![]()
Decimus. hoc ſit ipſum vnum ꝓbat ex intentione ꝯͣ Platōnem ꝙ nō ſit ip̄m vnū. ſed aliꝗd cui ꝯuenit ip ſum vnū. ſicut ē in oībus alijs generibꝰ. ⁊ ꝯcludit in fine qͣre ſiꝗdem ī paſſionibus ⁊ qͣlitatibuſ ⁊ qͣꝫtitatibus ⁊ ip̄m vnū aliꝗd vnū. ſed nō hͦ ip̄iꝰ ſubſtātia. ⁊ in ſubſtātis neceſſe ē ſil̓r ſe habere. ſupra quā lr̄am ponit cōm̄tator v̓ba p̄allegata ſed ſi pͥmus motor ponatur menſura ip̄ius generis ſubſtātie: hoc.n. vnum poneretur mēſura. qꝛ pͥmus mutor ꝓpter ſuā ſimplicitatem multo verius eē hoc ip̄m vnū qͣꝫ idea platōnis tū ꝗa ſi ſic: gͦ ſicut in alijs generibus pͥmum ē aliquid il lius generis: ita pͥmꝰ motor eēt aliquid d̓ gener̄ ſubſtantie quod ē erroneum. qꝛ deus nō cadit in genere ꝓpter ſui infinitatem. quid gͦ ē menſu ra pͥma illius generis. Reſpondeo aliqͣ ſubſtantia illius generis prīa cui cōuenit vnitas ſit a. non autem pͥmus motor ē menſura intrinſeca illius generis ſicut nec alioꝝ. Queſtio. Prima. Trum vnum ⁊ multa opponantur vt cōtraria vi detur ꝙ nō. nā vnū ꝯͣrium non cōſti tuit aliud contrarium in eē. ſed vnū conſtituit multa in eē. quia vnitas ē pars ⁊ prin cipium multitudinis gͦ ⁊c̄. Preterea vnum et multa opponūtur relatiue. gͦ non ꝯͣrie. an̄s patꝫ quia habent ſe ſicut menſura ⁊ menſuratum cō ſequētia ꝓbatur. qꝛ al̓r fruſta ponerētur quat tuor ſpēs oppoſitionis diſtincte ſi vna coincide ret cum alia. Contra ph̓us hic in littera. Reſpōdeo ⁊ dico duo. pͥmum ē ꝙ ꝯͣria differūt ẜm formā ſub eodem gene̓ vt dicet̉ infra. ⁊ ideo cū aliqua dicūtur eē ꝯͣria quodlibet eoꝝ ſumēduꝫ ē ſcd̓m ꝙ hꝫ formā ⁊ nō ẜꝫ ꝙ ē ꝑs hn̄tis formā Scd̓m dictum ē ꝙ nō ē īconueniēs aliqͣ eſſe oppoſita vnoº. puta ſi ꝯſiderentur ſcd̓m ſe vt habent formas ſuas ꝓprias. ⁊ alio modo nō eē oppoſita ſi conſiderentur vt alterum includit̉ in altero ⁊ ē pars alterius. ſic enim ē pars habētis formam. exēpluꝫ corpus ſcd̓m ſe ⁊ vt ē abſqꝫ anima conſideratur vt habens aliquā formam ꝓpriam ⁊ hoc modo opponitur animali ſicut in aīatum aīato. ſcd̓m v̓o qd̓ conſideratur vt parſ aīalis ⁊ informatū aīa. ſic nō opponitur aīali ſed eſt eius materialis ꝑs. Sil̓r ē de duabus ſpeciebus numeri puta quaternario vel ternario. nam qͣternarius conſideratus ſcd̓m ſe ⁊ ſuā for mam ꝓpriam ē diuerſa ſpecies aquinaria ſi v̓o conſideretur vt includitur in quinario ⁊ ē parſ ip̄ius: ſic non diſtinguitur ſpecie ab ip̄o. Ad ꝓpoſitum dico ſimpl̓r ꝙ ip̄m vnum in ſe accep tum vt habens ſuam formam ꝓpriam opponinitur multitudini. quia nec vnum eſt multa nec econuerſo. opponuntur autem non aliter qͣꝫ cō trarie. vt p̄onſum fuit ꝑ dīonem. ſi vero vnum conſideretur vt quoddam in completum ⁊ vt ī cluditur ī multitudīe ⁊ ē ꝑs ip̄ius. ſic n̄ opponit̉ ſibi. ⁊ hoc modo ꝓcedit pͥmum ar. Ad ſcd̓ꝫ nego ꝯn̄am ad ꝓbatione dico ꝙ non ē incōueniens diuerſas ſpecies oppōis concurrere ī eodem ſubiectiue. quatenus idem diuerſimode ſumptū pōt diuerſis oppōibus oppōi: nihilomi nus tn̄ ille diuerſe opōes erunt inter ſe formali ter diſtincte. Queſtio.ij. Trum pluralitas ſeu diuiſibile ſit prius indiuiſi bili ſcd̓m rōem videt̉ ꝙ nō. qꝛ ſi ſic gͦ erit circulus ī rōis. ꝯn̄s ē falſuꝫ. qꝛ tunc idem eēt notius ⁊ ignotius eodē. gͦ ⁊ an̄s. ꝓ batio ꝯn̄e. qꝛ īdiuiſibile ⁊ vnum ē de rōne mul titudinis. nam multitudo diffinit̉ ꝙ ē aggregagatio vnitatum. Cōtra ph̓s hic in lr̄a. Re ſpondet̉ ⁊ dicit̉ ſatis bene ꝙ nihil ꝓhibet aliꝗd ſcd̓m rōnem eē prius ⁊ poſteriꝰ eodē al̓r tamen ⁊ al̓r cōſideratū. multitudo igit̉ pōt conſidera ri vel qͣꝫtum ad illud qd̓ multitudo ē. vel qͣꝫtuꝫ ad ip̄am diuiſionem que conſequit̉. rōne diuiſi onis multitudo ē prior ſcd̓m rōneꝫ qͣꝫ vnuꝫ. nā vnum diffinit̉ ꝙ ē illud quod nō diuidit̉. ſcd̓ꝫ autem illud ꝙ multitudo ē ſic ē poſterius ſcd̓ꝫ rōnem qͣꝫ ip̄m vnū. nam multitudo diffinit̉ ꝙ e aggregatio vnitatū. Aduertēdum tn̄ ꝙ vt di cebat̉ quinto huius diuiſio q̄ p̄ſupponit̉ rōi ſeu diffinitioni vnius quod conuertit̉ cum ente nō ē diuiſio continui que p̄intelligit̉ vni quod eſt priᵐ nūeri. ſꝫ ē dīo quā cat ꝯͣdcō.ſ. ꝙ hͦ ens ⁊ illud ens dicūt̉ dīſa. eo ꝙ hͦ ēs n̄ ē illud ens eſt gͦ iſte ordo ex naͣ rei ꝙ ī ꝑ ſigno ītelligit̉ ip̄ꝫ ens ⁊ in 2º ip̄a dīo. ⁊ ī 3º ip̄m vnū quod priuat diuiſio nem. ⁊ in. 4º ip̄a multitudo que ex vnitat. bꝰ aggregat̉. lꝫ.n. ea que dīſa ſūt multa ſint. nō tamē hn̄t rōem multoꝝ niſi poſtqͣꝫ iſti ⁊ illi attribuit̉ ꝙ ſit vnū. Ad arguᵐ ī oppōitum pꝫ ꝗd dicēduꝫ ſit exp̄dictis. Notandū tn̄ ꝙ lꝫ vnum ⁊ multa. dīſibile ⁊ indiuiſibile vt ſic nō opponā tur relatīe: nihilominus tn̄ ſcd̓m ꝙ hn̄t rōeꝫ mē ſure ⁊ menſurati: ⁊ vnuꝫ menſurat multa. ⁊ indiuiſibile diuiſibile. ſic vtiqꝫ opponunt̉ relatīe. Queſtio.iij. Trum ſit poſſibils trāſmuta tio a pͥuatōe ī hītū vr̄ ꝙ nō. nā a priuatōe ī hītū n̄ ē trāſitꝰ vt dr̄ ī p̄dicam̄tis. Cōfirmat̉. qꝛ in oī tranſmutatione ſit tranſitus a termīos a quo ad terminū ad quē. ſed priuatio n̄ pōt eē terminus a qͦ reſpectu hītus. nā terminus a quo p̄cedit terminuꝫ ad queꝫ. ſꝫ priuatio nō p̄cedit habitum. ſꝫ econuerſo. gͦ n̄ poterit eē trāſmutatō a priuatione in hītum. Cōtra ph̓s hic in littera ꝗ dicit ꝙ mutatōnes ſūt nō ſolum ex forma ſeu habitu forme ad priuatōnem. ſed etiā ecōuerſo a priuatione ſpeciei ⁊ forme ad habituꝫ. Cō firmatur quia quinto phiſi. dicitur ꝙ eſt aliqua mutatio a non ſubiecto in ſubiectum id eſt a pri 