Qō CLXXX. De vita cōtēplatiua 1179 ⁊ ẜm diuerſos circuitus: oēs cōtinent̉ ſub motu recto vel obliquo. nā ꝑ oēs deſignatur diſcurſus rōnis: ꝗ ꝗdeꝫ ſi ſit a genere ad ſpēꝫ vel a toto ad partē: erit vt ip̄e exponit ẜꝫ ſurſuꝫ ⁊ deorſuꝫ. ſi vero fit ab vno oppoſitoꝝ in aliud erit ẜm dextrorſum ⁊ ſiniſtrorſuꝫ. ſi vero ſit a cauſis in effectꝰ erit an̄ ⁊ retro. ſi vero ſit ẜm accidētia que circūſtant rem ꝓpinquā vel remotā erit circuitꝰ. diſcurſus aūt rōnis qn̄ eſt a ſenſibilibus ad ītelligibilia ẜm ordinē naͣlis rōnis ꝑtinet ad motū rectū. qn̄ āt ē ſcd̓ꝫ illuminatiōes dīnas ꝑtinet ad motū obliquū: vt ex dcīs pꝫ. ſola āt īmobilitas quā ponit ꝑtinet ad motū circularē. vnde pꝫ ꝙ Diony. multo ſufficientius ⁊ ſubtiliꝰ motus ꝯtemplationis deſcribit. Ad ſeptimum ſic ꝓcedit̉. Ur̄ ꝙ ꝯtēplatio dele ctationē nō habeat. Delectatio .n. ad vim appetitiuā ꝑtinet. ſꝫ ꝯtēplatio pͥncipaliter conſi ſtit in ītellectu. gͦ videt̉ ꝙ delectatio non pertineat ad cōtemplationē. ¶ Pͣ. Oīs contētio ⁊ oē certamē īpedit dele ctationē. ſꝫ in cōtēplatione eſt cōtētio ⁊ certamē. dicit enī Greg. ſuꝑ Ezech̓. ꝙ aīa cū ꝯtēplari deū nitit̉ velut in quodā certamine poſita mō quaſi exuperat: qꝛ intelligendo ⁊ ſentiendo de īcircūſcripto lumine aliꝗd deguſtat mō ſuccūbit: qꝛ deguſtando iteꝝ deficit: gͦ vita ꝯtemplatiua non hꝫ delectationē. ¶ Pͣ. Delectatio ſeꝗtur oꝑationē perfectā: vt dr̄. io. ethico. ſꝫ ꝯtēplatio vie eſt īperfecta: ẜm illud .i. ad Cor. 13. Uidemꝰ nunc ꝑ ſpeculū in enigmate. vn̄ ⁊ de Iacob legit̉ Gen̄. 32. ꝙ poſtqͣꝫ dixit. Uidi dn̄m facie ad fa ciē: claudicabat pede. gͦ videt̉ ꝙ vita ꝯtēplatiua delectationē nō habeat. ¶ Pͣ. Leſio corporalis delectationē īpedit. ſꝫ cōtēplatio inducit leſionē corporaleꝫ. vn̄ Gen̄. 32. dr̄ ꝙ Iacob poſtqͣꝫ dixerat: Uidi dn̄ꝫ facie ad faciē: claudica bat pede eo ꝙ tetigerit neruuꝫ femoris eiꝰ ⁊ obſtupuerit. gͦ vr̄ ꝙ ī vita ꝯtēplatiua nō ſit delectatio. ¶ Sꝫ ꝯͣ ē qd̓ de ꝯtēplatiōe ſapīe dr̄ Sap̄. 8. Nō hꝫ amaritudinē ꝯuerſatio illiꝰ: nec tediuꝫ ꝯuictꝰ eiꝰ: ſꝫ letitiam ⁊ gaudiū. ⁊ Greg. di cit ſuper Ezech̓. ꝙ ꝯtemplatiua vita amabilis valde dulcedo eſt. ¶ Rn̄º. dd̓m ꝙ aliqua contemplatio pōt eſſe de lectabilis dupl̓r. Unoº rōne ipſiꝰ oꝑationis: qꝛ vnicuiqꝫ delectabilis eſt operatio ſibi ꝯueniens ẜm ꝓpriam nam vel habitum. contēplatio aūt veritatis cōpetit homini ẜꝫ ſuā nam ꝓut eſt aīal rōnale: ex quo ꝯtīgit ꝙ oēs homines natura ſcire deſiderant: ⁊ per ꝯn̄s in cognitione veritatis delectantur. ⁊ adhuc magis fit hoc delectabile habenti habituꝫ ſapientie ⁊ ſcientie: ex quo accidit ꝙ ſine difficultate aliquis contemplatur. Alio modo cōtemplatio redditur delectabilis ex parte obiecti: inquantum.ſ. aliquis rem amatā ꝯtemplat̉: ſicut ēt accidit ī viſione corꝑali ꝙ delectabilis reddit̉ nō ſolū ex eo ꝙ ip̄m videre ē delectabile: ſꝫ ēt ex eo ꝙ videt ꝗs ꝑſonā amataꝫ. Quia ergo vita ꝯtēplatiua p̄cipue ꝯſiſtit in ꝯtēplatiōe dei ad quaꝫ mouet charitas. vt dcm̄ ē: īde eſt ꝙ in vita ꝯtēplatiua nō ſolū eſt delectatio rōne ipſiꝰ ꝯtemplationis: ſꝫ ēt rōne ipſiꝰ diuini amoris. ⁊ qͣꝫtū ad vtrūqꝫ eiꝰ delectatio oēm delectationē hūanā excedit: nā ⁊ delectatio ſpūalis potior eſt qͣꝫ carnal̓ vt ſupra habitū eſt: cū de paſſiōibꝰ ageret̉. ⁊ ip̄e amor quo ex charitate deus diligit̉ oēm amore excedit: vn̄ ⁊ ī p̄s dr̄. Guſtate ⁊ videte qm̄ ſuauis ē dn̄s. ¶ Ad pͥmū gͦ dd̓ꝫ ꝙ vi ta ꝯtēplatiua lꝫ eēntial̓r ꝯſiſtat ī ītellectu pͥncipiū tn̄ hꝫ ī effectu. īquātū videlicet aliꝗs ex charitate ad dei ꝯtēplationē īcitat̉. ⁊ qꝛ finis reſpondet pͥncipio: īde ē ꝙ ēt termi nus ⁊ finis ꝯtēplatiue vite habet̉ ī affectu: dū.ſ. aliꝗs ī viſione rei amate delectat̉. ⁊ ipſa delectatio rei viſe ampliꝰ excitat amorē: vn̄ Greg. dicit ſuꝑ Ezech̓. ꝙ cū ꝗs ip̄m quē amat viderit: ī amoreꝫ ipſiꝰ ampliꝰ igneſcit. ⁊ hec eſt vltīa ꝑfectio ꝯtēplatiue vite: vt.ſ. nō ſoluꝫ diuina v̓itas videat̉: ſꝫ ēt vt amet̉. ¶ Ad 2ᵐ dd̓ꝫ ꝙ ꝯtētio vel certamē qd̓ ꝓue nit ex ꝯͣrietate exterioris rei īpedit illiꝰ rei delectationeꝫ. nō.n. aliꝗs d̓lectat̉ ī re ꝯͣ quā pugnat: ſꝫ ī re ꝓ qͣ ꝗs pugnat cū eā hō adeptꝰ fuerit ceteris paribꝰ magis ī ea delectat̉: ſicut Aug. dicit ī. 8. ꝯfeſ. ꝙ qͣꝫto fuit maiꝰ ꝑiculū ī p̄lio: tan to maiꝰ ē gaudiū in triūpho. nō ē aūt in ꝯtēplatione ꝯtentio ⁊ certamē ex ꝯͣrietate v̓itatis quā ꝯtēplamur: ſꝫ ex defectu nr̄i ītellectꝰ. ⁊ ex corruptibili corꝑe qd̓ nos ad īferio ra retrahit. ẜm illud Sap̄. 9. Corpꝰ ꝙ corrūpit̉ aggrauat aīam. ⁊ dep̓mit terrena īhabitatio ſenſuꝫ multa cogitātē: ⁊ inde eſt ꝙ qn̄ hō ꝑtingit ad ꝯtēplationē veritatis ardētius eā amat: ſed magis odit ꝓpriū defectū ⁊ grauitatem corruptibilis corporis: vt dicat cū apl̓o: infelix ego hō: ꝗs me liberabit de corpore mortis huiꝰ? Un̄ ⁊ Grego. dic̄ ſuper Ezech̓. Cū deꝰ ia ꝑ deſideriū ⁊ ītellectū cognoſcit̉: oēꝫ voluptatē carnis arefacit. ¶ Ad 3ᵐ dd̓m ꝙ ꝯtēplatio dei in hac vita īperfecta eſt reſpcū ꝯtēplatōis patrie. ⁊ ſil̓r de lectatio ꝯtēplatiōis vie eſt īperfecta reſpectu delectatōis ꝯtēplationis patrie de qͣ dr̄ in p̄s. Detorrente voluptatis tue potabis eos. ſꝫ ꝯtemplatio diuinoꝝ q̄ habet̉ in via ⁊ ſi ſit īperfecta: tn̄ eſt delectabilior oī alia ꝯtēplatiōe qͣꝫtum cunqꝫ ꝑfecta ꝑꝑ excellētiā rei ꝯtēplate. vn̄ ph̓s dic̄ in pͦ de partibꝰ aīaliū. Accidit circa illas honorabiles exiſtētes ⁊ diuinas ſub̓as minores nobis exiſtere theorias: ſꝫ ⁊ ſi ſcd̓ꝫ modicū attingamꝰ eas tn̄ ꝑꝑ honorabilitatē cognoſcendi delectabilius aliꝗd hn̄t qͣꝫ q̄ apud nos oīa. ⁊ hoc eſt ēt qd̓ Grego. dic̄ ſuꝑ Ezech̓. Cōtēplatiua vita amabil̓ valde dul cedo eſt q̄ ſuꝑ ſemetip̄am aīam rapit: celeſtia aperit: ſpūalia mētis oculis patefacit. ¶ Ad qͣrtū dd̓m ꝙ Iacob poſt ꝯtēplationē vno pede claudicabat. qꝛ neceſſe ē vt debilita to amore ſeculi ꝯualeſcat aliꝗs ad amorē dei: vt Greg. dicit ſuꝑ Ezech̓. ⁊ iō poſt agnitionē ſuauitatis dei vnꝰ ī nobis pes ſanꝰ remanet atqꝫ aliꝰ claudicat. oīs enim ꝗ vno pede claudicat: ſolū illi pedi īnitit̉ quē ſanum hꝫ. Ad octauum ſic ꝓcedit̉. Uidet̉ ꝙ vita ꝯtēpla tiua nō ſit diuturna. Uita.n. ꝯtēplatiua eēntial̓r ꝯſiſtit in his q̄ ad ītellectuꝫ ꝑtinēt: ſꝫ oēs ītellectiue ꝑfectiones huiꝰ vite euacuabunt: ẜm illud pri ma ad Corin. 13. Siue ꝓphetie euacuabuntur ſiue lingue ceſſabūt: ſiue ſcīa deſtruet̉. ergo vita ꝯtēplatiua euacuat̉. ¶ Pͣ. Dulcedinē ꝯtēplatiōis aliꝗs hō raptim ⁊ ꝑtrāſeun do deguſtat: vn̄ Aug. dicit ī. 10 ꝯfeſ. Intromittis me ī affe ctū multū iuſitatū ītrorſus ad quā neſcio dulcedinē: ſed redeo ī hoc erūnoſis ponderibꝰ. Greg. ēt dicit ī. 5. moral̓. exponēs illud Iob. 4. Cū ſpūs me p̄ſente trāſiret. In ſuauitate inꝗt ꝯtēplationis ītime: nō diumēs figit̉. qꝛ ad ſemetip̄aꝫ ipſa īmenſitate luminis reuerberata reuocat̉. er go vita ꝯtēplatiua nō ē diuturna. ¶ Pͣ. Illud qd̓ nō ē homini cōnale nō pōt eē diuturnū. vita aūt ꝯtēplatiua ē me lior qͣꝫ ẜm hoīem: vt ph̓s dicit in. io. ethi. ergo vr̄ ꝙ vita cō templatiua nō ſit diuturna. ¶ Sed ꝯͣ eſt qd̓ dominꝰ dic̄ Luc. io. Maria optimā partē elegit que nō auferetur ab ea: qꝛ vt Grego. dicit ſuper Ezech̓. cōtemplatiua hic incipit vt in celeſti patria perficiat̉. ¶ Rn̄º. dd̓m ꝙ aliquid pōt dici diuturnū dupliciter. Unoº ẜm ſuā nam. Alioº quo ad nos. Scd̓m ſe quidē manifeſtuꝫ eſt ꝙ vita cōtem platiua diuturna eſt dupliciter. Uno mō eo ꝙ verſatur circa incorruptibilia ⁊ īmobilia. Alio mō qꝛ nō hꝫ cōtra rietatem: delectationi.n. que eſt in cōſiderādo nihil eſt cō trariū: vt dicit̉ in.i. topicorum. Sed quo ad nos etiā vita cōtemplatiua diuturna eſt: tum qꝛ cōpetit nobis ẜm actio nem incorruptibilis partis anime.ſ. ẜm ītellectum. vnde pōt poſt hanc vitam durare. Alio mō qꝛ in operibus con templatiue corporaliter nō laboramꝰ. vnde magis in huiuſmodi operibus cōtinue perſiſtere poſſumꝰ: ſicut ph̓us dicit in. io. ethicorum. ¶ Ad pͥmum gͦ dd̓m ꝙ modus con templandi nō eſt idem hic ⁊ in patria. ſed vita cōtemplatiua dicit̉ manere rōne charitatis in qua hꝫ ⁊ pͥncipium ⁊