Qō CXI. De ſimulatione ⁊ hypocriſi 118 dicūt ꝙ perfectis viris omne mendaciū eſt peccatū mortale. ſed hoc irrationabiliter dicitur. nulla enī circūſtātia aggrauat in īfinitū: niſi que tranſfert in aliā ſpeciē. circunſtantia autē perſone nō trāſit in aliā ſpeciē niſi forte rōne alicuius annexi: puta ſi ſit ꝯͣ votū ipſius qd̓ nō pōt dici de mēdacio officioſo vel iocoſo. ⁊ iō mēdaciū officioſuꝫ vl̓ iocoſuꝫ nō ē pctm̄ mortale in viris ꝑfectis: niſi forte ꝑ accn̄s rōne ſcādali. ⁊ ad hoc pōt referri qd̓ Aug. dicit: Perfectis eē p̄ceptū nō ſolū nō mētiri: ſꝫ nec velle mentiri: qͣꝫuis hoc Aug. nō aſſertiue: ſed ſub dubitatione dicat. p̄mittit enim niſi forte ita vt ꝑfectoꝝ ⁊c̄. nec obſtabit ꝙ ipſi ponunt̉ in ſtatu cōſeruāde v̓itatis: qꝛ v̓itatē tenent̉ cōſeruare ex ſuo officio in iudicio vel doctrina cōtra que ſi mētiantur erit mendaciuꝫ: quod eſt peccatū mortale. in alijs auteꝫ nō oꝫ ꝙ mortaliter peccent mentiendo. ¶ De ſimulatione ⁊ hypocriſi. Qō CXI. Einde conſiderādū eſt de ſimula tione ⁊ hypocrifi. ¶ Et cir ca hoc querunt̉ quattuor. p̓mo vtruꝫ omnis ſimulatio ſit peccatuꝫ. 2º. vtrū hypocriſis ſit ſimulatio. 3º. vtrum opponatur veritati. 4º. vtrum ſit peccatum mortale. Ad primum ſic ꝓcedit̉. Uidet̉ ꝙ nō oīs ſimu latio ſit pctm̄. Dicit̉ enī Luc. vlti. ꝙ dn̄s ſe finxit lōgiꝰ ire. ⁊ Ambro. dicit de Abraā in lib. de patriarchis ꝙ captioſe loquebat̉ cū ẜuulis cuꝫ dixit Gen̄. 22. Ego ⁊ puer ille illuc vſqꝫ ꝓperantes: poſtqͣꝫ adorauerimus reuertemur ad vos. fingere aūt ⁊ captioſe loqui ad ſi mulationē ꝑtinet. ſꝫ nō eſt dicēdū ꝙ in xp̄o ⁊ in Abraā fue rit pctm̄. ergo nō oīs ſimulatio eſt pctm̄. ¶ Pͣ. Nullū peccatū ē vtile. ſꝫ ſicut Hiero. dicit: Utilē ſimulationē ⁊ ī tꝑe aſſumēdā Ichū regis iſrl̓ nos doceat exēplū ꝗ īterfecit ſacerdotes Baal fingens ſe idola colere velle: vt habet̉.4. Reg. 10. ⁊ Dauid īmutauit faciem ſuam corā Achis rege Geth vt habet̉ pͥ Reg. 2. ergo nō oīs ſimulatio eſt pctm̄. ¶ Pͣ. Bonū eſt malo ꝯͣriū. ſi ergo ſimulare bonū eſt maluꝫ. ergo ſimulare malū erit bonū. ¶ Pͣ. Iſa. 3. ꝯͣ quoſdaꝫ dicit̉. Peccatū ſuū quaſi ſodoma p̄dicauerūt nec abſconderūt. ſed abſcōdere peccatū ad ſimulationē pertinet. ergo nō vti ſimulatione īterdū eſt reprehēſibile. vitare autē pctm̄ nunqͣꝫ eſt rep̄henſibile. ergo ſimulatio nō ſemper eſt peccatū. ¶ Sꝫ ꝯͣ ē ꝙ Iſa. 16. ſuꝑ illud. In tribꝰ annis ⁊c̄. di cit glo. In cōparatiōe duoꝝ maloꝝ leuius eſt aꝑte peccare qͣꝫ ſanctitatē ſimulare. ſꝫ aꝑte peccare ſemꝑ eſt pctm̄. gͦ ſimulatio ſemꝑ eſt pctm̄. ¶ Rn̄º. dd̓ꝫ ꝙ ſic̄ dictuꝫ: eſt ad virtutē veritatis ꝑtinet vt ꝗs talē ſe exhibeat exterius ꝑ ſigna exteriora qͣlis eſt. ſigna autē exteriora nō ſoluꝫ ſunt verba ſed etiā facta. ſicut ergo veritati opponit̉ ꝙ aliquis per verba exteriora aliud ſignificet qͣꝫ habet apd̓ ſe quod ad mēdaciū pertinet: ita etiā opponit̉ veritati ꝙ aliquis ꝑ aliqua ſigna factoꝝ vel rerū aliꝗd ſignificet cōtrariū eius quod in eo eſt: qd̓ ꝓprie ſimulatio dicit̉. vnde ſimulatio ꝓ prie eſt mēdaciū quoddā in exteriorū ſignis factoꝝ cōſiſtens. nō refert autē vtrū aliquis mentiat̉ verbo vel quocunqꝫ alio facto. vt ſupra habitū eſt. vnde cū omne mēdacium ſit pctm̄: vt ſupra dictū eſt: ꝯſequēs eſt etiā ꝙ oīs ſimulatio eſt pctm̄. ¶ Ad pͥᵐ gͦ dd̓m: ꝙ ſicut Aug. dicit in li. de q̄ſtionibꝰ euāgelij: nō omne qd̓ fugimus mēdaciū eſt. ſꝫ quādo id fingimus qd̓ nihil ſignificat tūc eſt mendacium. cū aūt fictio noſtra refert̉ ad aliquā ſignificationē nō eſt mendaciuꝫ ſed aliqua figura veritatis. ⁊ ſubiungit exēplū de figuratiuis locutionibus in quibus fingit̉ quedaꝫ res: nō autē vt aſſeratur ita eſſe: ſed eam ꝓponimus vt figurā alterius quod aſſerere volumus. Sic ergo dominꝰ in euā gelio finxit ſe longius ire: quia cōpoſuit motuꝫ ſuuꝫ quod eſt volētis longius ire ad aliquid figuratiue ſignificandū: ſcilicet ꝙ ipſe ab eorū fide longe erat: vt Greg. dicit: vel vt Aug. dicit: quia cū lōgius receſſurus eſſet aſcēdendo in celuꝫ ꝑ hoſpitalitalē quodāmodo retinebat̉ in terra. Abraā etiā figuratiue locutus eſt. Unde Ambro. dicit de Abraā ꝙ prophetauit quod ignorabat. ipſe eniꝫ ſolus diſponebat redire īmolato filio. ſed dominus per os eius locutus eſt qd̓ parabat. vnde patet ꝙ neuter ſimulauit. ¶ Ad 2ᵐ dicendum: ꝙ Hiero. vtitur large nomine ſimulationis pro quacunqꝫ fictione. cōmutatio autem faciei Dauid fuit fictio figuralis: ſicut gloſa exponit in titulo illius p̄s: Benedicaꝫ dominū in omni tēpore. ſimulationē vero Iehu nō eſt neceſſe excuſari a peccato vel mēdacio: quia malus fuit: vtpote ab idolatria Hieroboam nō recedens: cōmenda tur tamē ⁊ tēporaliter remunerat̉ a deo: nō pro ſimulatio ne ſed pro zelo quo deſtruxit cultuꝫ Baal. ¶ Ad 3ᵐ dicen duꝫ: ꝙ quidā dicūt ꝙ nullus pōt ſe ſimulare eſſe malū: qꝛ per oꝑa bona nullus ſimulat ſe malū. ſi aūt oꝑa mala faciat malus eſt: ſꝫ hec rō non cogit. pōt.n. aliquis ſe ſimulare malū per oꝑa que in ſe nō ſunt mala. ſed habēt in ſe quandam ſpecieꝫ mali. ⁊ tamē ipſa ſimulatio eſt mala: tum rōne mēdacij: tum ratione ſcādali. ⁊ qͣꝫuis ꝑ hoc fiat malus: non tamen fit malus illa malitia quā ſimulat: qꝛ ip̄a ſimu latio ẜm ſe mala eſt nō rōne eius de quo eſt: ſiue ſit de bonō ſiue ſit de malo pctm̄ eſt. ¶ Ad 4ᵐ d̓dꝫ ꝙ ſic̄ aliꝗs ver bo mentit̉ qn̄ ſignificat qd̓ nō ē: nō aūt qn̄ tacet qd̓ ē qd̓ ali qn̄ licet: ita etiā ſimulatio eſt qn̄ aliꝗs ꝑ exteriora ſigna fa ctoꝝ vel reꝝ ſignificat aliquid qd̓ non ē: nō aūt ſi aliquis p̄termittat ſignificare qd̓ eſt. vn̄ aliꝗs poteſt pctm̄ ſuū occultare abſqꝫ ſimulatione. ⁊ ẜm hoc ītelligēdū eſt qd̓ Hierony. dic̄ ibidē ꝙ ſcd̓ꝫ remediū poſt naufragiū ē pctm̄ ab ſcondere ne.ſ. exinde alijs ſcādalū generet̉. Ad ſecundum ſic ꝓcedit̉. Uidetur ꝙ hypocri ſis nō ſit idē qd̓ ſimulatio. Simulatio.n. ꝯſiſtit in quodam factoꝝ mendacio. ſꝫ hypocri ſis pōt etiā eſſe ſi aliꝗs oſtendat exterius que īterius agit ẜm illud Matth̓. 6. Cū facis elynam noli tuba canere ante te ſicut hypocrite faciūt. gͦ hypocriſis non ē idem ſimulationi. ¶ Pͣ. Greg. dic̄. 3. moral̓. Sunt nōnulli ꝗ ⁊ ſanctitatis hītuꝫ tenent ⁊ ꝑfectionis meritū exequi non valent. hos nequaqͣꝫ credēduꝫ eſt in hypocritaꝝ numeꝝ currere: qꝛ aliud ē īfirmitate aliud malitia peccare. ſed illi ꝗ tenēt habitū ſcītatis ⁊ meritū ꝑfectiōis nō exequunt̉: ſūt ſiml̓a tores: qꝛ exterior hītus ſcītatis oꝑa ꝑfectōis ſignificat. nō gͦ ſimulatio eſt idē qd̓ hypocriſis. ¶ Pͣ. Hypocriſis inſola ītentiōe ꝯſiſtit. dic̄ enī dn̄s de hypocritis Matth̓. 23. ꝙ oīa oꝑa ſua faciunt vt ab hoībus videant̉. ⁊ Greg. dicit. 31. moral̓. ꝙ nunqͣꝫ ꝗd agant ſed quomō de actione qualibet hominibus poſſint placere conſiderant. ſed ſimulatio nō conſiſtit in ſola intentione: ſed inexteriori operatiōe. Unde ſuper illud Iob. 36. Simulatores ⁊ calidi prouocant iram dei. dicit glo. ꝙ ſimulator aliud ſimulat: ⁊ aliud agit caſtitatem prefert ⁊ laſciuiam ſequitur. oſtentat paupertatem ⁊ marſupium replet. ergo hypocriſis non eſt idem quod ſiml̓atio. ¶ Sꝫ ꝯͣ ē qd̓ Iſi. dic̄ in li. ethymologiaruꝫ. Hypocrita greco ſermone: in latino ſimulator interpretatur: qui dum intus malus ſit: bonum ſe palam oſtendi. hypo. enim falſum criſim iudicium interpretatur. ¶ Rn̄º. dicendum ꝙ ſicut Iſidorus dicit ibidem: nomen hypocri te tractum eſt a ſpecie eorum qui in ſpectaculis contecta facie incedunt diſtinguentes vultum vario colore vt ad perſone quam ſimulant colorem perueniant: modo in ſpe cie viri: modo in ſpecie femine: vt in ludis populuꝫ fallāt. Unde Auguſti. dicit in ſermone domini in monte: ꝙ ſicut hypocrite ſimulatores aliarum perſonaruꝫ agunt partes illius qd̓ nō ſūt. nō enī qui agit partes Agamēnonis: vere