Libri Primi autē hic duo paruuli Iacob ⁊ Eſau. deꝰ vnū obdurat vt eſau cauſat li. ar. qd̓ ꝙͣuis nōpoſſit neqꝫ ſufficiat efficere pōt tī eſſe alterū nō obdurat vt Iacob. ergo cū ſint ſil̓es oīno quo ad na deficiēs cā q̄ ſufficiēs eſt ad defectū. effectus em̄ in bonis faturam ⁊ ꝙͣtū ad merita. aliūde venit obduratio: ſed nō eſt da cilius eſt deſtruere ꝙͣ ꝯſtruere. ¶ Ad illd̓ qd̓ obijcit̉ de apſenre niſi a deo. ergo ⁊c. Si tu dicas ꝙ a diabolo. Contra. eſto ꝙ tia. dd̓m ꝙ cū abſentia alicuiꝰ eſt malū. aut ille ē cā ſue abſendiabolus nullo mō ſe intromittat. nihilominꝰ iſte obdurabit̉. tie aut nō. Si ille eſt cā ſue abſentie. d̓r ꝑ ꝯn̄s eſſe cā eiꝰ qd̓ in¶ Item oīs effectus ſiue poſitiuus ſiue defectiuꝰ bꝫ cām ꝓxi currit ex abſentia. Si au mam ⁊ immediatā. quero ergo que ſit cā obdurationis ꝓxima tem ip̄e nō eſt cā. immoꝙͣ ☞ Reprobatio hꝫ cauſam aut em̄ culpa originalis: aut actualis: aut vſus liberi arbitrij tum eſt de ſe ſꝑ paratuse meritoriā quātum ad connovel aliquod aliud. Nō culpa originalis. qꝛ tūc oēs obduraren pn̄s eſſe. tūc reuera nullo tur. Sil̓r nec culpa actualis. qꝛ tunc oīs actual̓r peccans obtatum qd̓ eſt obduratio premō dicēdus eſt cā. ſed ilduraret̉. Nec vſus liberi arbitrij: qꝛ obduratio vt eſt connota deſtinatio vero non ſic quanlud rōne cuiꝰ iuſte ſe abtum reprobationis. eſt in paruulis in qͥbus nō eſt vſus lib. ar. ſentat. iō ꝟe noſtrū pctm̄ tum ad connotatum quod eſt reſtat gͦ ꝙ volūtas dei ſit cā. ⁊ hoc vr̄. qꝛ ea poſita ponit̉ effectꝰ ⁊ nō deꝰ pctā em̄ nr̄a diui gratificatio. a Si em̄ deus nō vult iſtius miſereri. neceſſe eſt eum obdurari. ſerunt inter nos ⁊ deū no ¶ Contra. Io. vj. Oīs qui venit ad me nō eijciam eū foras. et I autem ſtrum. ⁊ ſunt quaſi nubes T go paratus eſt deus oēs cōplecti. ergo defectus illuſtratiōis querimuſ denſiſſime. auferētes nonon venit ex parte dei. ſed ex parte noſtra. ¶ Item Apoc̄. iij. meritum bis illuſtrationeꝫ gratie. Ecce ſto ad oſtiū ⁊ pulſo ſi qͥs mihi aperuerit introibo ad euꝫ obdura¶ Ad illd̓ qd̓ q̄ritur q̄ ſit ⁊c. Sed ſi ꝑegrinus volens hoſpitari nō recūbit in domo. nō cā efficiēs rōne cuiꝰ inſit tionis et eſt cauſa ex parte ſui: ſed ſolum oſtiarij. ergo ſimil̓r ⁊ obduradd̓m ꝙ cā eſt lib. ar. meri tionis nō eſt cā. niſi qͥ nō recipit deū pulſantē. ¶ Itē aug. ſuꝑ miſericor toriū ⁊ pctm̄ ſiue origina ¶ Ft illud Ioh. j. Lux in tenebris lucet dicit. Sicut ceco poſito in die obdule ſiue actuale. Cā ꝟo deſole eſt pn̄s lux. ⁊ ipſe abſens eſt luci. ſic in oī iniquo qͥ cecus ē rationis meritum inuenimus ficiens q̄ ponit defectum corde p̄ſens eſt ſapīa. ⁊ ipſe eſt abſens. ſi ergo bonū eſt ſil̓e. cū eſt lib. arbi. deficiēs ⁊ in miſericordie autem meritum cecitas ſiue pͥuatio actus vidēdi nō ſit a ſole. pꝫ ꝙ nec obdudefectu ſuo ꝑmanens. ſinon inuenimus. quia nullum ratio eſt a deo. ¶ Item Anſel. Non ideo nō hꝫ homo gratiam ue qꝛ ip̄m negligit ſiue qꝛ quia deus nō dat: ſꝫ qꝛ homo nō accipit. ergo non dꝫ dici obeſt miſericordie meritum. ne pctīs exigētibus aliꝰ non ſeduratio eſſe a deo. ¶ Iteꝫ rōne videtur. qꝛ optimi eſt optima gratia vacuetur ſi non gratis ſuccurrit. qꝛ ꝟo duobꝰ exi adducere. ſed obduratio eſt peſſimū inter oīa mala ergo ip̄aꝫ donetur: ſed meritis reddaſtentibus nil̓ibus pōt alnon efficit deus qui eſt optimus. ¶ Item obduratio aīe redter habere ſubleuantē. al tur. Miſeretur itaqꝫ ẜm gradit animā impotētem ab bonum. ergo eſt defectus. ſꝫ defectꝰ ter nō. ideo vnus obdutiam que gratis datur. obduaut non hꝫ cauſam. aut ſi hꝫ. hꝫ cauſam deficiētem. deꝰ autem ratur ex ſe. alter ꝟo ſuble nullius eſt cā deficiens: ergo obduratio nullo mō eſt a deo. rat autem ẜm iudicium quod uatur ab alio. ⁊ ꝑ hūc mo ¶ Rn̄. dd̓m ꝙ obduratio inqͣtum pena eſt dicit anime inepti meritis redditur. Unde dadum intelligēdum eſt in tudinem. ⁊ ita dicit defectionē penalem ⁊ pena oīs inquātum tur intelligi vt ſicut reprobaiacob ⁊ eſau. Eſau em̄ iatalis. eſt iuſta ⁊ ordinata. ideo dicit defectum ordinatū. inꝙͣtio dei ē nolle miſereri. ita ob cuit ꝓpria infirmitate: ſꝫ tum ergo defectus eſt nō hꝫ cām niſi deficiētem hec aūt nō eſt Iacob releuatus eſt alie duratio dei: ſit non miſereri. deus: qꝛ deus nō eſt cā deficiens. ſed lib. arb. deſtitutū inquā na virtute. vt non ab illo irrogetur aliqͥd tum ꝟo ordinatum hꝫ cām merētem.ſ. ip̄am culpam. ⁊ cām oruila ¶ Utrum predeſtinatio ⁊ dinātem: ſcꝫ retribuētem diuinā iuſticiā. Ille ergo tres auto quo ſit homo deterior: ſed tm̄ inti reprobatio ſint ex meriritates apl̓i. Augu. ⁊ gloſe. ⁊ conſimiles que dicūt deū obduquo ſit melior non erogetur. tis noſtris. raſſe aliquē intelligunt̉ quātum ad rōnem ordinis nō quātuꝫ Ex his aperte oſtendit̉ quid I aūt queri ad rōnem defectus. qꝛ per cōparationem ad defectum ſolum mus meritū miſericordiam. quod obdura comparatur in ratione ꝑmittentis nō efficientis. Et eſt exem obduratiotionem intellexerit apoſtolꝰ. plum. ſicut ſi aliquis eſſet dignus fame perire. ⁊ alius poſſet nis ⁊ miſeri eū paſcere. ⁊ iuſto iudicio nollet eū paſcere. ſi quereretur que Et quia miſericordia nullum I cordie. Sup fuit in iſto cā mortis. rn̄detur ꝙ defectus cibi. ille ꝟo nō dice aduocat meritum. obduratio egit magr̄ de cauſalitate retur occidiſſe ſed ꝑmiſiſſe. Si rurſus quereretur vtrū iſte iu vero non eſt ſine merito ⁊ miactiua p̄deſtinationis et ſte fecerit diceretur ꝙ ſic. cum tn̄ nihil fecerit. qꝛ ip̄m nō facereprobatōis. In hac par ſericordie verbo hic accipitur re ordinatum nō fuit autoritate eius ad merita illius ⁊ ꝑ ꝯſete inquirit de cauſalitate predeſtinatio. ⁊ precipue pre quens ille ordinatus eſt in pena ſibi debita ꝑ hunc modū ē in paſſiua. vtrum ſcꝫ p̄deſti telligendū in ꝓpoſito. ¶ Ad illud ergo qd̓ obijcitur. ꝙ obdudeſtinationis effectus. obdunatio ⁊ r̄probatio habeāt ratio dicit poſitionem. dicēdum ꝙ in corporibus dicit poſitio in nobis cām meritoriam nem qꝛ per naturam ſuā nata ſunt ſibi reſiſtere. ſꝫ in ſpiritibꝰ et hoc quidē principal̓r intēdit in iſta diſtinctione. q̄ duas bꝫ dicit defectum. qꝛ de naturali aptitudine ſpūs dꝫ eſſe habilis ꝑtes. In pͥma magr̄ inueſtigat pͥncipale ꝓpoſitū. In ſcd̓a mo ad ſuſceptionē influentie diuine. Unde habilitas talis eſt po uet quādam qōnem q̄ ex p̄cedētibus hꝫ ortū. ſcꝫ vtrū deꝰ deſi tentie ⁊ babitus. ſꝫ ecōtra obduratio ⁊ ineptitudo eſt per monat aliqͥd ſcire vl̓ p̄ſcire. Ex cuiꝰ manifeſtatione patefacit diui dum p̄uiſionis ⁊ priuationis. ¶ Ad illud qd̓ obijcit̉ ꝙ qui per ne ſcīe interminabilitatē. ibi. Preterea ꝯſiderari opꝫ. ¶ Prīa mittit ſubditū perire eſt cā ⁊c. dicēdum ꝙ verū eſt ſi tenetur ⁊ ꝑs qͣttuor hꝫ ꝑtes. In pͥma magr̄ determīat ꝟitatē on̄dens ꝙ debeat facere. ſꝫ ſi nō tenetur nec dꝫ hoc facere. immo magis reprobatio bꝫ cām meritoriā ꝙͣtū ad ꝯnotatū qd̓ ē obduratio ꝯtrariū nullatenus pōt illi imputari periculum. ſed iuſticie. ⁊ nō ſic p̄deſtinatio ꝙͣtū ad ꝯnotatū qd̓ ē gratificatio. In ſcd̓a G ita eſt in deo. ¶ Ad illud qd̓ obijcitur. ꝙ ſi aliqͥd eſt cauſa aliꝟo magr̄ remouet quādā opinionē q̄ poſſet hoīem ducere ī ercuius ꝙ oppoſitū eſt cā oppoſiti. dicēdum ꝙ illud tenet in narorē ibi. Opinati ſunt tn̄ qͥdā. In tertia remouet eiꝰ defenſioturalibus ⁊ neceſſarijs. ſicut in habere pulmonē ⁊ nō habere. nem. ibi. His tn̄ aduerſari vr̄ ⁊c. In qͣrta remouet p̄ſumptuo ⁊ reſpirare ⁊ nō reſpirare. nō aūt bꝫ locū in volūtarijs ſicut di ſam in hac qōne inqͥſitionē on̄dēs aliqͦs volētes reddere rōnē cit anſel. Cā aūt quare iſte hꝫ gratiā eſt. qꝛ deus dat. Cā quade hͦ ꝓfundo diuine p̄deſtinatiōis lapſos eē in ꝓfundū errore nō hꝫ eſt. qꝛ non accipit. ¶ Sꝫ iſta ſolutio nō videt̉ comperis. ibi. Multi ꝟo de iſto ꝓfundo q̄rentes reddere rōnem ⁊c. tens. qm̄ ſi maxima ph̓i bona eſt. neceſſe eſt ꝙ teneat in oī ma ¶ Sil̓r ſcd̓a ꝑs in qua determīat magr̄ qōnē. vtrū deꝰ deſinat teria. Et ꝓpterea eſt dd̓m ꝙ ipſe loquit̉ de cāꝓxima ⁊ īmedia aliqͥd ſcire vel p̄ſcire. ⁊ ſil̓r eſt q̄ſtio. vtrū definat aliquē p̄deſti ta. ⁊ q̄ eſt tota cā nō exigens aliā. ⁊ in oī tali tenet. ſꝫ ꝙͣuis vonare. ꝑtes hꝫ duas. In pͥma determinat de p̄ſcientia ꝙ cōtinluntas dei ſit cā efficiēs gratificatiōis tn̄ ad ſalutē ꝯcurrit li. git deſinere aliquid p̄ſcire. In ſecūda ꝟo determinat de ſcien ar. vt ꝯſentiēs qꝛ gͦ iſta duo ꝯcurrūt quodlibet boꝝ pōt cauſa tia. ibi. De ſcīa aūt aliter dicimꝰ. vbi dicit ꝙ deꝰ nihil deſinit re defectū ⁊ nō cauſat diuina volūtas q̄ eſt liberaliſſima. ſed ſcire. ⁊ in vtraqꝫ parte pͥmo mouet q̄ſtioneꝫ. ſcd̓o determinat. Opinati