Seite
beatus petrꝰ ſic miſſaꝫ primꝰ dicit̉ celebraſſe in partibꝰ orientalibꝰ vbi poſt dn̄i paſſionē quatu or annis cathedrā tenuit ſacerdotalem. Deinde vero accepit cathedram anthiocie vbi tres orati ones ad miſſam adiecit. In primordio ergo naſ centis eccleſie miſſa aliter dicebatur qꝫ mo ſicut in. vi. ꝑte ſub li. de paraſceue dicet̉ ſequēti vero tꝑe epl̓a tm̄ ⁊ euāgelio recitatis miſſa celebrat̉. ſubſequēter ce leſtinꝰ papa inſtituit introituꝫ ad miſſam cantari ꝓut ſub introitu dicatur. Cetera diuerſis tēporibꝰ ab alijs papis ⁊ a galaſio cele ſtino ⁊ Gre. ⁊ alijs diuerſis tēporibꝰ legunt̉ ad­iecta ꝓut xp̄iane religionis cultu craſcente viſa ſunt decentius cōuenire de hoc dicitur in prohe mio ſexte partiſ. In canone de cōſe. di. i. iacobuſ legitur ꝙ Iacobꝰ frater domini ep̄s hieroſomi tanus ⁊ Bafiliꝰ ep̄s ceſarienſis addiderunt no bis in ſcripturis ordinem celebrandi miſſaꝫ. Itē iſte iacobus alphet dicit̉ primus inter apoſtoloſ miſſam celebraſſe. nam propter excellentiā ſanc titatis eius apoſtoli hunc ſibi ſecerūt honoreꝫ vt poſt domini aſcenſionē primꝰ inter eos miſſam hieroſolimis celebraret etiā priuſqͣꝫ eſſet in ep̄m vel forte iō dicit̉ primus celebraſſe. qꝛ primus ī pontificalibꝰ eaꝫ dixiſſe ꝑhibet̉ ⁊ ſic petrus poſt modū primꝰ miſſaꝫ in antiochia celebrauit. Et martinꝰ in alexandria. quidā aūt perfidi hereti­ci rep̄hendūt nos. qꝛ euangelia ꝑ particulas lace rata in miſſa legimꝰ. ⁊ qꝛ primitiue miſſe vꝫ vltͣ dn̄icam orationē aliꝗd ſuperadd imꝰ. ſcriptum enī eſt. Si quis appoſuerit ad hec apponet ſuper illū deus plagas ſcriptas ī libro iſto. ⁊ qꝛ ſuper nouū teſtamētū ⁊ p̄cepta apl̓oꝝ alias inſtitutōeſ ⁊ nouā doctrinā īſtituimꝰ ⁊ ſeruamꝰ cōtra illud qd̓ xp̄s ait. bene lrritū feciſtis mādatū dei vt ve ſtrā traditōeꝫ ſeruetis ⁊ alibi. oīs plātatio qͣꝫ nō plātauit pater meꝰ celeſtis eradicabit̉ ⁊ apl̓us. doctrinis varijs ⁊ ꝑegriniſ nolite abduci. xij. di. de his. Itē fūdamētū aliud nemo pōt ponere p̄­ter id qd̓ poſituꝫ eſt qd̓ eſt xp̄s. Dicūt etiā ꝙ ec­cleſia xp̄i nec miſſaꝫ nec matutinas cātauit. nec xp̄s nec apl̓i eā īſtituerūt nec ī tꝑe apl̓oꝝ cātata fuit nec nomē miſſe tūc ī mūdo audiebat̉. Nec ſcriptū īueniebat̉: ſed id qd̓ miſſa rep̄ſentat ab e uāgeliſtis cena vocat̉ nec eccleſia ī prīcipio nec apl̓i cū muſicali organo nec alta nec dulci voce eaꝫ cātabāt rep̄hendētes nos qꝛ hec agimꝰ. ⁊ ꝗa nocturnos ⁊ alias canoīcas horas dicimꝰ falſo ꝯͣ nos iducēteſ illud amos ꝓphete. cōuertā feſti uitates vr̄as ī luctū ⁊ oīa catica vr̄a ī plāctuꝫ ⁊ illd̓ ꝓpheticū. audiūt ſeniores tuos ⁊ nō faciūt e os qꝛ ī cāticū oris ſui vertūt eos. ⁊ auariciā ſeꝗt̉ cor eoꝝ ⁊ ē illis qͣſi carmē muſicū qd̓ ſuaui dul ciqꝫ ſono canit̉. illoꝝ tn̄ error aꝑtiſſime cōfutat̉. ex his q̄ ī ꝓhemio v. ꝑtis dicet. Rurſꝰ ī p̓miti­ua eccleſia diuina miſteria hebraice celebrāt̉. ſꝫ tꝑe adriani p̓mi īꝑatoris grece ī orientali eccl̓ia xp̄ianoꝝ prio celebrari ceperūt. porro miſſe offi­ciū tā ꝓuida reꝑit̉ ordīatōe diſpoſitū ut q̄ ꝑ xp̄ꝫ ⁊ ī xp̄m ⁊ qͥ de celo deſcēdit vſqꝫ dū ī celū aſce dit geſta ſūt magna ex ꝑte ꝯtinet ut ea tā ꝟbiſ qͣꝫ ſignis admirabili qͣdā ſpē repn̄tat. ip̄m aūt offi ciū ī. iiij. ꝯſiſtit vꝫ ī ꝑſonis ī oꝑibꝰ ⁊ ꝟbis ⁊ ī r̄bꝰ Perſonaꝝ tres ſūt ordines.ſ. celebrātes mīſtrā tes ⁊ circūſtantes operū quoqꝫ tres ſunt ſpēs vꝫ geſtus actus ⁊ motus. verboꝝ etiā tres ſunt di­uerſitates.ſ. orationes modulationes ⁊ lectiōes rerum ſimiliter tres ſunt maneries.ſ. ornamen­ta inſtrumēta ⁊ elemēta. ſi quidē hec omnia ple­na ſunt diuinis miſterijs ſicut in ꝓhemio libri. dictum fuit. Sane olim tēplum erat in duas partes interpoſito velo diuiſum pars prior vo­cabatur ſancta: interior vero ſancta ſanctoꝝ ꝗc­quid ergo in officio miſſe ante ſecretam agitur. quaſi in ede priori eſt autē quod in ſecretaꝫ agit̉ intra ſancta ſanctorum eſt. Erūt igit̉ intra ſancta ſanctorū ara incenſi ara teſtamēti tabula ſuꝑhu archam ꝓut in prima parte ſub ti. de eccleſia. ⁊ de altari dictum eſt. ⁊ in exo. habet̉. ⁊ ſupra ta­bulaꝫ duo cherubin glorie mutuo vultu ſeſe reſ pitientia. Huc intrabat ſolus pontifex ſemel in anno habens nomina patrū in rationali ⁊ ſuphu merali ſcripta ferens ſanguinem ⁊ carbones qͦs omnes cōtimiamate in thuribulo orās ponebat donec fumus eū obumbraret deinde tabulaꝫ ⁊ aram ſanguine aſpergebat poſt exibat ad popu lum ⁊ veſtes lauabat nō enim iudicabatur mun dus ante veſperā poſt īmolationeꝫ vituli ruffi. hec olim ſigna fuerunt ſed receſſerunt poſtqͣꝫ ſig nificata venerunt. Siquidē prior edes ſignificat preſentē eccleſiaꝫ ſancta ſcōꝝ celū pontifex xp̄m ſanguis paſſionē carbones charitatem xp̄i thuri buluꝫ carnem ipſius thus crematuꝫ preces odo riferas ara cohortes celi. archa xp̄m ſecūduꝫ hu­manitatem tabula deū patrē duo chernbin duo teſtamēta que ſeſe adinuicē reſpiciunt. quia con cordant veſtis que lauat̉ veſꝑa hominis veſteꝫ ſignificat. cōferas ergo que oliꝫ fiebāt ⁊ que xp̄s egit ⁊ reſpicere quō miniſter eccleſie illa in officꝰ miſſe repn̄tat ⁊ agit quid etiā hec ſignificēt ſub canone miſſe in principijs cuiuſlibꝫ particule illi us tanget̉ per archaꝫ quoqꝫ xp̄i huilitas intelli­gitur a qua nobis ꝑ ipſiꝰ miſericordiā oē bonuꝫ aduenit. Et nota ꝙ ſicut in exo. c.xxv. ⁊.xxxvij. legit̉. Factū eſt ſuper archam ꝓpiciatoriū aureū ideſt tabula aurea eiuſdem longitudinis ⁊ latitu dinis cuius ⁊ archa vt eam regere ſufficeret. Et hoc dicebatur oraculum qꝛ dominꝰ de loco illo reſponſa dabat orantibus. Dicebatur etiam propiciatorium. quia exinde loquens dominus ꝓpiciabatur populo. vel qnia die propiciationis videbant gloriam domini ſemper ibi deſcende­re ⁊ inde tabernaculum ſiue locus ſuper poſteri ori parte altaris collocatus in quo chriſtus pro­piciatio noſtra ideſt hoſtia conſecrata ſeruatur hodie propiciatorium nuncupatur ⁊ cetera.