatur mari ꝓpter ſpacioſitatē. ita areē ꝓpter numeroſita tem. ecc. i. arena maris. et pluuie guttas. quis denumerauit. Tigris īterp̄tatur ſa­gitta. et in hoc ſignificat̉ filij dei incarnatio Sicut em̄ in ſagitta ferrū ꝯiunctū eſt ligno. ſic in xp̄o fortitudo diuinitatis cōiuncta eſt mollitici hūanitatis. et ſic̄ ſagitta ex arcu et ligno volat ad ꝑcuciendum aduerſarios. ſic xp̄s de cruce ſaliens ꝯfregit aduerſariū. he eſt illa ſagitta de qua dicit̉. iiij. reg̓. xiij. ſa­gitta ſalutis cōtra ſiriam. Sufrates īterp̄tat̉ frugifer. in quo ſigīficat̉ ſacramētoꝝ diſpe­ſacio que non tm̄ aīam purgāt a culpa. ſed ctiā fecundat in gracia. qd̓ ſignificatum eſt apoc̓. vlt̓. vbi dicit̉ iuxta fluuiū criſtalli­num erat lignū afferens fructum cuiꝰ folia erant in medicinā. Cum igitur quatuor ſunt fluuij. quatuor ſunt fluuioꝝ ꝓfunda. p̄dc̄is fluuijs correſpondēcia. ꝓfundū eterne ema nacionis eſt ſublimitas eſſe diuini. de quo poteſt illud intelligi eccle. vij. Alta ꝓfundi tas quis īueniet eam vere ꝓfunditas alta. et altitūdo ꝓfunda ita vt exclamat apoſtolꝰ ro. xj. et dicat. O altitudo diuiciaꝝ ſapien­cie et ſciencie dei. ꝙͣ incōprehēſibilia ſunt iu dicia tua vere iudicia incōprehēſibilia. quia profunda. Iudicia em̄ dei ab iſſus multa. et ecc̄ia.j. ꝓfundū abiſſi quis diuiſus eſt. Nec profunditas inuitur iob. xj. Forſita veſtigi­dei ꝯprehēdes. et vſqꝫ ad ꝑfectū om̄ipoten tem reꝑies excelcior celo eſt. et quid facies ꝓfundior inferno. et vnde cognoſces. q. d. ex te non potes ideo ꝯſulit apoſtolꝰ ephe. iiij. in caritate radicati et fundati vt poſſitis cōprehēdere ⁊cͣ. Et hoc ꝓfundū ꝑſcrutatur. Magiſter in. j. li. ſubtilitas em̄ diuini eſſe ſiſtit in duobꝰ. ſcꝫ in nobiliſſimis emanacōi­bus ſunt genero et ꝓceſſio in nobiliſſimis conditōibꝰ que ſunt ſumma ſapīa oīpoten­cia et ꝑfecta voluntas de quibꝰ eſt primꝰ li­ber. Nam in prima ꝑte agit de ſacratiſſima vnitatē et trinitatē In ſcd̓a v̓o ſpāli tractatu agit de ſupradicta eiꝰ triplici ꝯdicōe ſiue prietate. Profundum creacionis eſt vanitas eſſe creati. Creatura em̄ quatomagis euane­ſcit tanto magis in ꝓfundū tendit ſiue euā­neſcat per culpam ſiue per pena. ꝓpter hoc dicitur per ꝓphetam in pſal. In perſona ho­minis qui euanuit per culpaꝫ in pſal. Infij us ſum inlimo ꝓfundi et non eſt ſubſtan­cia. et rurſus orans ꝓpheta. nec euaneſcat penam. Non me demergat inquā tempeſtas aque. neqꝫ abſorbeat me ꝓfundū ⁊cͣ. Noc fundum ſcrutatur magiſter in ſcd̓o libro. vanitas eſſe creati in duobus ꝯſiſtit videli­cet in mutatione de eſſe in eſſe. et rurſum in reuerſione in non eſſe. et quāuis nulla cre atura oīno cedat in non ens per natura. Ve­runtamē ſic̄ dicit augͥ. peccator tēdit ad eſſe per culpam. et de hijs duobus eſt totꝰ ſcd̓s. Nam in prima parte agit de reꝝ egreſ­ſu. In ſcd̓a vero ꝑte agit de lapſu. vt de tēp tatione diaboli de peccato originali. actua­li vſqꝫ in fine. Profundū incarnatōnis eſt meritum humaītatis xp̄i. qd̓ tm̄ fuit vt vere poſſit dici ꝓfundum quaſi non habens ter­minum nec fundum. de quo poteſt intelligi illud jone. ij. Proieciſti me in ꝓfundū in co­de maris et flumen circūdedit me. hoc pōt dici de xp̄o. qui tantū humiliatꝰ eſt. vt vere poſſit dici ꝓiectus et abiectus yſa. liij. Et vi dīmus eum. et non erat ei aſpectus. et de­ſideramus eum deſpectū et nouiſſimū viroꝝ ⁊cͣ. Vere igit̉ dicit ſe ꝓiectum. ſed in pro fundum maris. et flumīs. Naꝫ paſſio xp̄i ꝑatur mari. ꝓpter penalitatis amaritudinē. ſed et flumī ꝓpter caritatis dulcedinē. dulciſ ſimū em̄ coriheſu xp̄i tanta circa nos afficie­bat̉ temeritudinē amoris. vt non videret̉ ei graue pro nobis ſuſtinere extremū et acerbiſ ſimum genus mortis et hoc ꝓfundum per­ſcrutatur magiſter in tercio. Nam meritum xp̄i in duobus conſiſtit. ſcilꝫ in paſſione per quā nos redemit et in actione per quā nos ī formauit que ꝯſiſtit in oꝑibus virtutum. do noꝝ et p̄ce ptoꝝ. de quibꝰ duobus eſt ter­cius liber. Nam in prima parte agitur de in carnatōe et paſſione. in qua conſiſtit noſtra redemptio. in ſcd̓a de virtutibus doīs et p̄­ceptis. in quibus conſiſtit vera informacio. Profundum ſacramētalis diſpenſacionis eſt. efficacia ꝑfecti medicamēti. tanta enim eſt efficacia medicine ſacramētalis huma mentem excedit. vt vere ꝓfundum poſ­ſit dici de hoc yſa. li. Doſuiſti ꝓfundum ma ris viam tuam. vt tranſſirent liberati. ꝓfun dum iſtud in quo egipcij demergūtur. et fi­lij liberati tranſiunt et ſaluātur eſt efficacia ſacramentoꝝ. in quibus deſtruuntur opera tenebraꝝ. et ꝯferūtur arma lucis et dona gͣ­ciarum. per que homo tranſfertur de ptāte tenebraꝝ ī regnum filij caritatis dei. Nec eſ ficacia ſacramētoꝝ eſt ꝓfundū maris et flu­minis maris. inquātū primo liberat a culpa et introducit in amaritudinem penitencie.