![]()
SECVNDVS III dem græcos videret̉. Quoꝝ conſiliū quale fue rit: nihil ſanc ad hoc tēpus: illud autē eſt huiꝰ in ſtitute ſcriptionis ac tēporis: neminē eloquētia: nō modo ſine dicēdi doctrina: ſed ne ſine omniquidē ſapiētia: florere vnꝙͣ& preſtare potuiſſe. Etenī cætere fere artes: ſe ipſe ꝑ ſe tuentur ſingulę: bn̄ dicere autem quod eſt ſciēter& perite& ornate dicere: nō habere definitam aliquā regio nem. cuius terminus ſepta teneat̉. Om̄ia enim quæcūqꝫ in hominū diſceptationem cadere poſ ſunt: bn̄ ſunt ei dicēda: qui hoc ſe poſſe profitet̉: aut eloquētie nomē relinquēdū eſt. Quare ęqui dem& in noſtra ciuitate:& in ipſa gratia: quæ ſemꝑ hæc ſumma duxit: multos& ingeniis:& magna laude dicēdi: ſine ſumma omniū rerum ſciētia fuiſſe fateor: talē vero exiſtere eloquētiā qualis fuerit in craſſo& anthonio non cognitis rebus om̄ibus quæ ad tantā prudētiā pertinerēt tantāqꝫ dicēdi copiā: quāta in illis fuit. nō potiſime cōfirmo: quo etiā feci libētius: vt eum ẜmo nē: quēquondā illi inter ſe de his rebus habuiſ ſent. mādarē litteris: vel vt illa opinio quæ ſemꝑ fuiſſet: tolleret̉. alterū non doctiſſimū. alterū plane indoctum fuiſſe: vel vt ea quæ exiſtimarem a ſummis oratoribus de eloquētia diuinitus ē dicta. cuſtodirē litteris: ſi vllo modo aſſequi com plectiqꝫ potuiſſem: vl̓ mehercule etiā: vt laudem eorum iā prope ſeneſcētē: quātum ego poſſem. ab obliuione hominū. atqꝫ a ſilētio vindicarem: Nā ſi ex ſcriptis cognoſci ipſi a ſuis potuiſſent. minus hoc fortaſſe mihi eē laborādum putaſſe Sed quū alter nō multum: quod quideꝫ extaret. & id ip̄um adoleſcēs: alter nihil admodū ſcripti eſt: neminē ſapientis nomē hr̄e poſſe: niſi oīm rerū ferme ſcīam tenuerit. Eſt ꝑtinet ad hāc diſputationē quā inſtituimꝰ. Sine dicēdi doctrina.i. ſine p̄ceptione artis rhetorice. Florere vigere:& excellere eloquētia. Eteni: vere inꝗt nemo poterit eloquētiā ꝑfectā hr̄e niſi ſcīam oīm artiū tenuerit. reliq̄ em̄ artes cōtente ꝑ ſe ip̄e ſunt. Tuētur. i. ſingule artes: videlicet: grāmatica: retorica: dialectica:& relique certos termīos habēt ꝗbus ſe tueātur. Om̄i ſapīa ſ. bonaꝝ artiū:& p̄ſertim philoſophiæ. Bn̄ dicere qd̓ eſt eloq̄ntis: nā illud quoqꝫ Cicero ī om̄i libro de arte ſentit. Per ſe: ſine alteriꝰ artis adminicl̓o. Fereideo dixit: ꝗa ſūt quædā artes q̄ indigēt alteriꝰ adminiculo: vt verbi gr̄a: geome tria ſine arithmetrica eē nō pōt. Scienter. docte. Perite. propte. Ornate eloquēter: nā ſciēter ad artē: perite ad execitationē. ornate ad elocutionē. Regio nē.i. nō habet circūſcriptā alicuiꝰ ſciētia ſedē. Terminis: finibꝰ. Septa circūdata. Oīa videlicet aūt de oībus bn̄ dicere poſſit: aut certe eloq̄ntis nomē relinquat. Diſceptatione: cōtrouerſiā: cōten tionē. Poſſe ꝓfitet̉.i. ꝗ ꝓfitet̉ ſe poſſe dicere de qͣlibet re artificioſe. Quare eꝗ dem. Cōcludit argumētū& ſyllogiſmꝰ eſt ex om̄i ꝑte ꝑfectus. Perfecta eloque̓ tia ē bn̄ de oībus rebus poſſe dicere: bn̄ aūt dicere nemo poterit ꝗ nō cuiſlibet̉ rei ſcīam tenuerit. At ꝗ anthoniꝰ& craſ ſus ꝑfecte eloquētiæ fuerūt: igit̉ nulliuſ rei cognitione nō habuerūt. Hæc.ſ. pre cepta dicēdi: ſenſus ē. Fateor eꝗdē mul tos mediocrē dicēdi laudem cōſecutos fuiſſe: ꝑfectā aūt neminē. Sine ſumma: hoc eſt etiā mediocri ſcīa. Talē eloquē tiā.ſ. ꝑfectā. Prudentiā: dixit. i. rōnem p̄ceptionis: nā hæc duo paulo poſt cōiū xit: vel ꝑ trāſitū on̄dit ſapīam cū eloquē tia eē cōiūctā. nā prudētia ē de his rebꝰ quæ aliter eē pn̄t. At ſapīa eſt ꝑfecta diui naꝝ humanarūqꝫ reꝝ cognitio. Prudē ciā tātāqꝫ dicēdi copiā: intellige artē& exercitationē: prudentiā: rōnem dicēdi copiā exercitationē: nā ex exercitatiōe ſequit̉ copia. Quo etiā feci libētiꝰ Hæc eſt ſexta& vltima pars huiꝰ proemii: in quo beniuolentiā copat ab auditoribꝰ quū officioſe ſe feciſſe dicat: vt hunc ſermonē ab his viris habitum ſcriberet: ne eoꝝ memoria oblitaret̉. Alteꝝ craſſuꝫ Alterū: antonium. Quo.i. qͣꝫobrē. De his rebus: quæ ad eloquentiā pertinet. Mandarem ꝓ cōmenderem. Tolleret̉ aboleret̉: vel vt quæ: facit attētos quū laudat quæ in hoc opere continentur. Sūmis.ſ. Craſſo& Antonio. Aſſequiſcilicet dignitatem dicendi. Cōplecti: magnitudinem cogitando. Seneſcentem: deficientem. Atqꝫ a ſilentio: vnum ſequitur ex altero: nā quia obliuiſcimur lo ſilemꝰ. Nā ſi ex ſcriptis: ſi ip̄i inꝗt aliqͣ ſcripta reliquiſſet: ꝗbꝰ ſe mēoria ꝓdidiſſent: hoc onꝰ minime ſuſtinēdū putaſſem ſed ꝗa nullū poſteris ſcriptū reliquerūt: hoc mihi ſuſtinēdū putaui. Scriptis qua ip̄i reliqͥſſent hoc.ſ. ſcribere de ip̄is. Sed quū alter. l. antoniꝰ: libellū q̄ndā dicit quē ſuꝑius come morauit antoniꝰ de eloq̄nte& diſerto que ſibi īuito excidiſſe dixit: ī quo dicebat ml̓tos diſertos: pau cos vero eloq̄ntes adhuc īueniri. Alter: Craſſus. Qd̓. i. quia. Etiā nūc viuā: ſenſus ē. iō mihi de talibus viris ſcribēdū putaui vt mēoriā eoꝝ qn̄quidē apud nos manēs: apud poſteros eternā reddere. g 3 