titulo dictū eſt. Sacramentū vero dignitatis et voluntatis ē ordo dignitatis qꝛ a ſolis ep̄is con feīt̉ vel qꝛ niſi dignus digne ad illuꝫ aſſu­mendus eſt extra de ſūma tri. c. i. in fi. volūtatis quia ſine illo quis ſaluari pōt extra de epiſco­po qui re. epi. c. i..i. q. i.§. ſed notandū..§. ecce cum de hoc dicet̉ in prohemio ſecūde partis. Sacramentū volūtatis tantū eſt matrimonium dicitur volūtatis quia ſine illo quis ſaluari po teſt. Non enim expedit homini ad regna celoꝝ tendere volūtati nubere. xxiij. q. iiij. tūc ſaluabit̉ Circa qd̓ notandū eſt ẜm canones.xxxiij. q. iiij oportet extra de fer. capellanus. ſolen­nitas nuptiaꝝ facienda ē a. lxx. qd̓ ē tempus triſtitie vſqꝫ in octauam paſce nec tribus ebdo­madis ante feſtum ſancti Ioānis. Sed ẜm con ſuetudinē eccleſie generalis matrimoniū publi­ce contrahit̉ in eccleſia a craſtina dominice ī al­bis: videlicet ab octaua die paſce vſqꝫ ad primū­diem rogationū. Et in prima die rogationum in mane claudit̉ hec ſolēnitas: durat prohibitio vſqꝫ ad octauā diem poſt penthe. incluſiue. ſic loquit̉ Clemens papa in ſua epiſtola decretali. extra de fer. capellanus. A prima quoqꝫ domini ca aduentꝰ vſqꝫ ad epiphaniaꝫ debet nuptie celebrari: ut in predicto. c. oportꝫ. xxxiij. q. iiij. nec etiā fierēt vſqꝫ ad octauā epiphanie: niſi ꝗa dominꝰ nuptias ſui preſentia etiā iracu­lo decorauit. Unde tūc cantatur: Hodie celeſti ſponſo iūcta ē eccleſia. Quidā tamē dicūt ſancti us hec ꝓhibitio vſqꝫ ad octauā ipſius feſti extendat̉ ſicut officiū conuerſionis aque in vi num in nuptijs. In premiſſis ergo tēporibꝰ ma­trimonia contrahunt̉: quonia ip̄a tēpora ſunt orationi deputata. Et ideo debet tūc homo a le­cto vxorie ſequeſtrari. Generalit̓ enim tēpore quo abſtineat a nuptijs: aſtinendū eſt etiā a con iugali amplexū. xxxiij. q. iiij. per totum: niſi forte ob fragilitatem hūanitatis vir ab vxore poſcat cōiugale debitū vel ecōuerſo: quoniā poſcēti ſol uendū eſt: quia ẜm apl̓m vir habet poteſta­tem corporis ſui ſed mulier: ecōuerſo extra de cōuer. cōiū. quoddā. Licet etiā ſolēnitas nuptia rum premiſſis tēporibus interdicta ſit. quocūqꝫ tamē tꝑe matrimoniū legittime verba de pn̄ti cōtractū tenet. Quod vero ſtatutū fuit in cano­ne. xxxiij. q. iiij. oportet tribus ſeptimanis precedētibus feſtū beati Ioānis baptiſte nuptie celebrarent̉: ideo factū fuit ut liberius oratiōi vacet̉. Inſtituerat enim eccleſia prius duas qͣ­drageſimas pret̓ maiorem vnā ante natale dn̄i que cōmunit̉ vocat̉ ſancti Martini durabit vſqꝫ ad natale. Aliam. ſ.xl. dieꝝ ante feſtū beate Ioānis baptiſte in quibꝰ vacandū erat oratiōi­bus: elemoſynis ieiunijs. ſed ꝓpter hominuꝫ fragilitatē ille due ad vnā ſūt redacte iteꝝ illa diuiſa ē in tres ebdomadas aduētus. tres an̄ natiuita em̄ ſancti Ioānis in quibꝰ ē ieiunandū a nuptijs ē abſtinendū. Porro ẜm beatu In­doꝝ. e. q. femine maritant̉ ideo velant̉ ut no uerint ſe ſemꝑ viris ſuis ſubditas eſſe. Et qꝛ Re becca viſo Iſaac ſe velauit. Itē ideo nuben­tes poſt benedictionē vitta vno inuicē vinculo copulant̉: ne compagē.i. fidē vnitatis cōiugalis dirumpāt. Eadē vero vitta cādida purpui eoqꝫ colore ꝑmiſcet̉: qꝛ cādor ē mūdicia vite. purpu­ra ad ſanguinis poſteritatem adhibet̉: ut hoc ſi­gno cōtinentia lex continendi ab vtriſqꝫ ad tempus admoneat̉. poſt hoc ad reddēdū de­bitum neget̉. Item in primis annulꝰ a ſponſo ſpōſe dat̉ fit nimiꝝ ꝓpter mutue dilectio nis ſignū. vl̓ ꝓpter id magis ut pignore.i. ſigno eoꝝ corda iungant̉. Unde in quarto digito annulus inſerit̉ quia in ea vena quedā ut fertur ſanguinis ad cor vſqꝫ ꝑueniat. Item protheꝰ ꝗ­dam ſapiēs primū ob amoris ſignū ferreū annu lum fecit in ibi adamantē incluſit inde ſubar rare ſpōſas inſtituit: qꝛ ſicut ferrū oīa domat: ſic amor oīa vīcit: qm̄ nihil amoris furore vehemē tius. in auct. de nup. Et ſicut adamas ē infrāgi­bilis ſic amor eſt inſeperabilis. Fortis ē enim ut mors dilectio. Ideoqꝫ in digito annularis in quē vena procedit a corde illū portare inſtituit. Poſtmodū ꝟo pro ferreis ſūt aurei conſtituti adamanti geminis ornati: quia ſicut auꝝ cete ra mētalla: ſic amor vniuerſa bona precellit. ſi cut auꝝ gēma decorat̉: ſic cōiugalis amor ceteri virtutibus adornat̉. Nuptie aūt ẜm Ambroſiuꝫ e. nec illud dicte ſunt a nubendo. Ille enim nubūt caput ꝓpter verecūdiā obnubere loꝗ ſolent. Unde rebecca viſo Iſaac cui deſpon­ſari debebat caput obnubere cepit. xxxij. q. ij. ho norat in fi. Uerecūdia nāqꝫ debet precedere nu ptias quo ip̄m cōiugiū plus verecundia comen det: magis expetita debet videri a viro qͣꝫ ip̄a viꝝ expecijſſe. Sed ẜm Hieronimū. e. q. cōnu­bia. Conubia legittima peccato carent: tamen tempore illo qua actus cōiugalis gerūtur preſē tia ſpūs ſancti dat̉: etiā ſi ꝓpheta videat̉ qui officio generationis obſequit̉. Notandū etiā eſt triplex ſpirituale ſacramentū in carnali matri monio cōſummato deſignat̉. Primū ſacramentū ē vnio ſpālis anime ad deū fidē: dilectionem charitatē: ſiue vnio volūtatis.ſ. charitas con ſiſtit in ſpiritu inter deū iuſtā animā exͣ de bi­ga. debitū. Unde apl̓us Qui adheret deo vnuſ ſpiritꝰ eſt illo. Hoc ſacramētū ſignificat̉ con iūctionē animoꝝ habitā in prima de ſponſatiōe carnalis matrimonij. Secundū eſt vnio huma­ne nature ad deuꝫ que facta ē in vtero virgina li per incarnatione verbi dei: ſiue nature cōfor­mitas que conſiſtit in carne inter chriſtū ſcām eccleſiam de con. di. ij. in chriſto patre. Ad qd̓ tinet illud Uerbū caro factum eſt ⁊cͣ. Hoc ſacra mentū deſignatur in matrimonio carnali per iunctionem corporū cōſummato: ip̄a ꝯiūctio