De condictione indebiti.47durat iſte metus. facit ad hoc qd̓ no. jͣ. quaruꝫ re. ac. nonlinea margaritarum ad. l. fal. ⁊. l. i.§. ſiquis ex mortis. jͣ.da. l. i.§. que onerande. ⁊. C. de tranſac. l. interpoſitas: ⁊quorum lega. Preterea quando. l. reſiſtit obligationi:per cano. ⁊ maxime per Inno. extra de cōuer. cōiu. c. acnec ciuilis nec naturalis oritur obligatio: vt. l. non dubicedens: ⁊ in. c. veniens: ⁊ de offi. dele. c. cāꝫ matrimonij:um. C. de legi. ⁊. l. ſi non ſortem in prin. jͣ. eo. ⁊. l. cum lex⁊ ibi plenius. ¶ Ultimo quero quando promiſſio eſt fajͣ. de fideiuſ. Sed. l. fal. reſiſtit legatis ne excedāt dodrācta ob turpem cām: vtruꝫ ſit nata obligatio. Glo. dicūttem: vt. l. i. ff. ad. l. fal. ergo nullo iure debentur. Guil. tꝫꝙ non in. l. iuriſgentiuꝫ.§. ſi ob maleficiuꝫ. sͣ. de pac. ⁊. l.glo. iſtam. Nam in legatis voluntas teſtatoris debet ingeneraliter de verb. obli. Ultramō. contra: vt noiꝑ Cyſpici. l. in conditionibus primuꝫ locuꝫ. de condi. ⁊ d̓mō.C. de inuti. ſti. l. ex eo. pro quibus licet ipſi nō allegent viſed de iure antiquo permittebatur legare quantum vodetur caſus in. l. iſta vbi dicit ꝙ habet locuꝫ exceptio dolebat: ſed ſuperuenit. l. fal. que eſt contra voluntatem teli vel in factum: ergo preſupponit obligationeꝫ natam.ſtatoris: vt. jͣ. ad. l. fal. l. ticia. ⁊. l. ſi patronus.§. i. de doEgo teneo glo. in. d. l. generaliter de ver. obli. Ad hancna. Remanet ergo volūtas teſtatoris ꝙ ſoluatur: et ſicl. rn̄de ꝙ hic loquitur de exceptione facti vel intentiōis:debentur naturaliter. Idem tꝫ Ia. bu. Cy. recitat Pe.vt no. in. l. qui ſe debere. sͣ. ti. i. vel dic aut in obligationein. d. l. cum quis. C. de iuris ⁊ fac. igno. Similiter ego dieſt expreſſa turpis cauſa: ⁊ loquitur gl. aut nō expreſſa:co opi. glo. noſtrarum eſſe veriſſimaꝫ. primo per caſū exa C. I. i. ADſed in veritate eſt facta ob turpem cām: ⁊ tunc proceditpreſſum. C. ad. l. fal. l. i.ª vbi dicitur ꝙ qui ſoluit illud qd̓DE. ꝙ proopi. vltramon. ita intelligatur hic. ⁊. i. i. C. eo. Bartoluspoterat per falcidiam reſecari non ſoluit plꝰ debito: nechac opi. fac̄Qui pecuniam retex. in. l. repoteſt per conditioneꝫ indebiti illud repetere: ergo apI ueſtimenta.gula.§. pe.cipit: vt faciat idparet ꝙ erat aliquo iure debitum ciuiliter non ꝓpter. l.jͣ. de iuris.qd̓ gratis facere tenetur turpiter accipit. hoc difal. ergo reſtat ꝙ erat naturaliter debitum. Preterea ꝓ⁊ fac. igno. ⁊cit Bartolus.bo ſic donari videtur qd̓ iure nullo vel nullo cogente īl. lex falcidiajͣ. ad. l. fal. ⁊perio conceditur: vt. l. donari. de dona. ſed ſi illud qd̓ d̓ī. l. error. C.De condictione indebiti. Rubrica.falcatur. per. l. fal. nullo iure eſſet debituꝫ eſſet donatio:ad. l. fal. ⁊ ꝓſed hoc eſt falſuꝫ: quia non eſt donatō: vt. d. l. i. C. ad. l.bat̉ hec opi¶ Continua vt in glo. ſuper rubrica. ¶ Querit gl. perẜm. Alexan.fal. ergo erat naturaliter debitum. ſolutio non eſt donamodum ſumme: ⁊ remittit ſe ad no. ad. l. huius tituli. ⁊ī. l. fi. C. adtio: vt. l. hoc iure.§. pe. jͣ. de dona. pro hoc facit optime.l. fal. ẜm inideo dic vt in glo.l. ſi patronus.§. de illo. de dona. vbi eſt caſus: ⁊ ibi tetitellectū quēEx. l. ſequenti.gi. Ad contraria dum dicit Pe. ꝙ. l. fal. reſecat ipſo iuſequitur ibi¶ Quattuor ſpecies indebiti vide: ibi. Pro glo. ergoBald. ange.re. docet non reſpondet. ego dico fal. reſecat ipſo iure⁊ ſali.Et circa primam ſpeciem indebiti ciuiliter ⁊ naturaliquo ad dominiuꝫ non quo ad obligationem naturaleꝫter d̓biti vide aliqua exēpla. Et primū de eo ꝙ defalcat̉vt. sͣ. probatum eſt. Non ob. ꝙ dicunt ꝙ lex reſiſtit obliper falcidiaꝫ: ⁊ an ſit bonuꝫ exempluꝫ: ibi. Circa. Secūgationi: quia hoc eſt falſum. dicit enim. l. fal. ꝙ quis poſdum exēpluꝫ a legato in minus ſolēni volūtate: ibi. Suſit legare ꝙͣtum vult dūmodo apud heredeꝫ remaneatmus expediti. Tertiuꝫ exemplū prime ſpeciei. d̓ vero dequadrans. hoc non prohibet teſtatorem vltra legare: ſꝫbitore abſoluto per ſentētiaꝫ vide: ibi. Terciuꝫ. Alia exēprecipit apud heredem debere remanere quadrantem.pla huius prime ſpeciei vide: ibi. Sunt alia. An autemPreterea hoc eſſe verum apparebit in queſtione quaꝫtale indebitum ſolutuꝫ per errorem repeti poſſit videfaciam de teſtamento non ſolēni. Ex predictis concluibi. His premiſſis. Secunde ſpeciei indebiti naturaliterdo glo. verum dicere. ¶ Extra quero quid de eo qd̓ deſed ciuiliter debiti. inter alia exempla vnum vide de cifalcatur per trebellianicaꝫ: Reſpondeo ꝙ eſt debitumrographo ante biēniuꝫ: ibi. Uideamꝰ. An auteꝫ iſtud īnaturaliter: et eius ſolutio non eſt donatio: vt eſt tex.debituꝫ etiam ſolutuꝫ per errorem repeti poſſit: ibi. Exin. l. debitorem de his que ī frau. cre. ¶ Iteꝫ quero ꝗdpeditis exemplis. Tertie ſpeciei indebiti. ſcilicet natude eo qd̓ defalcatur per legitimam portionem debitamraliter ⁊ ciuiliter. exēpla vide: ibi. Expeditus eſt. Quarfilio vel patrono. Reſpondeo nullo iure eſt debituꝫ qd̓te ſpeciei indebiti ſcilicet oꝑe excep. vide: ibi. Quartus.apparet: quia quocunqꝫ errore ſoluatur repetitur tex. ēEt an tale indebitum ſolutū per errorem repeti poſſit:in. l. ſi patronus. in prin. de dona. ¶ Sumus expeditiibi. An autem.de primo exemplo glo. ẜm exemplum gl. eſt d̓ legato relicto in teſtamento non ſolēni. dicit gl. ꝙ eſt naturaliterUnc uidendum.debitum: vt. l. fideicōmiſſum. jͣ. eo. ⁊ vide gl. ibi. vel dicSoluens indebitum ignoranter repein voluntate non ſolēni. Pe. dicit ꝙ id non eſt verum.tit: ſcienter nō hoc. d. ¶ Circa hāc lenam obligatio naturalis contrahitur conſenſu: vt l. i. d̓geꝫ quero: dicitur hic ꝙ ille qui ſoluitpac. ⁊. l. in his.§. imperator. jͣ. de ſolutio. ſed in propoſiſcienter non repetit: an hec ſit vera doto teſtator hoc non conſentit: quia non grauauit veniēnatio: ita ꝙ egeat inſinuatione quando excedit quingētem ab inteſtato. Item heres non conſentit: quia nō eſttos aureos prout dicimus de alijs donationibus. dic vtveriſimile ꝙ velit obligari. Preterea dicit Pe. quādono. per glo. in. l. i. jͣ. de dona. ⁊ ibi plene dixi. Iteꝫ queroid qd̓ agitur peccat in ſui forma nō cauſatur ciuilis: necquottuplex ſit indebitum: ⁊ quo errore ſolutum poſſitnaturalis obligatio: vt. l. i.§. ſiquis ita. de verbo. obli. ſꝫrepeti. dic vt in glo. hic ⁊. l. cuius per erroreꝫ. jͣ. d̓ re. iur.hic teſtamentum peccauit in ſui forma: ergo non cauſa⁊. l. cum quis. C. de iu. ⁊ fac. ignorā. vbi plene per gloſ.tur ciuilis nec naturalis. ⁊ per hoc apparet ꝙ quedam⁊ per doc. ⁊ ibi ego vltra alios pleniſſime dixi ⁊ hic repeequiparatio quam facit glo. in. l. ſi poſt diuiſionem. C. d̓ta. ¶ Pro glo. ergo ⁊ pro tota materia declaranda deiu. ⁊ fac. igno per quam concludit ꝙ ex teſtamento nonbes ſcire: ꝙ quattuor ſūt ſpecies indebiti. Quoddaꝫ eſtſolēni naſcitur naturalis obligatō: ex eo qd̓ ex ſtipulatioindebituꝫ ciuiliter: ſed naturaliter debitum: d̓ quo hic.ne non ſolēni oritur naturalis non eſt bona. Et in hocquoddam eſt econtra. quoddam eſt indebitum vtroqꝫſtat guil. cum Pe. aliqualiter tamen limitat Guil. ⁊ dilure ſcilicet ciuiliter ⁊ naturaliter. quoddā ē indebituꝫcit ſic. heres non contrahit cum legatarijs: ſed quaſi cōope exceptiōis: ſꝫ ciuilit̓ ⁊ naturalit̓ debitū. Circa que vitrahit. l. apud Iulianum. in fi. qui. ex ca. in poſ. ea. ⁊ indeamus exempla: ⁊ qualiter per errorem ſolutum repeſti. de ob. que ex quaſi contractu.§. ſi heres. ⁊. l. ex maletatur. l Circa principium glo. ponit exempluꝫ in eo qd̓ficijs.§. heres. de ac. ⁊ ob. ita ꝙ cum non ſit verus condefalcatur per falcidiaꝫ. allegat. l. error. C. ad. l. falcidia.ſenſus: nec verus contractus: poſſumus dicere ꝙ nō ſit¶ Contra iſtud dictuꝫ inſurgunt vltramōtani. vt Pe.naturaliter obligatus: ſed quaſi naturaliter. Ia. bu. tenedicentes ꝙ illud non eſt debitum ciuiliter nec naturalibat glo. dicit ipſe ꝙ heres: ⁊ defunctus preſumitur vnater. nam. l. fal. reſecat legata ipſo iure. vt. l. plaucius: ⁊. l.⁊ eadem perſona: vt in aucͣ. de iureiu. a mo. preſti. ī pͥn.