vtilis ⁊ ſalubris exercitatio in ſacramentis qua vanam ⁊ noxiam declinet occupationem. non em̄ facile capitur a temptatorē qui bono vacat exercitio. Vndehic hieronimus monet ſemper aliquidboni oꝑis facito vt te occupatum dyabolus inueniatplici genere exercitationis..x.¶ De t.Vnt autem exercitationū tresſpecies. vna ad edificationem.anime pertinet. alia ad corporis fomentum. alia ad vtriuſqꝫ ſubuerſionem. Cum igitur abſqꝫ ſacramentis quibus non alligauit potentiam ſuam deꝰhomini gratiam donare poſſet. Predictis de cauſis ſacramēta inſtituit. Quoautem ſunt in quibus ſacramentum conſiſtit. ſcilicet verba ⁊ res. verba vt inuocatio trinitatis. res vt aqͣ oleū ⁊ hꝰ mōi¶ De differentia ſacramentorum veteruꝫ⁊ nouorumAm videre reſtat diſtantiā ſacramentorum veterum ⁊ nouorum ūt ſacramenta vocemus q̄antiquitus res ſacras ſignabāt. vt ſacrificia ⁊ oblationes ⁊ huiuſmodi. Eorumautem differentiam breuiter auguſtinꝰaſſignat dicens. quia illa promittebanttantū ⁊ ſignabant. hec autē dant ſalutēDe circunciſione. QLuVit tamen inter illa ſacramenta ſacramentū quoddam. ſciliIcet circunciſionis illud conferens remedium contra peccatum quodnunc baptiſmus. vnde Augͥ. Ex quo nūcinſtituta eſt circunciſio in populo dei q̄erat tūc ſignaculum iuſticie fidei ad purgationem magnis ⁊ paruulis originaliſveteriſqꝫ peccati. ſicut baptiſmus ex illo valere cepit ad innouationem hominis. ex quo inſtitutus eſt. Itē beda ideI ſalutifere curationis auxiliū circunciſioin lege contra originalis peccati vulnꝰagebat. quod baptiſmꝰ agere reuelategratie tempore conſueuit. excepto ꝙregni celeſtis ianuam nondum intrarepoterant. Tamen in ſinu abrahe poſtmortem requie beata conſolati ſupernepacis ingreſſum ſpe felici expectabant.His aperte traditur per circumciſioneꝫex quo inſtituta fuit ſcilicet remiſſioneꝫpeccati originalis ⁊ actualis paruulis ⁊maioribus a deo preſtitam. ſicut nūc pbaptiſmum datur. Ca¶ De viris qui fuerunt ante circunciſioneꝫfeminis que fuerunt ante ⁊ poſt.Veritur autem de viris qui fuerunt ante circunciſionem. ⁊ defeminis que fuerūt ante ⁊ poſtquod remedium contra peccatū habuerint. Quidam dicunt ſacrificia ⁊ oblationes eis valuiſſe ad remiſſionem peccati. Sed melius eſt dicere illos qui deabraham prodierunt per circunciſioneꝫiuſtificatos. mulieres vero per fidem ⁊operationem bonam. vel ſuā ſi adultereerant. vel parentum ſi paruule. Eos vero qui fuerunt ante circunciſionem pauulos in fide parentum. parentes ueroper virtutem ſacrificiorum. ſcilicet quāintelligebant ſpiritualiter in illis ſacrificijs iuſtificatos. vnde greg. Quod apud nos ualet aqua baptiſmi hoc egitapud ueteres. uel ꝓ paruulis ſola fidesuel pro maioribus virtus ſacrificij. uelpro his qui ex abrahe ſtirpe prodieruntmiſterium circunciſionis.¶ De inſtitutione circunciſionis ⁊ cauſaIc dicendum eſt in quo inſtitututa fuerit circunciſio. Et quare ⁊ cur mutata per baptiſmuꝫabraham primus mandatum circunciſionis habuit ad probationem obedientie. nec ei ſola precepta fuit circunciſioſꝫ ⁊ ſemini eius id eſt omnibus hebreis.que fiebat ſecundum legem octaua dielapideo cultro in carne prepucij. Dataautem fuit circunciſio pluribus de cauſis/ ſcilicet ut per obedientiam mandatiabraham placeret deo. cui per preuaricationem adam diſplicuerat data etiaꝫ