Seite
mant̉ nec reſpondeat̉ allegatōibus partis aduerſe eas preoccu­pando. Reuocato mandato ignorantia debitores ſoluentes excuſat ⁊ liberant̉. jͣ. e. l. eius qui in ꝓuincia. ⁊ qui non geſſit vt hr̄s nō tenet̉ fami. her. ſed nego. geſ. ⁊ mutuū nō ꝯtrahit̉ niſi dominiū tranſferat̉ et lꝫ hereditatis nō poſſideat nec poſtqͣꝫ ab alio querit̉ tamen eis tanquā poſſidentibus. Et an procurator datus ad exigendū poſſet recipere a ſponte ſoluente extra iudiciū. ⁊ an̄ mor te diſſoluat̉ mandatū ⁊ vnum ſingulare quod alibi nō reperitur. vꝫ quot ⁊ ex quibus cauſis nobis acquirit ex re noſtra ꝑ eos qui nobis ſeruiunt bona fide ex eiſdem acquirit̉ hereditati ex re he­reditaria ⁊ ꝙ nō pōt eſſe qualitas ſine ſubiecto ⁊ ꝙ nō tꝫ ſentētia lata ꝯͣ mortuū ⁊ ꝙ ſubaudit̉ quon̄ qd̓ facit ꝓ inſtrumentis in qui bus dicit̉ titius filius martini. Si martinus erat mortuus ſubau dit̉ quon̄. Et an ꝓcura teſtamēti hodie ſit neceſſaria. Et an debitores ſoluentes inſtitori eius ꝯditōe mutata ſint liberati. ⁊ ple ne quādo mandatū morte finiat̉. ⁊ an̄ ꝓceſſus habitus coraꝫ dele gato mortuo delegante ignoranter delegato ⁊ partibus valeat ⁊ quomō acquirat̉ hereditati iacenti. ⁊ circa hoc ſubtiles queſtio­nes. Si ſtipulor̄ a titio qͣꝫto minus ꝯſequi potero a ſeio quomō ī­telligat̉ iſta ſtipulatio. jͣ. eo. l. fi. Et qui ꝓmittit curare ⁊ facere quomodo teneat̉ eadem. l.§. fi. ⁊cͣ. z Appellatio de rebus creditis g Ene̓ eſt. de quibus loquit̉ rubrica generalis eſt ⁊ generaliter accipit̉ ex vi verborum ⁊ eorū inter pretatōne ⁊ ex mente p̄toris hoc dicit. ⁊ diuide ẜm Ia. de are. in tres partes. In pͥma iuriſconſultus tangit ordinem iū dicendis. Secundo exponit verbū credendi. Tertio verbum rei. partes patent. Uel diuide ẜm Ia. butri. in ſex partes. pͥmo iuriſconſultus ꝯmendat queſtionem que ſibi fieri potuit ⁊ debuit vſqꝫ ibi. quoniā igit̉. Secūdo ibi ſoluit queſtionē. vſqꝫ ibi omnes ꝯtractus. Tertio ꝓbat ſolutōem eſſe verā a ſignificatōe verbi cre dere vſqꝫ ibi. nam vt libro quarto ꝓbat ſignificatuꝫ eſſe generale auctoritate celſi ⁊ illa ratōe ſubicit vſqꝫ ibi. naꝫ cuiuſcunqꝫ hoc ꝓ bat ꝑ ratōem neceſſario ꝯcludentem que ſumit̉ quodāmodo ab ethimologia vocabuli vſqꝫ ibi. rei quoqꝫ probat. ſexto probat ru­bricam eſſe generalē a ſignificatōne verbi rei vſqꝫ in fine. Et hec lex hꝫ tres lecturas. pͥma ponit̉ in p̓ma ⁊ quarta glo. ſecunda in ſecūda ⁊ quinta. tertia eſt Odoffre. ꝙ Vulpianus hic exponit verba edicti antequā deſcendat ad eius interp̄tatōem. Vel dic ꝙ quandoqꝫ genus ponit̉ ad euidentiorē intellectū talium ſpecieruꝫ ⁊ tunc dꝫ p̄cedere cognitio geneꝝ ẜm phūm ⁊ ꝓbat̉ de iuſti. ⁊ iu re. l. i. in principio. aliquando ponit̉ genus vt augeat ⁊ addat ad ſpecies. ⁊ tūc poſtponit̉ vt in ꝯtrarijs. ⁊ adde qd̓ notat̉ in. d. l. que ſitis.§. penul. de fun. inſtruc. Caſus facilis eſt ⁊ queſtio talis eſt. quō intelligi debeant verba illa que ſunt in rubrica de rebꝰ cre­ditis vtrum intelligant̉ ſpāliter de mutuo an generaliter de om­nibus creditis. Iuris ꝯſultus reſpōdet cōmendans querenteꝫ ꝙ queſtio vtlis eſt ⁊ decidenda antequā ꝑueniat ad nigrū. dicit er­go ꝙ verba illa ſumunt̉ generaliter vt oēs ꝯtractus ꝯprehendat ⁊ hoc ꝓbat̉ ex mente p̄toris qꝛ veriſimile eſt ꝙ p̄tor p̄poſuerit ru bricā ꝯgrueniē nigro. Sed in nigro p̄tor tractat d̓ pluribus ⁊ va rijs ꝯtractibus. ergo videt̉ hec verba aſſumpſiſſe generaliter vt ſic ꝯprehendat omnia de ꝗbus in nigro agit id ꝓbat ex ſignifica to huius verbi credere. Nam vbicūqꝫ ſequimur fidē alterius cre dere enim dicimur ei. Sed in omnibus cōtractibus fidē alterius ſequimur. ergo credere dicimur. ⁊ ſic verbū credere ꝯplectit̉ oēs ꝯtractus. Et hoc idem.ſ. ꝙ verbū credere ſit generale ꝓbat̉ au­ctoritate Celſi dicentis appellatōem credēdi generalē eſſe vt cō prehendat commodatū ⁊ pignus. Ultimo idem ꝓbat ex gene ralitate verbi rei qd̓ ſimiliter eſt generale. ex ꝗbus omnibus ꝯclu dit̉ ꝙ rubrica ſit generalis ⁊ verba in ea poſita. hoc dicit. Lit teram expone. bene eſt.i. bonū eſt. ⁊ iſta eſt vera littera ⁊ cōmunis ſꝫ glo. dicat ꝙ aliqui habent aliter litterā de qua non cures ibi. ad verboꝝ. exponit glo.ſ. iſtoꝝſi certum petat̉. tu dic vt dixi in caſu verborum.ſ. edicti p̄toris. Ibi interp̄tatꝭ.ſ. claram ⁊ lucidam expo ſitōem. verbū enim interpretatōes multas hꝫ ſignificatiōes vt no tat ⁊ dixi.ſ. de origine iuris. l. i. ⁊ in alphabeto ibi ipſius tituli expo nit glo.ſ. de rebus credi. ⁊ bene. vnde hic ti. ſumit̉ ꝓ rubrica lꝫ alijs varijs modis ſumat̉ titulus vt no. ⁊ dixi. C. de peti. heredi. l. cogi ⁊ in alphabeto ibi inſtituīmus.i. facimus ibi ꝯplectit̉.i. ſub ſe ꝯti­net generalitas tituli de rebus creditis. ⁊ hic iunge ⁊ lege ver. nā cuiuſqꝫ rei vbi etiam ꝓbat̉ oēs ꝯtractus ꝯtineri ibi de pignore.i. pignoratitia acti. Ibi mox ꝓut refert ad verbū recepturi. expone mox.i. poſtea. ſed ſi refferas ad verba credere dicimur. expone mox.i. ſtatim. ⁊ de ſignificato huius dictōis mox vide in alpha­beto. ibi quid.i. aliquid. ibi rei quoqꝫ de generalitate ⁊ de ſignifica to huius verbi res. ſatis dixi de edēdo. l. ij. ⁊ in alphabeto. Ex poſita littera colligamus. aliqua notabilia. pͥmo ergo nota ꝙ pre fationibus vtilibus eſt vtendū de quo dixi ſupra de origine iuris l. i. Secūdo nota ꝙ prius eſt exponenda rubrica qͣꝫ textus. ⁊ ē ratio qꝛ cum euidētialia ⁊ p̄paratoria clarificent ſequētia vt ſupra ad exhi. l. i. ⁊ de interrogatꝭ. actio.l. i. merito dꝫ prius exponi ⁊ de­clarari. Item nota ꝙ rubrice ſunt de ſubſtantia ⁊ certis lꝫ ar­guere ſicut pꝫ etiam. C. ne quis in ſua cauſa iudicet vel ius ſibi di cat ⁊ etiam ob cirographariam pecuniam pignus retineri poſſe. ⁊ in multis alijs relictis de hoc no. per iohānem an. ⁊ Guilielmū duran̄. in ꝓhemio libro ſexto circa finem. ⁊ per Archidi. xx. diſt. quis neſciat in fine ⁊ hoc ē verū niſi cōtradiceret textui qꝛ tūc iex­tui ſtaremꝰ. maxime tanqͣꝫ poſteriori vt dixi dicta rub. C. ob ciro. pecuni. ⁊ ſepe allegat̉ per doc. ꝓ dictis in rubro ⁊ nigro ⁊ vide in ſpeculo. de diſpu. ⁊ alleg.§. fi. ver. vltimo. Et facit etiā ad ru­bricas ſtatutoꝝ que qn̄qꝫ ſunt largiores quādoqꝫ ſtrictiores qͣꝫ ip ſa ſtatuta. Iteꝫ nota ꝙ p̄tor ſub vna ſola rubrica ſeu ſub vno ſolo edicto cōplectit̉ oēs cōtractus lꝫ poſtea ſubſequēter ſingula­riter de eis tractet. Illud eniꝫ dicit̉ genus ⁊ generale qd̓ rep̄ſenta tur in qualꝫ ſua ſpē vt. jͣ. de leg. iij. l. ſi quid earū.§. interemp. verbuꝫ igitur credendi cum rep̄ſentet̉ in omnibꝰ ꝯtractibꝰ vt hic in littera patet ſequit̉ ꝙ eſt genus ⁊ generale ⁊ iō preto pͣmittit. nō vt ſpāle huius tituli tantū ſi certūpetat̉. ſed vt generale ad iſtuꝫ ⁊ ad alios ſequētes. Iteꝫ no. ꝙ ar. ab auctoritate eſt validū hic eniꝫ argui tur ab auctoritate celſi ⁊ ꝓ hoc. sͣ. d̓ ſta. ho. l. ſeptimo mēſe. Sed in cōtrariū videt̉. sͣ. de re. di. l. in. tantū.§. fi. vbi de hoc in gl. ſo. dicūt quidā ꝙ ar. ab auctoritatē eſt probabile vt in primis. l. ſed non ne­ceſſariū vt in ẜis. Tu dic ẜm Ia. bu. ꝙ ar. ſumit̉ ab auctorita­te ſimplicis doc. qui nō habet auctoritateꝫ. l. cōdēde. ⁊ tunc ē pro­babile nō neceſſariū vt dictū eſt. ⁊ no. C. de le. l. i. ꝙ interp̄tatio do­ctoruꝫ eſt probabilis ⁊ nō neceſſaria ſi aūt ſumit̉ ab auctoritate il­lius qui hꝫ auctoritateꝫ legis cōdende ſicut iuriſcōſulti tūc eſt ne­ceſſariū vt hic nec ab eo licet recedere vt inſti. d̓ iure naturali.§. re­ſponſa prudentū. ⁊ de hoc ſatis dixi. d. l. ſeptimo menſe. ⁊ in alpha beto dictiōe arguit̉ ab extraneo vel auctoritate. ⁊ ad hoc. jͣ. de dā­nō infec. l. damni infectiſtip. ꝑtinet. Item nota ꝙ preponenda ſunt generalia poſtea ſpālia ſicut pꝫ hic. ⁊ sͣ. de in inte. reſti. l. i. ⁊ de ſeruitꝭ. ti. generali. poſtea ponunt̉ ſpecialia qn̄qꝫ ſit ecōtra. sͣ. ad. l. acquiliā. l. ſi ſeruus ſeruū.§. inquit lex. ⁊ sͣ. ſiꝗs cau. l. ſed ⁊ ſiꝗs.§. q̄ſitū vbi d̓ hoc no. ⁊ dixi ꝙ facit ad ꝯficiēda īſtrumēta q̄ forma ſit vtilior vtruꝫ pridē ponere generalia poſtea ſpālia an ecōtra. Gui. de ſu. dicit ꝙ melius eſt ponere ſpecialia. allegat de ſuppel. le. l. le­gata ſcd̓o reſpōſo ⁊ qꝛ ſpecialia generalibꝰ inſunt de le. iij. l. vx.§. fe­liciſſimo ex qui ca. ma. l. ſꝫ ⁊ ſi ꝑ pretorē de alimentis lega. l. allimē ta.§. baſilice ⁊ defun. inſtruc. l. queſitū.§. fi. ſꝫ ꝙ nō referat precedat genus vel ſpēs. ⁊ videtur ſentire di. extra de regulis iuris. c. generi vbi tenet ꝙ ſiue genus p̄cedat ſiue ſequat̉ ſemper derogat generi. de hoc dixi. d. l. ſi queſituꝫ.§. ſi funduꝫ de fundo inſtruc. ⁊ de verb. ob. l. doli clauſula.i. rn̄ſo. Iteꝫ nota ꝙ ꝓpria ſignificatio ver­bi accipiēda eſt ⁊ ſequēda eſt ſicut fecit iuriſcōſultus. ⁊ pro hoc de le. iij. l. nō aliter vbi de hoc ⁊ de au. ⁊ ar. l. plaucius ⁊ de hoc niſi ta ſis ꝓpria ſignificatio cōtradiceret voluntati teſtatoris vt. d. l. non aliter vel induceret prauū ſenſuꝫ. C. d̓ inoffi. teſt. l. fratres. ⁊ ad hoc infra locati. l. ſi vno.§. ſed ſi verbis donatiōis vbi de hoc eſt er­go dare propriū ſignificatū verbi. iteꝫ eſt dare verbi intei pretatiōeꝫ qn̄ obſcuritas eſt in verbo vt. jͣ. de ſupe. le. l. labeo ⁊ d̓ interp̄tatione vide in alphabeto. Iteꝫ eſt decl̓o que differt ab interpreta. quia nihil noui adit. vi. l. ſicuti ſi ſer. ven.§. ſꝫ ſi q̄rat̉. ⁊ de teſta. l. heredes palaꝫ.§. ſed ſi notā vbi de hoc. Et predicta faciunt an ſtatutarij poſſunt interpretari vel declarare ſtatuta iudices ſiniās ſuas. ⁊ ar­bitri arbitramēta. de quo vide in ſingulis caſibꝰ ⁊ max. in ſpeculo de arbi.§. fi. Itē noͣ. hic ꝙ titulus ſumit̉ ꝓ rubrica ſumit̉ ⁊ mul tis alijs modis. vt in alphabeto ⁊ ꝙ no. in aūt. de eccle. ti. ſuꝑ rubri­