Seite
etiam: ciliarche ⁊ acontarchee: penthacontarce ⁊ decacontarche.i. millenarij: centenarij quinqͣ­genarij ⁊ decani. Cilios.n. interpretat̉ mille ⁊ ar chos princeps. inde ciliarcha.i. princeps ſuꝑ mil le. etacentū. inde etacentartha qui ſuꝑ centū po­teſtatem habebat. Penthacontarchus dicit̉ qui preeſt quinquaginta. pentha.n. quinqꝫ ſonat. de canus qui decem. deca enim decē ſonat. Apud chriſtianos quoqꝫ ſimilis diuerſitas reperit̉. Et nota ꝙ chriſtiani a chriſto dicti ſunt. Chriſtus vero a criſmate de quo dictū ē in ꝑte prima ſub ti. de conſe. Nomen chriſtianoꝝ primū in an­tiochio inuentū eſt. Antea enim oēs vocabātur diſcipuli vel fratres donec apoſtoli in antiochia conciliū fecerūt: xi. q. iij. ad menſam. Et dicūtur chriſtiani orthodoxi.i. recte gloriantes ⁊ ut cre­dunt viuentes. nā orthos grece dicit̉ recte lati­ne ⁊ doxa gloria. Dicit̉ ergo chriſtus a chriſma te quaſi vnctus. Ipſe aūt vnctꝰ ē eternalit̓ a d̓o precōſortibus ſuis: ꝓut legitur in actuū apoſto­lorum. ⁊ hoc nomen eſt oleū effuſum. hinc ē ꝙ ī ve. teſta. ſacerdotes ⁊ reges chriſti nūcupabant̉ quia vncti erāt vnctiōe tēporali. Iuxta illud nō uite tangere chriſtos meos. hoc aūt nomē chriſtꝰ nō eſt ꝓpriū nomē ſaluatoris ſed ē cōmunis nū cupatio poteſtatis. eſt eniꝫ cōmune nomē digni tatis. Sed hoc nomē Iheſus ꝓpriū eſt vocabu lum ꝑſone ſaluatoris quo ab angelo Gabriele ī conceptione vocatus ē Euāgeliſta teſtante: voci bus inquit nomen eius Iheſuꝫ: ⁊ ab hominibus in circūciſiōe. Et nota ꝙ Iheſus dicit̉ hebrai ce meſſias. grece chriſtus: vel ſother: vel ſophis latine vnctus ut premiſſuꝫ eſt: vel ſaluator eo ꝙ ip̄e ſaluū faciet populū ſuū a pctīs eoꝝ. Poteſta tem enim habet dimittendi peccata: ſicut ip̄e di cit: vel ſaluatoris quia ipſe nobis ſaluteꝫ dedit. Si enī precepta eius ſeruauerimus vitā eternā poſſidemꝰ. Hoc aūt nomen Iheſus porphirius philoſophus greca ⁊ latina lingua peritus ſcribe bat latine Iheſus grece ꝟo ꝑ hqͣꝫ greci ꝓ ꝙ lōga ſonant. Unde ⁊ quidā proferūt gyſus. latini ꝟo per ē longa. Rectius ergo videt ſic eſſe pingen dum Ieſus per grecā abbreuiationē qͣꝫ Iheſus ꝑ latinā aſpirationem. Sed ⁊ hoc nomē chriſtuſ cum ſit grecū greca ſcribit̉ abbreuiatiōe ſic xp̄s Nam greci ponūt x ꝓ chi ꝑ ꝟo pror ⁊ cpro.s. Si autē ſcribit̉ pers latīna terminatione finit̉ ergo ſi longa ſcemate ſcribit̉ ſic ꝑ aſpirationem pingat̉ chriſtus. Circa nomina aūt chriſti notā dum eſt ꝙ quedā ex ipſis dicunt̉ de chriſto rela tiue ſeu qͣſi relatiue: ut paſtor: ſponſus: ⁊ media tor. quedā nō relatiue ut homo. quedā trāſlatīe ut agnus: ouis: vitalus: ſerpens: aries: leo: ver­mis: ⁊ quedā cū ſint inſtitutiōe relatiua ſūt ⁊ p̄­rogatiua priuilegij appropriata ut chriſtus. Ihe ſus aūt eſt proprie ꝓpriū nomē eius ut p̄miſiuꝫ eſt. Uocat̉ etiā chriſtus alpha ⁊ o. i. principium ⁊ finis. ⁊ hebraſce emanuel quod eſt nobiſcū de­interpretatum. Nobiſcum enim eſt per preſenti­am maieſtatis: per paticipationem veritatis. et per vinculum charitatis. ⁊ per impletionem ve ritatis. Uocatur propterea via veritatis et vita Ioannis. xiiij. via in exemplo vel precepto ve­ritas in promiſſo vita in premio. Sabaoth vero ideſt deꝰ exercituū. adonay qd̓ eſt domine atha natos.i. īmortalis. kyrios.i. dominꝰ. theon.i. deꝰ pantho grathon.i. pater diſponēs vel perfectus homauſion.i. vnius eſſentie. nomina ſūt dei nō tantū ꝑſonē chriſti de con. di. ij. ego. Uocat̉ pro pterea chriſtus ẜm Iſaiam admirabilis cōſilia­rius. deus fortis pater futuri ſeculi princeps pa­cis. Admirabilis in incarnatione. Cōſiliariꝰ in in tegra rerum cognitione. deꝰ reꝝ creatiōe. fortis in reꝝ diſpoſitione: pater futuri ſeculi in merito rum retributione princeps pacis dicit̉. vel quia fuit mediator dei ⁊ hominū. vel etiā hominum ⁊ angeloꝝ. vel qꝛ cōfert illis pacē que exuperat omnē ſenſum cuius pacis nō erit finis. vocatur etiā chriſtus in effabili noīe tethagramatos.i. qͣ tuor lr̄aꝝ que ſūt ioth: hee. van̄. beth. que ſunt a­pud nos.i. e. v. he. eſt ergo nomen ienhe qd̓ dici tur in effabile: nō quia nō valeat fari. ſed qꝛ non eſt deus hoc nomine niſi in arduis inuocandus vel quia eius ſententia ſufficienter nequeat ex­plicari. Cuius interp̄tatio eſt talis: ioth principiū ge iſte. van̄ paſſionis beth vite: quaſi iſte ē prin­cipium vite paſſionis. Genitiuꝰ more grecoꝝ po nitur pro ablatiuo paſſionis pro paſſione.i. per paſſionē. Quomodo autem vita noſtra ab ipſiꝰ morte dependeat nō poſſumꝰ intueri. de hoc di cetur in tertia ꝑte ſub titulo de indumentis lega libus. Hoc autē nomen deus appropriat̉ patri ⁊ filio ⁊ ſpiritui ſancto ꝓut in ſimbalo Athanaſu legitur. Quāuis etiā qn̄qꝫ ad alias ꝑſonas extē datur. Iuxta illud Dis nō detrahes extra d̓ he­re. cum ex iniūcto. xi. q. i. ex ſacerdotibus Et ali­bi applica illū ad deos. Et apoſtolus. Nā ⁊ ſi ſūt qui dicant̉ dij ſiue in celo ſiue in terra nobis tā tum vnꝰ deus pater. ex quo oīa: ⁊ idem ſi nr̄m euangeliū eſt opertum in his qui pereunt ē oper tum in quibus deus huius ſeculi execauit men­tes infidelium. Rurſus Iheſus dictꝰ eſt na­zarenus a quodaꝫ vico galilee: deus dictus eſt ꝓpter vnicam cū patre ſubſtantiā. dn̄s vero di­citur propt̉ ſeruientē creaturam deꝰ ⁊ homo di citur: quia verbū ⁊ caro. verbū dicit̉: quia pater per eum omnia condidit ſiue iuſſit. imago dicit̉ propter parem ſimilitudinē patris. Siquidem a pud chriſti annos ſeculares perſone laici dicunt̉ laos enim grece dicitur populus latine. Clerica les ſunt que in eccleſia deſeruiūt vel ipſam re­gunt a cleros quod eſt ſors ꝓut iam dicet̉. Hec autem ſubdiuidunt̉ in monachos.i. in ſingulari ter degentes. xvi. q. i. ſi cupis. Nam monos gre­ce dicitur ſingularis latine ⁊ alios religioſos. Sunt autē quatuor genera monachoꝝ. alij ſunt