![]()
II. ne īuolūtarij: ideo ph̓s volens agere de volūtario. priꝰ agit de īuolūtario. ¶ Hijs gͦ p̄miſſis ſciendū. ꝙ in hͦ libro ph̓s ſic ꝓcedit: qꝛ determinat prīo de inuolūtario. 2º. de volūtario ibi Exn̄te aūt īuolūtario. 3º. de electiōe ibi Determinatis āt volūtario 4º. de conſilio ibi Cōſiliant̉ āt vtrū 5º. de voluntate ibi vtiqꝫ voluptabili Agens āt de ī uoluntario. primo probat determinan dū eſſe de volūtario ⁊ īuolūtario. 2º. de ſcribit īuolūtariū cōiter ſumptū ibi vt dent̉ āt. 3º. agit de īuoluntario ꝑ violē tiā ibi Violentū āt. 4º. de inuolūtario per ignorātiam ibi Qd̓ āt per ignorātiā ¶ Primo gͦ tāgit duo media ad ꝓbandū ꝙ ad moralē ph̓m agentē de virtutibꝰ ſit neceſſariū determinare de volūtario ⁊ īuolūtario. Et primo pōt ſic argui. Neceſſariū eſt ph̓is intendē tibus de virtute determīare de hijs in quibus fiunt laudes ⁊ vituperia: venia ⁊ miſericordia. Sed in oꝑatiōibꝰ. ⁊ paſſiōibus circa quas eſt moralis v tus: fiunt laudes ⁊ vituperia ſi ſūt voluntarie ⁊ ſit venia: ſed nō ſūt volūta rie. quare neceſſariū eſt ph̓is intēdentibus de virtute determinare de volun tario ⁊ inuolūtario. ¶ Huius rationis ponit primo virtuteꝫ minoris. ⁊ 2º. cō cluſiōem ibi Uolūtariū ⁊ īuolūtariuꝫ ordina ſic litterā. Neceſſariū eſt ph̓iintendētibus de virtute determinare ⁊ diſtinguere voluntariū ⁊ īuolūtariū ſuppoſito ꝙ virtus exiſtat circa paſſio nes ⁊ oꝑatiōes: ⁊ ſuppoſito ꝙ in paſiōibus ⁊ oꝑatiōibus volūtarijs fiant laudes ⁊ vituperia ⁊ ī uolūtarijs veīa vel miſericordia. Ubi ſciēdū. ꝙ venia dicit remiſſiōem culpe ⁊ pene: mīa tn̄ addit qꝛ dicit illā remiſſiōeꝫ ⁊ cū hoc ſubuētiōem. ¶ Et 4º medio pōt ſic argui. De omni ꝙ eſt vtile legiſlatoribꝰ ad retribuendum honores ⁊ penas: delicet agere moralis ph̓s. Iſta ſupponit̉ ex primo libro: ſed volūtarium ⁊ īuolūtariū eſt vtile legiſlatoribꝰ. alit̓ enī non poſſet iuſte retribuere honoēſ dignis: ⁊ penas indignis. quare ⁊c. ¶ Deinde ibi Uident̓ āt d̓ſcribit īuo luntariū cōiter ſumptum. d. ꝙ īuolūtaria vident̉ eſſe oꝑa per violētiā: vel ꝓ pter ignorātiā facta. Ubi ſciēduꝫ. ꝙ voluntariū ⁊ īuolūtariū pn̄t dici: vl̓ de prīcipio oꝑante: vl̓ d̓ ip̄o oꝑe. h̓ aūt ſū mit ea ph̓s vt dicūt̉ de opere: pn̄t tam̄ ſūmi cōformiter: vt dicūtur de oꝑante dicendo. ꝙ īuolūtaria oꝑantia: ſūt illa que per violētiā vel ꝓpter ignorātiaꝫ operātur. ¶ Deinde ibi Uiolētū autē Agit de īuolūtario per violentiam ſic ꝓcedens. qꝛ prīo deſcribit huiuſmodi īuoluntariū. 2º. mouet vnuꝫ dubium de hijs que fiūt timoe̓ maloꝝ ibi Quecū qꝫ aūt ꝓpter timorē 3º. remouet alteꝝ de hijs que fiunt amore bonorum ibiSi hijs āt d̓lectabilia Dicit gͦ prīo. ꝙ opus īuolūtariū per violētiā: ꝙ ip̄e vo cat violentum: eſt illud cuiꝰ principiuꝫ eſt extrinſecū: ſic ꝙ opus tale exiſtit in quo operans vel patiēs nihil confert verbi gr̄a. Si ſpūs.i. ventus alicubi tu lerit aliquē hoīem vel hoīes dn̄i exn̄teſ captū duxerint: iſta trāſlatio erit ei īuo lūtaria qꝛ violēta. principiū enī eius ē extra: cui ip̄e trāſlatus nihil cōtulit acti ue: ſed tm̄ habuit ſe paſſiue. ¶ Ubi ſciē duꝫ. ꝙ ẜm iſtā deſcriptiōem: ſi volūtas humana ē ſimpliciter paſſiua: quo ad actꝰ īmanentes neceſſe eſt ꝙ oēs ſint ei īuoluntarij ⁊ violenti: ꝙ tn̄ implicat cōtradictiōem. Deinde ibi Quecūqꝫ āt Dubiuꝫ mouet. 2º. ip̄m remouet ibi Mixte quidē igitur. Dicit ergo primo. ꝙ dubitatiōem habet. vtrū ſint īuolūtaria vel volūtaria opera facta ꝓ pter timorē maiorū maloꝝ: vel ꝓpter amorē magnoꝝ bonoꝝ. puta ſi tyrānꝰ p̄cipiat turpe aliquid operari ꝑentes circa filios: vel filios circa ꝑenteſ: dn̄s exn̄s vtrorūqꝫ: ⁊ vno eoꝝ operāte illd̓ turpe ⁊ obediēte principi oēs ſaluēt̉. Nō oꝑāto āt ⁊ n̄ cedēte timori oēs mo rientur. ¶ Sil̓is caſus accidit circa eie ctiones merciū in mari tꝑe tempeſtatum: qꝛ ſimpl̓r eſſet īuolūtariū abſolu 