Q.IIII. idē: puta ſi aliqua eſſet ſpeculatiua cirilla circa que eſt ſcīa moralis nō diceret iſtā ſpeculatiuā eſſe nobiliorem morali ſcīa. Nos autem ponimꝰ eſſe verā praxi circa finē cui nata eſt eē cognitio ꝯfōmiſ ⁊ iō ponimus cognitōem practicā circa finē nobiliorē eſſe oī ſpeculatiua. igr̄ pͥ ꝓpō rōnis que vr̄ poſſe ſumi ex.i. meta phy. ꝙͣuis ea exp̄ſſe nō dicit ph̓s negan da eſt. ¶ Ad pͥmā ꝓbōnem eius dico: ꝙ ſcīa illa eſt nobilior que ē ſui gr̄a ꝙͣ q̄ eſt gr̄a alicuius actus inferioris. quelibꝫ aūt ſcīa quā ipſe poſuit practica ē gr̄a a licuiꝰ inferioris ꝙͣ ſit ꝯſideratio ſpecula tiua: quia ſaltem circa obm̄ aliquod in ferius ꝙͣ qd̓ ponit eſſe obiectū ſpeculati ue. ⁊ iō qualꝫ practica quā ip̄e ponit eſt nobilior aliqua ſpeculatiua. que aūt eſt gr̄a alterius actꝰ nobilioris ſuo ꝓprio a ctu nō eſt ignobilior ꝓpter talē ordineꝫ tunc enim ſenſitiua nr̄a eſſet ignobilior ſenſitiua bruti. ¶ Cum de certitudine dico ꝙ quelꝫ cognitio ſcientifica reſpcū ſui obiecti eſt eque certa ẜm ꝓportiōem qꝛ vtraque reſoluit̉ in ſua pͥnª immedia ta. ſed nō eque certa ẜm quantitatē: qͥa hec ſūt cognoſcibilia certiora illis ſicut obiecta de quibus ponit ph̓us ſcīas pra cticas ſunt minus ꝑfecte cognoſcibilia ī ſe ꝙͣ de quibuſ ponit aliqua ſpeculatīa: iō aliqua ſpeculatiua ẜm ph̓m ponitur certior oī practica ẜꝫ quantitatē. nos āt ponimus cognoſcibile oꝑabile hoc ē at tingibile ꝑ oꝑatōem que eſt v̓e praxis ī ſe eſſe maxime cognoſcibile: ⁊ iō pōim ſcīam de ipſo. nec ẜm qͣntitatē cercitudi nis ſic̄ nec ẜm ꝓportiōem ab aliqͣ aª ex cedi. ¶ Ad alia rōem de necͣijs exn̄tibꝰ dico ꝙ hec nō eſt inuēta ꝓpter nec̄ia ex trinſeca ſed ꝓpter necͣia intrinſeca ſ. or dinē paſſionū ⁊ oꝑationū. ſicut moral̓ ſcīa ſi eēt inuēta oībus necͣijs extrinſecꝰ hītis nō minus eēt practica. nō eſt autē hec inuēta ad fugā ignorātie: quia mul ta plura ſcibilia poſſent poni uel tradi in tanta quantitate ꝙͣ hic tradite ſint. Sed hͦ eadē replicant̉ frequent̓ ut effica cius inducat̉ auditor ad oꝑatōem eorū que ibi ꝑſuadent̉. Ad argumenta ſe cunde. q. ¶ Ad aucͣtem. iij. de aīa dico ꝙ loquit̉ de fine ut cognitio. nam intellectus ꝓpter aliquid rocinans rōcinat̉ ꝓ pter fine cognitu ⁊ ut eſt pͥnᵐ demōſtra tōis. ¶ Ad 2ᵐ de pͥº metha. dico ꝙ pra ctica nō eſt gratia vſus ut per ſe finis. ta mē aliquē habitudinē habet ad vſum: ſic ꝙ vſus eſt ꝑ ſe obm̄ eius uel aliquid virtualiter includens vſum: quale ph̓s non poſuit eſſe aliquod ens niſi ens ad finem. Et omne tale obm̄ ē ignobiliꝰ obiecto ſpeculabili. Et ideo talis ordo ad praxim ꝯcludit ignobilitatē practice reſpectu ſpeculatīe. ¶ Ad 3ᵐ de. 2. meta. dicitur ꝙ ſpeculatiua ⁊ practica habēt diuerſos fines loquendo de ꝑ ſe finibus infra genus cognitōnis. ſed illi fines nō diſtinguunt pͥmo. ſed pͥor eſt diſtinctio ex obiectis ſicut dc̄m eſt. Ad ratiōes pro opinione oppoſita. Cum arguitur contra diſtinctionem per obiecta. ¶ Ad pͥmaꝫ dico ꝙ non poteſt eſſe circa idem obiectum habitus ſpeculatiuus ⁊ practicus Cum ꝓbatur: quia intellectus extenſio ne fit practicus. dico ꝙ Ariſto. nunqͣm dixit ꝙ intellectus ſpeculatiuus extenſi on quacunqꝫ ſit practicus. Sed Ariſt. ponens tres gradus intellectus quoruꝫ pͥmus eſt conſiderare ſpeculabilia tātū. Secundus ꝯſiderare agibilia nō dictan do ꝓſequi uel fugere. Tertius ut dicit quando amplius extendendo ſe iubꝫ ꝓ ſequi uel fugere. ita ꝙ illa extenſio eſt in tellectus imperfecte practici ad conſide ratōnem perfecte practicaꝫ: puta ab ap prehenſione terribilium ad dictamen completum de eis precipiendo fugam: uel proſecutionem. ¶ Conceſſo tamen ꝙ intellectus ſpeculatiuꝰ extenſiōe fiat
