Seite
Sermo Sed di. vtrū negociatores poſſint licite lucꝝ recipere et carius vēdere qͣꝫ eſt emptū. Rn̄det Guilhel. cum laborāt ꝓ oībꝰ et quaſi cōmune negociū in mercibus gerūt pn̄t moderatū lucrū recipere. vt patꝫ exͣ de emp. et ven. c. placuit. et notanter ſi rē meliorauit aūt etiā ſi preciuꝫ rei mutatū eſt ẜm diuerſitatem loci vel temporis vel ꝓpter periculū cui ſe expoſuit tranſferēdo vt eſt de loco ad locū pōt carius vendere: dū hͦ moderate fiat Octaui mercatores ꝗͥ tenebro­ſa loca querūt et luceꝫ diei vel ſol̓ obtenebrant et hoc iō faciunt vt res aliter appareat qͣꝫ ſit. ſi cut pānicide faciūt: ⁊ iō in hͦ oſtendūt ſe eſſe fi­lios tenebrarum. vn̄ dn̄s merito dicet eis illud Mat. xxij. Mittīte eos in tenebras exterioreſ qꝛ dilexerūt tenebras: ideo habebūt tenebras. et in hͦ oſtendunt ſe velle male agere. vt habet̉ Io. iij. Oīs qui maleagitodit lucem et nō veīt ad lucem vt nō arguātur opera eius. Qui aūt ſacit ꝟitatem venit ad lucem vt manifeſtentur opera eius: qꝛ in deo facta ſunt. Et tl̓es mer­catores qui cā decipiendi hͦ faciunt quātū in eis eſt oculos xp̄i conātur velare in hͦ ꝙ malum ꝓ bono nitūtur vēdere: dare: mutare: vl̓ mutua re. Noni ſunt qui cū mechanicis dādo ꝓmptaꝫ pecuniā negociātur: vt ſibi ſuper terminū aſſi gnatū tot paria preparent vel tot res: ⁊ ſciunt ꝙ tēꝑe illo mechanico multo plus ſoluerēt: ⁊ ſic nimis grauant pauperes mechanicos ꝙ vix ex grauibꝰ laboribꝰ nutrimentū hr̄e pn̄t. Deci mi ſunt qui illas vendūt que ad malū vſuꝫ ſunt vtiles niſi ad peccanduꝫ: vt ꝗͥ vendunt falſos taſſeres: ſagittas intoricatas et venenū. Iteꝫ mercatores qui inter ſe ꝯueniunt in certo p̄cio vendant. de talibꝰ dico ꝙ pactū p̄cij eſt illicituꝫ Undecimi ſunt qui diebꝰ feſtiuis mercimonia exercent. vt patꝫ exͣ de ferijs. c. omēs. Oēs di es dn̄icos obſeruare p̄cipimus vt mercatum in eis mīme fiat. F Sed d. an tales peccant mortaliter. Rn̄det guilhel. Si aliquis hͦ fac̄ ꝓ ſua neceſſitate: et ante audiuit diuina. nō credo ꝙ peccet mortaliter: ſecus qui ex ꝯſuetudine vel lucrandi cupiditate: et maxime ſi ſe ſubtra­hit a diuinis. Et ſi tunc emit victualia vel ne­ceſſaria ad diem non credo illicitum. Hoc non curant inſtitores qui in diebꝰ dedicationū totuꝫ officium negligunt: ⁊ non audiunt miſſam vel ſermonem in hoc grauiter delinquit: īmo pro hibet̉ eis omnis cōmunio in feſto paſce niſi pe­nituerint. Duodecimi ſunt qui emunt rapinaꝫ vel furtum. Pro quo ſciendū ꝙ qui ſcit vel ꝓ babiliter credit rem eſſe furatam et emit: peccat grauiter quinqꝫ modis. Primo qꝛ ſꝑ tenetur rem reddere ſiue ignorant̉ ſiue violent̓ aufera­tur. etiam ſi ante. x. annos emiſſet aīal et eodeꝫ die ſibi mortuum fuiſſet: adhuc tenetur reſtitu ere ſi vult veraciter penitere: niſi in vno caſu: ſi obtuliſſet rem dn̄o et noluiſſet. Scd̓o qꝛ te­netur reddere omnes fructus ꝑceptos. et ꝗͥ me dio tempore p̄cipi potuerāt. Tercō qꝛ reſtituen da eſt res ẜm eius ſtatum. vt ſi res tꝑe vēditō nis eſſet vel fuiſſet melior. Quarto qꝛ non po teſt repetere ab illo p̄ciū qd̓ dedit cuiꝰ res ē. nec etiā pōt agere ꝯtra venditorem de p̄cio ſoluto obſtat em̄ ſibi ſua turpitudo. Quinto qꝛ expē ſas etiam ꝑdit voluntarias. Si aūt emat fide bona. et ſic bona fides quatuor ſibi confert. pͥ mo non tenetur rem reſtituere durante bōa cō­ſciente: ſed ſi poſtea ſciuerit remeſſe furatam: tenetur reſtituere. Scd̓o pōt rem alienare ⁊ vē dere ſtante bona ꝯſcientia. Sed ſi aliquod lu­crum ex venditōe huius ꝯſequit̉ illud dꝫ domi nō reſtituere venienti. Tercō nō tenet̉ reſtitue re ſi perierit durante bona ꝯſcīa. Quarto pꝰ reſtitutiōꝫ rei pōt agere contra venditorem de p̄ciō et venditor tenetur reſtituere p̄tium. Leo papa. Difficile eſt inter ementis et vendentꝭ cō merciū non interuenire peccatū. Iō ꝓhibetur clericis. lxxxviij. di. conſequēs eſt. Eccī. xxvi Difficile exuitur negocians a negligentia. Fō lxxxviij. di. c. eijciens d̓r Quemadmodū enim ſi triticū aut aliud tale cernas in cribro. dū huc et illuc iactatur oīa grana deorſum cadūt. ⁊ tā dem in cribro nil remanet niſi ſtercus. ſic d̓ ſub ſtantia negociatorū nouiſſime nil remanet niſi ſolum peccatū. A quo nos liberet dn̄s noſter ie ſus xp̄us qui ſine fine viuit et regnat: faciatqꝫ nos veros et iuſtos negociatores regni celorū ſimiles homī negociatoriquerenti bonas mar garitas. Inuenta autem vna p̄cioſa margari ta. abijt et vendidit omnia que habuit: et emit eam. Opus perutile ſermonum domīcalium to­tius anni Theſaurus nouus nuncupatum. im­preſſum Baſilee. Anno domini. M. cccclxxxv Finit feliciter.