Seite
Q6 quietatū. ſcꝫ ꝯtra frui. et ſic diffinit̉ ab augͥ. Vti eſt aſſumere aliquid in facultatē volūta tis ꝓpter aliud. et ſic eſt actus volūtatis vt aliud relate. Quīto accipit̉ ꝓprijſſime. et diuidit̓ ꝯtra actū inordinatū. ſcꝫ ꝯtra abuti et ſic diffinit̓ ab Augͥ. de doctrina xp̄iana. Vti eſt id qd̓ in vſum venit. referre ad id qͦ fruendū eſt. et ſic vti dicit actum voluntatis relatum et ordinatū in finem. rō ergo diuer­ſaꝝ notificacionū eſt multiplex acceptio eiꝰ ꝙ eſt vti. et rō multiplicis accepcōis. eſt op pinio eiꝰ ad diuerſa. Si gͦ q̄rat̉ cuiꝰ po­tentie eſt actus. dicendū ꝙ ꝯmuniſſime lo­quendo eſt actus omīs potentie. et ſic nō lo quit̉ Augͥ. Cōmunit vero et ꝓprie actꝰ eſt ip̄iꝰ volūtatis. et ſic patꝫ primo obiectū ī cō trariū. ſcꝫ ꝙ ſit omnis potētie. Contra ꝙ obicitur. Scd̓o ꝙ omīs potētia refert̉ in fine per actum ſuum. dicendū ꝙ illa potentia d̓r vti ſuo actu. que eſt dn̄a ſui actus. et talis potencie eſt referre actū ſuum. nō tamen re­ferri. qm̄ ſola volūtas eſt dn̄a ſui actus et ſo la eſt ſeip̄am moues. ideo ip̄a ſola eſt cuiꝰ ē actiue vti. alijs aūt potencijs ꝯtingit vti ma terialiter et paſſiue. qꝛ habent referri et non referre. Et hinc eſt ꝙ Augͥ. dicit. vti eſt aſſu mere aliquid in facultatem volūtatis. facul­tas em̄ dicit̉ eiꝰ dominiū. quo facilit poteſt in actū ſuum tanꝙͣ illiꝰ princeps. Ad illd̓ ꝙ obicit̉ ꝙ rōnis eſt referre dicēdum. ꝙ duꝫ pliciter eſt referre ſcꝫ per collaconem et illa cōem. ſic̄ p̄miſſe r̓ferūtur ad ꝯcluſione. et hͦ non eſt vti et eſt referre per īclinacōem et or dinacionē ad aliud. et hoc eſt ꝓprie volūta­tis. quia poteſt aliquid aſſumere quieſcen­do ibi vel aliud īcendendo. et hoc eſt refer­re quo vel per qd̓ diffinit̓ vti ⁊cͣ. Ad illud ꝙ obicitur de arte. dicēdum ꝙ ars dicit ꝙ eſt oꝑacōis. et ꝙ eſt ſpeculacōnis ſcd̓m qd̓ dicit ꝙ eſt ſpeculaconis. nō habet vti. et ſic eſt rōis. ſcd̓ꝫ v̓o ꝙ dicit. ꝙ eſt oꝑacōis. ſic extenditur ad volūtatem et eam regulat in vtendo. Ccd̓o viſo quid ſit vti per eſſenciam. Queritur de vtibili. vtrū ſcꝫ omni cre­ato ſit vtendū. EEt ꝙ ſit videtur hͦ mō ꝓuer. xvj. Vniuerſa ꝓpter ſemetip̄m oꝑa tus eſt deus. gͦ omīa ſunt ordinabilia ī deū Sꝫ oē ordīabile in deū ꝯtīgit ordinare ſꝫ or dinādo ad deum ordīabile recte vtimur. gͦ ſi om̄ia ꝯtingit ordinare. oībus eſt vtendum Item̄ ens et bonū ꝯuertūtur ſic vult dio­niſiꝰ. ſed ſi om̄ia ſunt entia. ergo omīa ſunt bona. Sed omne bonū diligēdum. gͦ omne creatum diligēdum. ſed nō eſt diligēdū ꝓpt̓ ſe. gͦ ꝓpter aliud. ſed hoc eſt vti. ergo vti co tingit omni creato. Item oīm v̓tute cōtin­git recte vti. gͦ opus omīs v̓tutis eſt rectus vſus. ſed vſus alicuius virtutis eſt reſpectū mali pene alicuiꝰ. reſpectu mali culpe vt pa cientie et pnīe. ergo malis omībꝰ ſcilicꝫ cul­pe et pene ꝯtīgit recte vti. ergo multofor­cius bonis gͦ ⁊cͣ. Item oppoſita nata ſunt fieri circa idem. ſed omībꝰ ꝯtingit abuti. gͦ omībus ꝯtingit recte vti. ergo vtendū eſt oī creato. Cōtra caritas eſt per quā recte vti mur. quia om̄īa ordinant̉ in finem per cari­tatē quecūqꝫ recte ordinatur. ſed dicit augͥ. d̓ doctrina xp̄iana tm̄ quatuor diligēda ſūt ex caritate. et tria tm̄ creata vt nos ꝓximos et carꝰ. ꝓprium ergo tm̄ tria r̓ferūtur ſiue or dīnant̉ in finem per caritatem. cū non ſit vti recte niſi per caritatē. gͦ tm̄ tribꝰ eſt vtēdū. gͦ non omni creato. Item omībꝰ quibus vti­mur ſubiacent noſtre volūtati. ſed quedam ſunt que nō ſubiacet noſtre voluntati. vt ne ceſſaria et perpetua. gͦ illis nō eſt vtendū. Item omne illud quo recte vtimur bono fine faciamus. ſed quedā ſunt que nullo bo­no fine poſſunt fieri. vt mentiri et talia que mox nomīata ꝯiuncta ſunt malo. ergo talibꝰ non eſt vtendū. Item̄ virtute non ꝯtingit male vti. ſicut patꝫ ex eiꝰ diffinicone. gͦ ab oppoſitis. malo culpe ſiue vicijs non ꝯtingit recte vti. ergo nō omībus alijs a deo eſt vte dum. Reſponſio dicendū ꝙ vti aliquo d̓r quatuor modis. aut ſicut inſtrumēto qͦ oꝑa mur ſicut vtimur inſtrumēto vel organo. et non omībꝰ ꝯtingit vti vtpute potencijs que ſunt pure naturales. accipiēdo vti ꝓprie ſic̄ accipit augꝰ. Aut ſicut habitu quo regula­mur vtpute v̓tute. et ſic non omībus ꝯtingit recte vti vt habitū vicij quo pociꝰ ꝯtingit ob liquari. Aut ſicut actu quo mouemur. et ſic non omni actu cōtingit vti Similiter illis q̄ mox nomīata ꝯiuncta ſunt malo. Aut ſicut obiecto ad qd̓ inclinamur. et ſic omībus con­tingit vti et abuti. Omnia em̄ poſſunt ſumi ī facultatem voluntatis ad approbādum vel reſpuēdum. et hoc patet per augͥ. li. lxxxiij. q. vtimur reſpuendū ad valitudinē tolleran dū ad iuſticiam. Item augꝰ. x. de tri. Vo­luntas totam intelligēcia capit dum vtor oī eo ꝙ intelligo. ſed mala intelligūtur ergo cō tingit vti malis. Aliter tamē vtimur bonis. aliter malis. Racio em̄ ordinacōis in bonis. non tantū eſt ex parte ordinātis ſed etiaꝫ ex parte ordinati. quia ꝑ ſe bona ſunt vtilia et ordinabilia et de ſui natura. ſed in malis rō ordinacōis nō ē ex ꝑte ordinatoꝝ ſed pociꝰ ex parte ordinatis. et ideo mala non dicunt̉ vtilia. Vnde nota ꝙ cū vti ſit aſſumere al quid in facultatē volūtatis. hoc poteſt eſſe quadruplicit̓. vel ī facultatem volūtatis oꝑa tis ſicut eſt de hijs que ꝓprie ꝑtinent ad vſū humanū. vel in facultatem volūtatis accep­tantis. ſicut eſt dilectio ꝓximi et huiuſmoi. vel in facultatem volūtatis tollerantis. ſicut ſunt mala pene. vel in facultatem volūtatis reſpuentis. et ſic aſſumunt mala culpe. et or dīnantur. primis duobꝰ modis intelligitur illud cuiꝰ vſus bonus ⁊cͣ. Ad illud ergo ꝙ obicitur de caritate. ꝙ tm̄ tria ſint diligēda dicēdum ꝙ diligi aliqͥd ex caritate hoc eſt