Seite
Liber Incipiunt capitula libri ſeptimi. I Utrum quicquid de deo non relatiue: ſed ad ſeip̄m recte dicitur: cuilibet ꝑ ſone in trinitate cōueniat. ij Ea q̄ patris ⁊ filij eſſentiā ſignificant nō eſſe relatiua: qꝛ qͥcquid ad ſe: nō ad aliqͥd dicunt̉ ſimul ambo ſunt. iij De ſapīa a deo genita vel creata. iiij Quid vel a grecis vel latinis neceſſe fu erit dici de ineffabili trinitate. v De ſubſtantia ⁊ eſſentia. vi De tribus ꝑſonis vnius eſſentie. Aurelij Auguſtini liber ſeptimus incipit. Utrū qͥcqͥd de deo nō relatiue: ſꝫ ad ſeip̄m recte d̓r cuilibet ꝑſone in trinitate ꝯueniat. Capitulum. I. Am nūc queramus diligētius qͣꝫtum dat deus qd̓ paulo ante diſtulimꝰ. Utrū ⁊ ſingl̓a queqꝫ in trinitate ꝑſona poſſit ⁊ ꝑ ſe ip̄am nō cū ceteris duabꝰ dici deus: aut magnus: aut ſapiēs: aut verus: aut omnipotēs: aut iuſtus: ⁊ ſi qͥd aliud dici de deo pōt non relatiue: ſꝫ ad ſeip̄m An ꝟo nō dicant̉ iſta: niſi cū trinitas intelligit̉ j. Coꝝ. j. hoc em̄ qōem facit: qꝛ ſcriptū eſt: xp̄m dei vir­tutē ⁊ dei ſapīam: vtrū ita ſit pr̄ ſapīe atqꝫ vir­tutis ſue: vt hac ſapīa ſapiēs ſit quā genuit: et hac ꝟtute potens quā genuit: ⁊ qꝛ ſꝑ potens ⁊ ſapiēs: ſꝑ genuit ꝟtutē ⁊ ſapīam. Dixeramꝰ em̄ ſi ita eſt: cur nō ⁊ magnitudinis ſue pater ſit q̄ magnꝰ eſt: ⁊ bonitatꝭ q̄ bonꝰ eſt: ⁊ iuſticie q̄ iuſtus: ⁊ alia ſi q̄ ſunt. Aut ſi hec oīa pluribꝰ vocabulis in eadē ſapīa ⁊ ꝟtute intelliguntur vt eadē ſit magnitudo q̄ virtus: ea bonitas q̄ ſapīa: ⁊ ea rurſus ſapīa q̄ ꝟtus: ſicut iaꝫ tracta uimus: meminerimꝰ cū aliqͥd hoꝝ noīo ſic ac cipiendū eſſe: ac ſi oīa cōmemorē. Querit̉ gͦ an pr̄ etiā ſingulus ſit ſapiēs: atqꝫ ip̄a ſibi ipſe ſapīa: an ita ſit ſapiēs quō dicēs. Uerbo eī qd̓ genuit dicēs ē: nō ꝟbo qd̓ ꝓfert̉ ⁊ ſonat ⁊ tran ſit: ſꝫ ꝟbo qd̓ erat apud deū: ⁊ deus erat verbū Ioh̓. j. ⁊ oīa ꝑ ip̄m facta ſunt: ꝟbo eqͣli ſibi qͦ ſꝑ atqꝫ in cōmutabiliter dicit ſeip̄m. Nō eſt em̄ ip̄e ꝟbū ſicut nec filius nec imago. Dicēs aūt exceptꝭ illis tꝑalibꝰ vocibus ꝟbi dei: q̄ increatura fiūt nā ſonāt ⁊ trāſeūt. Dicēs gͦ illo coeterno ꝟbo nō ſingulus intelligit̉: ſꝫ cū ip̄o ꝟbo ſine qͦ non eſt vtiqꝫ dicēs. Ita ne ⁊ ſapiens ſicut dicēs: vt ita ſit ſapīa ſic̄ verbū: ⁊ hͦ ſit ꝟbū eſſe qd̓ eſt eſſe ſapīam: hͦ etiam eſſe ꝟtutem: vt ꝟtus ⁊ ſapīa ⁊ ꝟbū idem ſit: ⁊ relatiue dicat̉: ſicut filiꝰ ⁊ ima­go atqꝫ ille nō ſingulus potēs vel ſapiēs: ſꝫ cuꝫ ip̄a ꝟtute ⁊ ſapīa quā genuit: ſicut nō ſingulꝰ dicens: ſed eo verbo ⁊ cum eo verbo quod ge nuit: atqꝫ it magnus ea ⁊ cum ea magnitudi ne quam genuit. Et ſic non alio magnus: alio deus: ſed eo magnus quo deus: quia non ali­ud illi eſt magnum eſſe: aliud deum eſſe: con­quens eſt: vt nec deus ſingulus: ſꝫ ea ⁊ cuꝫ ea deitate quam genuit: vt ſic ſit filiꝰ deitas pr̄is ſicut ſapientia et virtus patris: ⁊ ſicuti ē ver­bum ⁊ imago patris. Et quia non aliud illi eſt eſſe: aliud deum eſſe. ita ſit etiam eſſentia pa­tris filius: ſicuti eſt verbum ⁊ imago eius. Ac per hoc etiam excepto eo quod pater eſt: non ſit aliquid pater: niſi quia eſt ei filius: vt nō tā tum id quod dicitur pater: qd̓ manifeſtum eſt eum non ad ſeip̄m: ſed ad filiū relatiue dici: ⁊ ideo patrem qꝛ eſt ei filius: ſed omnino vt ſit qd̓ ad ſeip̄m eſt: ideo ſit qꝛ genuit eſſentiā ſuā Sicut em̄ magnus eſt: non niſi ea quam ge­nuit magnitudine: ita et eſt non niſi ea quam genuit eſſentia: quia non eſt aliud illi eſſe. ali­ud magnum eſſe. Ita ne igitur pater eſt eſſen tie ſue. ſicut pater eſt magnitudinis ſue. Si­cut pater virtutis ac ſapientie ſue. eadē quip pe eius magnitudo que ꝟtus et eadē eſſentia q̄ magnitudo. Hec diſputatio nata ē ex eo qd̓ ſcriptum eſt chriſtum eſſe dei virtutem et dei ſapientiam. Quapropter in eas anguſtias ſermo coartatur. cum ineffabili a fari cupi­mus: vt aut dicamus chriſtum nō eſſe dei ꝟ­tutem ⁊ dei ſapientiam: atqꝫ ita impudēter ⁊ impie reſiſtamus apoſtolo: aut chriſtū qui dem dei virtutem ⁊ dei ſapientiam eſſe fate amur: ſed eius patrē nō eē patrē virtutis et ſapientie ſue: quod non minus impium eſt Sic em̄ nec chriſti erit pater: quia xp̄s dei ꝟ­tus ⁊ dei ſapientia eſt: aut non eſſe patrē vir tute ſua potentē: neqꝫ ſapientia ſua ſapien­tem: qd̓ qͥs audeat dicere: aut aliud in patre intelligi eſſe: aliud ſapientem eē: vt non hoc ipſo ſit quo ſapiens eſt: quod de anima intel ligi ſolet: que alias inſipiēs: alias ſapiens ē: velut natura mutabilis: ⁊ nō ſumme perfe­cteqꝫ ſimplex: aut patrē nō eſſe aliquid ad ſe ipſum: ⁊ nō ſolum quod pater eſt: ſed omni­nō qd̓ ē: ad filiū relatiue dici. Quō gͦ eiuſdeꝫ eēntie filius cuiꝰ pater. qn̄ quidem ad ſeip­ſum nec eſſentia eſt. nec om̄ino eſt ad ſeip̄m ſed etiam eſſe ad filium illi eſt. Atem̄ multo magis vnius eiuſdemqꝫ eſſentie. qꝛ vna ea­demqꝫ eēntia pater ⁊ filius. qn̄ quidē patriū ad ſeip̄m eſt ip̄m eſſe. ſed ad filiū quā eſſenti am genuit: ⁊ qua eſſentia eſt quicquid eſt. Neuter ergo ad ſe eſt. et vterqꝫ ad inuicem relatiue dicitur. an pater ſolus. non ſolum