Seite
Liber. ethicoꝝ. gͦ rō noticie pratice accipitur ex appeti­tu recto. ſicut ex regula. appetitus rectus ē ap­petitus finis vt intenti ⁊ amati. Contra iſtam opinionē arguit̉ ſic ſi ſcīa dicitur pratica ꝑꝑ ex teſioneꝫ ad finem. q̄ro aūt ꝑꝑ extēſionē actualē vel aptitudinalem. n̄ ꝑꝑ actuale. tum qꝛ tūc ea­dem ſcīa aliqn̄ eēt pratica aliqn̄ nō. cū aliquā­do extēdat̉ aliquādo nō. tū qꝛ faber nō inten­dens oꝑari vl̓ nō oꝑans actu nō habet cogniti onem praticam. qd̓ ē falſum. gͦ erit pratica ꝓpt̓ extēſionē aptitudīalem. tunc ſic. nūqͣꝫ aptitudo ꝯuenit vnum nature ⁊ repugnat alteri niſi ꝓpt̓ aliquod abſolutū ī tali natura intrīſecū. qꝛ eniꝫ h̓ natura ē talis. iō cōuenit ſibi talis aptitudo. gͦ p̄ſupponitur ī ip̄a ſcīa aliqͣ cōº. intr ſeca ꝑꝑ quā cōuenit ſibi aptitudo tal̓. iſta āt cōditio ſciētie ē ab aliqua cā eius pͥore. cauſe āt pͥores eiꝰ ſunt ītellectus ⁊ obiectū gͦ. praticū eē cōuenit ſcīe ab obiecto ⁊ ab intellectu nō gͦ a fine. Cōtra ꝗa finis ē cauſa prīa. ẜm Auic. 6. metha. gͦ a fine po teſt ſcīa eē talis nature vt ei conueniat talis ap titudo. Reſpondeo finis nō ē cā niſi īqͣꝫtum amatus ⁊ deſideratus mouet efficiēs ad agēdū aptitudo āt dicta cōuenit ſcīe ſiue finis ſit ama tus ſiue nō. nam pōt eē ītellectu dicta ſcīa qua litercūqꝫ volūtas ſe hēat. et ſi volūtas ꝑ īpoſſibi le n̄ eēt cōiuncta ītellectui. exᵐ. ſcīa ſcribēdi ad huc ē pratica ſiue volūtas amet opꝰ ſiue n̄. taliſ gͦ aptitudo n̄ cōuenit ſcīe a fine tāqͣꝫ a finali cā. qꝛ nihil ē ab aliqͣ cā illa cā n̄ cānte. Dices ꝙ finis ē aptus amari an̄qͣꝫ aptitudo iſta inſit ſcīe pratice. ita ꝙ illa practicabilitas ē a fine n̄ vt a matus ſed vt amabil̓. Cōtra effectus nō hꝫ a cauſa aliꝗd īqͣꝫtū ipſa ē apta nata cāre niſi actu cunſet. ſed finis vt amabilis tn̄ ē in aptitudine candi. gͦ nō cāt aliquid niſi vt actu amatus mo­uet efficiēs ad agendū. Preª ad pͥncipale ſic ſi finis facit ſciētiam eē praticā vel hͦ ē vt elicitꝰ ē ⁊ habitus in re extra. vel vt ē cognitus ⁊ conſi deratus. vel vt ē ītentus nō vt elicitꝰ ⁊ habituſ iaꝫ ī re extra. qꝛ ſic ē poſterior ſcīa ⁊ effectus eiꝰ aliquo mō effectus at nō diſtinguit nec ſpecifi­cat ſuā cām. ſi vt cognitus ⁊ cōſideratꝰ. habet̉ ꝓpoſitum: qꝛ ſic rōem obiecti. Sꝫ āt vt ītētus hͦ iā īprobatū ē. qꝛ natural̓r an̄qͣꝫ finis intendat̉ iam ſcīa ē talis.ſ. pratica. nec rōnes hꝰ oppinio nis cogunt. Ad auctoritatē tertij de aīa dicē dum ꝙ loꝗtur de ſine vt cognitio. nā intellus rōciuas ꝑꝑ aliꝗd rōcinatur ꝑꝑ finē cognitum a quo ſumitur pͥnciᵐ demōſtrationis pratice. ſic at finis hꝫ rōem obiecti. Ad aliud d̓ pͦ meth̓. dicendū ꝙ pratica natio eſt gr̄a vſus vt ꝑ ſe fi nis. hꝫ tn̄ aliqͣꝫ aptitudinē ad vſum. ẜm ꝙ vſus ē per ſe obiectum eius vl̓ aliquid v̓tualiter īclu dens vſuꝫ. quale non pōt eſſe aliquod ens niſi ens ad finem. omne aūt tale obiectum ē ignobi lius obiecto ſpecl̓abili. ⁊ iō talis ordo ad praxī arguit ignobilitatem pratice reſpectu ſpeculati ue. Ad aliud de 2º metha. dicēdū ꝙ ſpecula tiua ⁊ pratica hn̄t diuerſos fines loquendo ēt de per ſe ſine intra genus cognitōnis tamē illi fi nes non prīo diſtingūt ipſas. ſed pͥor diſtinctio ſcīarum eſt ab obiectis. Ad primum rōnē ne go an̄s. cum ꝓbatur ꝙ intellectus extenſiōe ſit praticus dico ꝙ ītellectiuus ſpeculatiuus ⁊ pra ticus non ſunt circa idem obiectum. nec ītellec tus ſpeculatiuus quacunqꝫ extenſione ſit prati­cus. Aꝝ. aut em̄ pōit tres gradus intellectus qͦꝝ pͥmꝰ eſt conſiderare tantum ſpeculabilia. ſcd̓us eſt conſiderare agibilia in vniuerſali non dictā do proſequi vel fugere. tertius eſt iam proſeꝗ vel fugere vel dictare proſecutionem vel fuga in particulari. intellectus ergo exiſtens in ſecun do gradu in quo eſt imperfecte praticus exten dit ſe ad tertium ⁊ ſit perfecte praticus. dicēdo ſe velle proſequi vel fugere: ita ꝙ illa extenſio eſt intellectus imperfecte pratici ad conſidera tionem perfecte praticam. puta ab apprehenſio ne terribilium addi tamen completum de eis p̄ cipiendo fugam vel proſecutionem. dato ꝙ eti am intellectus ſpeculatiuus fiat praticus non ē ad propoſitum quia ſpeculatiuum ⁊ praticum ſunt differentie accidentales intellectus. ſꝫ ſunt eſſentiales ſciētie ī communi. ſicut dicetur in ſe quenti queſtione. ⁊ ideo ſcientia ſpeculatiua n̄ extenditur. nec ſit pratica ita ꝙ impoſſibile eſt circa idem obiectum eſſe ſcientiam praticam et ſpeculatiuam. Ad aliam probationem de me dicina dicenduꝫ ꝙ quando accipitur aliquod medium inter duo extrema quanto plus rece­dit ad vno extremo tanto plus accidit ad alid̓ extremum. tunc ſcientia pure ſpeculatiue ⁊ ſci entia pure pratica que immediate nata eſt eſſe conſormis praxi eliciende que eſt pratica par ticularis. ſunt quedam extrema inter que eſt me dia ſcientia pratica vniuerſalis que ſcilicet non eſt nata eſſe immediate conformis praxi elici­ende ⁊ ideo poteſt dici aliquo modo ſpeculati ua reſpectu ſcientie pratice particularis que immediate dirigit in praxim eliciendum ita in propoſito poteſt diſtingui medicina in theori­cam ſeu ſpeculatiuam que ſcilicet eſt de vniuer ſalibus cauſis ⁊ curis et in praticam que eſt de particularibus propinquioribus praxi. tamen ſecundum veritatem illa vniuerſalis que reſpe ctiue dicitur ſpeculatiua eſt pratica ſimpliciter quia virtualiter includit particularem ⁊ eſt di rectiua praxis licet mediate. Ad primam ra tionem alterius doctoris reducitur contra eū nam aſſumpta maiori addam mino. ſed finis per ſe noticie ſpeculatiue eſt ſcire. ergo ratio quiditatiue noticie ſpeculatiue accipitur a per ſe fine qui eſt ſcire ⁊ non ab obiecto. quod nul lus ſane mentis diceret ⁊ ipſe tenet opᵐ. Ad formam dico ꝙ finis quo non eſt cauſa fina­lis. ſed finis gratia cuius quoddam eſt ip̄m ob