Qō XIX. De dono timoris toriuꝫ virtutū: vt Greg. dicit. 2. moral̓. Sꝫ ſpes eſt perfectior timore: quia ſpes reſpicit bonū: timor maluꝫ. cum ergo ſpes ſit virtus nō debet dici ꝙ timor ſit donū. ¶ Sed cō tra eſt ꝙ Iſa. xi. Timor dn̄i enumerat̉ inter ſeptem dona ſpiritus ſancti. ¶ Rn̄º. dd̓m ꝙ multiplex eſt timor: vt ſupra dictū eſt. timor autē humanus: vt dicit Augu. in libro de gratia ⁊ lib. arb. Nō eſt donū dei. Hoc eniꝫ timore Petrus negauit xp̄ꝫ: ſed ille timor de quo dictū eſt. Illū timete qui pōt animā ⁊ corpus mittere in gehēnā. ſimiliter etiā timor ſeruilis nō eſt numerādus īter ſeptē dona ſpūs ſancti: lꝫ ſit a ſpiritu ſancto: qꝛ vt Aug. dicit in lib. de naͣ ⁊ gratia: ꝙ pōt habere annexā volūtatē peccādi. Dona aūt ſpūs ſancti nō poſſunt eſſe cū voluntate peccati: qꝛ nō ſunt ſine charitate: vt dictū eſt. vn̄ relinquit̉ ꝙ timor dei qui nume ratur inter ſepteꝫ dona ſpiritus ſancti eſt timor filialis ſi ue caſtus. Dictū eſt enī ſupra ꝙ dona ſpūs ſancti ſunt quedaꝫ habituales ꝑfectiones potētiarū aīe ꝗbꝰ reddunt̉ bene mobiles a ſpū ſancto: ſicut v̓tutibus moralibus potētie appetitiue reddunt̉ bene mobiles a rōne. Ad hoc autē ꝙ aliquid ſit bene mobile ab aliquo mouēte. pͦ requirit̉ vt ſit ei ſubiectū nō repugnans: qꝛ ex repugnātia mobilis ad mouēs impedit̉ motus. hoc aūt facit timor filialis vel ca ſtus inqͣꝫtu per ipſuꝫ deū reueremur ⁊ refugimus noſipſi ſubducere. ⁊ ideo timor filialis qͣſi pͥmū locū tenet aſcen dēdo inter dona ſpiritus ſancti. vltimum autem deſcen dēdo: ſicut Aug. dicit in lib. de ſermōe dn̄i in mōte. ¶ Ad pͥᵐ ergo dd̓m ꝙ timor filialis nō ꝯͣriat̉ v̓tuti ſpei. nō enī ꝑ timorē filialē timemꝰ ne nobis deficiat qd̓ ſperamꝰ obtinere per auxiliū diuinū: ſed timemꝰ ab hoc auxilio nos ſubtrahere. ⁊ ideo timor filialis ⁊ ſpes ſibi inuicē coherēt: ⁊ ſe inuicē ꝑficiunt. ¶ Ad 2ᵐ dd̓m ꝙ ꝓpriū ⁊ pͥncipale ob̓m ti moris eſt malū qd̓ quis refugit: ⁊ per hunc modū deꝰ non pōt eſſe ob̓m timoris: ſicut ſupra dictū eſt. Eſt aūt per hūc modū ob̓m ſpei ⁊ aliarū virtutū theologicarū: qꝛ per v̓tu tem ſpei nō ſolū innitit̉ diuino auxilio ad adipiſcenduꝫ q̄ cunqꝫ alia bona. ſed pͥncipaliter ad adipiſcēdū ipſuꝫ deum tanqꝫ pͥncipale bonū. Et idē pꝫ in alijs v̓tutibꝰ theologicis. ¶ Ad 3ᵐ dd̓m ꝙ ex hoc ꝙ amor eſt pͥncipiū timoris: nō ſequit̉ ꝙ timor dei nō ſit habitꝰ diſtinctꝰ a charitate que eſt amor dei: qui amor ē pͥncipiū oīuꝫ affectionū: ⁊ tn̄ in diuer ſis habitibꝰ ꝑficimur circa diuerſas affectiōes in deo: ⁊ iō amor magis hꝫ rōneꝫ v̓tutis qͣꝫ tīor: qꝛ amor reſpicit bonū ad qd̓ pͥncipal̓r v̓tꝰ ordinat̉ ẜꝫ ꝓpͥaꝫ rōnē: vt ex ſupradictis pꝫ. ⁊ ꝓpter hoc etiaꝫ ſpes ponit̉ v̓tus: timor autē pͥncipal̓r reſpicit malū cuius fugaꝫ īportat. vn̄ eſt aliꝗd minus v̓tu te theologica. ¶ Ad 4ᵐ dd̓m ꝙ ſicut dicit̉ Eccl̓. 10. Initiū ſuꝑbie hoīs apoſtatare a deo. hoc eſt nolle ſubdi deo: qd̓ op ponit̉ timori filiali ꝗ deū reueret̉. ⁊ ſic timor excludit pͥncipiuꝫ ſuꝑbie ꝓpter qd̓ dat̉.ſ. cōtra ſuꝑbiaꝫ: nec tn̄ ſequit̉ ꝙ ſit idē cū v̓tute humilitatis: ſꝫ ꝙ ſit pͥncipiū eius. Dona enī ſpūs ſancti ſunt pͥncipia v̓tutū intellectualiū ⁊ moraliū: vt ſupra dictū eſt: ſed virtutes theologice ſunt pͥncipia donoruꝫ: vt ſupra habitū eſt. Un̄ pꝫ reſpōſio ad quintum. Ad decimum ſic ꝓcedit̉. Uidetur ꝙ creſcente charitate diminuat̉ timor. Di cit enī Aug. ſuꝑ pͥmā can̄. Ioh̓. Quātū charitas creſcit: tantuꝫ timor decreſcit. ¶ Pͣ. Creſcēte ſpe diminuit̉ timor. ſed creſcēte charitate creſcit ſpes: vt ſupra habitū eſt. ergo cre ſcente charitate diminuit̉ timor. ¶ Pͣ. Amor īportat vni oneꝫ: timor aūt ſeparationē: ſed creſcēte vnione diminuit̉ ſeparatio. ergo creſcēte amore charitatis diminuit̉ timor. ¶ Sed ꝯtra eſt qd̓ dicit Aug. in lib. 83. q. ꝙ dei timor non ſolū inchoat: ſed etiā ꝑficit ſapīam.i. q̄ ſūme diligit deuꝫ ⁊ ꝓximū tanqͣꝫ ſeipſuꝫ. ¶ Rn̄º dd̓ꝫ ꝙ duplex eſt timor dei ſicut dictū eſt. Unus ꝗdeꝫ filialis quo quis timet offenſaꝫ patris: vel ſeparationē ab ipſo. Alius autē ſeruil̓ quo ꝗs timet penā. Timor autē filialis neceſſe eſt ꝙ creſcat creſcēte charitate: ſicut effectus creſcit creſcente cauſa. qͣꝫto eniꝫ aliquis magis diligit aliquē: tantomagis timet eū offende re ⁊ ab eo ſeparari. ſed timor ſeruilis qͣꝫtuꝫ ad ſeruilitatem totaliter tollitur charitate adueniēte: remanet tamē ẜm ſubſtantiā timor pene: vt dictū eſt. Et iſte timor diminuit̉ charitate creſcente: maxime qͣꝫtuꝫ ad actuꝫ: qꝛ qͣꝫto aliquis magis diligit deū tanto minus timet penā. pͥmo quideꝫ ꝙ minus attendit ad propriū bonū cui contrariat̉ pena. 2º quia firmius inherens magis cōfidit de premio: ⁊ per conſequēs minus timet de pena. ¶ Ad pͥmū ergo dicendū ꝙ Augu. loquit̉ de timore pene. ¶ Ad ſecundū dicenduꝫ ꝙ timor pene eſt qui diminuit̉ creſcente ſpe: ſed ea creſcento creſcit timor filialis: quia qͣꝫto aliquis certius expectat alicuius boni cōſecutionē per auxiliuꝫ alterius: tanto magis veretur eū offendere vel ab eo ſeparari. ¶ Ad tertiū dicē dum ꝙ timor filialis nō importat ſeparationē: ſed magis ſubiectioneꝫ ad ipſuꝫ. ſeparationē auteꝫ refugit a ſubiection ipſius: ſed quodāmodo ſeparationē importat per hoc ꝙ nō preſumit ſe ei adequare: ſed ei ſe ſubijcit. que etiaꝫ ſeparatio inuenit̉ in charitate inqͣꝫtū diligit deū ſupra ſe ⁊ ſupra omnia. vnde amor charitatis augmētatus reuerentiam timoris nō minuit ſed auget. Ad vndecimum ſic ꝓcedit̉. Uidet̉ ꝙ timor nō remaneat in patria. Dicit̉ eniꝫ ꝓuerb̓. pͦ. Abundantia perfruet̉ timore malorū ſubla to: quod intelligit̉ de homine iam ſapientia perfruente in beatitudine eterna: ſed omnis timor eſt alicuiꝰ mali: quia malū eſt obiectū timoris: vt ſupra dictū eſt. ergo nullus ti mor erit in patria. ¶ Pͣ. Homines in patria erunt deo conformes: ẜm illud. i. Ioh̓. 3. Cuꝫ apparuerit ſimiles ei erimꝰ ſed deus nihil timet. ergo homines in patria nō habebūt aliquē timorē. ¶ Pͣ. Spes eſt perfectior qͣꝫ timor: qꝛ ſpes eſt reſpectu boni: timor reſpectu mali. ſed ſpes non erit in patria. ergo nec timor erit in patria. ¶ Sed cōtra eſt qd̓ di citur in p̄s. Timor dn̄i ſanctus ꝑmanet in ſeculū. ¶ Rn̄º. dd̓m ꝙ timor ſeruilis ſiue timor pene nullo mō erit in patria. excluditur enim talis timor per ſecuritatē eterne bea titudinis que eſt de ipſius beatitudinis rōne: ſicut ſupra dictum eſt. Timor autē filialis: ſicut auget̉ augmentata charitate: ita charitate perfecta perficietur. vnde nō habebit in patria eundē actuꝫ oīno quē habet modo. Ad cuius eui dentiā ſciendū eſt ꝙ propriū obiectū timoris eſt malū poſibile. ſicut ꝓpriū obiectū ſpei eſt bonū poſſibile. ⁊ cū motus timoris ſit quaſi fuge importat timor fugam mali ardui poſſibilis. parua.n. mala timorē nō inducūt. Sicut autem bonū vniuſcuiuſqꝫ eſt vt in ſuo ordine cōſiſtat: ita malum vniuſcuiuſqꝫ eſt vt ſuuꝫ ordinē deſerat. Ordo autem creature rationalis eſt: vt ſit ſub deo ⁊ ſupra ceteras creaturas. vnde ſicut maluꝫ creature rōnalis eſt vt ſubdat ſe creature inferiori per amoreꝫ: ita etiaꝫ malū eius eſt ſi non deo ſe ſubijciat: ſed in ipſuꝫ preſumptuoſe inſiliat vel contēnat. hoc autē malū creature rationali ẜm ſuaꝫ naturam conſiderare poſſibile eſt ꝓpter naturalē liberi arbitrij flexibilitatē. ſꝫ in beatis fit nō poſſibile per glorie ꝑfectiōeꝫ. Fuga ergo huius mali qd̓ eſt deo nō ſubijci vt poſſibilis nature. īpoſſibilis aūt beatitudini erit in patria. in via aūt eſt fuga huius mali: vt oīno poſſibilis. Et iō Greg. dicit. 17. mo ral̓. exponēs illud Iob. 26. Colūne celi cōtremiſcunt ⁊ pauent ad nutū eius. ipſe inquit virtutes celeſtiū que hūc ſine ceſſatione conſpiciūt: in ipſa cōtēplatiōe cōtremiſcūt. ſꝫ idē tremor ne eis penalis ſit nō timoris eſt: ſꝫ admiratiōis: qꝛ.ſ. admirant̉ deū: vt ſupra ſe exn̄teꝫ: ⁊ eis incomprehēſibilem. Augu. etiā. 14. de ciui. dei. hoc modo ponit timorē in patria: qͣꝫuis hoc ſub dubio derelinquat. Timor inquit ille caſtus permanens in ſeculum ſeculi ſi erit in futuro ſeculo
