XVI. originale cōtrahit̉ aliquā delectationē eiꝰ ip̄m ꝯtrahit. vr̄ ſit eius curatio per aliqua pena: ita per pnīam que ſuo noīe penā expͥ­mit. Lteriꝰ vr̄ debeat poſt baptiſmū aliqͣ pnīa venialiū diſtingui: qꝛ ſuꝑfluū eſt facere per multa qd̓ per vnū pōt fieri. ſed veniale peccatum curat̉ per euchariſtiā. ſuꝑfluū ē ad ip̄m curā­ pnīa ordinet̉.. de eo qd̓ eſt ī ptāte nr̄a non requirit̉ pnīa. ſed pctā venialia vitare eſt in ptāte nr̄a: qꝛ nullus pōt oīa pctā vēialia vitare de venialibꝰ non eſt pnīa.. diuerſoruꝫ mor­boꝝ diuerſe ſūt medicine: qꝛ ẜm hiero. ſanat oculū qd̓ ſanat calcaneū. ſꝫ pnīa eſt remediū ꝯtra mortale. vēiale a mortali in infinitū differat: vt pena on̄dit: vr̄ ꝯͣ veniale pnīa non ordinet̉: ſꝫ cōtra mortale. Sꝫ ꝯͣ: qd̓ pōt maiꝰ pōt minus ſꝫ pnīa deſtruit mortale qd̓ eſt difficiliꝰ. vēiale . ſcd̓ꝫ aug. Pnīa eſt vindicta puniēs in ſe qd̓ dolet cōmiſiſſe. ſꝫ aliquis dꝫ dolere de hoc cō­miſit veniale: hoc in ſe punire. pnīa quedā ē venialibꝰ. Lteriꝰ vr̄ teneamur ad pnīaꝫ veni­aliū: qꝛ ſicut tenet̉ tendere ad gloria: ita tenet̉ ī pedimētū glorie remouere. ſꝫ pōt ad gl̓iam peruenire niſi dimiſſis venialibꝰ pctīs. non re mittant̉ ſine pnīa vr̄ ad pnīam agendā de veni alibꝰ teneat̉.. qͥddā veniale pctm̄ per con ſenſuꝫ ſit mortale: qꝛ cōſenſus ī delectationē mor talis pctī eſt mortale pctm̄. ſꝫ tenet̉ vitare mor tale pctm̄. tenet̉ diſſentire veniali pctō aliqn̄. ſꝫ diſſenſus ad pctm̄ eſt pnīe. tenet̉ de pctō vēia li aliqn̄ penitere. Sed ꝯͣ: nullus tenet̉ abolere factū qd̓ tenet̉ vitare an̄qͣ fiat. ſꝫ tenet̉ vi tare veniale pctm̄ an̄qͣ faciat: alias peccaret mor­taliter faciēs ip̄m. multominus tenet̉ penitere eo. Lteriꝰ vr̄ ꝑtes iſte tres ſint ſufficiētes: qꝛ ſic̄ pꝰ baptiſmū peccat̉ venialiter mortaliter ita an̄ baptiſmū. ſꝫ pꝰ baptiſmū diſtinguit̉ pnīa ve nialis mortalis pctī. an̄ baptiſmū: ſic ſūt qͣt­tuor.. plus diſtat pena a culpa ꝙͣ veniale a mortali. ſed de penis pn̄tis miſerie oꝫ penitere: vt aug. dicit in li. de pnīa. diſtinguat̉ pnīa venia liū a pnīa mortaliū dꝫ etiā diſtingui pnīa penite mus de penis huiꝰ ꝑegrinatiōis a pnīa venialium . pnīa ſolēnis eſt qͥdā pnīe modꝰ: vt ſupra di­ctū ē. de ip̄a mētionē faciat vr̄ inſufficiēter ꝑtes ponere. Rn̄deo dd̓ ad pͥmā. q. pn̄ia pōt accipi duplicit.ſ. vt ē v̓tꝰ vt ē ſacr̄m. ſcd̓ꝫ āt ē v̓tꝰ īportat deteſtationē pctī ꝓpoīto abolēdi ip̄ꝫ ſcd̓m cōditionē ſtatꝰ peccātis: qꝛ qͥcūqꝫ deteſta tur pctm̄ adhuc volūtatē in pctō fixā hꝫ: volū tas ſemel ad aliqͥd fixa ab illo diuellat̉: qͥn actu vel hītu in eo maneat: niſi actualē diſſenſuꝫ ad illud vel in ſpāli vel ſaltē in genere. volūtas aūt ī pctō fixa manēs ē ſuſceptiua gr̄e baptiſmalis: ideo requirit̉ an̄ baptiſmū qͣſi remouēs ꝓhibens peccati cōmiſſi deteſtatio deſtructionis eiꝰ ꝓpo­ſitū. Et ideo pꝫ an̄ baptiſmū requirit̉ pnīa ſcd̓ꝫ ē virtutis actꝰ: vel que ſit prior baptiſmo tꝑe vel ſaltē natura. ſꝫ pnīa ẜm ē ſacr̄m ꝯſiſtit ī diſpōne miniſtroꝝ eccleſie. Et qꝛ eccl̓ie ſacr̄a diſpēſant̉ niſi illis qui ſūt de eccl̓ia: an̄ baptiſmuꝫ ſacr̄m pnīe ꝯpetit: baptiſmum de eccl̓ia fiat. Et hoc pꝫ ſolutio ad obiecta p̄ter tertiū. Ad 3ᵐ dd̓ pnīa requirit̉ an̄ baptiſmū ꝓpter ba­ptiſmi inſufficiētiā: ſed ꝓpt̓ īpedimentū remouen gr̄e baptiſmalis vt baptiſmꝰ ſuū effectuꝫ habe̓ poſſit. O. ij. q. dd̓ pnīa pōt ſumi large ꝓprie. Proprie qͥdeꝫ pnīa īportat dolorē de pctō ꝯmiſſo in p̄terito: ſic nullo pōt eſſe pnīa de originali pctō: qꝛ ē ꝯmiſſuꝫ. Large aūt pōt dici pnīa omīs diſplicētia mali p̄teriti: ſic in eo qui li­beruꝫ arbitriū habꝫ debet pnīa de originali: qꝛ ex hocipſo alicui placet aliqͥd diſplicꝫ ei quod ad illud īpedimētuꝫ p̄ſtitit. peccatū autē originale impedimētuꝫ gl̓ie fuit ad quā qͥlibet deſiderio ten dere debet: tn̄ de eo dꝫ eſſe ꝯfeſſio que eſt ni ſi factoꝝ. nec ſatiſfactio: qꝛ peccato originali debet̉ niſi pena damni: pnīa autē importat penaꝫ ſenſus. Et hoc patꝫ ſolutio ad obiecta. 59 O t̓tiaꝫ. q. dd̓. veniale peccatū ex nr̄o actu incurri­mus ei pena ſenſibilis debet̉ ad peccati vēia lis dimiſſiōeꝫ pnīa oꝑatur ꝙͣtuꝫ ad ꝯtritioneꝫ con feſſionē ſatiſfactioneꝫ: ſolū pnīa ẜm eſt vir tus ſꝫ etiam ẜm ē ſacr̄m: qꝛ poſt baptiſmum ali quis venialiter peccat qn̄ ē ſuſceptiuꝰ ſacr̄oruꝫ ec­cleſie. Ad pͥᵐ dd̓. ad eundeꝫ effectū pͥncipa liter inducēduꝫ ſuꝑfluū ē plura īducere: ſi quodli bet ſit ſufficiens. ſed nullum ſacramētum inducit̉ ad peccati venialis dimiſſionem ſicut ad principa lem effectum: vt ſupra in diſ. dictuꝫ ē. ideo eſt incōueniens ſi ex multis ſacramētis peccati ve­nialis dimiſſio ꝯſequitur. Ad 2ᵐ do ꝙͣuis ſit in poteſtate nr̄a vitare omnia venialia: eſt ta­men ī poteſtate nr̄a vitare ſingula. Ad 3ᵐ dd̓ vēiale mortale ꝙͣuis ſint diuerſi morbi: tn̄ cō­ueniūt in vna rōne actualis peccati: ideo contra vtrunqꝫ penitentia medicina eſt. IO. iiij. q. dd̓ dicit̉ aliqͥs ad aliquid teneri quedā neceſ­ſitas importat̉ ad illud. Neceſſitas autē ē duplex Una eſt abſoluta ẜm hanc homo tenetur facere illa ſine qͥbus eſt ſalus: ſic tenet̉ ad peccati venialis pnīam: qꝛ mortē ex hoc non incurrit niſi forte ex ꝯtemptu dimittat. Alia ē ex ſuppoſitione alicuius finis: ſicut dicit̉ aliquid neceſſariuꝫ ſin̄ quo poſſumus finē intētum ꝯſequi: hoc mo­do neceſſariuꝫ eſt homo de venialibus peniteat ſi ei remitti debeant in hac vita: ſed ẜm hoc non proprie dicitur teneri aliquis ad aliquid: et ideo dicenduꝫ homo non tenet̉ ad penitētiaꝫ veniali um niſi large ſumendo. Ad pͥᵐ ergo dicenduꝫ ſi nunꝙͣ de venialibꝰ pēiteat: pōt ad vitā ꝑueni­re: qꝛ etiā pꝰ hāc vitā vēilia remittūt̉ vt īfra dicet̉.