liber quartis.maritanus empplinerato appropians/ curationi eius ſacramentorum alligamenta adbibuit. quia contra origialis peccati ⁊ actualis vulnera. ſacramentorum remedia deus inſtituit. De quibus quatuor primoconſideranda occurrūt. Quid ſit ſacramentum. Quare inſtitutum In quibusconſiſtat ⁊ conficiatur. ⁊ que ſit diſtantia inter ſacram̄ta veteris ⁊ noue legis.¶ Quid ſit ſacramentum.Acrametum eſt ſacre rei ſignuꝫDicitur tamen ſacramētum etiam ſacrum ſecretuꝫ. ſicut ſacramentum diuinitatis. ut ſacramentū ſitſacrum ſignans. ⁊ ſacrum ſignatuꝫ. ſednunc agitur de ſacramento ſecundū qd̓eſt ſignum. Item ſacramentum eſt inuiſibilis gratie viſibilis forma. Signumvero eſt res preter ſpeciem quam ingerit ſenſibus aliquid aliud ex ſe faciēs incognitionem venire. Signoꝝ vero aliaſunt naturalia. vt fumus ſignificans ignem. alia data ⁊ eorum que data ſunt q̄dam ſunt ſacramēta quedam non. Omne enim ſacramentuꝫ eſt ſignum ſed noneconuerſo. ſacramentum eius rei ſimilitudinem gerit cuius ſignum eſt. Si em̄ſacramenta non haberent ſimilitudineꝫrerum quarum ſacramenta ſunt/ proprieſacramenta non dicerentur. Sacramētum enim proprie dicitur quod ita ſignum eſt gratie dei. ⁊ inuiſibilis gratieforma. vt ipſius imaginem gerat ⁊ cauſa exiſtat. Non ergo ſignificandi tantum gratia ſacramenta inſtituta ſuntſed etiam ſanctificandi. que enim ſignificandi gratia tantū inſtituta ſunt. ſolumſigna ſunt. ⁊ non ſacramenta ſicut fuerunt ſacrificia carnalia. ⁊ obſeruātie cerimoniales veteris legis. que nunquampoterant iſtos facere offerentes. Quiavt ait apoſtolus. Sanguis hireorum ⁊thaurorum ⁊ cuius vitule aſperſus. in qͥnatos ſanctificabat ad emundationemcarnis non anime. Nam inquinatio illaerat contactus mortui. vnde ambroſius.Nibil aliud intelligo inquinationeꝫ quālex mundat niſi contactuꝫ mortui hominis quem qui tetigerat immundus eratſeptem diebus. ſed purificabatur ſecundum legem die tercio ⁊ ſeptimo. ⁊ itamundus erat vt iam intraret in templūMundabāt etiam interdum a corporali lepra illa legalia ſed nunquam ex operibus legis aliquis iuſtificatꝰ eſt vt aitapoſtolus. etiam ſi in fide ⁊ caritate fierent. Querit̉ q̄re. qꝛ impoſuit ea deus inſeruitutem. non in iuſtificationem ⁊ vtfigura futuri eſſent. volens ergo ſibiipſipotius offerri ea ꝙͣ idolis. illa ergo ſisna erant. ſed tamen ⁊ ſacramenta. licetminus proprie in ſcripturis ſepe vocant̉Quia ſigna erant rei ſacre quam vtiqꝫnon preſtabant. Illa autem apoſtolusopera legis dicit que tantum ſignificandi gratia. vel in onus inſtituta ſuntiuſa inſtitutionis ſacramentorum.Riplici autem de cauſa ſacramēta inſtituta ſunt. propter humiliationem. eruditioneꝫ. exercitationem. propter humiliationeꝫ quideꝫvt dum homo in ſenſibilibus rebus quenatura infra ipſum ſunt ex precepto creatoris ſe reueredo ſubicit vt ex hac humilitate ⁊ obedientia deo magis placeat. ⁊ vt apud eum mereatur cuius imperio ſalutem querit in inferioribus ſe. ⁊ſi non Ab illis ſed per illa a deo proptereruditionem etiaꝫ inſtituta ſunt. vt perid quod foris in ſpecie viſibili cerniturad inuiſibilem virtutem que intus ē agnoſcendam mens erudiatur. Homo em̄qui an̄ peccatum ſine medio deum videbat per peccatum adeo hebuit vt neq̄quam diuina nequeat capere non humanis exercitatus propter exercitationemſimiliter inſtituta ſunt. quia cum homoocioſus eſſe non poſſit. proponitur ei
