Dn̄ica viceſimaquīta poſt tri. Hiero. ad iuramentū requirunt̉ tria. ſcꝫ veritas. iudiciū ⁊ iuſticia. Augꝰ. in li. ꝯtra mēdaciū. Nō iurabis oīno.i. nō leuiter niſi magna neceſſitate cōpulſus: ne hō incurrat ꝑiuriuꝫ. qd̓ ſic diffinit̉ ẜm mgr̄m in. iij. di. xxxix. Perturiū eſt mendaciū iuramēto firmatū. Secū di ſunt qͥ in ſtatera ⁊ mēſura delinquūt. ⁊ hͦ fit tripliciter. Primo qn̄ qͥs habet diu̓ſa pondera. ſic ꝙ emit ad maiꝰ ⁊ vendit ad minꝰ. cōtra qͦs dicit̉ Deutero. xxv. Nō ſit ī domo tua modius maior ⁊ minor. Scd̓o qn̄ hn̄t mēſuram iuſtā ⁊ pondꝰ iuſtū: ⁊ ſciēter male menſurant. vt caupones qͥ replēt mēſurā cū ſpuma: ⁊ etiā qͥ digitū menſure imponūt. Sil̓r pannicide qͥ pollice vnā detrahūt. ⁊ ſic d̓ alijs. Tercio fucū qͥs habet iuſtā librā ⁊ menſura ⁊ dat eandē ſed facit vt res ponderoſior ſit tꝑe vēditionis vt qͥ lanā aſpergit aqua: vl̓ piper vl̓ crocū vl̓ ad cellariū portant ⁊ voluūt de vno latere ad aliud vt eo ponderoſior efficiat̉: ⁊ vinū cuꝫ aqua miſcent. D Hoc magnū eſt pctm̄. Primo ex hͦ ꝙ pctm̄ iſtud dei abominatio eſt. prouer. xi. Statera doloſa abomīatio eſt apud de um. Scd̓o ex hͦ ꝙ duplex dānū incurrūt: ſpū ale ⁊ tꝑale. de tꝑali habet̉ Deutero. xxv. Non habebis in ſacculo diu̓ſa pondera maiꝰ et minus. pondus habebis iuſtū ⁊ veꝝ. ⁊ modiꝰ equalis ⁊ verꝰ erit tibi. vt multo viuas tꝑe ſuꝑ terrā quā dn̄s deꝰ tuus dederit tibi. Et ꝑ oppoſitū faciētes cito moriūt̉. Michee. vi. Nūqͥd iuſtificabo ſtaterā impia ⁊ ſaccelli pondera doloſa. Et ſubdit pena eiꝰ qͥ talia fac̄ dicēs Tu ſeminabis ⁊ nō mētes. tu calcabis oliuā ⁊ nō vngeris oleo. Itē pena falſarioꝝ menſure habet̉ de emptiōe ⁊ venditiōe. c. vt menſure Ut menſure ⁊ pondera iuſta fiant: qͥ hͦ mutauerit triginta diebꝰ in pane ⁊ aqua peniteat. Item ſpūale dānū eſt qd̓ tangit̉ Michee. vi Adhuc ignis in domo impij theſauri iniqͥta tis. ⁊ mēſura minor ire plena. ⁊ q̄ntū menſure ſubtrahit̉: tantū ira ⁊ offenſa dei acqͥritur. iux. ta illud Sap̄. xi. Per que qͥs peccat ⁊c̄. Und̓ cū in ſtatera peccent: in ſtatera beati michaeliſ punient̉. Tercij mercatores ſunt qͥ ꝓpter dilationē tꝑis res multo chariꝰ vendūt: ⁊ maiori precio qͣꝫ valet l̓ valere poſſet. ꝟbi gr̄a. Si qͥs ſtatuit in corde ſuo vēdere equū l̓ ſtamē pāni ꝓ. xx. florēs. ⁊ ſi ꝓpt̓ dilatōꝫ dat ꝓ. xxi. florēs vſuram cōmiſit. extra de vſuris. c. ꝯſuluit. niſi dubiū ſit ꝙ tꝑe ſolutiōis deberet plus vel miuus valere. Quarti ſunt qͥ aliud on̄dūt et aliud vendūt: vt ſunt illi qͥ occultant maluꝫ ſubbono: ⁊ ſuꝑius ponūt illud qd̓ bonū eſt in con ſpectu hoīm ⁊ in medio illud qd̓ deteriꝰ eſt. et dicūt ꝙ totū ſit ſicut ſuꝑiꝰ apparet. vt ſic men tiendo ꝓximos decipiāt. Apl̓us. i. Theẜ. iiij. Uidete ne qͥs ſuꝑgrediat̉ neqꝫ circūueniat in negocio fratrē ſuū. Sicut legit̉ exemplum in dyalogo Ceſarij. Mulier quedā veniēs in qͣ drageſima ꝯfiteri: flectens genua coraꝫ ſacerdote cepit narrare bona ſua oꝑa cum phariſeo dicēs ſe ſextis ferijs ieiunare. dn̄ico die freq̄ntare eccl̓ias ⁊ elemoſynam dare. et ſic de alijs. Cui ſacerdos. nunqͥd ꝓ iſtis vultis reciꝑe pe nitentiā. quare nō dicitis pct̄a veſtra. Illa re ſpondit. nihil mihi ꝯſcia ſum. Cui ſacerdos. cuiꝰ eſtis officij. Rn̄dit ml̓ier. ferrū vēdere ſo leo. cui ſacerdos. Soletis ne minores ꝑticulas maioribꝰ ligaturis immiſcere. vt ſic totuꝫ vendatis. rn̄dit illa. ſoleo. Cui ſacerdos. ecce criminale peccatum. qꝛ dolus ⁊ fraus. q̄ nulli patrocinari debent. vt ptꝫ extra de dolo ⁊ cōtu macia. Secūdo interrogauit ſacerdos. ſoletꝭ ne mentiri ⁊ mentiendo iurare ⁊ alijs plꝰ ven dentibꝰ inuidere. rn̄dit illa. ī illis ſepe deliqui. ⁊ ſacerdos. illa om̄ia ſunt mortalia. niſi penitentiā egeritis ⁊c̄. vnd̓ pellifices maculāt cum creta ne videant̉ cōmiſſure.i. ꝯiuncture parti um. Quinti ſunt mercatores qͥ viliꝰ ſolent emere qͣꝫ valeat. vt cū viderint aliquē in neceſſitate: ⁊ oportet eū cū dāno bona ſua vendere: ⁊ multo minꝰ dant ꝓ re aliqua qͣꝫ valet. tales tenent̉ ad recōpenſandū dānuꝫ ꝓximo. hͦ iſti nō aduertūt qui qn̄qꝫ ſi poſſent libenter emerent ꝓ vno floreno qd̓ valet duos. et de hͦ ſibi nulla ꝯſcientiā volūt formare. heu nō ꝯtenti in iſto: ſed vilipendūt rem quā ſciūt bene vale re. de quibꝰ Prouer. xx. Malū eſt: maluꝫ eſt dicit om̄is emptor. ⁊ cū receſſerit tūc gloriabi tur. ſicut carnifices faciūt dū pecora emere vo lunt. vbi pͥmo vnus venit. deinde ſecūdus. et vnꝰ ſemꝑ minꝰ exhibet qͣꝫ alter. ⁊ nullus emere audet chariꝰ qͣꝫ pͥmꝰ exhibuit. Sexti ſunt qui defectuoſaꝫ rem vendūt ꝓ bona. E Sed diceres. vtrū venditor tenet̉ dicere vici um rei. Rn̄det ſanctꝰ Tho. ij. ij. q. lxxvij. Si vicia ſunt occulta ⁊ venditor non detegit illa. doloſa erit illa venditio. Si vero viciū rei ſit manifeſtū. vt ſi equus eſſet monoculus. ⁊ ven ditor ꝓpter hͦ ſubtrahit de p̄cio qͣntū oportet nō tenet̉ ad manifeſtandū vicium. Septimi ſunt qͥ ꝓ prompta pecunia emūt. ⁊ in ꝯtinenti illud alteri vendūt ecōuerſo. ⁊ ꝓpter dilati onē dant chariꝰ qͣꝫ valere pōt. ⁊ nullū laboreꝫ vl̓ aliqd̓ dubiū vl̓ aliquas facit expenſas. rem ſuā rehabeāt qͥ emūt vinū vl̓ blādū dū creſcit.