Queſtio. LXXI. 71 modum obſeruat qͣꝫtum ad interiores concupiſcentias ꝑ ꝯtinētiā ⁊ caſtitatē: ſiue hec duo diſtinguāt̉ ꝑ hoc ꝙ caſtitas refrenat hoīem ab illicitis: ꝯtinentia v̓o a licitis: ſiue per hoc ꝙ ꝯtinens patit̉ ꝯcupiſcētias. ſꝫ nō deducit̉: caſtus āneqꝫ patit̉: neqꝫ deducit̉. ¶ Ad pͥmū ergo dd̓ꝫ: ꝙ ſanctificatio ſit per omnes virtutes per quas etiam peccata tollunt̉: vnde fructus ibi ſingulariter nominant̉ ꝑꝑ virtuteꝫ generis: qd̓ in multas ſpecies diuidit̉: ẜm quas dn̄r multi fructus. ¶ Ad 2ᵐ dd̓m: ꝙ fructus centeſimus: ſexageſimus: ⁊ trigeſimus: nō diuerſificant̉ ẜm diuerſas ſpecies virtuoſoꝝ actuum: ſed ẜm diuerſos perfectionis gradus etiaꝫ vnius virtutis: ſic̄ continentia coniugalis dr̄ ſignificari per fructum trigeſimum: cōtinentia vidualis ꝑ ſexageſi mum: virginalis āt per centeſimuꝫ. Et alijs ēt modis ſau cti diſtinguūt tres euangelicos fructus ẜꝫ tres gradus vir tutis: ⁊ ponuntur tres gradus. qꝛ cuiuſlibet rei perfectio attendit̉ ẜm pͥncipiū mediū ⁊ finē. ¶ Ad tertium dd̓ꝫ: ꝙ hoc ip̄m qd̓ ē ī triſtitijs nō ꝑturbari rōnem delectabilis hꝫ ⁊ fides ēt ſi accipiat̉ ꝓut eſt fundamētū hꝫ quādā rōnē vltimi ⁊ delectabilis ẜm ꝙ ꝯtinet certitudinē. Unde glo. exponit fides.i. de īuiſibilibꝰ certitudo. ¶ Ad quartū dd̓m ꝙ ſic̄. Aug. dic̄ ſuꝑ epl̓am ad Gal̓. apl̓us non hoc ita ſuſce pit vt doceret quot ſūt vel oꝑa carnis vel fructus ſpūs: ſꝫ vt oſtēderet in quo gn̄e illa vitāda: illa v̓o ſectanda ſunt. Un̄ potuiſſent vel plures: vel ēt pauciores fructꝰ enumerari: ⁊ tn̄ oēs donoꝝ ⁊ virtutū actꝰ pn̄t ẜꝫ quādā ꝯueniētiā ad hec reduci: ẜm ꝙ oēs v̓tutes ⁊ dona neceſſe ē ꝙ ordinēt mētē aliquo p̄dictoꝝ modoꝝ: vn̄ ⁊ actꝰ ſapiētie ⁊ quorūcūqꝫ donoꝝ ordinātiū ad bonū reducunt̉ ad charitatē: gaudiū ⁊ pacē. Ideo tn̄ potiꝰ hec qͣꝫ alia enumerauit. qꝛ hic enumerata magis īportāt: vel fruitionē bonoꝝ: vel ſedationē maloꝝ: qd̓ vr̄ ad rōnem fructus pertinere. Ad quartū ſic ꝓcedit̉. Ur̄ ꝙ fructus nō ꝯͣriē tur oꝑibꝰ carnis q̄ apl̓us enume rat. Contraria.n. ſunt ī eodē gn̄e: ſꝫ oꝑa carnis nō dn̄r fructus. ergo fructus ſpūs eis nō ꝯͣriāt̉. ¶ Pͣ. Unū vni ē ꝯͣriū ſꝫ plura enumerat apl̓us oꝑa carnis qͣꝫ fructus ſpūs. ergo fructꝰ ſpūs ⁊ oꝑa carnis nō ꝯͣriant̉. ¶ Pͣ. Inter fructus ſpūs prima ponunt̉ charitas: gaudiū: ⁊ pax: ꝗbus n̄ correſpondent ea q̄ primo enumerant̉ inter oꝑa carnis: q̄ ſunt fornicatio: īmundicia: īpudicitia. ergo fructus ſpūs nō ꝯͣriant̉ oꝑibus carnis. ¶ Sꝫ ꝯͣ ē qd̓ apl̓s dicit ibidem: ꝙ caro ꝯcupiſcit aduerſus ſpūm: ⁊ ſpūs aduerſus carnem. ¶ Rn̄º dd̓ꝫ: ꝙ oꝑa carnis ⁊ fructꝰ ſpūs pn̄t accipi dupl̓i Uno mō ẜm cōem rōnem. ⁊ hoc mō in cōi fructus ſpūs ſancti ꝯͣriant̉ oꝑibus carnis: ſpūs.n. ſcūs mouet humanā mentē ad id qd̓ ē ẜm rōneꝫ: vel potius ad id qd̓ eſt ſupra rōnem: appetitus aūt carnis ꝗ eſt appetitus ſenſitiuus trahit ad bona ſenſibilia que ſunt infra hoīem. vn̄ ſicut motꝰ ſurſum: ⁊ motus deorſum ꝯͣriant̉ in nalibus: ita in oꝑibꝰ humanis ꝯͣriant̉ oꝑa carnis fructibus ſpūs. Alio mō pn̄t conſiderari ẜm ꝓprias rōnes ſinguloꝝ fructuū enumeratorum: ⁊ opeꝝ carnis. ⁊ ſic non oꝫ ꝙ ſingula ſingulis ꝯtraponant̉. qꝛ ſicut dcm̄ eſt: apl̓s non intendit enumerare oīa opera ſpūalia: nec oīa oꝑa carnalia. Sed tn̄ ẜm qͣꝫdam ad aptionē Aug. ſuꝑ epl̓am ad Gal̓. contraponit ſingulis oꝑbus carnis ſingulos fructus: ſicut fornicationi q̄ eſt amoexplēde libidinis a legitimo ꝯnubio ſolutus opponit̉ charitas: per quā aīa coniungit̉ deo in qua ēt eſt vera caſtitas: īmundicie aūt ſunt oēs ꝑturbationes de illa fornicatione ꝯceptē: ꝗbus gaudiū tranꝗlitatis opponit̉. Idoloꝝ āt ſeruitus per quā bellum eſt geſtū aduerſus euangeliuꝫ dei: opponit̉ paci: contra veneficia aūt inimicitias ⁊ ꝯtētiones: animoſitates: emulationes: ⁊ diſſenſiones: opponunt̉ longanimitas ad ſubſtinendum mala hoīum inter quos viui mus: ⁊ ad curandū benignitas: ⁊ ad ignoſcendū bonitas hereſibus aūt opponit̉ fides: inuidie: manſuetudo: ebrie tatibus ⁊ cōmenſurationibus continentia. ¶ Ad primū et go dd̓m: ꝙ id qd̓ procedit̉ ab arbore ꝯtra nam arboris n̄ dr̄ eſſe fructus eius: ſed magis corruptio q̄dam. Et qꝛ vir tutū oꝑa ſunt connalia rōni: oꝑa vero vitioꝝ ſunt cōtra rō nem. iō oꝑa virtutū fructus dn̄r: nō āt oꝑa vitioꝝ. ¶ Ad ſcd̓m dd̓m: ꝙ bonum contingit vno modo: malum vero omnifariam: vt Dionyſius dicit. 4. ca. de di. no. vnde ⁊ vni virtuti plura vitia opponuntur ⁊ ꝑꝑ hoc non eſt miꝝ ſi plura ponuntur opera carnis qͣꝫ fructꝰ ſpūs. ¶ Ad terti um pꝫ ſolutio ex dictis. ¶ Queſtio. lxxi. Onſequēter cōſiderāduꝫ ē de vitijs ⁊ pctīs. ¶ Circa q̄ ſex ꝯſiderāda occurrūt. Primo ꝗdem de ipſis vitijs ⁊ peccatis ẜm ſe. Scd̓o de diſtinctiōe eorum. Tertio de cōparatione eoꝝ adinuiceꝫ. Quarto de ſubiecto peccati. Quinto de cā eius. Sexto de effectu ipſius. ¶ Circa primū q̄run tur ſex. Primo vtꝝ vitiū ꝯͣriet̉ virtuti. Scd̓o vtꝝ vitiū ſit ꝯͣ nam. Tertio ꝗd ſit peius: vtꝝ vitiū vel actus vitioſus. 4º vtꝝ actus vitioſus poſſit eē ſimul cum v̓tute. 5 vtꝝ in oī peccato ſit aliꝗs actus. 6º de diffinitione peccati quā Augu. ponit. 22. ꝯͣ fauſtum. Pctm̄ eſt dcm̄ vel ſcm̄: vel concupitum ꝯͣ legem eternam. Ad primū ſic ꝓcedit̉. Ur̄ ꝙ vitiū nō ꝯͣriet̉ vir tuti. Uni.n. vnū ē ꝯͣrium vt ꝓbat̉ ī lo. metaphyſice: ſꝫ virtuti ꝯͣriant̉ pctm̄ ⁊ malitia. nō ergo ꝯͣriat̉ ei vitiū. qꝛ vitiū dr̄ ēt ſi ſit indebita diſpoſitio mēbroꝝ corporaliū. vel quarūcūqꝫ reꝝ. ¶ Pͣ. Uirtus nominat qͣꝫ dam ꝑfectionē potētie: ſꝫ vitiū nihil nominat ad potētiā ꝑtinēs. ergo vitiū nō ꝯͣriat̉ virtuti. ¶ Pͣ. Tullius dic̄ in. 4. de tuſculanis qōnibus: ꝙ virtꝰ ē q̄dā ſanitas aīe: ſanitati āt opponit̉ egritudo vel morbus magis qͣꝫ vitiū. ergo virtu ti nō ꝯͣriat̉ vitiū. ¶ Sꝫ ꝯͣ ē qd̓ dicit Aug. ī libro de ꝑfectio ne iuſtitie: ꝙ vitiū ē qualitas ẜm quā malus ē aīus: virtus āt ē qualitas q̄ fac̄ bonū hn̄tem: vt ex ſupra dictis pꝫ. ergo vitiū ꝯͣriat̉ virtuti. ¶ Rn̄º dd̓ꝫ ꝙ circa virtutē duo poſſu mus ꝯſiderare.ſ. ipſaꝫ eſſentiā virtutis: ⁊ id ad qd̓ ē virtꝰ. In eſſentia ꝗdē v̓tutis aliꝗd ꝯſiderare pōt directe: ⁊ aliꝗd ex ꝯſequēti. Directe ꝗdē virtus īportat diſpōnem quandā alicuius ꝯueniēter ſe hn̄tis ẜm modū ſue nae. Un̄ ph̓s dicit in. 7. phyſicoꝝ: ꝙ v̓tus eſt diſpō ꝑfecti ad optimū: dico āt ꝑfecti qd̓ eſt diſpoſitū: ẜm nam. Ex ꝯſequenti āt ſeꝗ tur ꝙ virtus ſit bonitas q̄dam: ī hoc.n. ꝯſiſtit vniuſcuiuſqꝫ rei bonitas ꝙ ꝯuenienter ſe hꝫ ẜm modū ſue naͣe. Id aūt ad qd̓ virtus ordinat̉ ē actus bonus: vt ex ſupra dictis pꝫ: ẜm hoc igit̉ tria inueniunt̉ opponi virtuti: quoꝝ vnuꝫ eſt pctm̄: qd̓ opponit̉ ſibi ex parte eiꝰ ad qd̓ virtus ordinat̉: nā pctm̄ ꝓprie nominat actum inordinatū: ſic̄ actus virtutis ē actus ordinatus ⁊ debitus: ẜm āt ꝙ ad rōnem virtu tis ꝯſeqͥtur ꝙ ſit bonitas q̄dam: opponit̉ virtuti malitia: ſꝫ ẜm id qd̓ directe ē de rōne virtutis: opponit̉ virtuti vitiū: vitiū.n. vniuſcuiuſqꝫ rei eſſe vr̄ ꝙ non ſit diſpoſita ẜm ꝙ ꝯuenit ſue naͣe. Un̄ Aug. dic̄ ī. 3. de libero arbitrio. Qd̓ ꝑfectōi naͣe deeſſe ꝑſpexeris: id voca vitiū. ¶ Ad pͥmū gͦ dd̓m: ꝙ illa tria nō cōtrariant̉ virtuti ẜm idē: ſꝫ pctm̄ quidem contrariat̉ ẜm ꝙ virtus ē operatiua boni. militia aūt ẜm ꝙ ē bonitas q̄dam: vitiuꝫ aūt ꝓprie ẜm ꝙ ē virtus. ¶ Ad 2ᵐ dd̓m: ꝙ virtus non ſolū īportat ꝑfectionem po tentie q̄ ē pͥncipiū agēdi. ſꝫ ēt īportat debitā diſpōnem eius cuius ē virtꝰ: ⁊ hoc iō: qꝛ vnūquodqꝫ oꝑat̉ ẜm ꝙ actū ē: reꝗrit̉ ergo ꝙ aliꝗd ſit in ſe bn̄ diſpoſitū qd̓ dꝫ eē boni operatiuū. ⁊ ẜm hoc virtuti vitiū opponit̉. ¶ Ad 3ᵐ dd̓ꝫ ꝙ ſicut Tulliꝰ dic̄ ī. 4. de tuſculanis q̄ſtionibꝰ: morbi ⁊ egro tationes partes ſunt vitioſitatis. in corporibus.n. morbuꝫ appellat totiꝰ corporis corruptionem: puta febrem vel ali ꝗd huiuſmodi: erogationem v̓o morbum cuꝫ ībecillitate: vitium aūt cuꝫ partes corporis īter ſe deſſidēt. Et qͣꝫuis ī corpore qn̄qꝫ ſit morbꝰ ſine erogatione: puta cum aliquis eſt interius male diſpoſitꝰ: nō tn̄ exterius p̄pedit̉ a ſolitis operationibus. In animo tn̄ vt ipſe dic̄ hec duo non pn̄t niſi cogitatione ſecerni. Neceſſe eſt.n. ꝙ qn̄qꝫ aliquis interius eſt male diſpoſitus habēs inordinatū affectum ꝙ ex hoc imbecillis reddat̉ ad debitas operationes exercedas. qꝛ vnaqueqꝫ arbor ex ſuo fructu cognoſcit̉.i. hō ex opere vt dicit̉ Matth̓. 12. ſed vitium animi: vt Tullius ibidem