Queſtio. LXI. cultatem que requirit virtutem: etiam ſi non ſit excellens in gn̄e talis paſſionis: ideo circa ꝯcupiſcētias ponunt̉ di uerſe virtutes morales: vt dictum eſt. Queſtio. lxi. Einde cōſiderādū ē de v̓tutibus cardinalibꝰ. Et circa hoc q̄runt̉ ꝗnqꝫ. Primo vtꝝ v̓tutes mora les debeāt dici cardinales vel principa­les. Scd̓o de numero eaꝝ. Tertio ſint. Quarto vtꝝ differant abinuicem. Quinto vtꝝ diuidant̉ ꝯueniēter ī v̓tu­tes politicas: purgatorias: purgati: exēplares. Ad primū ſic ꝓcedit̉. Uidet̉ v̓tutes mora les debeant dici cardinales ſeu principales. Que.n. ex oppoſito diuidunt̉ ſūt ſimul vt dr̄ in p̄dicamentis: ſic vnum ex altero principaliꝰ: ſꝫ oēs v̓tutes ex oppoſito diuidūt genus v̓tutis: ergo nulle earū debēt dici pͥncipales.. Finis pͥncipalior eſt his ſunt ad finē: ſed v̓tutes theologice ſunt circa finē: v̓tutes āt mo rales ſūt circa ea que ſūt ad finē: ergo virtutes morales debēt dici pͥncipales ſeu cardinales: ſed magis theologice . Principalius ē qd̓ eſt per eſſentiā qͣꝫ qd̓ eſt parti cipationē: ſed v̓tutes ītellectuales ꝑtinent ad rōnale eē­tiam: v̓tutes autem morales ꝑtinēt ad rōnale participa­tionē. vt ſupra dcm̄ eſt: ergo virtutes morales ſūt prin­cipales: ſꝫ magis v̓tutes ītellectuales. Sꝫ ꝯͣ eſt qd̓ Am broſius dic̄ ſuꝑ Lucā: exponēs illd̓. Beati pauꝑes ſpiritu Scimus v̓tutes quatuor cardinales.ſ. temꝑantiā: iuſti­tiam: prudētiā: fortitudineꝫ: he aūt ſunt virtutes morales: ergo v̓tutes morales ſūt cardinales. Rn̄º dd̓ꝫ cum ſimpl̓r de v̓tute loꝗmur: intelligimus loꝗ de v̓tute huma­na: virtus aūt humana: vt ſupra dictum ē: ẜm ꝑfectam nem v̓tutis dr̄: que reqͥrit rectitudinem appetitus: hmo­.n. v̓tus non ſolū facit facultatē bene agendi: ſed ipſuꝫ etiā vſum boni operis cauſat: ſed ẜm imperfectam rōneꝫ v̓tu tis dr̄ virtus non reqͥrit rectitudinem appetitus: qꝛ ſoluꝫ facit facultatē bene agendi: aūt cauſat boni oꝑis vſum: cōſtat aūt ꝑfectum eſt pͥncipalius imperfecto: v̓tu­tes que cōtinent rectitudinē appetitꝰ dn̄r pͥncipales. huiuſ modi autem ſunt virtutes morales: inter intellectuales ſola prudētia: que etiā quodāmodo moralis eſt ẜm iaꝫ: vt ex ſupra dictis pꝫ: vn̄ ꝯueniēter inter virtutes morales ponūt̉ ille que dn̄i pͥncipales ſeu cardinales. Ad pͥmuꝫ ergo dd̓m qn̄ genus vniuocū diuidit̉ in ſuas ſpecies: tūc ꝑtes diuiſionis ex equo ſe hn̄t ẜm rōnem generis licꝫ ẜm nam rei vna ſpēs ſit pͥncipalior ꝑfectior alia: ſicut alijs aīalibus: ſed quādo eſt diuiſio alicuius analogi qd̓ di de pluribus ẜm prius poſterius: tunc nihil ꝓhibꝫ vnuꝫ eſſe pͥncipalius altero: ēt ẜm cōem rōnem: ſicut ſubſtantia pͥncipalius dr̄ ens: qͣꝫ accidens: talis eſt diuiſio virtutuꝫ ī diuerſa genera virtutū: eo bonum rōnis non ẜm eun dem ordinem inuenit̉ in oībus. Ad ſcd̓ꝫ dd̓ꝫ virtu­tes theologice ſūt ſupra hoīem: vt ſupra dcm̄ eſt: vn̄ prie dn̄r virtutes humane: ſed ſuꝑhumane vel diuine. Ad 3ᵐ dd̓m: alie virtutes intellectuales a prudentia ſi ſint pͥncipaliores qͣꝫ morales qͣꝫtum ad ſub̓m: tamē ſunt pͥncipaliores qͣꝫtum ad rōneꝫ virtutis: que reſpicit bo­num quod eſt obiectum appetitus. Ad ſecūdū ſic ꝓcedit̉. Uidet̉ ſint quatu or virtutes cardinales. Prudētia .n. eſt directiua aliaꝝ virtutum moralium: vt ex ſupra di­ctis pꝫ: ſed id quod eſt directiuum alioꝝ pͥncipalius eſt: prudētia ſola eſt virtus pͥncipalis.. Uirtutes pͥncipa­les ſunt aliquo modo morales: ſed ad oꝑationes morales ordinamur per rōnem practicā appetitum rectuꝫ: vt di­in. 6. ethi. ergo ſole due virtutes cardinales ſūt.. In ter alias et virtutes vna eſt principalior altera: ſꝫ ad hoc virtus dicat̉ pͥncipalis non reqͥrit̉ ſit pͥncipalis reſpectu oīum: ſed reſpectu quarūdā: ergo vr̄ ſint multo plures pͥncipales virtutes. Sed ꝯtra eſt qd̓ Greg. dic̄ ī. 2. mo raliū. In qͣtuor virtutibꝰ tota bona oꝑis ſtructura ꝯſurgit. Rn̄º dd̓m: numerus aliquorū accipi pōt aūt ẜꝫ pͥn­cipia formalia: aut ẜm ſub̓a: vtroqꝫ inueniunt̉ qͣtuor cardinales v̓tutes. Prīcipiū.n. formale v̓tutis de nunc loꝗmur: ē rōnis bonū: qd̓ ꝗdē dupl̓r pōt ꝯſiderari. Uno ẜꝫ ī ipſa ꝯſideratione rōnis ꝯſiſtit: ſic erit vna vir tus pͥncipalis dr̄ prudētia. Alio ẜm circa aliꝗd po nit̉ rōnis ordo: hoc vel circa oꝑationes: ſic eſt iuſtitia: vel circa paſſiōes: ſic neceſſe ē duas v̓tutes: ordinē.n. rōnis neceſſe ē ponere circa paſſiōes: ꝯſiderata repugnan tia ipſaꝝ ad rōnem: ꝗdem pōt eſſe dupl̓r. Uno ẜm paſſio impellit ad aliquid ꝯͣrium rōni: ſic neceſſe eſt paſſio reprimat̉: ab hoc denominat̉ tꝑantia. Alio ẜꝫ paſſio retrahit ab eo quod ratio dictat: ſicuti timor ꝑicu lorum vel laboꝝ: ſic neceſſe eſt homo firmet̉ ī eo qd̓ eſt rōnis ne recedat: ab hoc denominat̉ fortitudo. Et ſi­mil̓r ẜm ſub̓a idē numerus inuenit̉. Quadruplex.n. inue nit̉ ſub̓m huius virtutis: de qua nunc loꝗmur.ſ. rōnale eēntiam qd̓ prudētia perficit: rōnale per participationeꝫ qd̓ diuidit̉ in tria.i. in voluntatem eſt ſub̓m iuſtitie: in ꝯcupiſcibilē ē ſub̓m tēperātie: in iraſcibilē ē ſub̓m for titudinis. Ad pͥmū dd̓m: prudētia ē ſimpl̓r pͥnci­palior oībus: ſꝫ alie ponunt̉ pͥncipales vnaq̄qꝫ ī ſuo gn̄e. Ad 2ᵐ dd̓m: rōnale participationē diuidit̉ ī tria: vt dcm̄ ē. Ad 3ᵐ dd̓m: oēs alie virtutes quaꝝ vna eſt pͥncipalior alia reducunt̉ ad predictas quatuor. qͣꝫtuꝫ ad ſub̓m: qͣꝫtum ad rōnes formales. Ad tertiū ſic ꝓcedit̉. Ur̄ alie v̓tutes magis debeāt dici pͥncipales qͣꝫ iſte. Id.n. qd̓ ē maximū ī vnoquoqꝫ gn̄e vr̄ pͥncipalius: ſꝫ magna nimitas operat̉ magnū ī oībꝰ v̓tutibꝰ: vt dr̄ in. 4. ethi. er go magnanimitas maxīe dꝫ dici prīcipalis virtus.. Illud qd̓ alie virtutes firmant̉. vr̄ eſſe maxīe prīcipalis virtꝰ: ſꝫ humilitas ē hmōi. Dic̄.n. Greg. ceteras vir tutes ſine hūilitate ꝯgregat qͣſi paleas ī vētū portat. hu militas vr̄ maxīe prīcipalis.. Illud vr̄ maxime prīcipale qd̓ eſt ꝑfectiſſimū: ſꝫ hoc ꝑtinet ad patiētiā. ẜm il lud Iacobi primo. Patiētia opꝰ ꝑfectū hꝫ. ergo patientia dꝫ poni principalis. Sꝫ ꝯͣ ē Tulliꝰ ī ſua rhetorica ad has quatuor oēs alias. reducit. Rn̄º dd̓ꝫ: ſicut ſupra dcm̄ eſt: hmōi qͣtuor virtutes cardinales accipiunt̉ ẜm tuor formales rōnes virtutis: de loꝗmur: ꝗdem ī aliꝗ­bꝰ actibꝰ: vel paſſionibꝰ prīcipal̓r īueniūt̉: ſic̄ bonū ꝯſiſtēs ī ꝯſideratiōe rōnis principal̓r īuenit̉ in ipſo rōnis īperio: aūt ī ꝯſilio: neqꝫ ī iudicio: vt ſupra dcm̄ ē. Sil̓r aūt bonum rōnis: ꝓut ponit̉ ī oꝑationibꝰ: ẜm rōneꝫ recti debiti pri cipal̓r īuenit̉ ī cōmutationibꝰ vel diſtributionibꝰ: ſūt ad alteꝝ equalitate: bonū aūt refrenādi paſſiōes principal̓r īuenit̉ ī paſſionibꝰ quas maxīe difficile ē reprimere.ſ. ī de lectationibꝰ tactꝰ: bonū aūt firmitatis ad ſtāduꝫ ī bono nis ꝯͣ īpetum paſſionū precipue īuenit̉ ī periculis mortis: ꝯͣ difficillimū ē ſtare. Sic igr̄ predictas quatuor virtutes dupl̓r ꝯſiderare poſſumꝰ. Uno ẜm cōes rōnes for­males: ẜm hoc dn̄r principales quaſi gn̄ales ad oēs vi­tutes: vtpote oīs virtꝰ facit bonū ī ꝯſideratiōe rōnis dicat̉ prudētia. oīs v̓tꝰ fac̄ bonū debiti recti ī oꝑa­tiōibus dicat̉ iuſtitia: oīs virtꝰ cohibꝫ paſſiones de­primit dicat̉ temperātia: oīs virtꝰ facit firmitatē ꝯͣ quaſcūqꝫ paſſiones dicat̉ fortitudo: ſic multi loquuntur de iſtis virtutibꝰ: ſacri doctores qͣꝫ ēt ph̓i: ſic alie virtu tes ſub ipſis ꝯtinent̉: Un̄ ceſſant oēs obiectiōes. Alio ve­ro pn̄t accipi ẜm iſte virtutes denomināt̉ ab eo qd̓ ē principiū in vnaqͣqꝫ maͣ: ſic ſunt ſpāles virtutes ꝯͣ alias diuiſe: dn̄r tn̄ prīcipales reſpectu aliarū ꝑꝑ principalitatē maͣe: puta prudentia dicatur p̄ceptiua eſt: iuſtitia eſt circa actiones debitas īter equales: tēperantia que repri­mit concupiſcentias delectationū tactus: fortitudo que fir­mat. ꝯͣ pericula mortis. Et ſic ēt ceſſant obiectiones. qꝛ alie virtutes pn̄t hr̄e aliquas alias principalitates: ſed iſte dn̄i principales maͣe: vt ſupra dcm̄ eſt. Ad quartū ſic ꝓcedit̉. Uidetur qͣtuor p̄di cte v̓tutes non ſint diuerſe virtu­tes adinuicē diſtincte. Dic̄.n. Greg. ī. 22. moraliū. Pru­dētia v̓a ē iuſta tēperās fortis ē: nec ꝑfecta tē­