Seite
Libri Primi Celebratiſſimi patris domimi Bonauenture ordinis mino­ban. xvj. Exiui a patre ⁊ veni in mundū. Iterū relīquo mūdū rum artis diuine ſummi diſcuſſoris. ⁊ apoſtolice ſedis epiſcopi ⁊ vado ad patrē ⁊ ita fecit circulū. De hͦ ēt fluuio ꝙͣtū ad egreſ Cardinalis prologus in primum librum ſententiarum. ſuꝫ eius ex mr̄e pōt exponi illud qd̓ dr̄ Heſter. x. ī ſōnio mardo chei paruꝰ riuulꝰ creuit ī fluuiū. ⁊ lucē ſolēqꝫ cōuerſus ē. Quis obſecro ē paruulꝰ riuulꝰ iſte. niſihumillima virgo hec creuit in Roruncia rluui fluuium cū generauit xp̄m. qui nō ſoluꝫ fluuius ꝑ abūdantiaꝫ orum ſcrutatus eſt ⁊ abſcōdita ꝓdu gr̄e: ſed etiā lux ſapiētie ⁊ ſol iuſticie dr̄ ẜm ꝙ Ioh. j. de ip̄o dr̄. xit in lucem. Uerbum iſtud ſumptuꝫ Erat lux vera ⁊ c. Quarto propter emūdationē dr̄ fluuius ſa ex Iob.xxviij. diligentius cōſidera cramētorum diſpēſatio. que ſine ſui pollutiōe mūdat nos a coī­tū aperit nobis viam ad precogno­qͥnatiōibꝰ peccatoꝝ. De hoc fluuio Apoc. xxij. Oſtēdit mihi flu ſcendum quadruplex genus cauſe ī uiū aque viue ſplēdidū tāꝙͣ criſtallū procedētē de ſede dei ⁊ a­libro ſententiarum. ſclꝫ materialis. gni. Sacramētoꝝ diſpenſatio dr̄ fluuiꝰ ſplēdidꝰ tanꝙͣ criſtallꝰ formalis. efficiētis. ⁊ finalis. Cauſa propter claritatē ⁊ nitorē quē relinqͥt in aīabus q̄ ī hͦ flumine de nāqꝫ materialis innuitur in nomine purant̉. Dr̄ etiā fluuius aque viue ꝓpter efficaciā gr̄e que viui fluuiorum. Cauſa formalis in ꝑſcrutatione profundorū. Cauſa ficat aīaꝫ. Hic etiā ꝓcedit de ſede dei ⁊ agni. Nā ſacramētalis finalis in reuelatione abſconditoruꝫ. Cauſa vero efficiens intel gr̄a ꝓcedit a deo tāꝙͣ ab actore ⁊ efficiēte. a xp̄o tanꝙͣ a media­ligitur in ſuppoſito duoꝝ verborū. ſcilꝫ ſcrutatus eſt ⁊ ꝓduxit ī tore ⁊ a ꝓmerēte. ꝓpter qd̓ dicūtur oīa ſacr̄a efficaciā hr̄e a paſ lucem. Innuitur eniꝫ cauſa materialis noīe fluuiorum pluralit ſione xp̄i. vt teſtat̉ Aug. De latere xp̄i dormiētꝭ fluxer̄t ſacr̄a. dū non ſingulariter. vt non ſolum tangatur libri totius materia vel inde fluxit ſanguis ⁊ aqua. De oībꝰ iſtꝭ fluuijs ſimul ⁊ ꝑ ordinē ſubiectuꝫ in gn̄ali ſed etiam particulariū libroꝝ in ſpeciali. Pro habet̉ Gen̄. ij. Ubi dicit̉ ꝙ fluuiꝰ egrediebat̉ de lloco voluptati pter qd̓ notandū ꝙ iuxta quadrupliceꝫ proprietatem fluuij ma la Priex. qui inde diuidit̉ in quattuor capita. Nomē primi phyſon. Nomē terialis. quadruplex eſt fluuius ſpiritualis. de quo ẜm quadru ſecūdi Gyon. Nome tertij tigrꝭ. Et nomē quarti eufratres. Flu 9485150 aplicem differentiam ſunt quattuor lib. ſentētiarum. Conſidero uius iſte egrediens de paradiſo eſt totius libri huius materia. nāqꝫ fluuiū materialem quo ad durationem et inuenio perenni Quattuor fluuij ex iſto procedētes ſunt ſpeciales materie quat tatem. Nam ſicut dicit Iſidorus. Fluuius eſt perennis fluxus. tuor librorū. ſicut facile poteſt aptare. qui predictorum nominū Conſidero quātum ad extenſionem. et inuenio ſpacioſitatē. In interpretationes vult diligenter exponere. Phyſon enī interp̄­hoc enim diſtinguitur fluuius a riuulo. Conſidero ꝙͣtuꝫ ad mo tat̉ oris mutatio. ⁊ in hoc ſignificat. perſonaꝝ emanatio. Sicut tum. ⁊ inuenio circulationem. Sicut enī dr̄. Eccl̓es. j. Ad locum enī ex ore materiali procedit verbum et ſpiritus. ita ex ore pr̄is vnde exeunt fluuia reuertuntur ⁊c̄. Cōſidero effectum. ⁊ īuenio filius et ſpūs ſanctꝰ Eccle. xxiiij. Ego ex ore altiſſimi prodij pͥ­emundationē. Nam fluuius ꝓpter aquaꝝ abundantiā mundat mogenita ante omnem creaturā. Hoc dicit ip̄e filius qui eſt ver terras per quas eurrit. ita ꝙ non inquinantur. Et qm̄ oēs trāſ­bū et ſapiētia patris. Et ī psͣ. Uerbo dn̄i celi firmati ſunt ⁊ ſpū ferentes ẜm aliquā ſimilitudinem tranſferunt. ex hac quadru­oris eius ⁊c̄. Gyō interpretatur arena. ⁊ in hoc ſignificatur re­plici cōditione. methaphora quadruplex in ſpiritualibus fluui rum mundana productio. Sicut enī vniuerſitas creaturaꝝ cō­us inuenitur. ſicut colligere poſſumus ex ſcripturis. Primo paratur mari propter ſpacioſitatē. ita arene propter innumero propter perennitatem dicit̉ fluuius perſonarum emanatio. qm̄ ſitatem Eccl̓i. j. Arenā maris ⁊ pluuie guttas. et dies ſeculi qͥs illa emanatio ſola eſt ſine pͥncipio. ſine fine. De hoc fluuio Dan̄. dinumerauit; Tigris interpretatur ſagitta. ⁊ in hoc ſignificat̉ vij Antiquus dierum ſedit et fluuius igneus rapiduſqꝫ egredie filij dei incarnatio. Sicut enī in ſagitta ferrū coniūctum eſt li­batur a facie eius. Antiquus iſte dieꝝ. eſt pater eternus. cuius gno: ſic in chriſto fortitudo diuinitatis cōiuncta eſt molliciei hu antiquitas eſt eternitas. Iſte antiquus ſedit. qꝛ non ſolum eſt manitatis. Et ſicut ſagitta ex arcu et ligno volat ad percutien­in eo eternitas. ſed etiā īmutabilitas. A facie illiꝰ antiqui egre­dum aduerſarios. ſic chriſtus de cruce ſaliens cōfregit aduerſa diebatur fluuius igneus rapiduſqꝫ. id ē de ſublimitate diuini rium. Hec eſt illa ſagitta de qua dicitur. iiij. Reg. xiij. Sagitta tatis eius procedebat plenitudo amoris. ⁊ plenitudo virtutis. ſalutis dn̄i et ſagitta ſalutis contra ſyriam. Eufrates interpre Plenitudo ꝟtutis in filium. ideo fluuius erat rapidꝰ. Plenitu tatur frugifer. in quo ſignificatur ſacramentoruꝫ diſpenſatio q̄ do amoris ī ſpiritū ſanctū. iō fluuius erat igneus. Scd̓o ꝓpt̓ non tm̄ animā purgāt a culpa. ſed etiam fecūdāt in gr̄a. Qd̓ ſiqͦ ſpacioſitatem dr̄ fluuius rerū mūdanaruꝫ ꝓductio. ob quā cau tū eſt Apoca. vl. vbi dr̄ ꝙ iuxta fluuiū criſtalinū erat lignū affe ſam nō tm̄ fluuius ſed mare a ꝓpheta dicitur. ī psͣ. Iſte mūdus rens fructū cuius folia erāt in medicinā. Cū igitur quattuor hoc mare magnū ⁊ ſpacioſuꝫ ⁊c̄. De hoc fluuio Ezech. xxix. Ec ſint fluuij. quattuor ſunt fluuiorū profunda p̄dictis fluuijs cor ce ego ad te pharao rex egipti dracho magne qͥ cubas in medio reſpōdentia. Profundum eterne emanationis eſt ſublimitas fluminū. quidicis meus eſt fluuius ⁊ ego feci memetip̄m. ponā 4 eſſe diuini. de quo poteſt intelligi illud. Eccl̓es. vij. Alta profū frenum in maxillis tuis ⁊c. Draco iſte magnꝰ quē dn̄s alloqͥtur ditas. quis inueniet eā. Uere profunditas alta. et altitudo pro­⁊ cui cōminatur ī figura ⁊ ꝑſona pharaonis diabolꝰ eſt qͥ eſt rex funda ita vt exclamet apoſtolus Rom̄. xj. et dicat. Qaltitudo egypti que interp̄tatur tenebre qm̄ regnat ī eis quos excecauit diuitiarum ſapiētie et ſciētie dei. ꝙͣ īcōprehēſibilia ſunt iudicia tenebris erroris. vtputa ſunt br̄tici. Ad quē etiā dicitꝭ Meus ē eius. Uere iudicia incōprehēſibilia. qꝛ profunda. Iudicia enim fluuius. et ego feci memetip̄ꝫ. quaſi ip̄e fecerit mundū iſtū. ⁊ ip dei abyſſus multa. Et Eccl̓iaſtici. j. Profuudum abyſſi quis di ſe non beat aliud prīcipiū. Hūc errorē ip̄e dixit ⁊ ſuggeſſit īpij­menſus ē. Hec profunditas innuitur Iob. xj. Forſitan veſtigia manicheis qͥ totā machinā viſibiliū a deo malo eſſe cōditā aſſe­dei cōprehendes. et vſqꝫ ad ꝑfectum oīpotentem reperies. Ex­rūt ⁊ cōtēdūt. Huiꝰ drachonis maxillas dn̄s īfrenabit. qn̄ abla celſior celo eſt: ⁊ qͥd facies; ꝓfundior inferno. ⁊ vnde cognoſces ta ſibi ptāte ſuggerēdi falſa. oſtēdet ſe eſſe huius fluuij ꝯditorē quaſi di. ex te non potes. iō conſulit apoſtolꝰ Epheſeos. iij. In vn̄ in eadē autoritate ſeqͥtur. Sciēt oēs bītatores egypti qm̄ e­charitate radicati et fundati. vt poſſitis cōprehēdere ⁊c̄. Et hͨ go dn̄s. Tertio ꝓpter circulationē dr̄ fluuius filij dei īcarna ꝓfūdū ꝑſcrutat̉ magr̄ ī p̄mo li. Subtilitas eī diuini eſſe cōſiſtit tio. Quoniam ſicut in circulo vltimū cōiungitur principio. ſic ī ī duobus ſclꝫ ī nobiliſſimis emanationibus que ſunt gn̄atio ⁊ ꝓ incarnatione ſupremū ꝯiūgitur ſimo. ⁊ primū poſtremo. vt filiꝰ ceſſio. In nobiliſſimis cōditionibus que ſunt ſumma ſapiētia. dei eternus hoī ꝯdito die ſexta. De hͦ fiuuio Eccl̓i. xxiiij. Ego qͣ oīpotētia ⁊ ꝑfecta voluntas de quibus ē primus liber. Nam ī pͥ ſi fluuiꝰ dorix. ⁊ ſicut aqueductꝰ exiui de paradiſo. Dorix inter ma ꝑte agit de ſacratiſſima vnitate et trinitate. In ſecunda ꝟo ptātur gn̄ationis medicamētū. et eſt ibi figuratiuꝰ ſermo. vt cō q̄ incipit diſt. xxxv. Cūqꝫ ſupra diſſerui ⁊c. ſpeciali tractatu agit uerſim ītelligat̉. id ē generatio medicamē ti. Incarnatio eī filij de ſupradicta eius triplici cōditione ſiue ꝓprietate. Profun dei nihil aliud fuit ꝙͣ gn̄atio medicamēti. vere enī lāguores no duꝫ creationis ē vanitas eē creati. Creatura enī ꝙͣtomagis eua ſtros ip̄e tulit. ⁊ infirmitates nr̄as ipſe portauit. Recte igit̉ filij neſcit tantomagis in profundum tendit. ſiue euaneſcat ꝑ culpā 5 īcarnatio fluuiꝰ dorix dicit̉. Et ip̄e vere de ſe dicit. Ego qͣſi fluui ſiue per penam. Propter hͦ dr̄ per prophetā in psͣ. in perſona15I us dorix. id eſt medicinalis flunius. et ſicut aqueductus exiui 5 5 xe hominis qui euanuit per culpam. Infixus ſum ī limo profundi de paradiſo. Natura aque huiꝰ eſt ꝙ tātum aſcēdit. quantum de 4 ⁊ non eſt ſubſtantia. Et rurſus orans ꝓpheta ne euaneſcat ꝑ pe ſcendit. talis fuit exitus incarnationis. ẜm qd̓ dr̄ in psͣ. Aſum­nam dicit. Non me demergat tēpeſtas aque. neqꝫ abſorbeat me mo celo egreſſio eius ⁊ occurſus eius vſqꝫ ad ſūmū eius. Et Io profundum ⁊c. hoc profundum ſcrutatur magiſter in. ij libro. o a. iij.