On eſt nouū.Sic incipit gl. ſuper ℟ca. cuius gl. prīcipio ⁊ fini reſiſtens faciā plura noua. Erit primuꝫqꝛ per alphabetū ad mīus dn̄pl̓r pōderatuꝫ regulas proſequar: ⁊ non eoordine quo ſunt ſcripte ⁊ ſic fini gl. reſiſtā. Mouet: qꝛ h̓ lectura nouellenō in ſcholis legenda ē ſed ſtudēda.Illū aūt ordinem ſtudio magis hͦ expedire putaui. per quē ꝙ q̄rit̉ faciliꝰ īuenitur. ¶ Ipſarū tamen regularū ordinē textualeꝫ ſemꝑ numerus deſcriptus ⁊duplicatus oſtendet. ꝓpter qd̓ illum etiaꝫ in textu ſignari ſuadeo. Taleꝫ autē modum tradēdi fuiſſe ab olī. ⁊ nō nouiteradinuentum videri poteſt in Hieronymo capl̓o hebraicorum nominuꝫ. ⁊. c. ſequēti. ¶ Erit ſecundū qꝛ extra rubricāad ſuffragium in totius huiꝰ rubrice ſuffragio non remittaꝫcuius contrariū in tota nouella ſeruaui breuitatis cā. ⁊ ꝑꝑmaͣs chatenādas ad ordinarias tamen glo. qn̄qꝫ remittam.¶ Tertio qꝛ tepidus ſuꝫ ⁊ fui in opere Mercurialiuꝫ queſtionū. quod iam lapſis multoruꝫ annorum curriculis īchoaui. Et hoc ideo qꝛ illius expedientie non eſt quā a prīcipioexiſtimaui. Sexti enī ⁊ Clementinarū ⁊ extrauagātiū ſuperuenientia noua iura ex antiquis qōnibus quas ꝑ voluminacedulaſqꝫ collegerā omnes fere notabiliter dubias terminarūt. qd̓ ⁊ de multis vtilibus qͣs ꝑ maͣs ſupra deſcripſi: ⁊ d̓ infra ſcribendis futurū fore preſumo. Nec hoc me retrahit alabore. Licet.n. per id ſciā operis vſum ⁊ ſic eius laudeꝫ minui tamē ſi talis fructus determinatiōis extabit: ex nūc ſumme cōtentor. Nā valde delectat quod ꝑ dei opus actiuū vtputo nō ſimpliciter ꝑmiſſiuū ipſius vicarius ſic totius eccleſie mōarchiā gubernat ⁊ regit ſic ſibi paretur a ſubditis: qd̓pacifice ſuarum conſtitutionū ſuaſiones ⁊ monita deciſiones ⁊ frena ſuſcipiūtur. propter qd̓ ad illas condendas vtiliter ⁊ prudēter inuigilat. Sꝫ qꝛ monarchia imperij iam dudū non multū viguit nec laborauit ad ſui iuris dubia decidēda. legiſtas ex vigilo quibus optime ꝯgrueret illud opus.¶ Hoc ideo dixi qꝛ in eas omnes nō perditas ꝑ me alibi n̄locatas hic inſerā. ⁊ de perditis aliquas reficere laborabo.Aliorum etiam qui non ſunt actu legentes nec habiles ad legendū h̓ multas ſub regulis ꝗbus cōueniēt collocabo. illasprecipue qͣs Clemētinarū apparatus allegat. In quaꝝ proſecutione monitus ꝑ Hiero. ad Cypri. ſtudentis intelligētiam querā. ⁊ nō doctrine gloriā ex multiplicatiōe ſermonū.Itē ad Dama. vbi contra frondentia ſpumātia ⁊ trutinataverba dicebat. Mihi ſufficit ſic loqui vt intelligar. Difformes aūt diſputādi forme in illarū diuerſitate patebūt. Ipſarū etiā vtilitatē ponit. l. vlti.§. mixta. ff. de muneri. ⁊ hono. dicens ꝙ Modeſtinus notando ⁊ diſputādo bene ⁊ optimarōne decreuit. ⁊ ẜm Augu. Ratio vincit per diſputatiōis pugnā. xxiij. q. vj. vides. ¶ Quarto poſt ſingulas lr̄as alphabeti iuris ciuilis regulas hic obmiſſas per eaſdē lr̄as inchoantes h̓ ordinate deſcribam que allegate videri facile poterunt ſic locate. Et licet ſciā hoc age̓ non ſubtile nec tn̄ ignoro longe plus vtile canoniſtis mēbranas ex illis qͣꝫ ex gl. totidē occupari. ¶ Quīto ſciendum eſt ꝙ ſcripta Dy. ſuperhis regulis decidere nō ītēdo. ea tn̄ tangā ex illis que ī ſcholis recitare ſolebam. ⁊ que canoniſtis expedire putabo. ⁊ qn̄qꝫ ſuper regula totum qd̓ ſcripſit includam. Archi. autē ſuꝑ his regulis nihil ſcripſit. ¶ Sexto ⁊ vltīo nō obmittā ꝙpoſitores harum regularū multū iuuari potuerunt ex generalibus que in fine ſui repertorij poſuit Guillel. ¶ Iuxta ſolitum ergo gloſarum ordinē ad iſtius glo. epilogū veniamꝰ.¶ Glo. iſta primo cōtinuat rubricā. Secundo ad ſituationem opponit ⁊ dupliciter ſoluit. tertio ꝑ modum ſumme deregula querit qn̄qꝫ. ⁊ tria de iure. In eadem glo. ibi inquitlex in fine. ibi ſunt ad litterā v̓ba predicta ⁊ ibi gnaͣli nominatis vidua diaconiſſa deo dedicata ⁊ ſantimoniali. ſubdit oēꝫaliam feminā religioſi nominis vel dignitatis. Et ibi oīs diffinitio hāc ⁊ tres ſequentes vide īfra ſub littera. O. ⁊ ibi nemo. xiiij. ſunt ibi que ſic īcipiūt. Et prima ſic dicit. nemo quicondēnare nō poteſt: abſoluer̄ pōt. ⁊ ibi nullū. ſequitur. crimen patitur is qui non prohibet cū prohibere non poſſit: ⁊ibi. l. vltima actionis nomē oēs comprehendit in rem vel inperſonā. Et ibi non pn̄t. ſequitur: omnes iuris articuli ſigilatim lege cōprehendi ⁊ ideo de ſil̓ibus ⁊c̄. ¶ In glo. j. ibienarrat quādoqꝫ dicitur regula ius ſcriptum. lvj. di. nomanēſem. Io. mo. dicit ꝙ regula iuris ideꝫ quod regula iuridica.Sicut cappa Socratis ē cappa ſocratica. dicit autē ꝙ in diffinitione regule iuris ſunt ꝯiungenda ius ⁊ regula. quare ẜꝫeum congrue dicit̉ ꝙ regula iuris eſt diſtortū prauūqꝫ corrigens bonū ⁊ equū breuiter comprehēdēs. Et ibi regularesnō ſolū religioſi: ſed etiā ſeculares clerici dicuntur eē ſub regula. Unde dicit Canon ꝙ eccleſiaſticis ordinibus mancipati canonicis regulis tenentur aſtricti. xxiij. di. quāqͣꝫ ⁊ clare patet hoc. xij. di. c. vlti. ibi nec monaſteriorum conſuetudines cū eccleſiaſticis regulis ſint permixte. ad id facit. e. d. dehis poſt prī. ī fi. xj. di. nolite. xxv. q. j. a ſāctꝭ. ⁊. q. ij. pͥuilegia. ⁊ī. c. igitur. ī auc̄. d̓ ſanc. ep̄i. poſt pͥn.§. damꝰ. oēs etiā chriſtiani ſunt ſub regula fidei. xxv. q. j. prīa ſalus: ⁊ ibi per regulam.i. virgam. j. q. iiij.§. Item peccato in pͥn. ibi regulam auream⁊ Ioſue. vij. Et ibi tollatur īmo etiā per exceptioneꝫ diciturregula in alijs cōfirmari. ff. de fun. inſtruc. l. queſitum.§. deniqꝫ neratius de teſta. mi. l. tribunus.§. vlti. Et ibi equipollētde hoc ſatis hͨ per Dy. vide ſupra eo. lib. de elec. vt circa. Etibi ſimul iungere datur exemplum qꝛ qd̓ ſtatutū eſt de piſcibus auibus beſtijs feris lapillis in littore maris inuentis ꝙcōceduntur occupanti. qꝛ in nullius bonis ſunt. ff. de re. d. l.quedā. de ac. poſ. l. j. in prin. inſti. de re. di.§. j. ⁊.§. fere. Hij caſus ⁊ ſimiles coniūguntur per regulam ꝙ nullius in bonis ēid naturali rōe occupāti concedit̉. ff. d̓ acꝗ. re. do. l. iij. in pͥn.vt dixit Ac cur. ff. eodem. l. j. ⁊ hic Dy. qd̓ tamē fallit ī liberohomine. re ſacra. ⁊ alijs que no. ff. de re. di. l. j. Et ibi legantꝭtm̄ vt qꝛ non poterat teſtari ⁊ ſic nec legare. ⁊ qd̓ ſequitur d̓legāte ⁊ legatario puta qꝛ legat teſtator ſeruo ſuo. vel legatheredi a ſeipſo. De tertio eſt exēplū qn̄ legat ẜuo heredis. d̓quarto. qn̄ legant̉ colūne edibus infixe. Quintū patet ꝑ predicta. Et ibi aptius dici poſſet hoc placet h̓ Dy. Et ibi mente ſedebat: ⁊ hoc reſpectu ius dicit̉ ars bōi ⁊c. Nā ſi ponimꝰſcīam iuris in hoīe: dicemus ꝙ ars ſiue cōceptus ꝗ eſt in tali hoīe eſt ars in mente hominis iuſti ⁊ equi hn̄tis noticiamdiuinarum ⁊ humanarū rerū ſciētiſqꝫ diſcernere equum abiniquo iuſtū ab iniuſto licitū ab illicito. Habꝫ ergo talis hōartem ⁊ ius in mēte ſicut ꝗſqꝫ artifex ꝗ vult opus in eſſe producere: habet in mēte cōceptū que mentis rō vel conceptusdicitur ars etiā ante operis ꝓductionē in actū. a tali ergo iure ⁊ arte lꝫ nōdū ſcripta produci poſſet regula. Et ibi. ad ſecundū quo queritur. ¶ Circa iſtud ſciendū ꝙ Io. mo. ī decre. cupientes in fi. prime partis prolixe tractauit qūo ius hꝫvarias ſignificationes. ⁊ vt ſcripſi ſuper glo. ſignificata ſuꝑverbo iuribus exquiſite ⁊ in expedienter id poſuit cū ſatisilla dec. glo. proprijs abundaret. h̓ ergo vbi remiſi abbreuiando ponamus. Eſt.n. ius aqua pinguis. inde. Oratius. offas in iure natantes. ⁊ dicūt medici ꝙ vinum oua ſorbilia ⁊ius bonorū carnium cito cōuertunt̉ in naͣm. ⁊ vide qd̓ dixi deobſer. ieiu. conſilium ſuper verbo ab alijs. Secūdo diciturius rectum vel iuſtū. vnde iſte habet ius ideſt habet pro ſeiuſtitiam a qua ius dicitur vt hic in glo. ⁊ hoc modo ibi. electi debent comparere cū iuribus.ſ. que iuſtificant eoruꝫ cauſam vel intentū. ſic dicitur poſſeſſio habere plus facti qͣꝫ iuris.i. eius quod cenſeatur iuſtū cum in poſſeſſione notat̉ factum. habetur id de conceſ. pre. cum noſtris. ſic dicitur ferriſnīa cōtra ius litigatoris. sͣ. eo. li. d̓ ſen. excō. venerabilibꝰ.§.Mer. Io. and.a ij