Queſtio. XLIII. 44 reſpicit malum cum quadaꝫ arduitate ſeu difficultate: que tollitur inquātum aliquid ſubiacet voluntati: ideo oīa timemus que ſunt futura: de quibus triſtamur cum ſunt p̄ſentia: ſed aliqua que ſcilicet ſunt ardua. Ad tertiū dicē dum ſpes eſt de bono quod quis poteſt adipiſci. Pōt autē aliquis adipiſci bonum vel ſe vel aliuꝫ: ſpes po teſt eſſe de actu virtutis qui eſt in poteſtate noſtra conſtitu tus: ſed timor eſt de malo quod non ſubiacet noſtre pote­ſtati: ideo ſemꝑ maluꝫ quod timet̉ eſt a cauſa extrinſeca: bonū auteꝫ quod ſperat̉ poteſt eſſe a cauſa intrinſeca: a cauſa extrinſeca. Ad quartū dd̓ꝫ ſicut ſupra dictuꝫ eſt: verecundia eſt timor de actu ipſo peccati: ſed de tur pitudine vel ignominia que cōſequitur ipſum: que eſt a extrinſeca. Ad quartū ſic ꝓcedit̉. Uidet̉ timor time­ri poſſit. enim quod timet̉ timēdo cuſtodit̉ ne amittat̉: ſic̄ ille qui timet amittere ſani­tatem: timēdo cuſtodit eam: ſi igit̉ timor timeat̉: timendo ſe cuſtodiet homo ne timeat: qd̓ videt̉ eſſe inconueniens. . Timor eſt quedā fuga: ſed nihil fugit ſeipſum: ergo timor non timet timoreꝫ.. Timor eſt de futuro: ſꝫ il­le qui timet iam habꝫ timorē: ergo poteſt timere timo­rem. Sꝫ ꝯͣ ē homo poteſt amare amorem dolere de dolore: ergo etiam pari ratione poteſt timere timoreꝫ. Rn̄º dd̓m: ſicut dictum eſt: illud ſolum habet ratio­nem terribilis quod ex cauſa extrinſeci ꝓuenit: non autem qd̓ ꝓuenit ex volūtate noſtra: timor aūt partim prouenit ex cauſa extrinſeca: partim ſubiacet volūtati. prouenit dem ex cauſa extrinſeca: inquātum eſt paſſio quedam con ſequēs fantaſiaꝫ īminētis mali: ẜm hoc pōt aliquis time re timorem: ne.ſ. īmineat ei neceſſitas imendi ꝑꝑ incōgrue tiam alicuius excellentis mali: ſubiacet autem voluntati in­quantum appetitus inferior obedit ratiōi: vnde homo po­teſt timorē repellere: ẜm hoc timor pōt timeri: vt dic̄ Aug. in lib. 83. q. ſed qꝛ ratiōibus quas inducit aliꝗs poſſet vti ad oſtēdēduꝫ timor nullo modo timeat̉: ad eas rn̄ dēdum ē. Ad primuꝫ ergo dd̓ꝫ oīs timor ē vnius timor ſed ẜm diuerſa timent̉ ſunt diuerſi timores: nihil ergo prohibꝫ quin in vno timore aliquis preſeruet ſe ab alio timore: ſic cuſtodiat ſe timēteꝫ illo timore. Ad ſcd̓m dd̓m: cum ſit alius timor timet̉ maluꝫ īminens alius timor quo timet̉ ipſe timor mali īminētis: tamē ſequit̉ idem fugiat ſeipſum: vel ſit ideꝫ fuga ſuijpſiꝰ. Ad 3ᵐ dd̓m: ꝑꝑ diuerſitatem timoꝝ iam dictā timo re preſenti pōt homo timere futurum timorem. Ad quintū ſic ꝓcedit̉. Uidet̉ inſolita repen­tina ſint magis terribilia. Sicut enim ſpes eſt de bono: ita timor eſt de malo: ſed experien tia facit ad augmentuꝫ ſpei in bonis: ergo etiā facit ad aug. mentum timoris in malis.. Philoſophus dicit in. 2. Rhetoricorum: magis timent̉ non qui acute ſunt ire: ſꝫ mites aſtuti. ꝯſtat aūt illi acute ire ſunt: magis hn̄t ſubitos motus: ergo ea ſunt ſubita ſunt minus terribi­lia.. Que ſunt ſubita minus ꝯſiderari poſſunt. ſꝫ tāto aliqua magis timent̉ quāto magis ꝯſiderant̉: vn̄ ph̓s dic̄ in. 3. Ethi. aliꝗ vidēt̉ fortes ꝑꝑ ignorantiā: ſi cognoue rint aliud ſint qͣꝫ ſuſpicant̉ fugiunt. ergo repentina minꝰ timent̉. Sꝫ ꝯͣ eſt qd̓ Aug. dic̄ ī. 2. ꝯfeſ. Timor īſolita repentina exhorreſcit rebus que amant̉ aduerſari p̄ca­uet ſecuritati. Rn̄º dd̓m: ſic̄ ſupra dictū ē: ob̓m timo­ris eſt malū īminens qd̓ de facili repelli pōt: hoc aūt ex duobus cōtingit.ſ. ex magnitudine mali: ex debilitate ti­mētis: ad vtrūqꝫ aūt hoꝝ operat̉ aliꝗd ſit īſolitū repē tinū. Primo ꝗdē fac̄ ad hoc malū īminēs magis appa­reat. oīa.n. corꝑalia bona mala qͣꝫto magis ꝯſiderātur minora apparēt: ſic̄ ꝑꝑ diuturnitatē dolor p̄ſentis mali mitigat̉: vt pꝫ Tulliū in de tuſculanis qōnibꝰ: ita ēt ex p̄meditatiōe minuit̉ timor futuri mali. Scd̓o aliꝗd inſo­litū repentinū facit ad debilitatē timentis: inqͣꝫtū ſubtra­hit remedia pōt p̄parare ad repellendū futuꝝ malū: eſſe pn̄t qn̄ ex īprouiſo malū occurit. Ad primū er­go dd̓ꝫ: ob̓m ſpei eſt bonū qd̓ quis pōt adipiſci: ea que augmentant poteſtateꝫ hominis: nata ſunt augere ſpē eadem rōne diminuere timorē: qꝛ timor ē malo: cui de facili pōt reſiſti. Quia igit̉ exꝑientia facit hoīem magis potentē ad oꝑandū: ſicut auget ſpē: ita diminuit timorē. Ad ſcd̓ꝫ dd̓ꝫ: illi hn̄t irā acutā occultant: nocumēta ab eis illata: ita ſunt repētina qn̄ p̄uideant̉: ſꝫ hoīes mites aſtuti occultāt irā: nocumētum qd̓ ab eis īminet: pōt p̄uideri: ſed ex improuiſo aduenit. ꝑꝑ hoc ph̓s dicit tales magis timent̉. Ad tertiū dd̓ꝫ: per ſe loquēdo bona vel mala corꝑalia in principio maiora apparēt: cuius eſt: qꝛ vnūqd̓qꝫ magis apparet ꝯͣrio iux ta ſe poſito: vn̄ aliꝗs ſtatim a pauꝑtate ad diuitias trāſit ꝑꝑ pauꝑtateꝫ p̄exiſtentem diuitias magis eſtimat: econ­uerſo diuites ſtatim ad pauꝑtatem deuenientes: magis horrent: ꝑꝑ hoc malum repentinuꝫ magis timet̉: qꝛ ma gis videt̉ eſſe maluꝫ: ſed pōt ꝑꝑ aliqd̓ accidens continge­re magnitudo alicuius mali lateat: puta cuꝫ hoſtes ſe in ſidioſe occultant: tunc veꝝ eſt malum ex diligenti con ſideratione ſit terribilius. Ad ſextum ſic ꝓcedit̉. Uidet̉ ea hn̄t remediū ſint magis timēda. Ad timorē.n. reꝗrit̉ remaneat aliqua ſpes ſalutis: vt ſupra dcm̄ eſt: ſed in malis non hn̄t remedium nulla remanet ſpes ſalutis: ergo talia mala nullo modo timēt̉.. Ma­lo mortis nullū remediū adhiberi pōt:.n. ẜm nam pōt eſſe reditus a morte ad vitā: tamē mors maxime timet vt dicit ph̓s in. 2. rheto. ergo ea magis timent̉ que re­mediū hn̄t.. Ph̓s dicit in primo ethi. ē ma gis bonū qd̓ eſt diuturnius eo qd̓ eſt vnius diei: neqꝫ qd̓ ē ꝑpetuum eo qd̓ non eſt ꝑpetuū: ergo eadē rōne neqꝫ ma ius malū: ſed ea hn̄t remediū vident̉ differre ab alijs niſi ꝑꝑ diuturnitatē: vel ꝑpetuitatē: ergo ꝑꝑ hoc non ſunt peiora vel magis timēda. Sꝫ ꝯͣ eſt ph̓s dicit in 2. rheto. oīa timenda ſunt terribiliora: q̄cunqꝫ ſi peccaue rint corrigi ꝯtingit: aut quoꝝ auxilia ſunt: aut faci­lia. Rn̄º dd̓m: ob̓m timoris eſt malū: vnde illud qd̓ facit ad augmētū mali: facit ad augmētū timoris: maluꝫ ā­auget̉: ſolū ẜm ſpēm ipſius mali: ſꝫ ēt ẜm circūſtātias: vt ex ſupra dictis apparet: īter ceteras āt circunſtātias diu­turnitas vel ēt ꝑpetuitas magis vident̉ facere ad augmen mali: ea.n. ſunt in tꝑe: ẜꝫ durationē tꝑis quodāmodo menſurant̉: vnde ſi pati aliꝗd in tꝑe tāto eſt malū pati ideꝫ in duplo tꝑe app̄hēdit̉ vt duplatū: ẜm hanc rōnem pati­ideꝫ in infinito tꝑe qd̓ eſt ꝑpetuo pati: hꝫ quodāmodo in­finitū augmentū: mala āt poſtqꝫ aduenerint pn̄t hēre remediū: vel de facili accipiunt̉ vt ꝑpetua vel diuturna maxime reddunt̉ timēda. Ad pͥmū dd̓m: re mediuꝫ mali eſt duplex. Unū qd̓ impedit̉ futuꝝ maluꝫ ne adueniat: tali remedio ſublato aufert̉ ſpes: ꝑconſe­quēs timor: vn̄ tali remedio nūc loꝗmur. Alid̓ reme diū mali eſt malū pn̄s remouet̉: de tali remedio nunc loꝗmur. Ad ſcd̓m dd̓m licet mors ſit irreme­diabile malū: tn̄ qꝛ nūc īminet de ꝓpe: timet̉: vt ſupra dictū ē. Ad 3ᵐ dd̓ꝫ ph̓s ibi loqͥtur de ſe bono: qd̓ eſt bonū ẜm ſpēm ſuā: ſic āt ſit aliꝗd magis bonum ꝑꝑ diuturnitatem vel ꝑpetuitatem: ſed ꝑꝑ nam ipſius boni. Queſtio. xliij. Einde cōſiderādū eſt de cauſa ti­moris. Et circa hoc q̄­rūt̉ duo. Primo vtrū cauſa timoris ſit amor. vtruꝫ timoris ſit defectus. Ad primū ſic ꝓcedit̉. Uide­tur amor ſit timoris. Illud.n. qd̓ introducit aliꝗd eſt eius: ſed timor introducit amorē charitatis: vt Aug. dicit ſuꝑ canonicā Ioannis: ergo timor eſt amoris ecōuerſo.. Ph̓s dic̄ in. 2. rheto. illi qui maxime ti ment̉ a ꝗbus expectamus īminere nobis aliqua mala: ſꝫ ꝑꝑ hoc ab aliquo expectamꝰ malū: magis ꝓuocamur ad odiū eius qͣꝫ ad amorē: ergo timor magis cauſatur ab odio qͣꝫ ab amore.. Supra dictū eſt ea que ſunt a nobiſipſis hn̄t rōnem terribiliū: ſed ea ſunt ex amo­F 4