Seite
in qua ſpūs ſanctus nō adeſt illud deſignet: ſed per ipſum actum cōſūmatū ſignificatur. Tertio .i. ī ſacramentū eſt eccleſie vnitas ex omnibus gētibus collecta ⁊ vni viro. ſcilicet xp̄o ſubiecta xxvi. di. accutius. Hoc ſacramētū ſignificatur in eo qui vnicam tantū ⁊ virginē habuit vxorē ſcō poſtmodū clerico ⁊ ordinato. Ubi vero quis ad bigamīam ſiue ad ſecūdū matrimoniuꝫ trāſit. iā ab vnitate recedit quia carnē ſuam in plures di uidit: ⁊ ſic huius tertij ſacramenti ſignatio in eo non cadit: quare promoueri non poteſt nā pro­motus vnitatē ſignificare nō poteſt. Preterea ꝑ ſecundū matrimoniū recedit a prioris coniunti­on matrimonij. Eccleſia vero ex quo ſe chriſto cōiūxit nūqͣꝫ ab eo diſceſſit nec ab ea xp̄s. Biga mus ergo talē vnitaē ſignificare nō poteſt. Un̄ merito propter huius ſacramēti defectū promo ueri nō poteſt ext̄ de ſe. nuꝑ. c. i. ⁊. c. vir. ⁊.xxxi. ꝗ i. de his. Illud etiā nota quod ſicut ſtatutū e in cōſilio Cartha. xxv. di. ſponſus: ⁊.xxiij. di. ſpō ſa. ſponſus ⁊ ſponſa benedicendi a parentibꝰ vl̓ a paranimphis offerantur eccleſie ſacerdoti: ac­cepta aūt benedictione eadē nocte pro reuerētia benedictiōis in virginitate permaneāt. Ceteruꝫ nuptie benedicendo ſūt a ſacerdote cuꝫ precibꝰ ⁊ oblatiōibꝰ ex inſtitutione Euaruiſti pape. xxx. q. v. c. i. Uerūtamē vir ⁊ mulier ad bigamiā trā ſiens matrimoniū cōtrahendo: nō debet a p̄ſpy­tero benedici: extra de ſe. nup. c. i. ⁊. c. vij. xxxi. ꝗ i. de his qui quia cū alia vice benedicti ſint: eoꝝ benedictio iterari non debet. Non ergo debent nuptie benedici: niſi vbi virgo cū virgine contra hat propter rationē que ponitur in ꝓhemio ſcd̓e partis: immo preſpyter qui benedictiōeꝫ cū ſcd̓a vxore celebrauerit officio ⁊ beneficio ſuſpenſus eſt ad ſedē apoſtolicā mittendus: quod quideꝫ ad exhortationē continētie noſcitur introductuꝫ ẜm quorundā locorū conſuetudinē: ſi quis con­trahat cū ſecunda virgine benedictio iterat̉: ⁊ hͦ ſi dominꝰ papa ſciat ⁊ tollerat alioqui non valet Dicūt etiam quidā ꝙ ſi aliqui virgines con­trahentes nō fuerint benedicti: facti bigami iteꝝ cōtrahendo poterūt benedici: ſed ⁊ ſi contrahe­tes fuerint benedicti: licet ſe nō cognouerint car naliter non ideo iteꝝ cōtrahentes benedicentur De benedictiōe virginū dicetur in prohemio. ij. partis. Notandū aūt eſt ꝙ vnū ſacramentum dignius eſt alio quattuor modis.ſ. ratione: effica tie vt baptiſmus: ratione ſanctitatis vt euchariſ tia de con. di. ij. nihil: ratione ſignificatiōis vt cō iugiū: quidā tamē nō approbāt iſtū modū: ⁊ rati on conferētis. vt cōfirmatio ⁊ ordo. Sed que­ritur quare inſtituta ſunt ſacramēta: quia ſine ill̓ potuiſſꝫ deus humano generi vitā eternā ⁊ gra­tiam donaſſe. Reſponſio propter tria. Primo ꝓpter humiliationē vt dū homo ex dei p̄cepto ſe rebus inſenſibilibus ⁊ ſe inferioribus reueren tes ſubijcit: ex hac obedientia magis apud deū meretur. Secundo propter eruditionē vt per id quod foris in ſpecie viſibili cernit̉: ad inuiſibilē virtutē que interius eſt agnoſcendā mens eru­diatur. Tertio propter exercitationē. quia cū hō ocioſus eſſe non debeat: proponit̉ ei vtilis ⁊ ſa­lubris exercitatio in ſacramentis: qua vanam ⁊ noxiā declinet occupationē. Iuxta illiud Sēper aliquid boni operis facito vt dyabolus inueniet te occupatū de con. di. v. nunqꝫ. non ergo debēt omitti prout in precedenti ti. dictū eſt. Incipit liber ſecūdus de miniſtris ⁊ ordinibus eccleſiaſticis ⁊ de eoꝝ officijs. N hac ſecūda parte Nhac de miniſtris ⁊ ordinibꝰ eccleſiaſticis eo rūqꝫ officijs tractare preui dimus premittētes ꝙ tres ſunt ſecte famoſe: videlicꝫ gentiliū: hebreorū: ⁊ chriſti anorū. Prima eſt erroris. Secunda veritatꝭ. Tertia veritatis ⁊ ſalutis: In prima naufragamur. In ſecūda a periculo eripimur. In tertia ſaluamur. Prima ſecta dicit̉ a ſecādo quia ſecat ideſt ſepa rat nos a deo. Secūda ⁊ tertia a ſecando ⁊ te­nendo: quoniā illumināt ſaluāt ⁊ liberant. Chri ſtianorū perſone tam ſeculares qͣꝫ eccleſiaſtice. ab alijs duabus ſectis ſumpte ſūt hebrea videli­cet ⁊ gentili. Sicut enī apud nos duo ſūt genera perſonaꝝ.ſ. laicales ⁊ eccleſiaſtice. xij. q. i. duo ſic ⁊ apud gentiles ⁊ hebreos. Apud gentiles ꝗdeꝫ ſeculares perſone erant hec monarcha.ſ. impera tor romanus. patricij qui ⁊ ſenatoris dicebātur ad quoꝝ arbitriū vniuerſa ordinabant̉: rege: du­ces: comites: preſides: prefecti: ſuffecti: tribuni: militū: tribuni plebis: pretores centuriones: de­curiones quaterniones: diuini viri queſtores: e­diles ⁊ aule iannitores. Inter poetas. vero erāt aduocati carminū relatores: carminum ſcripto­res: cōmedi: tragedi: ⁊ hiſtoriographi. Uates autē quia vi mentis dictus eſt modo ſacerdotē modo prophetā: modo poetam ſignificat ẜm I ſidorū in ritu templorū erant apud gentiles: ar­chiflamines: prothoflamines: flamines. ⁊ ſacer­dotes ut iam dicetur. Erant quoqꝫ apud eos vi rorū ⁊ mulieꝝ religioſi cōuentus. Apud hebre­os quoqꝫ eadē erat diuerſitas ꝑſonaꝝ. alie nāqꝫ erant ſeculares. alie diuino cultui videlicet ī tē­plo dedicare. In templo erant ſūmꝰ ſacerdos: ut melchiſedech minores ſacerdotes: leuite na­tinei: luminū extinctores: exorciſte: ianitores: et editicij ſeu cantores. Super populū vero regen dum erat dux populi. Moyſes ⁊ ſub eo qͦs ipſe cōſtituerat ad concilium Ietro ſoceri ſui. Erant